| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

This overlay will guide you through the buttons:

Shloka 1
अर्जुन उवाच॥
तापत्य इति यद्वाक्यमुक्तवानसि मामिह । तदहं ज्ञातुमिच्छामि तापत्यार्थविनिश्चयम् ॥१॥
tāpatya iti yadvākyamuktavānasi māmiha . tadahaṃ jñātumicchāmi tāpatyārthaviniścayam ..1..
Shloka 2
तपती नाम का चैषा तापत्या यत्कृते वयम् । कौन्तेया हि वयं साधो तत्त्वमिच्छामि वेदितुम् ॥२॥
tapatī nāma kā caiṣā tāpatyā yatkṛte vayam . kaunteyā hi vayaṃ sādho tattvamicchāmi veditum ..2..
Shloka 3
वैशम्पायन उवाच॥
एवमुक्तः स गन्धर्वः कुन्तीपुत्रं धनञ्जयम् । विश्रुतां त्रिषु लोकेषु श्रावयामास वै कथाम् ॥३॥
evamuktaḥ sa gandharvaḥ kuntīputraṃ dhanañjayam . viśrutāṃ triṣu lokeṣu śrāvayāmāsa vai kathām ..3..
Shloka 4
गन्धर्व उवाच॥
हन्त ते कथयिष्यामि कथामेतां मनोरमाम् । यथावदखिलां पार्थ धर्म्यां धर्मभृतां वर ॥४॥
hanta te kathayiṣyāmi kathāmetāṃ manoramām . yathāvadakhilāṃ pārtha dharmyāṃ dharmabhṛtāṃ vara ..4..
Shloka 5
उक्तवानस्मि येन त्वां तापत्य इति यद्वचः । तत्तेऽहं कथयिष्यामि शृणुष्वैकमना मम ॥५॥
uktavānasmi yena tvāṃ tāpatya iti yadvacaḥ . tatte'haṃ kathayiṣyāmi śṛṇuṣvaikamanā mama ..5..
Shloka 6
य एष दिवि धिष्ण्येन नाकं व्याप्नोति तेजसा । एतस्य तपती नाम बभूवासदृशी सुता ॥६॥
ya eṣa divi dhiṣṇyena nākaṃ vyāpnoti tejasā . etasya tapatī nāma babhūvāsadṛśī sutā ..6..
Shloka 7
विवस्वतो वै कौन्तेय सावित्र्यवरजा विभो । विश्रुता त्रिषु लोकेषु तपती तपसा युता ॥७॥
vivasvato vai kaunteya sāvitryavarajā vibho . viśrutā triṣu lokeṣu tapatī tapasā yutā ..7..
Shloka 8
न देवी नासुरी चैव न यक्षी न च राक्षसी । नाप्सरा न च गन्धर्वी तथारूपेण काचन ॥८॥
na devī nāsurī caiva na yakṣī na ca rākṣasī . nāpsarā na ca gandharvī tathārūpeṇa kācana ..8..
Shloka 9
सुविभक्तानवद्याङ्गी स्वसितायतलोचना । स्वाचारा चैव साध्वी च सुवेषा चैव भामिनी ॥९॥
suvibhaktānavadyāṅgī svasitāyatalocanā . svācārā caiva sādhvī ca suveṣā caiva bhāminī ..9..
Shloka 10
न तस्याः सदृशं कञ्चित्त्रिषु लोकेषु भारत । भर्तारं सविता मेने रूपशीलकुलश्रुतैः ॥१०॥
na tasyāḥ sadṛśaṃ kañcittriṣu lokeṣu bhārata . bhartāraṃ savitā mene rūpaśīlakulaśrutaiḥ ..10..
Shloka 11
सम्प्राप्तयौवनां पश्यन्देयां दुहितरं तु ताम् । नोपलेभे ततः शान्तिं सम्प्रदानं विचिन्तयन् ॥११॥
samprāptayauvanāṃ paśyandeyāṃ duhitaraṃ tu tām . nopalebhe tataḥ śāntiṃ sampradānaṃ vicintayan ..11..
Shloka 12
अर्थर्क्षपुत्रः कौन्तेय कुरूणामृषभो बली । सूर्यमाराधयामास नृपः संवरणः सदा ॥१२॥
artharkṣaputraḥ kaunteya kurūṇāmṛṣabho balī . sūryamārādhayāmāsa nṛpaḥ saṃvaraṇaḥ sadā ..12..
Shloka 13
अर्घ्यमाल्योपहारैश्च शश्वच्च नृपतिर्यतः । नियमैरुपवासैश्च तपोभिर्विविधैरपि ॥१३॥
arghyamālyopahāraiśca śaśvacca nṛpatiryataḥ . niyamairupavāsaiśca tapobhirvividhairapi ..13..
Shloka 14
शुश्रूषुरनहंवादी शुचिः पौरवनन्दनः । अंशुमन्तं समुद्यन्तं पूजयामास भक्तिमान् ॥१४॥
śuśrūṣuranahaṃvādī śuciḥ pauravanandanaḥ . aṃśumantaṃ samudyantaṃ pūjayāmāsa bhaktimān ..14..
Shloka 15
ततः कृतज्ञं धर्मज्ञं रूपेणासदृशं भुवि । तपत्याः सदृशं मेने सूर्यः संवरणं पतिम् ॥१५॥
tataḥ kṛtajñaṃ dharmajñaṃ rūpeṇāsadṛśaṃ bhuvi . tapatyāḥ sadṛśaṃ mene sūryaḥ saṃvaraṇaṃ patim ..15..
Shloka 16
दातुमैच्छत्ततः कन्यां तस्मै संवरणाय ताम् । नृपोत्तमाय कौरव्य विश्रुताभिजनाय वै ॥१६॥
dātumaicchattataḥ kanyāṃ tasmai saṃvaraṇāya tām . nṛpottamāya kauravya viśrutābhijanāya vai ..16..
Shloka 17
यथा हि दिवि दीप्तांशुः प्रभासयति तेजसा । तथा भुवि महीपालो दीप्त्या संवरणोऽभवत् ॥१७॥
yathā hi divi dīptāṃśuḥ prabhāsayati tejasā . tathā bhuvi mahīpālo dīptyā saṃvaraṇo'bhavat ..17..
Shloka 18
यथार्चयन्ति चादित्यमुद्यन्तं ब्रह्मवादिनः । तथा संवरणं पार्थ ब्राह्मणावरजाः प्रजाः ॥१८॥
yathārcayanti cādityamudyantaṃ brahmavādinaḥ . tathā saṃvaraṇaṃ pārtha brāhmaṇāvarajāḥ prajāḥ ..18..
Shloka 19
स सोममति कान्तत्वादादित्यमति तेजसा । बभूव नृपतिः श्रीमान्सुहृदां दुर्हृदामपि ॥१९॥
sa somamati kāntatvādādityamati tejasā . babhūva nṛpatiḥ śrīmānsuhṛdāṃ durhṛdāmapi ..19..
Shloka 20
एवङ्गुणस्य नृपतेस्तथावृत्तस्य कौरव । तस्मै दातुं मनश्चक्रे तपतीं तपनः स्वयम् ॥२०॥
evaṅguṇasya nṛpatestathāvṛttasya kaurava . tasmai dātuṃ manaścakre tapatīṃ tapanaḥ svayam ..20..
Shloka 21
स कदाचिदथो राजा श्रीमानुरुयशा भुवि । चचार मृगयां पार्थ पर्वतोपवने किल ॥२१॥
sa kadācidatho rājā śrīmānuruyaśā bhuvi . cacāra mṛgayāṃ pārtha parvatopavane kila ..21..
Shloka 22
चरतो मृगयां तस्य क्षुत्पिपासाश्रमान्वितः । ममार राज्ञः कौन्तेय गिरावप्रतिमो हयः ॥२२॥
carato mṛgayāṃ tasya kṣutpipāsāśramānvitaḥ . mamāra rājñaḥ kaunteya girāvapratimo hayaḥ ..22..
Shloka 23
स मृताश्वश्चरन्पार्थ पद्भ्यामेव गिरौ नृपः । ददर्शासदृशीं लोके कन्यामायतलोचनाम् ॥२३॥
sa mṛtāśvaścaranpārtha padbhyāmeva girau nṛpaḥ . dadarśāsadṛśīṃ loke kanyāmāyatalocanām ..23..
Shloka 24
स एक एकामासाद्य कन्यां तामरिमर्दनः । तस्थौ नृपतिशार्दूलः पश्यन्नविचलेक्षणः ॥२४॥
sa eka ekāmāsādya kanyāṃ tāmarimardanaḥ . tasthau nṛpatiśārdūlaḥ paśyannavicalekṣaṇaḥ ..24..
Shloka 25
स हि तां तर्कयामास रूपतो नृपतिः श्रियम् । पुनः सन्तर्कयामास रवेर्भ्रष्टामिव प्रभाम् ॥२५॥
sa hi tāṃ tarkayāmāsa rūpato nṛpatiḥ śriyam . punaḥ santarkayāmāsa raverbhraṣṭāmiva prabhām ..25..
Shloka 26
गिरिप्रस्थे तु सा यस्मिन्स्थिता स्वसितलोचना । स सवृक्षक्षुपलतो हिरण्मय इवाभवत् ॥२६॥
giriprasthe tu sā yasminsthitā svasitalocanā . sa savṛkṣakṣupalato hiraṇmaya ivābhavat ..26..
Shloka 27
अवमेने च तां दृष्ट्वा सर्वप्राणभृतां वपुः । अवाप्तं चात्मनो मेने स राजा चक्षुषः फलम् ॥२७॥
avamene ca tāṃ dṛṣṭvā sarvaprāṇabhṛtāṃ vapuḥ . avāptaṃ cātmano mene sa rājā cakṣuṣaḥ phalam ..27..
Shloka 28
जन्मप्रभृति यत्किञ्चिद्दृष्टवान्स महीपतिः । रूपं न सदृशं तस्यास्तर्कयामास किञ्चन ॥२८॥
janmaprabhṛti yatkiñciddṛṣṭavānsa mahīpatiḥ . rūpaṃ na sadṛśaṃ tasyāstarkayāmāsa kiñcana ..28..
Shloka 29
तया बद्धमनश्चक्षुः पाशैर्गुणमयैस्तदा । न चचाल ततो देशाद्बुबुधे न च किञ्चन ॥२९॥
tayā baddhamanaścakṣuḥ pāśairguṇamayaistadā . na cacāla tato deśādbubudhe na ca kiñcana ..29..
Shloka 30
अस्या नूनं विशालाक्ष्याः सदेवासुरमानुषम् । लोकं निर्मथ्य धात्रेदं रूपमाविष्कृतं कृतम् ॥३०॥
asyā nūnaṃ viśālākṣyāḥ sadevāsuramānuṣam . lokaṃ nirmathya dhātredaṃ rūpamāviṣkṛtaṃ kṛtam ..30..
Shloka 31
एवं स तर्कयामास रूपद्रविणसम्पदा । कन्यामसदृशीं लोके नृपः संवरणस्तदा ॥३१॥
evaṃ sa tarkayāmāsa rūpadraviṇasampadā . kanyāmasadṛśīṃ loke nṛpaḥ saṃvaraṇastadā ..31..
Shloka 32
तां च दृष्ट्वैव कल्याणीं कल्याणाभिजनो नृपः । जगाम मनसा चिन्तां काममार्गणपीडितः ॥३२॥
tāṃ ca dṛṣṭvaiva kalyāṇīṃ kalyāṇābhijano nṛpaḥ . jagāma manasā cintāṃ kāmamārgaṇapīḍitaḥ ..32..
Shloka 33
दह्यमानः स तीव्रेण नृपतिर्मन्मथाग्निना । अप्रगल्भां प्रगल्भः स तामुवाच यशस्विनीम् ॥३३॥
dahyamānaḥ sa tīvreṇa nṛpatirmanmathāgninā . apragalbhāṃ pragalbhaḥ sa tāmuvāca yaśasvinīm ..33..
Shloka 34
कासि कस्यासि रम्भोरु किमर्थं चेह तिष्ठसि । कथं च निर्जनेऽरण्ये चरस्येका शुचिस्मिते ॥३४॥
kāsi kasyāsi rambhoru kimarthaṃ ceha tiṣṭhasi . kathaṃ ca nirjane'raṇye carasyekā śucismite ..34..
Shloka 35
त्वं हि सर्वानवद्याङ्गी सर्वाभरणभूषिता । विभूषणमिवैतेषां भूषणानामभीप्सितम् ॥३५॥
tvaṃ hi sarvānavadyāṅgī sarvābharaṇabhūṣitā . vibhūṣaṇamivaiteṣāṃ bhūṣaṇānāmabhīpsitam ..35..
Shloka 36
न देवीं नासुरीं चैव न यक्षीं न च राक्षसीम् । न च भोगवतीं मन्ये न गन्धर्वीं न मानुषीम् ॥३६॥
na devīṃ nāsurīṃ caiva na yakṣīṃ na ca rākṣasīm . na ca bhogavatīṃ manye na gandharvīṃ na mānuṣīm ..36..
Shloka 37
या हि दृष्टा मया काश्चिच्छ्रुता वापि वराङ्गनाः । न तासां सदृशीं मन्ये त्वामहं मत्तकाशिनि ॥३७॥
yā hi dṛṣṭā mayā kāścicchrutā vāpi varāṅganāḥ . na tāsāṃ sadṛśīṃ manye tvāmahaṃ mattakāśini ..37..
Shloka 38
एवं तां स महीपालो बभाषे न तु सा तदा । कामार्तं निर्जनेऽरण्ये प्रत्यभाषत किञ्चन ॥३८॥
evaṃ tāṃ sa mahīpālo babhāṣe na tu sā tadā . kāmārtaṃ nirjane'raṇye pratyabhāṣata kiñcana ..38..
Shloka 39
ततो लालप्यमानस्य पार्थिवस्यायतेक्षणा । सौदामिनीव साभ्रेषु तत्रैवान्तरधीयत ॥३९॥
tato lālapyamānasya pārthivasyāyatekṣaṇā . saudāminīva sābhreṣu tatraivāntaradhīyata ..39..
Shloka 40
तामन्विच्छन्स नृपतिः परिचक्राम तत्तदा । वनं वनजपत्राक्षीं भ्रमन्नुन्मत्तवत्तदा ॥४०॥
tāmanvicchansa nṛpatiḥ paricakrāma tattadā . vanaṃ vanajapatrākṣīṃ bhramannunmattavattadā ..40..
Shloka 41
अपश्यमानः स तु तां बहु तत्र विलप्य च । निश्चेष्टः कौरवश्रेष्ठो मुहूर्तं स व्यतिष्ठत ॥४१॥1.170.44
apaśyamānaḥ sa tu tāṃ bahu tatra vilapya ca . niśceṣṭaḥ kauravaśreṣṭho muhūrtaṃ sa vyatiṣṭhata ..41..1.170.44

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 60 Vedic Scriptures and 100 of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In