Gyaandweep | Mahabharatam - आदि पर्व

Shloka 1

भीम उवाच॥

स्मरन्ति वैरं रक्षांसि मायामाश्रित्य मोहिनीम् । हिडिम्बे व्रज पन्थानं त्वं वै भ्रातृनिषेवितम् ॥१॥

smaranti vairaṃ rakṣāṃsi māyāmāśritya mohinīm . hiḍimbe vraja panthānaṃ tvaṃ vai bhrātṛniṣevitam ..1..

Shloka 2

युधिष्ठिर उवाच॥

क्रुद्धोऽपि पुरुषव्याघ्र भीम मा स्म स्त्रियं वधीः । शरीरगुप्त्याभ्यधिकं धर्मं गोपय पाण्डव ॥२॥

kruddho'pi puruṣavyāghra bhīma mā sma striyaṃ vadhīḥ . śarīraguptyābhyadhikaṃ dharmaṃ gopaya pāṇḍava ..2..

Shloka 3

वधाभिप्रायमायान्तमवधीस्त्वं महाबलम् । रक्षसस्तस्य भगिनी किं नः क्रुद्धा करिष्यति ॥३॥

vadhābhiprāyamāyāntamavadhīstvaṃ mahābalam . rakṣasastasya bhaginī kiṃ naḥ kruddhā kariṣyati ..3..

Shloka 4

वैशम्पायन उवाच॥

हिडिम्बा तु ततः कुन्तीमभिवाद्य कृताञ्जलिः । युधिष्ठिरं च कौन्तेयमिदं वचनमब्रवीत् ॥४॥

hiḍimbā tu tataḥ kuntīmabhivādya kṛtāñjaliḥ . yudhiṣṭhiraṃ ca kaunteyamidaṃ vacanamabravīt ..4..

Shloka 5

आर्ये जानासि यद्दुःखमिह स्त्रीणामनङ्गजम् । तदिदं मामनुप्राप्तं भीमसेनकृतं शुभे ॥५॥

ārye jānāsi yadduḥkhamiha strīṇāmanaṅgajam . tadidaṃ māmanuprāptaṃ bhīmasenakṛtaṃ śubhe ..5..

Shloka 6

सोढं तत्परमं दुःखं मया कालप्रतीक्षया । सोऽयमभ्यागतः कालो भविता मे सुखाय वै ॥६॥

soḍhaṃ tatparamaṃ duḥkhaṃ mayā kālapratīkṣayā . so'yamabhyāgataḥ kālo bhavitā me sukhāya vai ..6..

Shloka 7

मया ह्युत्सृज्य सुहृदः स्वधर्मं स्वजनं तथा । वृतोऽयं पुरुषव्याघ्रस्तव पुत्रः पतिः शुभे ॥७॥

mayā hyutsṛjya suhṛdaḥ svadharmaṃ svajanaṃ tathā . vṛto'yaṃ puruṣavyāghrastava putraḥ patiḥ śubhe ..7..

Shloka 8

वरेणापि तथानेन त्वया चापि यशस्विनि । तथा ब्रुवन्ती हि तदा प्रत्याख्याता क्रियां प्रति ॥८॥

vareṇāpi tathānena tvayā cāpi yaśasvini . tathā bruvantī hi tadā pratyākhyātā kriyāṃ prati ..8..

Shloka 9

त्वं मां मूढेति वा मत्वा भक्ता वानुगतेति वा । भर्त्रानेन महाभागे संयोजय सुतेन ते ॥९॥

tvaṃ māṃ mūḍheti vā matvā bhaktā vānugateti vā . bhartrānena mahābhāge saṃyojaya sutena te ..9..

Shloka 10

तमुपादाय गच्छेयं यथेष्टं देवरूपिणम् । पुनश्चैवागमिष्यामि विश्रम्भं कुरु मे शुभे ॥१०॥

tamupādāya gaccheyaṃ yatheṣṭaṃ devarūpiṇam . punaścaivāgamiṣyāmi viśrambhaṃ kuru me śubhe ..10..

Shloka 11

अहं हि मनसा ध्याता सर्वान्नेष्यामि वः सदा । वृजिने तारयिष्यामि दुर्गेषु च नरर्षभान् ॥११॥

ahaṃ hi manasā dhyātā sarvānneṣyāmi vaḥ sadā . vṛjine tārayiṣyāmi durgeṣu ca nararṣabhān ..11..

Shloka 12

पृष्ठेन वो वहिष्यामि शीघ्रां गतिमभीप्सतः । यूयं प्रसादं कुरुत भीमसेनो भजेत माम् ॥१२॥

pṛṣṭhena vo vahiṣyāmi śīghrāṃ gatimabhīpsataḥ . yūyaṃ prasādaṃ kuruta bhīmaseno bhajeta mām ..12..

Shloka 13

आपदस्तरणे प्राणान्धारयेद्येन येन हि । सर्वमादृत्य कर्तव्यं तद्धर्ममनुवर्तता ॥१३॥

āpadastaraṇe prāṇāndhārayedyena yena hi . sarvamādṛtya kartavyaṃ taddharmamanuvartatā ..13..

Shloka 14

आपत्सु यो धारयति ध्रमं धर्मविदुत्तमः । व्यसनं ह्येव धर्मस्य धर्मिणामापदुच्यते ॥१४॥

āpatsu yo dhārayati dhramaṃ dharmaviduttamaḥ . vyasanaṃ hyeva dharmasya dharmiṇāmāpaducyate ..14..

Shloka 15

पुण्यं प्राणान्धारयति पुण्यं प्राणदमुच्यते । येन येनाचरेद्धर्मं तस्मिन्गर्हा न विद्यते ॥१५॥

puṇyaṃ prāṇāndhārayati puṇyaṃ prāṇadamucyate . yena yenācareddharmaṃ tasmingarhā na vidyate ..15..

Shloka 16

युधिष्ठिर उवाच॥

एवमेतद्यथात्थ त्वं हिडिम्बे नात्र संशयः । स्थातव्यं तु त्वया धर्मे यथा ब्रूयां सुमध्यमे ॥१६॥

evametadyathāttha tvaṃ hiḍimbe nātra saṃśayaḥ . sthātavyaṃ tu tvayā dharme yathā brūyāṃ sumadhyame ..16..

Shloka 17

स्नातं कृताह्निकं भद्रे कृतकौतुकमङ्गलम् । भीमसेनं भजेथास्त्वं प्रागस्तगमनाद्रवेः ॥१७॥

snātaṃ kṛtāhnikaṃ bhadre kṛtakautukamaṅgalam . bhīmasenaṃ bhajethāstvaṃ prāgastagamanādraveḥ ..17..

Shloka 18

अहःसु विहरानेन यथाकामं मनोजवा । अयं त्वानयितव्यस्ते भीमसेनः सदा निशि ॥१८॥

ahaḥsu viharānena yathākāmaṃ manojavā . ayaṃ tvānayitavyaste bhīmasenaḥ sadā niśi ..18..

Shloka 19

वैशम्पायन उवाच॥

तथेति तत्प्रतिज्ञाय हिडिम्बा राक्षसी तदा । भीमसेनमुपादाय ऊर्ध्वमाचक्रमे ततः ॥१९॥

tatheti tatpratijñāya hiḍimbā rākṣasī tadā . bhīmasenamupādāya ūrdhvamācakrame tataḥ ..19..

Shloka 20

शैलशृङ्गेषु रम्येषु देवतायतनेषु च । मृगपक्षिविघुष्टेषु रमणीयेषु सर्वदा ॥२०॥

śailaśṛṅgeṣu ramyeṣu devatāyataneṣu ca . mṛgapakṣivighuṣṭeṣu ramaṇīyeṣu sarvadā ..20..

Shloka 21

कृत्वा च परमं रूपं सर्वाभरणभूषिता । सञ्जल्पन्ती सुमधुरं रमयामास पाण्डवम् ॥२१॥

kṛtvā ca paramaṃ rūpaṃ sarvābharaṇabhūṣitā . sañjalpantī sumadhuraṃ ramayāmāsa pāṇḍavam ..21..

Shloka 22

तथैव वनदुर्गेषु पुष्पितद्रुमसानुषु । सरःसु रमणीयेषु पद्मोत्पलयुतेषु च ॥२२॥

tathaiva vanadurgeṣu puṣpitadrumasānuṣu . saraḥsu ramaṇīyeṣu padmotpalayuteṣu ca ..22..

Shloka 23

नदीद्वीपप्रदेशेषु वैडूर्यसिकतासु च । सुतीर्थवनतोयासु तथा गिरिनदीषु च ॥२३॥

nadīdvīpapradeśeṣu vaiḍūryasikatāsu ca . sutīrthavanatoyāsu tathā girinadīṣu ca ..23..

Shloka 24

सगरस्य प्रदेशेषु मणिहेमचितेषु च । पत्तनेषु च रम्येषु महाशालवनेषु च ॥२४॥

sagarasya pradeśeṣu maṇihemaciteṣu ca . pattaneṣu ca ramyeṣu mahāśālavaneṣu ca ..24..

Shloka 25

देवारण्येषु पुण्येषु तथा पर्वतसानुषु । गुह्यकानां निवासेषु तापसायतनेषु च ॥२५॥

devāraṇyeṣu puṇyeṣu tathā parvatasānuṣu . guhyakānāṃ nivāseṣu tāpasāyataneṣu ca ..25..

Shloka 26

सर्वर्तुफलपुष्पेषु मानसेषु सरःसु च । बिभ्रती परमं रूपं रमयामास पाण्डवम् ॥२६॥

sarvartuphalapuṣpeṣu mānaseṣu saraḥsu ca . bibhratī paramaṃ rūpaṃ ramayāmāsa pāṇḍavam ..26..

Shloka 27

रमयन्ती तथा भीमं तत्र तत्र मनोजवा । प्रजज्ञे राक्षसी पुत्रं भीमसेनान्महाबलम् ॥२७॥

ramayantī tathā bhīmaṃ tatra tatra manojavā . prajajñe rākṣasī putraṃ bhīmasenānmahābalam ..27..

Shloka 28

विरूपाक्षं महावक्त्रं शङ्कुकर्णं विभीषणम् । भीमरूपं सुताम्रोष्ठं तीक्ष्णदंष्ट्रं महाबलम् ॥२८॥

virūpākṣaṃ mahāvaktraṃ śaṅkukarṇaṃ vibhīṣaṇam . bhīmarūpaṃ sutāmroṣṭhaṃ tīkṣṇadaṃṣṭraṃ mahābalam ..28..

Shloka 29

महेष्वासं महावीर्यं महासत्त्वं महाभुजम् । महाजवं महाकायं महामायमरिंदमम् ॥२९॥

maheṣvāsaṃ mahāvīryaṃ mahāsattvaṃ mahābhujam . mahājavaṃ mahākāyaṃ mahāmāyamariṃdamam ..29..

Shloka 30

अमानुषं मानुषजं भीमवेगं महाबलम् । यः पिशाचानतीवान्यान्बभूवाति स मानुषान् ॥३०॥

amānuṣaṃ mānuṣajaṃ bhīmavegaṃ mahābalam . yaḥ piśācānatīvānyānbabhūvāti sa mānuṣān ..30..

Shloka 31

बालोऽपि यौवनं प्राप्तो मानुषेषु विशां पते । सर्वास्त्रेषु परं वीरः प्रकर्षमगमद्बली ॥३१॥

bālo'pi yauvanaṃ prāpto mānuṣeṣu viśāṃ pate . sarvāstreṣu paraṃ vīraḥ prakarṣamagamadbalī ..31..

Shloka 32

सद्यो हि गर्भं राक्षस्यो लभन्ते प्रसवन्ति च । कामरूपधराश्चैव भवन्ति बहुरूपिणः ॥३२॥

sadyo hi garbhaṃ rākṣasyo labhante prasavanti ca . kāmarūpadharāścaiva bhavanti bahurūpiṇaḥ ..32..

Shloka 33

प्रणम्य विकचः पादावगृह्णात्स पितुस्तदा । मातुश्च परमेष्वासस्तौ च नामास्य चक्रतुः ॥३३॥

praṇamya vikacaḥ pādāvagṛhṇātsa pitustadā . mātuśca parameṣvāsastau ca nāmāsya cakratuḥ ..33..

Shloka 34

घटभासोत्कच इति मातरं सोऽभ्यभाषत । अभवत्तेन नामास्य घटोत्कच इति स्म ह ॥३४॥

ghaṭabhāsotkaca iti mātaraṃ so'bhyabhāṣata . abhavattena nāmāsya ghaṭotkaca iti sma ha ..34..

Shloka 35

अनुरक्तश्च तानासीत्पाण्डवान्स घटोत्कचः । तेषां च दयितो नित्यमात्मभूतो बभूव सः ॥३५॥

anuraktaśca tānāsītpāṇḍavānsa ghaṭotkacaḥ . teṣāṃ ca dayito nityamātmabhūto babhūva saḥ ..35..

Shloka 36

संवाससमयो जीर्ण इत्यभाषत तं ततः । हिडिम्बा समयं कृत्वा स्वां गतिं प्रत्यपद्यत ॥३६॥

saṃvāsasamayo jīrṇa ityabhāṣata taṃ tataḥ . hiḍimbā samayaṃ kṛtvā svāṃ gatiṃ pratyapadyata ..36..

Shloka 37

कृत्यकाल उपस्थास्ये पितृनिति घटोत्कचः । आमन्त्र्य राक्षसश्रेष्ठः प्रतस्थे चोत्तरां दिशम् ॥३७॥

kṛtyakāla upasthāsye pitṛniti ghaṭotkacaḥ . āmantrya rākṣasaśreṣṭhaḥ pratasthe cottarāṃ diśam ..37..

Shloka 38

स हि सृष्टो मघवता शक्तिहेतोर्महात्मना । कर्णस्याप्रतिवीर्यस्य विनाशाय महात्मनः ॥३८॥1.154.46

sa hi sṛṣṭo maghavatā śaktihetormahātmanā . karṇasyāprativīryasya vināśāya mahātmanaḥ ..38..1.154.46

Languages

Saved

Languages

Saved

Adi Parva

Mudra Cost for Each Feature

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 60 Vedic Scriptures and 100 of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.