Gyaandweep | Mahabharatam - आदि पर्व

Shloka 1

सूत उवाच॥

मातुः सकाशात्तं शापं श्रुत्वा पन्नगसत्तमः । वासुकिश्चिन्तयामास शापोऽयं न भवेत्कथम् ॥१॥

mātuḥ sakāśāttaṃ śāpaṃ śrutvā pannagasattamaḥ . vāsukiścintayāmāsa śāpo'yaṃ na bhavetkatham ..1..

Shloka 2

ततः स मन्त्रयामास भ्रातृभिः सह सर्वशः । ऐरावतप्रभृतिभिर्ये स्म धर्मपरायणाः ॥२॥

tataḥ sa mantrayāmāsa bhrātṛbhiḥ saha sarvaśaḥ . airāvataprabhṛtibhirye sma dharmaparāyaṇāḥ ..2..

Shloka 3

वासुकिरुवाच॥

अयं शापो यथोद्दिष्टो विदितं वस्तथानघाः । तस्य शापस्य मोक्षार्थं मन्त्रयित्वा यतामहे ॥३॥

ayaṃ śāpo yathoddiṣṭo viditaṃ vastathānaghāḥ . tasya śāpasya mokṣārthaṃ mantrayitvā yatāmahe ..3..

Shloka 4

सर्वेषामेव शापानां प्रतिघातो हि विद्यते । न तु मात्राभिशप्तानां मोक्षो विद्येत पन्नगाः ॥४॥

sarveṣāmeva śāpānāṃ pratighāto hi vidyate . na tu mātrābhiśaptānāṃ mokṣo vidyeta pannagāḥ ..4..

Shloka 5

अव्ययस्याप्रमेयस्य सत्यस्य च तथाग्रतः । शप्ता इत्येव मे श्रुत्वा जायते हृदि वेपथुः ॥५ - य॥

avyayasyāprameyasya satyasya ca tathāgrataḥ . śaptā ityeva me śrutvā jāyate hṛdi vepathuḥ ..5 - ya..

Shloka 6

नूनं सर्वविनाशोऽयमस्माकं समुदाहृतः । न ह्येनां सोऽव्ययो देवः शपन्तीं प्रत्यषेधयत् ॥६॥

nūnaṃ sarvavināśo'yamasmākaṃ samudāhṛtaḥ . na hyenāṃ so'vyayo devaḥ śapantīṃ pratyaṣedhayat ..6..

Shloka 7

तस्मात्संमन्त्रयामोऽत्र भुजगानामनामयम् । यथा भवेत सर्वेषां मा नः कालोऽत्यगादयम् ॥७॥

tasmātsaṃmantrayāmo'tra bhujagānāmanāmayam . yathā bhaveta sarveṣāṃ mā naḥ kālo'tyagādayam ..7..

Shloka 8

अपि मन्त्रयमाणा हि हेतुं पश्याम मोक्षणे । यथा नष्टं पुरा देवा गूढमग्निं गुहागतम् ॥८॥

api mantrayamāṇā hi hetuṃ paśyāma mokṣaṇe . yathā naṣṭaṃ purā devā gūḍhamagniṃ guhāgatam ..8..

Shloka 9

यथा स यज्ञो न भवेद्यथा वापि पराभवेत् । जनमेजयस्य सर्पाणां विनाशकरणाय हि ॥९॥

yathā sa yajño na bhavedyathā vāpi parābhavet . janamejayasya sarpāṇāṃ vināśakaraṇāya hi ..9..

Shloka 10

सूत उवाच॥

तथेत्युक्त्वा तु ते सर्वे काद्रवेयाः समागताः । समयं चक्रिरे तत्र मन्त्रबुद्धिविशारदाः ॥१०॥

tathetyuktvā tu te sarve kādraveyāḥ samāgatāḥ . samayaṃ cakrire tatra mantrabuddhiviśāradāḥ ..10..

Shloka 11

एके तत्राब्रुवन्नागा वयं भूत्वा द्विजर्षभाः । जनमेजयं तं भिक्षामो यज्ञस्ते न भवेदिति ॥११॥

eke tatrābruvannāgā vayaṃ bhūtvā dvijarṣabhāḥ . janamejayaṃ taṃ bhikṣāmo yajñaste na bhavediti ..11..

Shloka 12

अपरे त्वब्रुवन्नागास्तत्र पण्डितमानिनः । मन्त्रिणोऽस्य वयं सर्वे भविष्यामः सुसंमताः ॥१२॥

apare tvabruvannāgāstatra paṇḍitamāninaḥ . mantriṇo'sya vayaṃ sarve bhaviṣyāmaḥ susaṃmatāḥ ..12..

Shloka 13

स नः प्रक्ष्यति सर्वेषु कार्येष्वर्थविनिश्चयम् । तत्र बुद्धिं प्रवक्ष्यामो यथा यज्ञो निवर्तते ॥१३॥

sa naḥ prakṣyati sarveṣu kāryeṣvarthaviniścayam . tatra buddhiṃ pravakṣyāmo yathā yajño nivartate ..13..

Shloka 14

स नो बहुमतान्राजा बुद्ध्वा बुद्धिमतां वरः । यज्ञार्थं प्रक्ष्यति व्यक्तं नेति वक्ष्यामहे वयम् ॥१४॥

sa no bahumatānrājā buddhvā buddhimatāṃ varaḥ . yajñārthaṃ prakṣyati vyaktaṃ neti vakṣyāmahe vayam ..14..

Shloka 15

दर्शयन्तो बहून्दोषान्प्रेत्य चेह च दारुणान् । हेतुभिः कारणैश्चैव यथा यज्ञो भवेन्न सः ॥१५॥

darśayanto bahūndoṣānpretya ceha ca dāruṇān . hetubhiḥ kāraṇaiścaiva yathā yajño bhavenna saḥ ..15..

Shloka 16

अथवा य उपाध्यायः क्रतौ तस्मिन्भविष्यति । सर्पसत्रविधानज्ञो राजकार्यहिते रतः ॥१६॥

athavā ya upādhyāyaḥ kratau tasminbhaviṣyati . sarpasatravidhānajño rājakāryahite rataḥ ..16..

Shloka 17

तं गत्वा दशतां कश्चिद्भुजगः स मरिष्यति । तस्मिन्हते यज्ञकरे क्रतुः स न भविष्यति ॥१७॥

taṃ gatvā daśatāṃ kaścidbhujagaḥ sa mariṣyati . tasminhate yajñakare kratuḥ sa na bhaviṣyati ..17..

Shloka 18

ये चान्ये सर्पसत्रज्ञा भविष्यन्त्यस्य ऋत्विजः । तांश्च सर्वान्दशिष्यामः कृतमेवं भविष्यति ॥१८॥

ye cānye sarpasatrajñā bhaviṣyantyasya ṛtvijaḥ . tāṃśca sarvāndaśiṣyāmaḥ kṛtamevaṃ bhaviṣyati ..18..

Shloka 19

तत्रापरेऽमन्त्रयन्त धर्मात्मानो भुजङ्गमाः । अबुद्धिरेषा युष्माकं ब्रह्महत्या न शोभना ॥१९॥

tatrāpare'mantrayanta dharmātmāno bhujaṅgamāḥ . abuddhireṣā yuṣmākaṃ brahmahatyā na śobhanā ..19..

Shloka 20

सम्यक्सद्धर्ममूला हि व्यसने शान्तिरुत्तमा । अधर्मोत्तरता नाम कृत्स्नं व्यापादयेज्जगत् ॥२०॥

samyaksaddharmamūlā hi vyasane śāntiruttamā . adharmottaratā nāma kṛtsnaṃ vyāpādayejjagat ..20..

Shloka 21

अपरे त्वब्रुवन्नागाः समिद्धं जातवेदसम् । वर्षैर्निर्वापयिष्यामो मेघा भूत्वा सविद्युतः ॥२१॥

apare tvabruvannāgāḥ samiddhaṃ jātavedasam . varṣairnirvāpayiṣyāmo meghā bhūtvā savidyutaḥ ..21..

Shloka 22

स्रुग्भाण्डं निशि गत्वा वा अपरे भुजगोत्तमाः । प्रमत्तानां हरन्त्वाशु विघ्न एवं भविष्यति ॥२२॥

srugbhāṇḍaṃ niśi gatvā vā apare bhujagottamāḥ . pramattānāṃ harantvāśu vighna evaṃ bhaviṣyati ..22..

Shloka 23

यज्ञे वा भुजगास्तस्मिञ्शतशोऽथ सहस्रशः । जनं दशन्तु वै सर्वमेवं त्रासो भविष्यति ॥२३॥

yajñe vā bhujagāstasmiñśataśo'tha sahasraśaḥ . janaṃ daśantu vai sarvamevaṃ trāso bhaviṣyati ..23..

Shloka 24

अथवा संस्कृतं भोज्यं दूषयन्तु भुजङ्गमाः । स्वेन मूत्रपुरीषेण सर्वभोज्यविनाशिना ॥२४॥

athavā saṃskṛtaṃ bhojyaṃ dūṣayantu bhujaṅgamāḥ . svena mūtrapurīṣeṇa sarvabhojyavināśinā ..24..

Shloka 25

अपरे त्वब्रुवंस्तत्र ऋत्विजोऽस्य भवामहे । यज्ञविघ्नं करिष्यामो दीयतां दक्षिणा इति ॥२५॥ ( वश्यतां च गतोऽसौ नः करिष्यति यथेप्षितम् ॥२५॥ )

apare tvabruvaṃstatra ṛtvijo'sya bhavāmahe . yajñavighnaṃ kariṣyāmo dīyatāṃ dakṣiṇā iti ..25.. ( vaśyatāṃ ca gato'sau naḥ kariṣyati yathepṣitam ..25.. )

Shloka 26

अपरे त्वब्रुवंस्तत्र जले प्रक्रीडितं नृपम् । गृहमानीय बध्नीमः क्रतुरेवं भवेन्न सः ॥२६॥

apare tvabruvaṃstatra jale prakrīḍitaṃ nṛpam . gṛhamānīya badhnīmaḥ kraturevaṃ bhavenna saḥ ..26..

Shloka 27

अपरे त्वब्रुवंस्तत्र नागाः सुकृतकारिणः । दशामैनं प्रगृह्याशु कृतमेवं भविष्यति ॥२७॥ ( छिन्नं मूलमनर्थानां मृते तस्मिन्भविष्यति ॥२७॥ )

apare tvabruvaṃstatra nāgāḥ sukṛtakāriṇaḥ . daśāmainaṃ pragṛhyāśu kṛtamevaṃ bhaviṣyati ..27.. ( chinnaṃ mūlamanarthānāṃ mṛte tasminbhaviṣyati ..27.. )

Shloka 28

एषा वै नैष्ठिकी बुद्धिः सर्वेषामेव संमता । यथा वा मन्यसे राजंस्तत्क्षिप्रं संविधीयताम् ॥२८॥

eṣā vai naiṣṭhikī buddhiḥ sarveṣāmeva saṃmatā . yathā vā manyase rājaṃstatkṣipraṃ saṃvidhīyatām ..28..

Shloka 29

इत्युक्त्वा समुदैक्षन्त वासुकिं पन्नगेश्वरम् । वासुकिश्चापि सञ्चिन्त्य तानुवाच भुजङ्गमान् ॥२९॥

ityuktvā samudaikṣanta vāsukiṃ pannageśvaram . vāsukiścāpi sañcintya tānuvāca bhujaṅgamān ..29..

Shloka 30

नैषा वो नैष्ठिकी बुद्धिर्मता कर्तुं भुजङ्गमाः । सर्वेषामेव मे बुद्धिः पन्नगानां न रोचते ॥३०॥

naiṣā vo naiṣṭhikī buddhirmatā kartuṃ bhujaṅgamāḥ . sarveṣāmeva me buddhiḥ pannagānāṃ na rocate ..30..

Shloka 31

किं त्वत्र संविधातव्यं भवतां यद्भवेद्धितम् । अनेनाहं भृशं तप्ये गुणदोषौ मदाश्रयौ ॥३१॥ 1.37.34

kiṃ tvatra saṃvidhātavyaṃ bhavatāṃ yadbhaveddhitam . anenāhaṃ bhṛśaṃ tapye guṇadoṣau madāśrayau ..31.. 1.37.34

Languages

Saved

Languages

Saved

Adi Parva

Mudra Cost for Each Feature

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 60 Vedic Scriptures and 100 of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.