श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अयोध्याकाण्डे सप्तदशोत्तरशततम सर्गः ॥२-११७॥
śrīmadvālmīkiyarāmāyaṇe ayodhyākāṇḍe saptadaśottaraśatatama sargaḥ ||2-117||
राघवस्त्वथ यातेषु तपस्विषु विचिन्तयन् । न तत्रारोचयद्वासं कारणैर्बहुभिस्तदा ।। २.११७.१ ।।
rāghavastvatha yāteṣu tapasviṣu vicintayan | na tatrārocayadvāsaṃ kāraṇairbahubhistadā || 2.117.1 ||
इह मे भरतो दृष्टो मातरश्च सनागरा: । सा च मे स्मृतिरन्वेति तान्नित्यमनुशोचत: ।। २.११७.२ ।।
iha me bharato dṛṣṭo mātaraśca sanāgarā: | sā ca me smṛtiranveti tānnityamanuśocata: || 2.117.2 ||
स्कन्धावारनिवेशेन तेन तस्य महात्मन: । हयहस्तिकरीषैश्च उपमर्द्द: कृतो भृशम् ।। २.११७.३ ।।
skandhāvāraniveśena tena tasya mahātmana: | hayahastikarīṣaiśca upamardda: kṛto bhṛśam || 2.117.3 ||
तस्मादन्यत्र गच्छाम इति सञ्चिन्त्य राघव: । प्रातिष्ठत स वैदेह्या लक्ष्मणेन च सङ्गत: ।। २.११७.४ ।।
tasmādanyatra gacchāma iti sañcintya rāghava: | prātiṣṭhata sa vaidehyā lakṣmaṇena ca saṅgata: || 2.117.4 ||
सो ऽत्रेराश्रममासाद्य तं ववन्दे महायशा: । तं चापि भगवानत्रि: पुत्रवत् प्रत्यपद्यत ।। २.११७.५ ।।
so 'trerāśramamāsādya taṃ vavande mahāyaśā: | taṃ cāpi bhagavānatri: putravat pratyapadyata || 2.117.5 ||
स्वयमातिथ्यमादिश्य सर्वमस्य सुसत्कृतम् । सौमित्रिं च महाभागां सीतां च समसान्त्वयत् ।। २.११७.६ ।।
svayamātithyamādiśya sarvamasya susatkṛtam | saumitriṃ ca mahābhāgāṃ sītāṃ ca samasāntvayat || 2.117.6 ||
पत्नीं च समनुप्राप्तां वृद्धामामन्त्र्य सत्कृताम् । सान्त्वयामास धर्मज्ञ: सर्वभूतहिते रत: ।। २.११७.७ ।।
patnīṃ ca samanuprāptāṃ vṛddhāmāmantrya satkṛtām | sāntvayāmāsa dharmajña: sarvabhūtahite rata: || 2.117.7 ||
अनसूयां महाभागां तापसीं धर्मचारिणीम् । प्रतिगृह्णीष्व वैदेहीमब्रवीदृषिसत्तम: । रामाय चाचचक्षे तां तापसीं धर्मचारिणीम् ।। २.११७.८ ।।
anasūyāṃ mahābhāgāṃ tāpasīṃ dharmacāriṇīm | pratigṛhṇīṣva vaidehīmabravīdṛṣisattama: | rāmāya cācacakṣe tāṃ tāpasīṃ dharmacāriṇīm || 2.117.8 ||
दशवर्षाण्यनावृष्ट्या दग्धे लोके निरन्तरम् । यया मूलफले सृष्टे जाह्नवी च प्रवर्त्तिता ।। २.११७.९ ।।
daśavarṣāṇyanāvṛṣṭyā dagdhe loke nirantaram | yayā mūlaphale sṛṣṭe jāhnavī ca pravarttitā || 2.117.9 ||
उग्रेण तपसा युक्ता नियमैश्चाप्यलङ्कृता । दशवर्षसहस्राणि यया तप्तं महत्तप: ।। २.११७.१० ।।
ugreṇa tapasā yuktā niyamaiścāpyalaṅkṛtā | daśavarṣasahasrāṇi yayā taptaṃ mahattapa: || 2.117.10 ||
अनसूया व्रतै: स्नाता प्रत्यूहाश्च निवर्त्तिता: । देवकार्यनिमित्तं च यया संत्वरमाणया । दशरात्रं कृता रात्रि: सेयं मातेव ते ऽनघ ।। २.११७.११ ।।
anasūyā vratai: snātā pratyūhāśca nivarttitā: | devakāryanimittaṃ ca yayā saṃtvaramāṇayā | daśarātraṃ kṛtā rātri: seyaṃ māteva te 'nagha || 2.117.11 ||
तामिमां सर्वभूतानां नमस्कार्य्यां यशस्विनीम् । अभिगच्छतु वैदेही वृद्धामक्रोधनां सदा । अनसूयेति या लोके कर्मभि: ख्यातिमागता ।। २.११७.१२ ।।
tāmimāṃ sarvabhūtānāṃ namaskāryyāṃ yaśasvinīm | abhigacchatu vaidehī vṛddhāmakrodhanāṃ sadā | anasūyeti yā loke karmabhi: khyātimāgatā || 2.117.12 ||
एवं ब्रुवाणं तमृषिं तथेत्युक्त्वा स राघव: । सीतामुवाच धर्मज्ञामिदं वचनमुत्तमम् ।। २.११७.१३ ।।
evaṃ bruvāṇaṃ tamṛṣiṃ tathetyuktvā sa rāghava: | sītāmuvāca dharmajñāmidaṃ vacanamuttamam || 2.117.13 ||
राजपुत्रि श्रुतं त्वेतन्मुनेरस्य समीरितम् । श्रेयोर्थमात्मन: श्रीघ्रमभिगच्छ तपस्विनीम् ।। २.११७.१४ ।।
rājaputri śrutaṃ tvetanmunerasya samīritam | śreyorthamātmana: śrīghramabhigaccha tapasvinīm || 2.117.14 ||
सीता त्वेतद्वच: श्रुत्वा राघवस्य हितैषिण: । तामत्रिपत्नीं धर्मज्ञामभिचक्राम मैथिली ।। २.११७.१५ ।।
sītā tvetadvaca: śrutvā rāghavasya hitaiṣiṇa: | tāmatripatnīṃ dharmajñāmabhicakrāma maithilī || 2.117.15 ||
शिथिलां वलितां वृद्धां जरापाण्डरमूर्द्धजाम् । सततं वेपमानाङ्गी प्रवाते कदली यथा ।। २.११७.१६ ।।
śithilāṃ valitāṃ vṛddhāṃ jarāpāṇḍaramūrddhajām | satataṃ vepamānāṅgī pravāte kadalī yathā || 2.117.16 ||
तां तु सीता महाभागामनसूयां पतिव्रताम् । अभ्यवादयदव्यग्रा स्वनाम समुदाहरत् ।। २.११७.१७ ।।
tāṃ tu sītā mahābhāgāmanasūyāṃ pativratām | abhyavādayadavyagrā svanāma samudāharat || 2.117.17 ||
अभिवाद्य च वैदेही तापसीं तामनिन्दिताम् । बद्धाञ्जलिपुटा हृष्टा पर्यपृच्छदनामयम् ।। २.११७.१८ ।।
abhivādya ca vaidehī tāpasīṃ tāmaninditām | baddhāñjalipuṭā hṛṣṭā paryapṛcchadanāmayam || 2.117.18 ||
तत: सीतां महाभागां दृष्ट्वा तां धर्मचारिणीम् । सान्त्वयन्त्यब्रवीद्धृष्टा दिष्ट्या धर्ममवेक्षसे ।। २.११७.१९ ।।
tata: sītāṃ mahābhāgāṃ dṛṣṭvā tāṃ dharmacāriṇīm | sāntvayantyabravīddhṛṣṭā diṣṭyā dharmamavekṣase || 2.117.19 ||
त्यक्त्वा ज्ञातिजनं सीते मानमृद्धिं च भामिनि । अवरुद्धं वने रामं दिष्ट्या त्वमनुगच्छसि ।। २.११७.२० ।।
tyaktvā jñātijanaṃ sīte mānamṛddhiṃ ca bhāmini | avaruddhaṃ vane rāmaṃ diṣṭyā tvamanugacchasi || 2.117.20 ||
नगरस्थो वनस्थो वा पापो वा यदि वा शुभ: । यासां स्त्रीणां प्रियो भर्ता तासां लोका महोदया: ।। २.११७.२१ ।।
nagarastho vanastho vā pāpo vā yadi vā śubha: | yāsāṃ strīṇāṃ priyo bhartā tāsāṃ lokā mahodayā: || 2.117.21 ||
दु:शील: कामवृत्तो वा धनैवा परिवर्जित: । स्त्रीणामार्यस्वभावानां परमं दैवतं पति: ।। २.११७.२२ ।।
du:śīla: kāmavṛtto vā dhanaivā parivarjita: | strīṇāmāryasvabhāvānāṃ paramaṃ daivataṃ pati: || 2.117.22 ||
नातो विशिष्टं पश्यामि बान्धवं विमृशन्त्यहम् । सर्वत्रयोग्यं वैदेहि तप:कृतमिवाव्ययम् ।। २.११७.२३ ।।
nāto viśiṣṭaṃ paśyāmi bāndhavaṃ vimṛśantyaham | sarvatrayogyaṃ vaidehi tapa:kṛtamivāvyayam || 2.117.23 ||
न त्वेनमवगच्छन्ति गुणदोषमसत्स्त्रिय: । कामवक्तव्यहृदया भर्तृनाथा श्चरन्ति या: ।। २.११७.२४ ।।
na tvenamavagacchanti guṇadoṣamasatstriya: | kāmavaktavyahṛdayā bhartṛnāthā ścaranti yā: || 2.117.24 ||
प्राप्नुवन्त्ययशश्चैव धर्मभ्रंशं च मैथिलि । अकार्यवशमापन्ना: स्त्रियो या: खलु तद्विधा: ।। २.११७.२५ ।।
prāpnuvantyayaśaścaiva dharmabhraṃśaṃ ca maithili | akāryavaśamāpannā: striyo yā: khalu tadvidhā: || 2.117.25 ||
त्वद्विधास्तु गुणैर्युक्ता दृष्टलोकपरावरा: । स्त्रिय: स्वग चरिष्यन्ति यथा धर्मकृतस्तथा ।। २.११७.२६ ।।
tvadvidhāstu guṇairyuktā dṛṣṭalokaparāvarā: | striya: svaga cariṣyanti yathā dharmakṛtastathā || 2.117.26 ||
तदेवमेनं त्वमनुव्रता सती पतिव्रतानां समयानुवर्तिनी । भवस्व भर्त्तु: सहधर्मचारिणी यशश्च धर्मं च तत: समाप्स्यसि ।। २.११७.२७ ।।
tadevamenaṃ tvamanuvratā satī pativratānāṃ samayānuvartinī | bhavasva bharttu: sahadharmacāriṇī yaśaśca dharmaṃ ca tata: samāpsyasi || 2.117.27 ||
इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे सप्तदशोत्तरशततम: सर्ग: ।। ११७ ।।
ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe vālmīkīye ādikāvye śrīmadayodhyākāṇḍe saptadaśottaraśatatama: sarga: || 117 ||
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
