श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे बालकाण्डे सप्तदशः सर्गः ॥१-१७॥
śrīmadvālmīkiyarāmāyaṇe bālakāṇḍe saptadaśaḥ sargaḥ ||1-17||
पुत्रत्वं तु गते विष्णौ राज्ञस्तस्य महात्मनः । उवाच देवताः सर्वाः स्वयम्भूर्भगवानिदम् ॥१-१७-१॥
putratvaṃ tu gate viṣṇau rājñastasya mahātmanaḥ |uvāca devatāḥ sarvāḥ svayambhūrbhagavānidam ||1-17-1||
सत्यसंधस्य वीरस्य सर्वेषां नो हितैषिणः । विष्णोः सहायान् बलिनः सृजध्वं कामरूपिणः ॥१-१७-२॥
satyasaṃdhasya vīrasya sarveṣāṃ no hitaiṣiṇaḥ |viṣṇoḥ sahāyān balinaḥ sṛjadhvaṃ kāmarūpiṇaḥ ||1-17-2||
मायाविदश्च शूरांश्च वायुवेगसमान् जवे । नयज्ञान् बुद्धिसम्पन्नान् विष्णुतुल्यपराक्रमान् ॥१-१७-३॥
māyāvidaśca śūrāṃśca vāyuvegasamān jave |nayajñān buddhisampannān viṣṇutulyaparākramān ||1-17-3||
असंहार्यानुपायज्ञान् दिव्यसंहननान्वितान् । सर्वास्त्रगुणसम्पन्नानमृतप्राशनानिव ॥१-१७-४॥
asaṃhāryānupāyajñān divyasaṃhananānvitān |sarvāstraguṇasampannānamṛtaprāśanāniva ||1-17-4||
अप्सरस्सु च मुख्यासु गन्धर्वीणां तनूषु च । यक्षपन्नगकन्यासु ऋक्षविद्याधरीषु च ॥१-१७-५॥
apsarassu ca mukhyāsu gandharvīṇāṃ tanūṣu ca |yakṣapannagakanyāsu ṛkṣavidyādharīṣu ca ||1-17-5||
किन्नरीणां च गात्रेषु वानरीणां तनूषु च । सृजध्वं हरिरूपेण पुत्रांस्तुल्यपराक्रमान् ॥१-१७-६॥
kinnarīṇāṃ ca gātreṣu vānarīṇāṃ tanūṣu ca |sṛjadhvaṃ harirūpeṇa putrāṃstulyaparākramān ||1-17-6||
पूर्वम् एव मया सृष्टो जाम्बवान् ऋक्ष पुङ्गवः । जृम्भमाणस्य सहसा मम वक्रात् अजायत ॥१-१७-७॥
pūrvam eva mayā sṛṣṭo jāmbavān ṛkṣa puṅgavaḥ |jṛmbhamāṇasya sahasā mama vakrāt ajāyata ||1-17-7||
ते तथोक्ता भगवता तत् प्रतिश्रुत्य शासनम् । जनयामासुरेवं ते पुत्रान् वानररूपिणः ॥१-१७-८॥
te tathoktā bhagavatā tat pratiśrutya śāsanam |janayāmāsurevaṃ te putrān vānararūpiṇaḥ ||1-17-8||
ऋषयश्च महात्मानः सिद्धविद्याधरोरगाः । चारणाश्च सुतान् वीरान् ससृजुर्वनचारिणः ॥१-१७-९॥
ṛṣayaśca mahātmānaḥ siddhavidyādharoragāḥ |cāraṇāśca sutān vīrān sasṛjurvanacāriṇaḥ ||1-17-9||
वानरेन्द्रं महेन्द्राभमिन्द्रो वालिनमात्मजम् । सुग्रीवं जनयामास तपनस्तपतां वरः ॥१-१७-१०॥
vānarendraṃ mahendrābhamindro vālinamātmajam |sugrīvaṃ janayāmāsa tapanastapatāṃ varaḥ ||1-17-10||
बृहस्पतिस्त्वजनयत् तारं नाम महाकपिम् । सर्ववानरमुख्यानां बुद्धिमन्तमनुत्तमम् ॥१-१७-११॥
bṛhaspatistvajanayat tāraṃ nāma mahākapim |sarvavānaramukhyānāṃ buddhimantamanuttamam ||1-17-11||
धनदस्य सुतः श्रीमान् वानरो गन्धमादनः । विश्वकर्मा त्वजनयन्नलं नाम महाकपिम् ॥१-१७-१२॥
dhanadasya sutaḥ śrīmān vānaro gandhamādanaḥ |viśvakarmā tvajanayannalaṃ nāma mahākapim ||1-17-12||
पावकस्य सुतः श्रीमान् नीलोऽग्निसदृशप्रभः । तेजसा यशसा वीर्यादत्यरिच्यत वीर्यवान् ॥१-१७-१३॥
pāvakasya sutaḥ śrīmān nīlo'gnisadṛśaprabhaḥ |tejasā yaśasā vīryādatyaricyata vīryavān ||1-17-13||
रूपद्रविणसम्पन्नावश्विनौ रूपसम्मतौ । मैन्दं च द्विविदं चैव जनयामासतुः स्वयम् ॥१-१७-१४॥
rūpadraviṇasampannāvaśvinau rūpasammatau |maindaṃ ca dvividaṃ caiva janayāmāsatuḥ svayam ||1-17-14||
वरुणो जनयामास सुषेणं नाम वानरम् । शरभं जनयामास पर्जन्यस्तु महाबलः ॥१-१७-१५॥
varuṇo janayāmāsa suṣeṇaṃ nāma vānaram |śarabhaṃ janayāmāsa parjanyastu mahābalaḥ ||1-17-15||
मारुतस्यौरसः श्रीमान् हनुमान् नाम वानरः । वज्रसंहननोपेतो वैनतेयसमो जवे ॥१-१७-१६॥
mārutasyaurasaḥ śrīmān hanumān nāma vānaraḥ |vajrasaṃhananopeto vainateyasamo jave ||1-17-16||
सर्ववानरमुख्येषु बुद्धिमान् बलवानपि । ते सृष्टा बहुसाहस्रा दशग्रीववधोद्यताः ॥१-१७-१७॥
sarvavānaramukhyeṣu buddhimān balavānapi |te sṛṣṭā bahusāhasrā daśagrīvavadhodyatāḥ ||1-17-17||
अप्रमेयबला वीरा विक्रान्ताः कामरूपिणः । ते गजाचलसंकाशा वपुष्मन्तो महाबलाः ॥१-१७-१८॥
aprameyabalā vīrā vikrāntāḥ kāmarūpiṇaḥ |te gajācalasaṃkāśā vapuṣmanto mahābalāḥ ||1-17-18||
ऋक्षवानरगोपुच्छाः क्षिप्रमेवाभिजज्ञिरे । यस्य देवस्य यद्रूपं वेषो यश्च पराक्रमः ॥१-१७-१९॥
ṛkṣavānaragopucchāḥ kṣipramevābhijajñire |yasya devasya yadrūpaṃ veṣo yaśca parākramaḥ ||1-17-19||
अजायत समं तेन तस्य तस्य पृथक् पृथक् । गोलाङ्गूलीषु चोत्पन्नाः किंचिदुन्नतविक्रमाः ॥१-१७-२०॥
ajāyata samaṃ tena tasya tasya pṛthak pṛthak |golāṅgūlīṣu cotpannāḥ kiṃcidunnatavikramāḥ ||1-17-20||
ऋक्षीषु च तथा जाता वानराः किन्नरीषु च । देवा महर्षिगन्धर्वास्तार्क्ष्ययक्षा यशस्विनः ॥१-१७-२१॥
ṛkṣīṣu ca tathā jātā vānarāḥ kinnarīṣu ca |devā maharṣigandharvāstārkṣyayakṣā yaśasvinaḥ ||1-17-21||
नागाः किम्पुरुषाश्चैव सिद्धविद्याधरोरगाः । बहवो जनयामासुर्हृष्टास्तत्र सहस्रशः ॥१-१७-२२॥
nāgāḥ kimpuruṣāścaiva siddhavidyādharoragāḥ |bahavo janayāmāsurhṛṣṭāstatra sahasraśaḥ ||1-17-22||
चारणाश्च सुतान् वीरान् ससृजुर्वनचारिणः । वानरान् सुमहाकायान् सर्वान् वै वनचारिणः ॥१-१७-२३॥
cāraṇāśca sutān vīrān sasṛjurvanacāriṇaḥ |vānarān sumahākāyān sarvān vai vanacāriṇaḥ ||1-17-23||
अप्सरस्सु च मुख्यासु तथा विद्याधरीषु च । नागकन्यासु च तदा गन्धर्वीणां तनूषु च । कामरूपबलोपेता यथाकामविचारिणः ॥१-१७-२४॥
apsarassu ca mukhyāsu tathā vidyādharīṣu ca |nāgakanyāsu ca tadā gandharvīṇāṃ tanūṣu ca |kāmarūpabalopetā yathākāmavicāriṇaḥ ||1-17-24||
सिंहशार्दूलसदृशा दर्पेण च बलेन च । शिलाप्रहरणाः सर्वे सर्वे पादपयोधिनः ॥१-१७-२५॥
siṃhaśārdūlasadṛśā darpeṇa ca balena ca |śilāpraharaṇāḥ sarve sarve pādapayodhinaḥ ||1-17-25||
नखदंष्ट्रायुधाः सर्वे सर्वे सर्वास्त्रकोविदाः । विचालयेयुः शैलेन्द्रान् भेदयेयुः स्थिरान् द्रुमान् ॥१-१७-२६॥
nakhadaṃṣṭrāyudhāḥ sarve sarve sarvāstrakovidāḥ |vicālayeyuḥ śailendrān bhedayeyuḥ sthirān drumān ||1-17-26||
क्षोभयेयुश्च वेगेन समुद्रं सरितां पतिम् । दारयेयुः क्षितिं पद्भ्यामाप्लवेयुर्महार्णवान् ॥१-१७-२७॥
kṣobhayeyuśca vegena samudraṃ saritāṃ patim |dārayeyuḥ kṣitiṃ padbhyāmāplaveyurmahārṇavān ||1-17-27||
नभस्तलं विशेयुश्च गृह्णीयुरपि तोयदान् । गृह्णीयुरपि मातङ्गान् मत्तान् प्रव्रजतो वने ॥१-१७-२८॥
nabhastalaṃ viśeyuśca gṛhṇīyurapi toyadān |gṛhṇīyurapi mātaṅgān mattān pravrajato vane ||1-17-28||
नर्दमानांश्च नादेन पातयेयुर्विहङ्गमान् । ईदृशानां प्रसूतानि हरीणां कामरूपिणाम् ॥१-१७-२९॥
nardamānāṃśca nādena pātayeyurvihaṅgamān |īdṛśānāṃ prasūtāni harīṇāṃ kāmarūpiṇām ||1-17-29||
शतं शतसहस्राणि यूथपानां महात्मनाम् । ते प्रधानेषु यूथेषु हरीणां हरियूथपाः ॥१-१७-३०॥
śataṃ śatasahasrāṇi yūthapānāṃ mahātmanām |te pradhāneṣu yūtheṣu harīṇāṃ hariyūthapāḥ ||1-17-30||
बभूवुर्यूथपश्रेष्ठान् वीरांश्चाजनयन् हरीन् । अन्ये ऋक्षवतः प्रस्थानुपतस्थुः सहस्रशः ॥१-१७-३१॥
babhūvuryūthapaśreṣṭhān vīrāṃścājanayan harīn |anye ṛkṣavataḥ prasthānupatasthuḥ sahasraśaḥ ||1-17-31||
अन्ये नानाविधाञ्छैलान् काननानि च भेजिरे । सूर्यपुत्रं च सुग्रीवं शक्रपुत्रं च वालिनम् ॥१-१७-३२॥
anye nānāvidhāñchailān kānanāni ca bhejire |sūryaputraṃ ca sugrīvaṃ śakraputraṃ ca vālinam ||1-17-32||
भ्रातरावुपतस्थुस्ते सर्वे च हरियूथपाः । नलं नीलं हनूमन्तमन्यांश्च हरियूथपान् ॥१-१७-३३॥
bhrātarāvupatasthuste sarve ca hariyūthapāḥ |nalaṃ nīlaṃ hanūmantamanyāṃśca hariyūthapān ||1-17-33||
ते तार्क्ष्यबलसम्पन्नाः सर्वे युद्धविशारदाः । विचरन्तोऽर्दयन् सर्वान् सिंहव्याघ्रमहोरगान् ॥१-१७-३४॥
te tārkṣyabalasampannāḥ sarve yuddhaviśāradāḥ |vicaranto'rdayan sarvān siṃhavyāghramahoragān ||1-17-34||
महाबलो महाबाहुर्वाली विपुलविक्रमः । जुगोप भुजवीर्येण ऋक्षगोपुच्छवानरान् ॥१-१७-३५॥
mahābalo mahābāhurvālī vipulavikramaḥ |jugopa bhujavīryeṇa ṛkṣagopucchavānarān ||1-17-35||
तैरियं पृथिवी शूरैः सपर्वतवनार्णवा । कीर्णा विविधसंस्थानैर्नानाव्यञ्जनलक्षणैः ॥१-१७-३६॥
tairiyaṃ pṛthivī śūraiḥ saparvatavanārṇavā |kīrṇā vividhasaṃsthānairnānāvyañjanalakṣaṇaiḥ ||1-17-36||
तैर्मेघवृन्दाचलकूटसंनिभै- र्महाबलैर्वानरयूथपाधिपैः । बभूव भूर्भीमशरीररूपैः समावृता रामसहायहेतोः ॥१-१७-३७॥
tairmeghavṛndācalakūṭasaṃnibhai- rmahābalairvānarayūthapādhipaiḥ |babhūva bhūrbhīmaśarīrarūpaiḥ samāvṛtā rāmasahāyahetoḥ ||1-17-37||
इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये बालकाण्डे सप्तदशः सर्गः ॥१-१७॥
ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe vālmīkīye ādikāvye bālakāṇḍe saptadaśaḥ sargaḥ ||1-17||
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Panchanga
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
