श्रुत्वा तु भाषितं वाक्यं मम राम शुभाक्षरम् । प्राञ्जलिः प्रत्युवाचेदं स स्वर्गी रघुनन्दन ।। ७.७८.१ ।।
śrutvā tu bhāṣitaṃ vākyaṃ mama rāma śubhākṣaram | prāñjaliḥ pratyuvācedaṃ sa svargī raghunandana || 7.78.1 ||
शृणु ब्रह्मन्पुरा वृत्तं ममैतत्सुखदुःखयोः । अनतिक्रमणीयं हि यथा पृच्छसि मां द्विज ।। ७.७८.२ ।।
śṛṇu brahmanpurā vṛttaṃ mamaitatsukhaduḥkhayoḥ | anatikramaṇīyaṃ hi yathā pṛcchasi māṃ dvija || 7.78.2 ||
पुरा वैदर्भको राजा पिता मम महायशाः । सुदेव इति विख्यातस्त्रिषु लोकेषु वीर्यवान् ।। ७.७८.३ ।।
purā vaidarbhako rājā pitā mama mahāyaśāḥ | sudeva iti vikhyātastriṣu lokeṣu vīryavān || 7.78.3 ||
तस्य पुत्रद्वयं ब्रह्मन्द्वाभ्यां स्त्रीभ्यामजायत । अहं श्वेत इति ख्यातो यवीयान्सुरथो ऽभवत् ।। ७.७८.४ ।।
tasya putradvayaṃ brahmandvābhyāṃ strībhyāmajāyata | ahaṃ śveta iti khyāto yavīyānsuratho 'bhavat || 7.78.4 ||
ततः पितरि स्वर्याते पौरा मामभ्यषेचयन् । तत्राहं कृतवान्राज्यं धर्म्यं च सुसमाहितः ।। ७.७८.५ ।।
tataḥ pitari svaryāte paurā māmabhyaṣecayan | tatrāhaṃ kṛtavānrājyaṃ dharmyaṃ ca susamāhitaḥ || 7.78.5 ||
एवं वर्षसहस्राणि समतीतानि सुव्रत । राज्यं कारयतो ब्रह्मन्प्रजा धर्मेण रक्षतः ।। ७.७८.६ ।।
evaṃ varṣasahasrāṇi samatītāni suvrata | rājyaṃ kārayato brahmanprajā dharmeṇa rakṣataḥ || 7.78.6 ||
सो ऽहं निमित्ते कस्मिंश्चिद्विज्ञातायुर्द्विजोत्तम । कालधर्मं हृदि न्यस्य ततो वनमुपागमम् ।। ७.७८.७ ।।
so 'haṃ nimitte kasmiṃścidvijñātāyurdvijottama | kāladharmaṃ hṛdi nyasya tato vanamupāgamam || 7.78.7 ||
सो ऽहं वनमिदं दुर्गं मृगपक्षिविवर्जितम् । तपश्चर्तुं प्रविष्टो ऽस्मि समीपे सरसः शुभे ।। ७.७८.८ ।।
so 'haṃ vanamidaṃ durgaṃ mṛgapakṣivivarjitam | tapaścartuṃ praviṣṭo 'smi samīpe sarasaḥ śubhe || 7.78.8 ||
भ्रातरं सुरथं राज्ये ह्यभिषिच्य महीपतिम् । इदं सरः समासाद्य तपस्तप्तं मया चिरम् ।। ७.७८.९ ।।
bhrātaraṃ surathaṃ rājye hyabhiṣicya mahīpatim | idaṃ saraḥ samāsādya tapastaptaṃ mayā ciram || 7.78.9 ||
सो ऽहं वर्षसहस्राणि तपस्त्रीणि महावने । तप्त्वा सुदुष्करं प्राप्तो ब्रह्मलोकमनुत्तमम् ।। ७.७८.१० ।।
so 'haṃ varṣasahasrāṇi tapastrīṇi mahāvane | taptvā suduṣkaraṃ prāpto brahmalokamanuttamam || 7.78.10 ||
तस्य मे स्वर्गभूतस्य क्षुत्पिपासे द्विजोत्तम । बाधेते परमोदार ततो ऽहं व्यथितेन्द्रियः । गत्वा त्रिभुवनश्रेष्ठं पितामहमुवाच ह ।। ७.७८.११ ।।
tasya me svargabhūtasya kṣutpipāse dvijottama | bādhete paramodāra tato 'haṃ vyathitendriyaḥ | gatvā tribhuvanaśreṣṭhaṃ pitāmahamuvāca ha || 7.78.11 ||
भगवन्ब्रह्मलोको ऽयं क्षुत्पिपासाविवर्जितः । कस्यायं कर्मणः पाकः क्षुत्पिपासानुगो ह्यहम् ।। ७.७८.१२ ।।
bhagavanbrahmaloko 'yaṃ kṣutpipāsāvivarjitaḥ | kasyāyaṃ karmaṇaḥ pākaḥ kṣutpipāsānugo hyaham || 7.78.12 ||
आहारः कश्च मे देव तन्मे ब्रूहि पितामह ।। ७.७८.१३ ।।
āhāraḥ kaśca me deva tanme brūhi pitāmaha || 7.78.13 ||
पितामहस्तु मामाह तवाहारः सुदेवज । स्वादूनि स्वानि मांसानि तानि भक्षय नित्यशः ।। ७.७८.१४ ।।
pitāmahastu māmāha tavāhāraḥ sudevaja | svādūni svāni māṃsāni tāni bhakṣaya nityaśaḥ || 7.78.14 ||
स्वशरीरं त्वया पुष्टं कुर्वता तप उत्तमम् । अनुप्तं रोहते श्वेत न कदाचिन्महामते ।। ७.७८.१५ ।।
svaśarīraṃ tvayā puṣṭaṃ kurvatā tapa uttamam | anuptaṃ rohate śveta na kadācinmahāmate || 7.78.15 ||
तृप्तिर्न ते ऽस्ति सूक्ष्मा ऽपि वने सत्वनिषेविते । पुरा तु भिक्षमाणाय भिक्षा वै यतये नृप । न हि दत्ता त्वयेन्द्राभ यस्मादतिथये ऽपि वै ।। ७.७८.१६ ।।
tṛptirna te 'sti sūkṣmā 'pi vane satvaniṣevite | purā tu bhikṣamāṇāya bhikṣā vai yataye nṛpa | na hi dattā tvayendrābha yasmādatithaye 'pi vai || 7.78.16 ||
दत्तं न ते ऽस्ति सूक्ष्मो ऽपि तप एव निषेवसे । तेन स्वर्गगतो वत्स बाध्यसे क्षुत्पिपासया ।। ७.७८.१७ ।।
dattaṃ na te 'sti sūkṣmo 'pi tapa eva niṣevase | tena svargagato vatsa bādhyase kṣutpipāsayā || 7.78.17 ||
स त्वं सुपुष्टमाहारैः स्वशरीरमनुत्तमम् । भक्षयित्वामृतरसं तेन तृप्तिर्भविष्यति ।। ७.७८.१८ ।।
sa tvaṃ supuṣṭamāhāraiḥ svaśarīramanuttamam | bhakṣayitvāmṛtarasaṃ tena tṛptirbhaviṣyati || 7.78.18 ||
यदा तु तद्वनं श्वेत अगस्त्यः सुमहानृषिः । आगमिष्यति दुर्धर्षस्तदा कृच्छ्राद्विमोक्ष्यते ।। ७.७८.१९ ।।
yadā tu tadvanaṃ śveta agastyaḥ sumahānṛṣiḥ | āgamiṣyati durdharṣastadā kṛcchrādvimokṣyate || 7.78.19 ||
स हि तारयितुं सौम्य शक्तः सुरगणानपि । किं पुनस्त्वां महाबाहो क्षुत्पिपासावशं गतम् ।। ७.७८.२० ।।
sa hi tārayituṃ saumya śaktaḥ suragaṇānapi | kiṃ punastvāṃ mahābāho kṣutpipāsāvaśaṃ gatam || 7.78.20 ||
सो ऽहं भगवतः श्रुत्वा देवदेवस्य निश्चयम् । आहारं गर्हितं स्वशरीरं द्विजोत्तम ।। ७.७८.२१ ।।
so 'haṃ bhagavataḥ śrutvā devadevasya niścayam | āhāraṃ garhitaṃ svaśarīraṃ dvijottama || 7.78.21 ||
बहून्वर्षगणान्ब्रह्मन्भुज्यमानमिदं मया । क्षयं नाभ्येति ब्रह्मर्षे तृप्तिश्चापि ममोत्तमा ।। ७.७८.२२ ।।
bahūnvarṣagaṇānbrahmanbhujyamānamidaṃ mayā | kṣayaṃ nābhyeti brahmarṣe tṛptiścāpi mamottamā || 7.78.22 ||
तस्य मे कृच्छ्रभूतस्य कृच्छ्रादस्माद्विमोचय । अन्येषां न गतिर्ह्यत्र कुम्भयोनिमृते द्विजम् ।। ७.७८.२३ ।।
tasya me kṛcchrabhūtasya kṛcchrādasmādvimocaya | anyeṣāṃ na gatirhyatra kumbhayonimṛte dvijam || 7.78.23 ||
इदमाभरणं सौम्य तारणार्थं द्विजोत्तम । प्रतिगृह्णीष्व भद्रं ते प्रसादं कर्तुमर्हसि ।। ७.७८.२४ ।।
idamābharaṇaṃ saumya tāraṇārthaṃ dvijottama | pratigṛhṇīṣva bhadraṃ te prasādaṃ kartumarhasi || 7.78.24 ||
इदं तावत्सुवर्णं च धनं वस्त्राणि च द्विज । भक्ष्यं भोज्यं च ब्रह्मर्षे ददात्याभरणानि च ।। ७.७८.२५ ।।
idaṃ tāvatsuvarṇaṃ ca dhanaṃ vastrāṇi ca dvija | bhakṣyaṃ bhojyaṃ ca brahmarṣe dadātyābharaṇāni ca || 7.78.25 ||
सर्वान्कामान्प्रयच्छामि भोगांश्च मुनिपुङ्गव । तारणे भगवन्मह्यं प्रसादं कर्तुमर्हसि ।। ७.७८.२६ ।।
sarvānkāmānprayacchāmi bhogāṃśca munipuṅgava | tāraṇe bhagavanmahyaṃ prasādaṃ kartumarhasi || 7.78.26 ||
तस्याहं स्वर्गिणो वाक्यं श्रुत्वा दुःखसमन्वितम् । तारणायोपजग्राह तदाभरणमुत्तमम् ।। ७.७८.२७ ।।
tasyāhaṃ svargiṇo vākyaṃ śrutvā duḥkhasamanvitam | tāraṇāyopajagrāha tadābharaṇamuttamam || 7.78.27 ||
मया प्रतिगृहीते तु तस्मिन्नाभरणे शुभे । मानुषः पूर्वको देहो राजर्षेर्विननाश ह ।। ७.७८.२८ ।।
mayā pratigṛhīte tu tasminnābharaṇe śubhe | mānuṣaḥ pūrvako deho rājarṣervinanāśa ha || 7.78.28 ||
प्रनष्टे तु शरीरे ऽसौ राजर्षिः परया मुदा । तृप्तः प्रमुदितो राजा जगाम त्रिदिवं सुखम् ।। ७.७८.२९ ।।
pranaṣṭe tu śarīre 'sau rājarṣiḥ parayā mudā | tṛptaḥ pramudito rājā jagāma tridivaṃ sukham || 7.78.29 ||
तेनेदं शक्रतुल्येन दिव्यमाभरणं मम । तस्मिन्निमित्ते काकुत्स्थ दत्तमद्भुतदर्शनम् ।। ७.७८.३० ।।
tenedaṃ śakratulyena divyamābharaṇaṃ mama | tasminnimitte kākutstha dattamadbhutadarśanam || 7.78.30 ||
इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदुत्तरकाण्डे ऽष्टसप्ततितमः सर्गः ।। ७८ ।।
ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe vālmīkīye ādikāvye śrīmaduttarakāṇḍe 'ṣṭasaptatitamaḥ sargaḥ || 78 ||
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
