सूत उवाच ।
एषा पुण्यतमा देवी देवगन्धर्वसेविता ।नर्मदा लोकविख्याता तीर्थानामुत्तमा नदी ॥ ४०.१
eṣā puṇyatamā devī devagandharvasevitā |narmadā lokavikhyātā tīrthānāmuttamā nadī || 40.1
तस्याः श्रृणुध्वं माहात्म्यं मार्कण्डेयेन भाषितम् ।युधिष्ठिराय तु शुभं सर्वपापप्रणाशनम् ॥ ४०.२
tasyāḥ śrṛṇudhvaṃ māhātmyaṃ mārkaṇḍeyena bhāṣitam |yudhiṣṭhirāya tu śubhaṃ sarvapāpapraṇāśanam || 40.2
युधिष्ठिर उवाच ।
श्रुतास्ते विविधा धर्मास्तत्प्रसादान्महामुने ।माहात्म्यं च प्रयागस्य तीर्थानि विविधानि च ॥ ४०.३
śrutāste vividhā dharmāstatprasādānmahāmune |māhātmyaṃ ca prayāgasya tīrthāni vividhāni ca || 40.3
नर्मदा सर्वतीर्थानां मुख्या हि भवतेरिता ।तस्यास्त्विदानीं माहात्म्यं वक्तुमर्हसि सत्तम ॥ ४०.४
narmadā sarvatīrthānāṃ mukhyā hi bhavateritā |tasyāstvidānīṃ māhātmyaṃ vaktumarhasi sattama || 40.4
मार्कण्डेय उवाच
नर्मदा सरितां श्रेष्ठा रुद्रदेहाद् विनिः सृता ।तारयेत् सर्वभूतानि स्थावराणि चराणि च ॥ ४०.५
narmadā saritāṃ śreṣṭhā rudradehād viniḥ sṛtā |tārayet sarvabhūtāni sthāvarāṇi carāṇi ca || 40.5
नर्मदायास्तु माहात्म्यं पुराणे यन्मया श्रुतम् ।इदानीं तत्प्रवक्ष्यामि श्रृणुष्वैकमनाः शुभम् ॥ ४०.६
narmadāyāstu māhātmyaṃ purāṇe yanmayā śrutam |idānīṃ tatpravakṣyāmi śrṛṇuṣvaikamanāḥ śubham || 40.6
पुण्या कनखले गङ्गा कुरुक्षेत्रे सरस्वती ।ग्रामे वा यदि वाऽरण्ये पुण्या सर्वत्र नर्मदा ॥ ४०.७
puṇyā kanakhale gaṅgā kurukṣetre sarasvatī |grāme vā yadi vā'raṇye puṇyā sarvatra narmadā || 40.7
त्रिभिः सारस्वतं तोयं सप्ताहेन तु यामुनम् ।सद्यः पुनाति गाङ्गेयं दर्शनादेव नार्मदम् ॥ ४०.८
tribhiḥ sārasvataṃ toyaṃ saptāhena tu yāmunam |sadyaḥ punāti gāṅgeyaṃ darśanādeva nārmadam || 40.8
कलिङ्गदेशपश्चार्द्धे पर्वतेऽमरकण्टके ।पुण्या च त्रिषु लोकेषु रमणीया मनोरमा ॥४०.९
kaliṅgadeśapaścārddhe parvate'marakaṇṭake |puṇyā ca triṣu lokeṣu ramaṇīyā manoramā ||40.9
सदेवासुरगन्धर्वा ऋषयश्च तपोधनाः ।तपस्तप्त्वा तु राजेन्द्र सिद्धिं तु परमां गताः ॥ ४०.१०
sadevāsuragandharvā ṛṣayaśca tapodhanāḥ |tapastaptvā tu rājendra siddhiṃ tu paramāṃ gatāḥ || 40.10
तत्र स्नात्वा नरो राजन् नियमस्थो जितेन्द्रियः ।उपोष्य रजनीमेकां कुलानां तारयेच्छतम् ॥ ४४०.११
tatra snātvā naro rājan niyamastho jitendriyaḥ |upoṣya rajanīmekāṃ kulānāṃ tārayecchatam || 440.11
योजनानां शतं साग्रं श्रूयते सरिदुत्तमा ।विस्तारेण तु राजेन्द्र योजनद्वयमायता ॥ ४०.१२
yojanānāṃ śataṃ sāgraṃ śrūyate sariduttamā |vistāreṇa tu rājendra yojanadvayamāyatā || 40.12
षष्टितीर्थसहस्राणि षष्टिकोट्यस्तथैव च ।पर्वतस्य समन्तात् तु तिष्ठन्त्यमरकण्टके ॥ ४०.१३
ṣaṣṭitīrthasahasrāṇi ṣaṣṭikoṭyastathaiva ca |parvatasya samantāt tu tiṣṭhantyamarakaṇṭake || 40.13
ब्रह्मचारी शुचिर्भूत्वा जितक्रोधो जितेन्द्रियः ।सर्वहिंसानिवृत्तस्तु सर्वभूतहिते रतः ॥ ४०.१४
brahmacārī śucirbhūtvā jitakrodho jitendriyaḥ |sarvahiṃsānivṛttastu sarvabhūtahite rataḥ || 40.14
एवं शुद्धसमाचारो यस्तु प्राणान् समुत्सृजेत् ।तस्य पुण्यफलं राजन् श्रृणुष्वावहितो नृप ॥ ४०.१५
evaṃ śuddhasamācāro yastu prāṇān samutsṛjet |tasya puṇyaphalaṃ rājan śrṛṇuṣvāvahito nṛpa || 40.15
शतवर्षसहस्राणि स्वर्गे मोदति पाण्डव ।सप्सरोगणसंकीर्णो दिव्यस्त्रीपरिवारितः ॥ ४०.१६
śatavarṣasahasrāṇi svarge modati pāṇḍava |sapsarogaṇasaṃkīrṇo divyastrīparivāritaḥ || 40.16
दिव्यगन्धानुलिप्तश्च दिव्यपुष्पोपशोभितः ।क्रीडते देवलोके तु दैवतैः सह मोदते ॥ ४०.१७
divyagandhānuliptaśca divyapuṣpopaśobhitaḥ |krīḍate devaloke tu daivataiḥ saha modate || 40.17
ततः स्वर्गात् परिभ्रष्टो राजा भवति धार्मिकः ।गृहं तु लभतेऽसौ वै नानारत्नसमन्वितम् ॥ ४०.१८
tataḥ svargāt paribhraṣṭo rājā bhavati dhārmikaḥ |gṛhaṃ tu labhate'sau vai nānāratnasamanvitam || 40.18
स्तम्भैर्मणिमयैर्दिव्यैर्वज्रवैढूर्यभूषितम् ।आलेख्यवाहनैः शुभ्रैर्दासीदाससमन्वितम् ॥ ४०.१९
stambhairmaṇimayairdivyairvajravaiḍhūryabhūṣitam |ālekhyavāhanaiḥ śubhrairdāsīdāsasamanvitam || 40.19
राजराजेश्वरः श्रीमान् सर्वस्त्रीजनवल्लभः ।जीवेद् वर्षशतं साग्रं तत्र भोगसमन्वितः ॥ ४०.२०
rājarājeśvaraḥ śrīmān sarvastrījanavallabhaḥ |jīved varṣaśataṃ sāgraṃ tatra bhogasamanvitaḥ || 40.20
अग्निप्रवेशेऽथ जले अथवाऽनशने कृते ।अनिवर्त्तिका गतिस्तस्य पवनस्याम्बरे यथा ॥ ४०.२१
agnipraveśe'tha jale athavā'naśane kṛte |anivarttikā gatistasya pavanasyāmbare yathā || 40.21
पश्चिमे पर्वततटे सर्वपापविनाशनः ।ह्रदो जलेश्वरो नाम त्रिषु लोकेषु विश्रुतः ॥ ४०.२२
paścime parvatataṭe sarvapāpavināśanaḥ |hrado jaleśvaro nāma triṣu lokeṣu viśrutaḥ || 40.22
तत्र पिण्डप्रदानेन संध्योपासनकर्मणा ।दशवर्षसहस्राणि तर्पिताः स्युर्न संशयः ॥ ४०.२३
tatra piṇḍapradānena saṃdhyopāsanakarmaṇā |daśavarṣasahasrāṇi tarpitāḥ syurna saṃśayaḥ || 40.23
दक्षिणे नर्मदाकूले कपिलाख्या महानदी ।सरलार्जुनसंच्छन्ना नातिदूरे व्यवस्थिता ॥ ४०.२४
dakṣiṇe narmadākūle kapilākhyā mahānadī |saralārjunasaṃcchannā nātidūre vyavasthitā || 40.24
सा तु पुण्या महाभागा त्रिषु लोकेषु विश्रुता ।तत्र कोटिशतं साग्रं तीर्थानां तु युधिष्ठिर ॥ ४०.२५
sā tu puṇyā mahābhāgā triṣu lokeṣu viśrutā |tatra koṭiśataṃ sāgraṃ tīrthānāṃ tu yudhiṣṭhira || 40.25
तस्मिंस्तीर्थे तु ये वृक्षाः पतिताः कालपर्ययात् ।नर्मदातोयसंस्पृष्टास्ते यान्ति परमां गतिम् ॥ ४०.२६
tasmiṃstīrthe tu ye vṛkṣāḥ patitāḥ kālaparyayāt |narmadātoyasaṃspṛṣṭāste yānti paramāṃ gatim || 40.26
द्वितीया तु महाभागा विशल्यकरणी शुभा ।तत्र तीर्थे नरः स्नात्वा विशल्यो भवति क्षणात् ॥ ४०.२७
dvitīyā tu mahābhāgā viśalyakaraṇī śubhā |tatra tīrthe naraḥ snātvā viśalyo bhavati kṣaṇāt || 40.27
कपिला च विशल्या च श्रूयते राजसत्तम ।ईश्वरेण पुरा प्रोक्ता लोकानां हितकाम्यया ॥ ४०.२८
kapilā ca viśalyā ca śrūyate rājasattama |īśvareṇa purā proktā lokānāṃ hitakāmyayā || 40.28
अनाशकं तु यः कुर्यात् तस्मिंस्तीर्थे नराधिप ।सर्वपापविशुद्धात्मा रुद्रलोकं स गच्छति ॥ ४०.२९
anāśakaṃ tu yaḥ kuryāt tasmiṃstīrthe narādhipa |sarvapāpaviśuddhātmā rudralokaṃ sa gacchati || 40.29
तत्र स्नात्वा नरो राजन्नश्वमेधफलं लभेत् ।ये वसन्त्युत्तरे कूले रुद्रलोके वसन्ति ते ॥ ४०.३०
tatra snātvā naro rājannaśvamedhaphalaṃ labhet |ye vasantyuttare kūle rudraloke vasanti te || 40.30
सरस्वत्यां च गङ्गायां नर्मदायां युधिष्ठिर ।समं स्नानं च दानं च यथा मे शंकरोऽब्रवीत् ॥ ४०.३१
sarasvatyāṃ ca gaṅgāyāṃ narmadāyāṃ yudhiṣṭhira |samaṃ snānaṃ ca dānaṃ ca yathā me śaṃkaro'bravīt || 40.31
परित्यजति यः प्रणान् पर्वतेऽमरकण्टके ।वर्षकोटिशतं साग्रं रुद्रलोके महीयते ॥ ४०.३२
parityajati yaḥ praṇān parvate'marakaṇṭake |varṣakoṭiśataṃ sāgraṃ rudraloke mahīyate || 40.32
नर्मदायां जलं पुण्यं फेनोर्मिसमलीकृतम् ।पवित्रं शिरसा धृत्वा सर्वपापैः प्रमुच्यते ॥ ४०.३३
narmadāyāṃ jalaṃ puṇyaṃ phenormisamalīkṛtam |pavitraṃ śirasā dhṛtvā sarvapāpaiḥ pramucyate || 40.33
नर्मदा सर्वतः पुण्या ब्रह्महत्यापहारिणी ।अहोरात्रोपवासेन मुच्यते ब्रह्महत्यया ॥ ४०.३४
narmadā sarvataḥ puṇyā brahmahatyāpahāriṇī |ahorātropavāsena mucyate brahmahatyayā || 40.34
जालेश्वरं तीर्थवरं सर्वपापविनाशनम् ।तत्र गत्वा नियमवान् सर्वकामांल्लभेन्नरः ॥ ४०.३५
jāleśvaraṃ tīrthavaraṃ sarvapāpavināśanam |tatra gatvā niyamavān sarvakāmāṃllabhennaraḥ || 40.35
चन्द्रसूर्योपरागे तु गत्वा ह्यमरकण्टकम् ।अश्वमेधाद् दशगुणं पुण्यमाप्नोति मानवः ॥ ४०.३६
candrasūryoparāge tu gatvā hyamarakaṇṭakam |aśvamedhād daśaguṇaṃ puṇyamāpnoti mānavaḥ || 40.36
एष पुण्यो गिरिवरो देवगन्धर्वसेवितः ।नानाद्रुमलताकीर्णो नानापुष्पोपशोभितः ॥ ४०.३७
eṣa puṇyo girivaro devagandharvasevitaḥ |nānādrumalatākīrṇo nānāpuṣpopaśobhitaḥ || 40.37
तत्र संनिहितो राजन् देव्या सह महेश्वरः ।ब्रह्मा विष्णुस्तथा चेन्द्रो विद्याधरगणैः सह ॥ ४०.३८
tatra saṃnihito rājan devyā saha maheśvaraḥ |brahmā viṣṇustathā cendro vidyādharagaṇaiḥ saha || 40.38
प्रदक्षिणं तु यः कुर्यात् पर्वतं ह्यमरकण्टकम् ।पौण्डरीकस्य यज्ञस्य फलं प्राप्नोति मानः ॥ ४०.३९
pradakṣiṇaṃ tu yaḥ kuryāt parvataṃ hyamarakaṇṭakam |pauṇḍarīkasya yajñasya phalaṃ prāpnoti mānaḥ || 40.39
कावेरी नाम विपुला नदी कल्मषनाशिनी ।तत्र स्नात्वा महादेवमर्चयेद् वृषभध्वजम् ।
kāverī nāma vipulā nadī kalmaṣanāśinī |tatra snātvā mahādevamarcayed vṛṣabhadhvajam |
संगमे नर्मदायास्तु रुद्रलोके महीयते ॥ ४०.४०इति श्रीकूर्मपुराणे षट्साहस्त्र्यां संहितायामुपरिविभागे चत्वारिंशोऽध्यायः ॥ ४० ॥
saṃgame narmadāyāstu rudraloke mahīyate || 40.40iti śrīkūrmapurāṇe ṣaṭsāhastryāṃ saṃhitāyāmuparivibhāge catvāriṃśo'dhyāyaḥ || 40 ||
इति श्रीकूर्मपुराणे षट्साहस्त्र्यां संहितायामुपरिविभागे चत्वारिंशोऽध्यायः ॥ ४० ॥
iti śrīkūrmapurāṇe ṣaṭsāhastryāṃ saṃhitāyāmuparivibhāge catvāriṃśo'dhyāyaḥ || 40 ||
ॐ श्री परमात्मने नमः
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Dashboard
Verses & Playlist
Saved Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
