मैत्रेय उवाच ।
प्राजापत्यं तु तत्तेजः परतेजोहनं दितिः । दधार वर्षाणि शतं शङ्कमाना सुरार्दनात् ॥ १ ॥
prājāpatyaṃ tu tattejaḥ paratejohanaṃ ditiḥ | dadhāra varṣāṇi śataṃ śaṅkamānā surārdanāt || 1 ||
लोके तेनाहतालोके लोकपाला हतौजसः । न्यवेदयन्विश्वसृजे ध्वान्तव्यतिकरं दिशाम् ॥ २ ॥
loke tenāhatāloke lokapālā hataujasaḥ | nyavedayanviśvasṛje dhvāntavyatikaraṃ diśām || 2 ||
देवा ऊचुः
तम एतद्विभो वेत्थ संविग्ना यद्वयं भृशम् । न ह्यव्यक्तं भगवतः कालेनास्पृष्टवर्त्मनः ॥ ३ ॥
tama etadvibho vettha saṃvignā yadvayaṃ bhṛśam | na hyavyaktaṃ bhagavataḥ kālenāspṛṣṭavartmanaḥ || 3 ||
देवदेव जगद्धातः लोकनाथशिखामणे । परेषामपरेषां त्वं भूतानामसि भाववित् ॥ ४ ॥
devadeva jagaddhātaḥ lokanāthaśikhāmaṇe | pareṣāmapareṣāṃ tvaṃ bhūtānāmasi bhāvavit || 4 ||
नमो विज्ञानवीर्याय माययेदमुपेयुषे । गृहीतगुणभेदाय नमस्तेऽव्यक्तयोनये ॥ ५ ॥
namo vijñānavīryāya māyayedamupeyuṣe | gṛhītaguṇabhedāya namaste'vyaktayonaye || 5 ||
ये त्वानन्येन भावेन भावयन्त्यात्मभावनम् । आत्मनि प्रोतभुवनं परं सदसदात्मकम् ॥ ६ ॥
ye tvānanyena bhāvena bhāvayantyātmabhāvanam | ātmani protabhuvanaṃ paraṃ sadasadātmakam || 6 ||
तेषां सुपक्वयोगानां जितश्वासेन्द्रियात्मनाम् । लब्धयुष्मत् प्रसादानां न कुतश्चित्पराभवः ॥ ७ ॥
teṣāṃ supakvayogānāṃ jitaśvāsendriyātmanām | labdhayuṣmat prasādānāṃ na kutaścitparābhavaḥ || 7 ||
यस्य वाचा प्रजाः सर्वा गावस्तन्त्येव यन्त्रिताः । हरन्ति बलिमायत्ताः तस्मै मुख्याय ते नमः ॥ ८ ॥
yasya vācā prajāḥ sarvā gāvastantyeva yantritāḥ | haranti balimāyattāḥ tasmai mukhyāya te namaḥ || 8 ||
स त्वं विधत्स्व शं भूमन् तमसा लुप्तकर्मणाम् । अदभ्रदयया दृष्ट्या आपन्नानर्हसीक्षितुम् ॥ ९ ॥
sa tvaṃ vidhatsva śaṃ bhūman tamasā luptakarmaṇām | adabhradayayā dṛṣṭyā āpannānarhasīkṣitum || 9 ||
एष देव दितेर्गर्भ ओजः काश्यपमर्पितम् । दिशस्तिमिरयन् सर्वा वर्धतेऽग्निरिवैधसि ॥ १० ॥
eṣa deva ditergarbha ojaḥ kāśyapamarpitam | diśastimirayan sarvā vardhate'gnirivaidhasi || 10 ||
मैत्रेय उवाच ।
स प्रहस्य महाबाहो भगवान् शब्दगोचरः । प्रत्याचष्टात्मभूर्देवान् प्रीणन् रुचिरया गिरा ॥ ११ ॥
sa prahasya mahābāho bhagavān śabdagocaraḥ | pratyācaṣṭātmabhūrdevān prīṇan rucirayā girā || 11 ||
ब्रह्मोवाच ।
मानसा मे सुता युष्मत् पूर्वजाः सनकादयः । चेरुर्विहायसा लोकान् लोकेषु विगतस्पृहाः ॥ १२ ॥
mānasā me sutā yuṣmat pūrvajāḥ sanakādayaḥ | cerurvihāyasā lokān lokeṣu vigataspṛhāḥ || 12 ||
त एकदा भगवतो वैकुण्ठस्यामलात्मनः । ययुर्वैकुण्ठनिलयं सर्वलोकनमस्कृतम् ॥ १३ ॥
ta ekadā bhagavato vaikuṇṭhasyāmalātmanaḥ | yayurvaikuṇṭhanilayaṃ sarvalokanamaskṛtam || 13 ||
वसन्ति यत्र पुरुषाः सर्वे वैकुण्ठमूर्तयः । येऽनिमित्तनिमित्तेन धर्मेणाराधयन् हरिम् ॥ १४ ॥
vasanti yatra puruṣāḥ sarve vaikuṇṭhamūrtayaḥ | ye'nimittanimittena dharmeṇārādhayan harim || 14 ||
यत्र चाद्यः पुमानास्ते भगवान् शब्दगोचरः । सत्त्वं विष्टभ्य विरजं स्वानां नो मृडयन् वृषः ॥ १५ ॥
yatra cādyaḥ pumānāste bhagavān śabdagocaraḥ | sattvaṃ viṣṭabhya virajaṃ svānāṃ no mṛḍayan vṛṣaḥ || 15 ||
यत्र नैःश्रेयसं नाम वनं कामदुघैर्द्रुमैः । सर्वर्तुश्रीभिर्विभ्राजत् कैवल्यमिव मूर्तिमत् ॥ १६ ॥
yatra naiḥśreyasaṃ nāma vanaṃ kāmadughairdrumaiḥ | sarvartuśrībhirvibhrājat kaivalyamiva mūrtimat || 16 ||
वैमानिकाः सललनाश्चरितानि यत्र । गायन्ति लोकशमलक्षपणानि भर्तुः । अन्तर्जलेऽनुविकसन् मधुमाधवीनां । गन्धेन खण्डितधियोऽप्यनिलं क्षिपन्तः ॥ १७ ॥
vaimānikāḥ salalanāścaritāni yatra | gāyanti lokaśamalakṣapaṇāni bhartuḥ | antarjale'nuvikasan madhumādhavīnāṃ | gandhena khaṇḍitadhiyo'pyanilaṃ kṣipantaḥ || 17 ||
पारावतान्यभृतसारसचक्रवाक । दात्यूहहंसशुकतित्तिरिबर्हिणां यः । कोलाहलो विरमतेऽचिरमात्रमुच्चैः । भृङ्गाधिपे हरिकथामिव गायमाने ॥ १८ ॥
pārāvatānyabhṛtasārasacakravāka | dātyūhahaṃsaśukatittiribarhiṇāṃ yaḥ | kolāhalo viramate'ciramātramuccaiḥ | bhṛṅgādhipe harikathāmiva gāyamāne || 18 ||
मन्दारकुन्दकुरबोत्पलचम्पकार्ण । पुन्नागनागबकुलाम्बुजपारिजाताः । गन्धेऽर्चिते तुलसिकाभरणेन तस्या । यस्मिंस्तपः सुमनसो बहु मानयन्ति ॥ १९ ॥
mandārakundakurabotpalacampakārṇa | punnāganāgabakulāmbujapārijātāḥ | gandhe'rcite tulasikābharaṇena tasyā | yasmiṃstapaḥ sumanaso bahu mānayanti || 19 ||
यत्सङ्कुलं हरिपदानतिमात्रदृष्टैः । वैदूर्यमारकतहेममयैर्विमानैः । येषां बृहत्कटितटाः स्मितशोभिमुख्यः । कृष्णात्मनां न रज आदधुरुत्स्मयाद्यैः ॥ २० ॥
yatsaṅkulaṃ haripadānatimātradṛṣṭaiḥ | vaidūryamārakatahemamayairvimānaiḥ | yeṣāṃ bṛhatkaṭitaṭāḥ smitaśobhimukhyaḥ | kṛṣṇātmanāṃ na raja ādadhurutsmayādyaiḥ || 20 ||
श्री रूपिणी क्वणयती चरणारविन्दं । लीलाम्बुजेन हरिसद्मनि मुक्तदोषा । संलक्ष्यते स्फटिककुड्य उपेतहेम्नि । सम्मार्जतीव यदनुग्रहणेऽन्ययत्नः ॥ २१ ॥
śrī rūpiṇī kvaṇayatī caraṇāravindaṃ | līlāmbujena harisadmani muktadoṣā | saṃlakṣyate sphaṭikakuḍya upetahemni | sammārjatīva yadanugrahaṇe'nyayatnaḥ || 21 ||
वापीषु विद्रुमतटास्वमलामृताप्सु । प्रेष्यान्विता निजवने तुलसीभिरीशम् । अभ्यर्चती स्वलकमुन्नसमीक्ष्य वक्त्रम् । उच्छेषितं भगवतेत्यमताङ्ग यच्छ्रीः ॥ २२ ॥
vāpīṣu vidrumataṭāsvamalāmṛtāpsu | preṣyānvitā nijavane tulasībhirīśam | abhyarcatī svalakamunnasamīkṣya vaktram | uccheṣitaṃ bhagavatetyamatāṅga yacchrīḥ || 22 ||
यन्न व्रजन्त्यघभिदो रचनानुवादात् । श्रृण्वन्ति येऽन्यविषयाः कुकथा मतिघ्नीः । यास्तु श्रुता हतभगैर्नृभिरात्तसारान् । तांस्तान् क्षिपन्त्यशरणेषु तमःसु हन्त ॥ २३ ॥
yanna vrajantyaghabhido racanānuvādāt | śrṛṇvanti ye'nyaviṣayāḥ kukathā matighnīḥ | yāstu śrutā hatabhagairnṛbhirāttasārān | tāṃstān kṣipantyaśaraṇeṣu tamaḥsu hanta || 23 ||
येऽभ्यर्थितामपि च नो नृगतिं प्रपन्ना । ज्ञानं च तत्त्वविषयं सहधर्मं यत्र । नाराधनं भगवतो वितरन्त्यमुष्य । सम्मोहिता विततया बत मायया ते ॥ २४ ॥
ye'bhyarthitāmapi ca no nṛgatiṃ prapannā | jñānaṃ ca tattvaviṣayaṃ sahadharmaṃ yatra | nārādhanaṃ bhagavato vitarantyamuṣya | sammohitā vitatayā bata māyayā te || 24 ||
यच्च व्रजन्त्यनिमिषामृषभानुवृत्त्या । दूरे यमा ह्युपरि नः स्पृहणीयशीलाः । भर्तुर्मिथः सुयशसः कथनानुराग । वैक्लव्यबाष्पकलया पुलकीकृताङ्गाः ॥ २५ ॥
yacca vrajantyanimiṣāmṛṣabhānuvṛttyā | dūre yamā hyupari naḥ spṛhaṇīyaśīlāḥ | bharturmithaḥ suyaśasaḥ kathanānurāga | vaiklavyabāṣpakalayā pulakīkṛtāṅgāḥ || 25 ||
तद्विश्वगुर्वधिकृतं भुवनैकवन्द्यं । दिव्यं विचित्रविबुधाग्र्यविमानशोचिः । आपुः परां मुदमपूर्वमुपेत्य योग । मायाबलेन मुनयस्तदथो विकुण्ठम् ॥ २६ ॥
tadviśvagurvadhikṛtaṃ bhuvanaikavandyaṃ | divyaṃ vicitravibudhāgryavimānaśociḥ | āpuḥ parāṃ mudamapūrvamupetya yoga | māyābalena munayastadatho vikuṇṭham || 26 ||
तस्मिन्नतीत्य मुनयः षडसज्जमानाः । कक्षाः समानवयसावथ सप्तमायाम् । देवावचक्षत गृहीतगदौ परार्ध्य । केयूरकुण्डलकिरीटविटङ्कवेषौ ॥ २७ ॥
tasminnatītya munayaḥ ṣaḍasajjamānāḥ | kakṣāḥ samānavayasāvatha saptamāyām | devāvacakṣata gṛhītagadau parārdhya | keyūrakuṇḍalakirīṭaviṭaṅkaveṣau || 27 ||
मत्तद्विरेफवनमालिकया निवीतौ । विन्यस्तयासितचतुष्टयबाहुमध्ये । वक्त्रं भ्रुवा कुटिलया स्फुटनिर्गमाभ्यां । रक्तेक्षणेन च मनाग्रभसं दधानौ ॥ २८ ॥
mattadvirephavanamālikayā nivītau | vinyastayāsitacatuṣṭayabāhumadhye | vaktraṃ bhruvā kuṭilayā sphuṭanirgamābhyāṃ | raktekṣaṇena ca manāgrabhasaṃ dadhānau || 28 ||
द्वार्येतयोर्निविविशुर्मिषतोरपृष्ट्वा । पूर्वा यथा पुरटवज्रकपाटिका याः । सर्वत्र तेऽविषमया मुनयः स्वदृष्ट्या । ये सञ्चरन्त्यविहता विगताभिशङ्काः ॥ २९ ॥
dvāryetayorniviviśurmiṣatorapṛṣṭvā | pūrvā yathā puraṭavajrakapāṭikā yāḥ | sarvatra te'viṣamayā munayaḥ svadṛṣṭyā | ye sañcarantyavihatā vigatābhiśaṅkāḥ || 29 ||
तान्वीक्ष्य वातरशनांश्चतुरः कुमारान् । वृद्धान्दशार्धवयसो विदितात्मतत्त्वान् । वेत्रेण चास्खलयतामतदर्हणांस्तौ । तेजो विहस्य भगवत् प्रतिकूलशीलौ ॥ ३० ॥
tānvīkṣya vātaraśanāṃścaturaḥ kumārān | vṛddhāndaśārdhavayaso viditātmatattvān | vetreṇa cāskhalayatāmatadarhaṇāṃstau | tejo vihasya bhagavat pratikūlaśīlau || 30 ||
ताभ्यां मिषत्स्वनिमिषेषु निषिध्यमानाः । स्वर्हत्तमा ह्यपि हरेः प्रतिहारपाभ्याम् । ऊचुः सुहृत्तमदिदृक्षितभङ्ग ईषत् । कामानुजेन सहसा त उपप्लुताक्षाः ॥ ३१ ॥
tābhyāṃ miṣatsvanimiṣeṣu niṣidhyamānāḥ | svarhattamā hyapi hareḥ pratihārapābhyām | ūcuḥ suhṛttamadidṛkṣitabhaṅga īṣat | kāmānujena sahasā ta upaplutākṣāḥ || 31 ||
मुनय ऊचुः ।
को वामिहैत्य भगवत् परिचर्ययोच्चैः । तद्धर्मिणां निवसतां विषमः स्वभावः । तस्मिन् प्रशान्तपुरुषे गतविग्रहे वां । को वात्मवत् कुहकयोः परिशङ्कनीयः ॥ ३२ ॥
ko vāmihaitya bhagavat paricaryayoccaiḥ | taddharmiṇāṃ nivasatāṃ viṣamaḥ svabhāvaḥ | tasmin praśāntapuruṣe gatavigrahe vāṃ | ko vātmavat kuhakayoḥ pariśaṅkanīyaḥ || 32 ||
न ह्यन्तरं भगवतीह समस्तकुक्षौ । आत्मानमात्मनि नभो नभसीव धीराः । पश्यन्ति यत्र युवयोः सुरलिङ्गिनोः किं । व्युत्पादितं ह्युदरभेदि भयं यतोऽस्य ॥ ३३ ॥
na hyantaraṃ bhagavatīha samastakukṣau | ātmānamātmani nabho nabhasīva dhīrāḥ | paśyanti yatra yuvayoḥ suraliṅginoḥ kiṃ | vyutpāditaṃ hyudarabhedi bhayaṃ yato'sya || 33 ||
तद्वाममुष्य परमस्य विकुण्ठभर्तुः । कर्तुं प्रकृष्टमिह धीमहि मन्दधीभ्याम् । लोकानितो व्रजतमन्तरभावदृष्ट्या । पापीयसस्त्रय इमे रिपवोऽस्य यत्र ॥ ३४ ॥
tadvāmamuṣya paramasya vikuṇṭhabhartuḥ | kartuṃ prakṛṣṭamiha dhīmahi mandadhībhyām | lokānito vrajatamantarabhāvadṛṣṭyā | pāpīyasastraya ime ripavo'sya yatra || 34 ||
तेषामितीरितमुभाववधार्य घोरं । तं ब्रह्मदण्डमनिवारणमस्त्रपूगैः । सद्यो हरेरनुचरावुरु बिभ्यतस्तत् । पादग्रहावपततामतिकातरेण ॥ ३५ ॥
teṣāmitīritamubhāvavadhārya ghoraṃ | taṃ brahmadaṇḍamanivāraṇamastrapūgaiḥ | sadyo hareranucarāvuru bibhyatastat | pādagrahāvapatatāmatikātareṇa || 35 ||
भूयादघोनि भगवद्भिरकारि दण्डो । यो नौ हरेत सुरहेलनमप्यशेषम् । मा वोऽनुतापकलया भगवत्स्मृतिघ्नो । मोहो भवेदिह तु नौ व्रजतोरधोऽधः ॥ ३६ ॥
bhūyādaghoni bhagavadbhirakāri daṇḍo | yo nau hareta surahelanamapyaśeṣam | mā vo'nutāpakalayā bhagavatsmṛtighno | moho bhavediha tu nau vrajatoradho'dhaḥ || 36 ||
एवं तदैव भगवान् अरविन्दनाभः । स्वानां विबुध्य सदतिक्रममार्यहृद्यः । तस्मिन् ययौ परमहंसमहामुनीनाम् । अन्वेषणीयचरणौ चलयन् सहश्रीः ॥ ३७ ॥
evaṃ tadaiva bhagavān aravindanābhaḥ | svānāṃ vibudhya sadatikramamāryahṛdyaḥ | tasmin yayau paramahaṃsamahāmunīnām | anveṣaṇīyacaraṇau calayan sahaśrīḥ || 37 ||
तं त्वागतं प्रतिहृतौपयिकं स्वपुम्भिः । तेऽचक्षताक्षविषयं स्वसमाधिभाग्यम् । हंसश्रियोर्व्यजनयोः शिववायुलोलः । शुभ्रातपत्रशशिकेसरशीकराम्बुम् ॥ ३८ ॥
taṃ tvāgataṃ pratihṛtaupayikaṃ svapumbhiḥ | te'cakṣatākṣaviṣayaṃ svasamādhibhāgyam | haṃsaśriyorvyajanayoḥ śivavāyulolaḥ | śubhrātapatraśaśikesaraśīkarāmbum || 38 ||
कृत्स्नप्रसादसुमुखं स्पृहणीयधाम । स्नेहावलोककलया हृदि संस्पृशन्तम् । श्यामे पृथावुरसि शोभितया श्रिया स्वः । चूडामणिं सुभगयन्तमिवात्मधिष्ण्यम् ॥ ३९ ॥
kṛtsnaprasādasumukhaṃ spṛhaṇīyadhāma | snehāvalokakalayā hṛdi saṃspṛśantam | śyāme pṛthāvurasi śobhitayā śriyā svaḥ | cūḍāmaṇiṃ subhagayantamivātmadhiṣṇyam || 39 ||
पीतांशुके पृथुनितम्बिनि विस्फुरन्त्या । काञ्च्यालिभिर्विरुतया वनमालया च । वल्गुप्रकोष्ठवलयं विनतासुतांसे । विन्यस्तहस्तमितरेण धुनानमब्जम् ॥ ४० ॥
pītāṃśuke pṛthunitambini visphurantyā | kāñcyālibhirvirutayā vanamālayā ca | valguprakoṣṭhavalayaṃ vinatāsutāṃse | vinyastahastamitareṇa dhunānamabjam || 40 ||
विद्युत्क्षिपन् मकरकुण्डलमण्डनार्ह । गण्डस्थलोन्नसमुखं मणिमत्किरीटम् । दोर्दण्डषण्डविवरे हरता परार्ध्य । हारेण कन्धरगतेन च कौस्तुभेन ॥ ४१ ॥
vidyutkṣipan makarakuṇḍalamaṇḍanārha | gaṇḍasthalonnasamukhaṃ maṇimatkirīṭam | dordaṇḍaṣaṇḍavivare haratā parārdhya | hāreṇa kandharagatena ca kaustubhena || 41 ||
अत्रोपसृष्टमिति चोत्स्मितमिन्दिरायाः । स्वानां धिया विरचितं बहुसौष्ठवाढ्यम् । मह्यं भवस्य भवतां च भजन्तमङ्गं । नेमुर्निरीक्ष्य न वितृप्तदृशो मुदा कैः ॥ ४२ ॥
atropasṛṣṭamiti cotsmitamindirāyāḥ | svānāṃ dhiyā viracitaṃ bahusauṣṭhavāḍhyam | mahyaṃ bhavasya bhavatāṃ ca bhajantamaṅgaṃ | nemurnirīkṣya na vitṛptadṛśo mudā kaiḥ || 42 ||
तस्यारविन्दनयनस्य पदारविन्द । किञ्जल्कमिश्रतुलसीमकरन्दवायुः । अन्तर्गतः स्वविवरेण चकार तेषां । सङ्क्षोभमक्षरजुषामपि चित्ततन्वोः ॥ ४३ ॥
tasyāravindanayanasya padāravinda | kiñjalkamiśratulasīmakarandavāyuḥ | antargataḥ svavivareṇa cakāra teṣāṃ | saṅkṣobhamakṣarajuṣāmapi cittatanvoḥ || 43 ||
ते वा अमुष्य वदनासितपद्मकोशम् । उद्वीक्ष्य सुन्दरतराधरकुन्दहासम् । लब्धाशिषः पुनरवेक्ष्य तदीयमङ्घ्रि । द्वन्द्वं नखारुणमणिश्रयणं निदध्युः ॥ ४४ ॥
te vā amuṣya vadanāsitapadmakośam | udvīkṣya sundaratarādharakundahāsam | labdhāśiṣaḥ punaravekṣya tadīyamaṅghri | dvandvaṃ nakhāruṇamaṇiśrayaṇaṃ nidadhyuḥ || 44 ||
पुंसां गतिं मृगयतामिह योगमार्गैः । ध्यानास्पदं बहुमतं नयनाभिरामम् । पौंस्नं वपुर्दर्शयानमनन्यसिद्धैः । औत्पत्तिकैः समगृणन्युतमष्टभोगैः ॥ ४५ ॥
puṃsāṃ gatiṃ mṛgayatāmiha yogamārgaiḥ | dhyānāspadaṃ bahumataṃ nayanābhirāmam | pauṃsnaṃ vapurdarśayānamananyasiddhaiḥ | autpattikaiḥ samagṛṇanyutamaṣṭabhogaiḥ || 45 ||
कुमारा ऊचुः -
योऽन्तर्हितो हृदि गतोऽपि दुरात्मनां त्वं । सोऽद्यैव नो नयनमूलमनन्त राद्धः । यर्ह्येव कर्णविवरेण गुहां गतो नः । पित्रानुवर्णितरहा भवदुद्भवेन ॥ ४६ ॥
yo'ntarhito hṛdi gato'pi durātmanāṃ tvaṃ | so'dyaiva no nayanamūlamananta rāddhaḥ | yarhyeva karṇavivareṇa guhāṃ gato naḥ | pitrānuvarṇitarahā bhavadudbhavena || 46 ||
तं त्वां विदाम भगवन्परमात्मतत्त्वं । सत्त्वेन सम्प्रति रतिं रचयन्तमेषाम् । यत्तेऽनुतापविदितैर्दृढभक्तियोगैः । उद्ग्रन्थयो हृदि विदुर्मुनयो विरागाः ॥ ४७ ॥
taṃ tvāṃ vidāma bhagavanparamātmatattvaṃ | sattvena samprati ratiṃ racayantameṣām | yatte'nutāpaviditairdṛḍhabhaktiyogaiḥ | udgranthayo hṛdi vidurmunayo virāgāḥ || 47 ||
नात्यन्तिकं विगणयन्त्यपि ते प्रसादं । किन्त्वन्यदर्पितभयं भ्रुव उन्नयैस्ते । येऽङ्ग त्वदङ्घ्रिशरणा भवतः कथायाः । कीर्तन्यतीर्थयशसः कुशला रसज्ञाः ॥ ४८ ॥
nātyantikaṃ vigaṇayantyapi te prasādaṃ | kintvanyadarpitabhayaṃ bhruva unnayaiste | ye'ṅga tvadaṅghriśaraṇā bhavataḥ kathāyāḥ | kīrtanyatīrthayaśasaḥ kuśalā rasajñāḥ || 48 ||
कामं भवः स्ववृजिनैर्निरयेषु नः स्तात् । चेतोऽलिवद्यदि नु ते पदयो रमेत । वाचश्च नस्तुलसिवद्यदि तेऽङ्घ्रिशोभाः । पूर्येत ते गुणगणैर्यदि कर्णरन्ध्रः ॥ ४९ ॥
kāmaṃ bhavaḥ svavṛjinairnirayeṣu naḥ stāt | ceto'livadyadi nu te padayo rameta | vācaśca nastulasivadyadi te'ṅghriśobhāḥ | pūryeta te guṇagaṇairyadi karṇarandhraḥ || 49 ||
प्रादुश्चकर्थ यदिदं पुरुहूत रूपं । तेनेश निर्वृतिमवापुरलं दृशो नः । तस्मा इदं भगवते नम इद्विधेम । योऽनात्मनां दुरुदयो भगवान् प्रतीतः ॥ ५० ॥
prāduścakartha yadidaṃ puruhūta rūpaṃ | teneśa nirvṛtimavāpuralaṃ dṛśo naḥ | tasmā idaṃ bhagavate nama idvidhema | yo'nātmanāṃ durudayo bhagavān pratītaḥ || 50 ||
इति श्रीमद्भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां तृतीयस्कन्धे जयविजयोः सनकादिशापो नाम पञ्चदशोऽध्यायः ॥ १५ ॥
iti śrīmadbhāgavate mahāpurāṇe pāramahaṃsyāṃ saṃhitāyāṃ tṛtīyaskandhe jayavijayoḥ sanakādiśāpo nāma pañcadaśo'dhyāyaḥ || 15 ||
ॐ श्री परमात्मने नमः