ह॒विष्पान्त॑म॒जरं॑ स्व॒र्विदि॑ दिवि॒स्पृश्याहु॑तं॒ जुष्ट॑म॒ग्नौ । तस्य॒ भर्म॑णे॒ भुव॑नाय दे॒वा धर्म॑णे॒ कं स्व॒धया॑ पप्रथन्त ॥ १०.०८८.०१ ॥
haviṣpāntamajaraṃ svarvidi divispṛśyāhutaṃ juṣṭamagnau | tasya bharmaṇe bhuvanāya devā dharmaṇe kaṃ svadhayā paprathanta || 10.088.01 ||
गी॒र्णं भुव॑नं॒ तम॒साप॑गूळ्हमा॒विः स्व॑रभवज्जा॒ते अ॒ग्नौ । तस्य॑ दे॒वाः पृ॑थि॒वी द्यौरु॒तापोऽर॑णय॒न्नोष॑धीः स॒ख्ये अ॑स्य ॥ १०.०८८.०२ ॥
gīrṇaṃ bhuvanaṃ tamasāpagūळ्hamāviḥ svarabhavajjāte agnau | tasya devāḥ pṛthivī dyaurutāpo'raṇayannoṣadhīḥ sakhye asya || 10.088.02 ||
दे॒वेभि॒र्न्वि॑षि॒तो य॒ज्ञिये॑भिर॒ग्निं स्तो॑षाण्य॒जरं॑ बृ॒हन्त॑म् । यो भा॒नुना॑ पृथि॒वीं द्यामु॒तेमामा॑त॒तान॒ रोद॑सी अ॒न्तरि॑क्षम् ॥ १०.०८८.०३ ॥
devebhirnviṣito yajñiyebhiragniṃ stoṣāṇyajaraṃ bṛhantam | yo bhānunā pṛthivīṃ dyāmutemāmātatāna rodasī antarikṣam || 10.088.03 ||
यो होतासी॑त्प्रथ॒मो दे॒वजु॑ष्टो॒ यं स॒माञ्ज॒न्नाज्ये॑ना वृणा॒नाः । स प॑त॒त्री॑त्व॒रं स्था जग॒द्यच्छ्वा॒त्रम॒ग्निर॑कृणोज्जा॒तवे॑दाः ॥ १०.०८८.०४ ॥
yo hotāsītprathamo devajuṣṭo yaṃ samāñjannājyenā vṛṇānāḥ | sa patatrītvaraṃ sthā jagadyacchvātramagnirakṛṇojjātavedāḥ || 10.088.04 ||
यज्जा॑तवेदो॒ भुव॑नस्य मू॒र्धन्नति॑ष्ठो अग्ने स॒ह रो॑च॒नेन॑ । तं त्वा॑हेम म॒तिभि॑र्गी॒र्भिरु॒क्थैः स य॒ज्ञियो॑ अभवो रोदसि॒प्राः ॥ १०.०८८.०५ ॥
yajjātavedo bhuvanasya mūrdhannatiṣṭho agne saha rocanena | taṃ tvāhema matibhirgīrbhirukthaiḥ sa yajñiyo abhavo rodasiprāḥ || 10.088.05 ||
मू॒र्धा भु॒वो भ॑वति॒ नक्त॑म॒ग्निस्ततः॒ सूर्यो॑ जायते प्रा॒तरु॒द्यन् । मा॒यामू॒ तु य॒ज्ञिया॑नामे॒तामपो॒ यत्तूर्णि॒श्चर॑ति प्रजा॒नन् ॥ १०.०८८.०६ ॥
mūrdhā bhuvo bhavati naktamagnistataḥ sūryo jāyate prātarudyan | māyāmū tu yajñiyānāmetāmapo yattūrṇiścarati prajānan || 10.088.06 ||
दृ॒शेन्यो॒ यो म॑हि॒ना समि॒द्धोऽरो॑चत दि॒वियो॑निर्वि॒भावा॑ । तस्मि॑न्न॒ग्नौ सू॑क्तवा॒केन॑ दे॒वा ह॒विर्विश्व॒ आजु॑हवुस्तनू॒पाः ॥ १०.०८८.०७ ॥
dṛśenyo yo mahinā samiddho'rocata diviyonirvibhāvā | tasminnagnau sūktavākena devā havirviśva ājuhavustanūpāḥ || 10.088.07 ||
सू॒क्त॒वा॒कं प्र॑थ॒ममादिद॒ग्निमादिद्ध॒विर॑जनयन्त दे॒वाः । स ए॑षां य॒ज्ञो अ॑भवत्तनू॒पास्तं द्यौर्वे॑द॒ तं पृ॑थि॒वी तमापः॑ ॥ १०.०८८.०८ ॥
sūktavākaṃ prathamamādidagnimādiddhavirajanayanta devāḥ | sa eṣāṃ yajño abhavattanūpāstaṃ dyaurveda taṃ pṛthivī tamāpaḥ || 10.088.08 ||
यं दे॒वासोऽज॑नयन्ता॒ग्निं यस्मि॒न्नाजु॑हवु॒र्भुव॑नानि॒ विश्वा॑ । सो अ॒र्चिषा॑ पृथि॒वीं द्यामु॒तेमामृ॑जू॒यमा॑नो अतपन्महि॒त्वा ॥ १०.०८८.०९ ॥
yaṃ devāso'janayantāgniṃ yasminnājuhavurbhuvanāni viśvā | so arciṣā pṛthivīṃ dyāmutemāmṛjūyamāno atapanmahitvā || 10.088.09 ||
स्तोमे॑न॒ हि दि॒वि दे॒वासो॑ अ॒ग्निमजी॑जन॒ञ्छक्ति॑भी रोदसि॒प्राम् । तमू॑ अकृण्वन्त्रे॒धा भु॒वे कं स ओष॑धीः पचति वि॒श्वरू॑पाः ॥ १०.०८८.१० ॥
stomena hi divi devāso agnimajījanañchaktibhī rodasiprām | tamū akṛṇvantredhā bhuve kaṃ sa oṣadhīḥ pacati viśvarūpāḥ || 10.088.10 ||
य॒देदे॑न॒मद॑धुर्य॒ज्ञिया॑सो दि॒वि दे॒वाः सूर्य॑मादिते॒यम् । य॒दा च॑रि॒ष्णू मि॑थु॒नावभू॑ता॒मादित्प्राप॑श्य॒न्भुव॑नानि॒ विश्वा॑ ॥ १०.०८८.११ ॥
yadedenamadadhuryajñiyāso divi devāḥ sūryamāditeyam | yadā cariṣṇū mithunāvabhūtāmāditprāpaśyanbhuvanāni viśvā || 10.088.11 ||
विश्व॑स्मा अ॒ग्निं भुव॑नाय दे॒वा वै॑श्वान॒रं के॒तुमह्ना॑मकृण्वन् । आ यस्त॒तानो॒षसो॑ विभा॒तीरपो॑ ऊर्णोति॒ तमो॑ अ॒र्चिषा॒ यन् ॥ १०.०८८.१२ ॥
viśvasmā agniṃ bhuvanāya devā vaiśvānaraṃ ketumahnāmakṛṇvan | ā yastatānoṣaso vibhātīrapo ūrṇoti tamo arciṣā yan || 10.088.12 ||
वै॒श्वा॒न॒रं क॒वयो॑ य॒ज्ञिया॑सो॒ऽग्निं दे॒वा अ॑जनयन्नजु॒र्यम् । नक्ष॑त्रं प्र॒त्नममि॑नच्चरि॒ष्णु य॒क्षस्याध्य॑क्षं तवि॒षं बृ॒हन्त॑म् ॥ १०.०८८.१३ ॥
vaiśvānaraṃ kavayo yajñiyāso'gniṃ devā ajanayannajuryam | nakṣatraṃ pratnamaminaccariṣṇu yakṣasyādhyakṣaṃ taviṣaṃ bṛhantam || 10.088.13 ||
वै॒श्वा॒न॒रं वि॒श्वहा॑ दीदि॒वांसं॒ मन्त्रै॑र॒ग्निं क॒विमच्छा॑ वदामः । यो म॑हि॒म्ना प॑रिब॒भूवो॒र्वी उ॒तावस्ता॑दु॒त दे॒वः प॒रस्ता॑त् ॥ १०.०८८.१४ ॥
vaiśvānaraṃ viśvahā dīdivāṃsaṃ mantrairagniṃ kavimacchā vadāmaḥ | yo mahimnā paribabhūvorvī utāvastāduta devaḥ parastāt || 10.088.14 ||
द्वे स्रु॒ती अ॑शृणवं पितॄ॒णाम॒हं दे॒वाना॑मु॒त मर्त्या॑नाम् । ताभ्या॑मि॒दं विश्व॒मेज॒त्समे॑ति॒ यद॑न्त॒रा पि॒तरं॑ मा॒तरं॑ च ॥ १०.०८८.१५ ॥
dve srutī aśa्ṛṇavaṃ pitṝṇāmahaṃ devānāmuta martyānām | tābhyāmidaṃ viśvamejatsameti yadantarā pitaraṃ mātaraṃ ca || 10.088.15 ||
द्वे स॑मी॒ची बि॑भृत॒श्चर॑न्तं शीर्ष॒तो जा॒तं मन॑सा॒ विमृ॑ष्टम् । स प्र॒त्यङ्विश्वा॒ भुव॑नानि तस्था॒वप्र॑युच्छन्त॒रणि॒र्भ्राज॑मानः ॥ १०.०८८.१६ ॥
dve samīcī bibhṛtaścarantaṃ śīrṣato jātaṃ manasā vimṛṣṭam | sa pratyaṅviśvā bhuvanāni tasthāvaprayucchantaraṇirbhrājamānaḥ || 10.088.16 ||
यत्रा॒ वदे॑ते॒ अव॑रः॒ पर॑श्च यज्ञ॒न्योः॑ कत॒रो नौ॒ वि वे॑द । आ शे॑कु॒रित्स॑ध॒मादं॒ सखा॑यो॒ नक्ष॑न्त य॒ज्ञं क इ॒दं वि वो॑चत् ॥ १०.०८८.१७ ॥
yatrā vadete avaraḥ paraśca yajñanyoḥ kataro nau vi veda | ā śekuritsadhamādaṃ sakhāyo nakṣanta yajñaṃ ka idaṃ vi vocat || 10.088.17 ||
कत्य॒ग्नयः॒ कति॒ सूर्या॑सः॒ कत्यु॒षासः॒ कत्यु॑ स्वि॒दापः॑ । नोप॒स्पिजं॑ वः पितरो वदामि पृ॒च्छामि॑ वः कवयो वि॒द्मने॒ कम् ॥ १०.०८८.१८ ॥
katyagnayaḥ kati sūryāsaḥ katyuṣāsaḥ katyu svidāpaḥ | nopaspijaṃ vaḥ pitaro vadāmi pṛcchāmi vaḥ kavayo vidmane kam || 10.088.18 ||
या॒व॒न्मा॒त्रमु॒षसो॒ न प्रती॑कं सुप॒र्ण्यो॒३॒॑ वस॑ते मातरिश्वः । ताव॑द्दधा॒त्युप॑ य॒ज्ञमा॒यन्ब्रा॑ह्म॒णो होतु॒रव॑रो नि॒षीद॑न् ॥ १०.०८८.१९ ॥
yāvanmātramuṣaso na pratīkaṃ suparṇyo3 vasate mātariśvaḥ | tāvaddadhātyupa yajñamāyanbrāhmaṇo hoturavaro niṣīdan || 10.088.19 ||