Gyaandweep | Mahabharatam - आदि पर्व

Shloka 1

वैशम्पायन उवाच॥

तेषु त्रिषु कुमारेषु जातेषु कुरुजाङ्गलम् । कुरवोऽथ कुरुक्षेत्रं त्रयमेतदवर्धत ॥१॥

teṣu triṣu kumāreṣu jāteṣu kurujāṅgalam . kuravo'tha kurukṣetraṃ trayametadavardhata ..1..

Shloka 2

ऊर्ध्वसस्याभवद्भूमिः सस्यानि फलवन्ति च । यथर्तुवर्षी पर्जन्यो बहुपुष्पफला द्रुमाः ॥२॥

ūrdhvasasyābhavadbhūmiḥ sasyāni phalavanti ca . yathartuvarṣī parjanyo bahupuṣpaphalā drumāḥ ..2..

Shloka 3

वाहनानि प्रहृष्टानि मुदिता मृगपक्षिणः । गन्धवन्ति च माल्यानि रसवन्ति फलानि च ॥३॥

vāhanāni prahṛṣṭāni muditā mṛgapakṣiṇaḥ . gandhavanti ca mālyāni rasavanti phalāni ca ..3..

Shloka 4

वणिग्भिश्चावकीर्यन्त नगराण्यथ शिल्पिभिः । शूराश्च कृतविद्याश्च सन्तश्च सुखिनोऽभवन् ॥४॥

vaṇigbhiścāvakīryanta nagarāṇyatha śilpibhiḥ . śūrāśca kṛtavidyāśca santaśca sukhino'bhavan ..4..

Shloka 5

नाभवन्दस्यवः केचिन्नाधर्मरुचयो जनाः । प्रदेशेष्वपि राष्ट्राणां कृतं युगमवर्तत ॥५॥

nābhavandasyavaḥ kecinnādharmarucayo janāḥ . pradeśeṣvapi rāṣṭrāṇāṃ kṛtaṃ yugamavartata ..5..

Shloka 6

दानक्रियाधर्मशीला यज्ञव्रतपरायणाः । अन्योन्यप्रीतिसंयुक्ता व्यवर्धन्त प्रजास्तदा ॥६॥

dānakriyādharmaśīlā yajñavrataparāyaṇāḥ . anyonyaprītisaṃyuktā vyavardhanta prajāstadā ..6..

Shloka 7

मानक्रोधविहीनाश्च जना लोभविवर्जिताः । अन्योन्यमभ्यवर्धन्त धर्मोत्तरमवर्तत ॥७॥

mānakrodhavihīnāśca janā lobhavivarjitāḥ . anyonyamabhyavardhanta dharmottaramavartata ..7..

Shloka 8

तन्महोदधिवत्पूर्णं नगरं वै व्यरोचत । द्वारतोरणनिर्यूहैर्युक्तमभ्रचयोपमैः ॥८॥ ( प्रासादशतसम्बाधं महेन्द्रपुरसंनिभम् ॥८॥ )

tanmahodadhivatpūrṇaṃ nagaraṃ vai vyarocata . dvāratoraṇaniryūhairyuktamabhracayopamaiḥ ..8.. ( prāsādaśatasambādhaṃ mahendrapurasaṃnibham ..8.. )

Shloka 9

नदीषु वनखण्डेषु वापीपल्वलसानुषु । काननेषु च रम्येषु विजह्रुर्मुदिता जनाः ॥९॥

nadīṣu vanakhaṇḍeṣu vāpīpalvalasānuṣu . kānaneṣu ca ramyeṣu vijahrurmuditā janāḥ ..9..

Shloka 10

उत्तरैः कुरुभिः सार्धं दक्षिणाः कुरवस्तदा । विस्पर्धमाना व्यचरंस्तथा सिद्धर्षिचारणैः ॥१०॥ ( नाभवत्कृपणः कश्चिन्नाभवन्विधवाः स्त्रियः ॥१०॥ )

uttaraiḥ kurubhiḥ sārdhaṃ dakṣiṇāḥ kuravastadā . vispardhamānā vyacaraṃstathā siddharṣicāraṇaiḥ ..10.. ( nābhavatkṛpaṇaḥ kaścinnābhavanvidhavāḥ striyaḥ ..10.. )

Shloka 11

तस्मिञ्जनपदे रम्ये बहवः कुरुभिः कृताः । कूपारामसभावाप्यो ब्राह्मणावसथास्तथा ॥११॥ ( भीष्मेण शास्त्रतो राजन्सर्वतः परिरक्षिते ॥११॥ )

tasmiñjanapade ramye bahavaḥ kurubhiḥ kṛtāḥ . kūpārāmasabhāvāpyo brāhmaṇāvasathāstathā ..11.. ( bhīṣmeṇa śāstrato rājansarvataḥ parirakṣite ..11.. )

Shloka 12

बभूव रमणीयश्च चैत्ययूपशताङ्कितः । स देशः परराष्ट्राणि प्रतिगृह्याभिवर्धितः ॥१२॥ ( भीष्मेण विहितं राष्ट्रे धर्मचक्रमवर्तत ॥१२॥ )

babhūva ramaṇīyaśca caityayūpaśatāṅkitaḥ . sa deśaḥ pararāṣṭrāṇi pratigṛhyābhivardhitaḥ ..12.. ( bhīṣmeṇa vihitaṃ rāṣṭre dharmacakramavartata ..12.. )

Shloka 13

क्रियमाणेषु कृत्येषु कुमाराणां महात्मनाम् । पौरजानपदाः सर्वे बभूवुः सततोत्सवाः ॥१३॥

kriyamāṇeṣu kṛtyeṣu kumārāṇāṃ mahātmanām . paurajānapadāḥ sarve babhūvuḥ satatotsavāḥ ..13..

Shloka 14

गृहेषु कुरुमुख्यानां पौराणां च नराधिप । दीयतां भुज्यतां चेति वाचोऽश्रूयन्त सर्वशः ॥१४॥

gṛheṣu kurumukhyānāṃ paurāṇāṃ ca narādhipa . dīyatāṃ bhujyatāṃ ceti vāco'śrūyanta sarvaśaḥ ..14..

Shloka 15

धृतराष्ट्रश्च पाण्डुश्च विदुरश्च महामतिः । जन्मप्रभृति भीष्मेण पुत्रवत्परिपालिताः ॥१५॥

dhṛtarāṣṭraśca pāṇḍuśca viduraśca mahāmatiḥ . janmaprabhṛti bhīṣmeṇa putravatparipālitāḥ ..15..

Shloka 16

संस्कारैः संस्कृतास्ते तु व्रताध्ययनसंयुताः । श्रमव्यायामकुशलाः समपद्यन्त यौवनम् ॥१६॥

saṃskāraiḥ saṃskṛtāste tu vratādhyayanasaṃyutāḥ . śramavyāyāmakuśalāḥ samapadyanta yauvanam ..16..

Shloka 17

धनुर्वेदेऽश्वपृष्ठे च गदायुद्धेऽसिचर्मणि । तथैव गजशिक्षायां नीतिशास्त्रे च पारगाः ॥१७॥

dhanurvede'śvapṛṣṭhe ca gadāyuddhe'sicarmaṇi . tathaiva gajaśikṣāyāṃ nītiśāstre ca pāragāḥ ..17..

Shloka 18

इतिहासपुराणेषु नानाशिक्षासु चाभिभो । वेदवेदाङ्गतत्त्वज्ञाः सर्वत्र कृतनिश्रमाः ॥१८॥

itihāsapurāṇeṣu nānāśikṣāsu cābhibho . vedavedāṅgatattvajñāḥ sarvatra kṛtaniśramāḥ ..18..

Shloka 19

पाण्डुर्धनुषि विक्रान्तो नरेभ्योऽभ्यधिकोऽभवत् । अत्यन्यान्बलवानासीद्धृतराष्ट्रो महीपतिः ॥१९॥

pāṇḍurdhanuṣi vikrānto narebhyo'bhyadhiko'bhavat . atyanyānbalavānāsīddhṛtarāṣṭro mahīpatiḥ ..19..

Shloka 20

त्रिषु लोकेषु न त्वासीत्कश्चिद्विदुरसंमितः । धर्मनित्यस्ततो राजन्धर्मे च परमं गतः ॥२०॥

triṣu lokeṣu na tvāsītkaścidvidurasaṃmitaḥ . dharmanityastato rājandharme ca paramaṃ gataḥ ..20..

Shloka 21

प्रनष्टं शन्तनोर्वंशं समीक्ष्य पुनरुद्धृतम् । ततो निर्वचनं लोके सर्वराष्ट्रेष्ववर्तत ॥२१॥

pranaṣṭaṃ śantanorvaṃśaṃ samīkṣya punaruddhṛtam . tato nirvacanaṃ loke sarvarāṣṭreṣvavartata ..21..

Shloka 22

वीरसूनां काशिसुते देशानां कुरुजाङ्गलम् । सर्वधर्मविदां भीष्मः पुराणां गजसाह्वयम् ॥२२॥

vīrasūnāṃ kāśisute deśānāṃ kurujāṅgalam . sarvadharmavidāṃ bhīṣmaḥ purāṇāṃ gajasāhvayam ..22..

Shloka 23

धृतराष्ट्रस्त्वचक्षुष्ट्वाद्राज्यं न प्रत्यपद्यत । करणत्वाच्च विदुरः पाण्डुरासीन्महीपतिः ॥२३॥1.108.25

dhṛtarāṣṭrastvacakṣuṣṭvādrājyaṃ na pratyapadyata . karaṇatvācca viduraḥ pāṇḍurāsīnmahīpatiḥ ..23..1.108.25

Languages

Saved

Languages

Saved

Adi Parva

Mudra Cost for Each Feature

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 60 Vedic Scriptures and 100 of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.