आप्लुत्य च महावेगः पक्षवानिव पथैतः।भुजंगयक्षगन्धर्वप्रबुध्द्रकमलोत्पलम्।।१।।
aplutya ca mahavegah paksavaniva pathaitah | bhujamgayaksagandharva prabudhdrakamalotpalam||1||
सचन्द्रकुमुदं रम्यं सार्ककारण्डवं शुभम् । तिष्यश्रवणकदम्बमभ्रशैवलशाद्वलम् ।।२।।
sacandrakumudam ramyam sarkakarandavam subham | tisyasravanakadambama bhrasaivalasadvalam ||2||
पुनर्वसु महामीनं लोहिताङ्गमहाग्रहम् । ऐरावतमहाद्वीपं स्वातीहंसविलोडितम् ।।३।।
punarvasu mahaminam lohitaṅgamahagraham | airavatamahadvipam svatihamsaviloditam ||3||
वातसङ्घातजातोर्मिं चन्द्रांशुशिशिराम्बुमत् । हनूमानपरिश्रान्तं पुप्लुवे गगनार्णवम् ।।४।।
vatasaṅghatajatormim candramsusisirambumat | hanumanparishrantaha pupluve gaganarnvam ||4||
ग्रसमान इवाकाशं ताराधिपमिवालिखन् । हरन्निव सनक्षत्रं गगनं सार्कमण्डलम् ।।५।।
grasamana ivakasam taradhipamivalikhan | haranniva sanaksatram gaganam sarkamandalam ||5||
अपारमपरिश्रान्तश्चाम्बुधिं समागहत्। हनूमान्मेघजालानि विकर्षन्निव गच्छति ।।६।।
aparamaparisrantascambudhim samagahat| hanumanmeghajalani vikarsanniva gacchati ||6||
पाण्डुरारुणवर्णानि नीलमाञ्जिष्ठकानि च । हरितारुणवर्णानि महाभ्राणि चकाशिरे ।।७।।
pandurarunavarnani nilamanjisthakani ca | haritarunavarnani mahabhrani cakasire ||7||
प्रविशन्नभ्रजालानि निष्क्रमंश्च पुनः पुनः । प्रच्छन्नश्च प्रकाशश्च चन्द्रमा इव लक्ष्यते ।।८।।
pravisannabhrajalani niskramamsca punah punah | pracchannasca prakasasca candrama iva laksyate ||8||
विविधाभ्रघनापन्नगोचरो धवलाम्बरः।
दृश्यादृश्यतनुर्वीरस्तदा चन्द्रायतेऽम्बरे।।९।।
vividhabhraghanapannagocaro dhavalambarah | drsyadrsyatanurvirastada candrayate'mbare||9||
तार्क्ष्यायमाणो गगने बभासे वायुनन्दनः। दारयन्मेघबृन्दानि निष्पतंश्च पुनः पुनः।।१०।।
tarksyayamano gagane babhase vayunandanah | darayanmeghabrndani nispatamsca punah punah||10||
नदन्नादेन महता मेघस्वनमहास्वनः । आजगाम महातेजाः पुनर्मध्येन सागरम् ।।११।।
nadannadena mahata meghasvanamahasvanah | ajagama mahatejah punarmadhyena sagaram ||11||
आकुलां नगरीं कृत्वा व्यथयित्वा च रावणम्। अर्दयित्वा बलं घोरं वैदेहीमभिवाद्य च।।१२।।
akulam nagarim krtva vyathayitva ca ravanam | ardayitva balam ghoram vaidehimabhivadya ca||12||
आजगाम महातेजाः पुनर्मध्येन सागरम् । पर्वतेन्द्रं सुनाभं च समुपस्पृश्य वीर्यवान्।।१३।।
ajagama mahatejah punarmadhyena sagaram | parvatendram sunabham ca samupasprsya viryavan||13||
ज्यामुक्त इव नाराचो महावेगोऽभ्युपागतः। स किञ्चिदनुसम्प्राप्तः समालोक्य महागिरिम्।।१४।।
jyamukta iva naraco mahavego'bhyupagatah | sa kincidanusampraptah samalokya mahagirim||14||
महेन्द्रं मेघसङ्काशं ननाद हरिपुङ्गवः। स पूरयामास कपिर्दिशो दश समन्ततः।।१५।।
mahendram meghasaṅkasam nanada haripuṅgavah | sa purayamasa kapirdiso dasa samantatah||15||
नदन्नादेन महता मेघस्वनमहास्वनः। स तं देशमनुप्राप्तः सुहृद्धर्शनलालसः।।१६।।
nadannadena mahata meghasvanamahasvanah | sa tam desamanupraptah suhrddharsanalalasah||16||
ननाद हरिशार्दूलो लाङ्गूलं चाप्यकम्पयत्। तस्य नानद्यमानस्य सुपर्णचरिते पथि।।१७।।
nanada harisardulo laṅgulam capyakampayat | tasya nanadyamanasya suparnacarite pathi||17||
फलतीवास्य घोषेण गगनं सार्कमण्डलम्। तु तत्रोत्तरे तीरे समुद्रस्य महाबलाः ।।१८।।
phalativasya ghosena gaganam sarkamandalam | tu tatrottare tire samudrasya mahabalah ||18||
पूर्वं संविष्ठिताश्शूरा वायुपुत्रदिदृक्षवः । महतो वातनुन्नस्य तोयदस्येव गर्जितम् । शुश्रुवुस्ते तदा घोषमूरुवेगं हनूमतः।।।१९।।
purvam samvisthitassura vayuputradidrksavah | mahato vatanunnasya toyadasyeva garjitam | susruvuste tada ghosamuruvegam hanumatah|||19||
ते दीनमनसस्सर्वे शुश्रुवुः काननौकसः। वानरेन्द्रस्य निर्घोषं पर्जन्यनिनदोपमम्।।२०।।
te dinamanasassarve susruvuh kananaukasah | vanarendrasya nirghosam parjanyaninadopamam||20||
निशम्य नदतो नादं वानरास्ते समन्ततः । बभूवुरुत्सुकाः सर्वे सुहृद्दर्शनकाङ्क्षिणः ।।२१।।
nisamya nadato nadam vanaraste samantatah | babhuvurutsukah sarve suhrddarsanakaṅksinah ||21||
जाम्बवान्स हरिश्रेष्ठः प्रीतिसंहृष्टमानसः । उपामन्त्र्य हरीन्सर्वानिदं वचनमब्रवीत् ।।२२।।
jambavansa harisresthah pritisamhrstamanasah | upamantrya harinsarvanidam vacanamabravit ||22||
सर्वथा कृतकार्योऽसौ हनूमान्नात्र संशयः । न ह्यस्याकृतकार्यस्य नाद एवंविधो भवेत् ।।२३।।
sarvatha krtakaryo'sau hanumannatra samsayah | na hyasyakrtakaryasya nada evamvidho bhavet ||23||
तस्या बाहूरुवेगं च निनादं च महात्मनः । निशम्य हरयो हृष्टाः समुत्पेतुस्ततस्ततः ।।२४।।
tasya bahuruvegam ca ninadam ca mahatmanah | nisamya harayo hrstah samutpetustatastatah ||24||
ते नगाग्रान्नगाग्राणि शिखराच्छिखराणि च । प्रहृष्टाः समपद्यन्त हनूमन्तं दिदृक्षवः ।।२५।।
te nagagrannagagrani sikharacchikharani ca | prahrstah samapadyanta hanumantam didrksavah ||25||
ते प्रीताः पादपाग्रेषु गृह्य शाखाः सुपुष्पिताः । वासांसीव प्रकाशानि समाविध्यन्त वानराः ।।२६।।
te pritah padapagresu grhya sakhah supuspitah | vasamsiva prakasani samavidhyanta vanarah ||26||
गिरिगह्वरसंलीनो यथा गर्जति मारुतः। एवं जगर्ज बलवान् हनुमान्मारुतात्मजः।।२७।।
girigahvarasamlino yatha garjati marutah | evam jagarja balavan hanumanmarutatmajah||27||
तमभ्रघनसङ्काशमापतन्तं महाकपिम् । दृष्ट्वा ते वानराः सर्वे तस्थुः प्राञ्जलयस्तदा ।।२८।।
tamabhraghana saṅkasamapatantam mahakapim | drstva te vanarah sarve tasthuh pranjalayastada ||28||
ततस्तु वेगवांस्तस्य गिरेर्गिरिनिभः कपिः । निपपात महेन्द्रस्य शिखरे पादपाकुले ।।२९।।
tatastu vegavamstasya girergirinibhah kapih | nipapata mahendrasya sikhare padapakule ||29||
हर्षेणापूर्यमाणोऽसौ रम्ये पर्वतनिर्झरे । छिन्नपक्ष इवाऽकाशात्पपात धरणीधरः।।३०।।
harsenapuryamano'sau ramye parvatanirjhare | chinnapaksa iva'kasatpapata dharanidharah||30||
ततस्ते प्रीतमनसः सर्वे वानरपुङ्गवाः । हनूमन्तं महात्मानं परिवार्योपतस्थिरे ।।३१।।
tataste pritamanasah sarve vanarapuṅgavah | hanumantam mahatmanam parivaryopatasthire ||31||
परिवार्य च ते सर्वे परां प्रीतिमुपागताः । प्रहृष्टवदनाः सर्वे तमरोगमुपागतम् ।।३२।।
parivarya ca te sarve param pritimupagatah | prahrstavadanah sarve tamarogamupagatam ||32||
उपायनानि चादाय मूलानि च फलानि च । प्रत्यर्चयन्हरिश्रेष्ठं हरयो मारुतात्मजम् ।।३३।।
upayanani cadaya mulani ca phalani ca | pratyarcayanharisrestham harayo marutatmajam ||33||
विनेदुर्मुदिताः के चिच्चक्रुः किल किलां तथा । हृष्टाः पादपशाखाश्च आनिन्युर्वानरर्षभाः ।।३४।।
vinedurmuditah ke ciccakruh kila kilam tatha | hrstah padapasakhasca aninyurvanararsabhah ||34||
हनूमांस्तु गुरून्वृद्धाञ्जाम्बवत्प्रमुखांस्तदा । कुमारमङ्गदं चैव सोऽवन्दत महाकपिः ।।३५।।
hanumamstu gurun vrddhanjambavat pramukhamstada | kumaramaṅgadam caiva so'vandata mahakapih ||35||
स ताभ्यां पूजितः पूज्यः कपिभिश्च प्रसादितः । दृष्टा देवीति विक्रान्तः सङ्क्षेपेण न्यवेदयत् ।।३६।।
sa tabhyam pujitah pujyah kapibhisca prasaditah | drsta deviti vikrantah saṅksepena nyavedayat ||36||
निषसाद च हस्तेन गृहीत्वा वालिनः सुतम् । रमणीये वनोद्देशे महेन्द्रस्य गिरेस्तदा ।।३७।।
nisasada ca hastena grhitva valinah sutam | ramaniye vanoddese mahendrasya girestada ||37||
हनूमानब्रवीद्धृष्टस्तदा तान्वानरर्षभान् । अशोकवनिकासंस्था दृष्टा सा जनकात्मजा ।।३८।।
hanumanabraviddhrstastada tanvanararsabhan | asokavanikasamstha drsta sa janakatmaja ||38||
रक्ष्यमाणा सुघोराभी राक्षसीभिरनिन्दिता । एकवेणीधरा बाला रामदर्शनलालसा ।।३९।।
raksyamana sughorabhi raksasibhiranindita | ekavenidhara bala ramadarsanalalasa ||39||
उपवासपरिश्रान्ता जटिला मलिना कृशा । ततो दृष्टेति वचनं महार्थममृतोपमम् ।।४०।।
upavasaparisranta jatila malina krsa | tato drsteti vacanam maharthamamrtopamam ||40||
निशम्य मारुतेः सर्वे मुदिता वानरा भवन् । क्ष्वेडन्त्यन्ये नदन्त्यन्ये गर्जन्त्यन्ये महाबलाः ।।४१।।
nisamya maruteh sarve mudita vanara bhavan | ksvedantyanye nadantyanye garjantyanye mahabalah ||41||
चक्रुः किल किलामन्ये प्रतिगर्जन्ति चापरे । के चिदुच्छ्रितलाङ्गूलाः प्रहृष्टाः कपिकुञ्जराः ।।४२।।
cakruh kila kilamanye pratigarjanti capare | ke ciducchritalaṅgulah prahrstah kapikunjarah ||42||
आयताञ्चितदीर्घाणि लाङ्गूलानि प्रविव्यधुः । अपरे तु हनूमन्तं वानरा वारणोपमम् ।।४३।।
ayatancitadirghani laṅgulani pravivyadhuh | apare tu hanumantam vanara varanopamam ||43||
आप्लुत्य गिरिशृङ्गेभ्यः संस्पृशन्ति स्म हर्षिताः ।
उक्तवाक्यं हनूमन्तमङ्गदस्तु तदाब्रवीत् ।।४४।।
aplutya girisrṅgebhyah samsprsanti sma harsitah | uktavakyam hanumantamaṅgadastu tadabravit ||44||
सर्वेषां हरिवीराणां मध्ये वाचमनुत्तमाम् । सत्त्वे वीर्ये न ते कश्चित्समो वानरविद्यते ।।४५।।
sarvesam hariviranam madhye vacamanuttamam | sattve virye na te kascitsamo vanaravidyate ||45||
यदवप्लुत्य विस्तीर्णं सागरं पुनरागतः । जीवितस्य प्रदाता नस्त्वमेको वानरोत्तम्।।४६।।
yadavaplutya vistirnam sagaram punaragatah | jivitasya pradata nastvameko vanarottam||46||
त्वत्प्रसादात् समेष्यामः सिध्दार्था राघवेण । अहो स्वामिनि ते भक्तिरहो वीर्यमहो धृतिः।।४७।।
tvatprasadat samesyamah sidhdartha raghavena| aho svamini te bhaktiraho viryamaho dhrtih||47||
दिष्ट्या दृष्टा त्वया देवी रामपत्नी यशस्विनी । दिष्ट्या त्यक्ष्यति काकुत्स्थः शोकं सीता वियोगजम् ।।४८।।
distya drsta tvaya devi ramapatni yasasvini | distya tyaksyati kakutsthah sokam sita viyogajam ||48||
ततोऽङ्गदं हनूमन्तं जाम्बवन्तं च वानराः । परिवार्य प्रमुदिता भेजिरे विपुलाः शिलाः ।।४९।।
tato'ṅgadam hanumantam jambavantam ca vanarah | parivarya pramudita bhejire vipulah silah ||49||
उपविष्टा गिरेस्तस्य शिलासु विपुलासु ते। श्रोतुकामाः समुद्रस्य लङ्घनं वानरोत्तमाः ।।५०।।
upavista girestasya silasu vipulasu te | srotukamah samudrasya laṅghanam vanarottamah ||50||
दर्शनं चापि लङ्कायाः सीताया रावणस्य च । तस्थुः प्राञ्जलयस्सर्वे हनुमद्वचनोन्मुखाः।।५१।।
darsanam capi laṅkayah sitaya ravanasya ca | tasthuh pranjalayassarve hanumadvacanonmukhah||51||
तस्थौ तत्राङ्गदः श्रीमान्वानरैर्बहुभिर्वृतः । उपास्यमानो विबुधैर्दिवि देवपतिर्यथा ।।५२।।
tasthau tatraṅgadah srimanvanarairbahubhirvrtah | upasyamano vibudhairdivi devapatiryatha ||52||
हनूमता कीर्तिमता यशस्विना तथाङ्गदेनाङ्गदबद्धबाहुना । मुदा तदाध्यासितमुन्नतं महन् महीधराग्रं ज्वलितं श्रियाभवत् ।।५३।।
hanumata kirtimata yasasvina tathaṅgadenaṅga - dabaddhabahuna | muda tadadhyasitamunnatam mahan mahidharagram jvalitam sriyabhavat ||53||
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
