| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

Sukta Begins
अथ नवमोऽध्यायः.
atha navamo'dhyāyaḥ.
Shloka 1
रज्जुबन्धनम् अथातस्संप्रवक्ष्यामि रज्जुबन्धविधिं क्रमाथ् । यथोक्तं च मृदस्सर्वास्समाहृत्य विधानतः ॥ ९.१ ॥
rajjubandhanam athātassaṃpravakṣyāmi rajjubandhavidhiṃ kramāth . yathoktaṃ ca mṛdassarvāssamāhṛtya vidhānataḥ .. 9.1 ..
Shloka 2
संपिष्य शोधयित्वैव यथोक्तं सर्व मौषधं । चूर्णानि च यथोक्तानि कषायाणि विधानतः ॥ ९.२ ॥
saṃpiṣya śodhayitvaiva yathoktaṃ sarva mauṣadhaṃ . cūrṇāni ca yathoktāni kaṣāyāṇi vidhānataḥ .. 9.2 ..
Shloka 3
योजयित्वा यथाभागं गव्यैरपि इहैवच । निर्यासेन कपिद्धस्य युक्तं नादेयवारिणा ॥ ९.३ ॥
yojayitvā yathābhāgaṃ gavyairapi ihaivaca . niryāsena kapiddhasya yuktaṃ nādeyavāriṇā .. 9.3 ..
Shloka 4
पेषयित्वा मृदा सम्यक्संपिष्य च विधानतः । साधयित्वाथ वा वामं सार्धंवापि निधाय च ॥ ९.४ ॥
peṣayitvā mṛdā samyaksaṃpiṣya ca vidhānataḥ . sādhayitvātha vā vāmaṃ sārdhaṃvāpi nidhāya ca .. 9.4 ..
Shloka 5
नालिकेरस्य सारेण त्रिवृतां रज्जुमाहरेथ् । सरज्जुं बन्धयेच्छूलं यथातत्सुदृढं तथा ॥ ९.५ ॥
nālikerasya sāreṇa trivṛtāṃ rajjumāhareth . sarajjuṃ bandhayecchūlaṃ yathātatsudṛḍhaṃ tathā .. 9.5 ..
Shloka 6
बन्धयित्वाष्टबन्धं च शूलमालिप्य सर्वशः । मृदं च तां समादाय शूल मालोपयेत्तथा ॥ ९.६ ॥
bandhayitvāṣṭabandhaṃ ca śūlamālipya sarvaśaḥ . mṛdaṃ ca tāṃ samādāya śūla mālopayettathā .. 9.6 ..
Shloka 7
शूलोपरि प्रमाणं यच्चतुर्भागं विभज्यच । तत्त्रिभागं मृदाकुर्या द्रज्जुबन्धसमायुतं ॥ ९.७ ॥
śūlopari pramāṇaṃ yaccaturbhāgaṃ vibhajyaca . tattribhāgaṃ mṛdākuryā drajjubandhasamāyutaṃ .. 9.7 ..
Shloka 8
घटशर्करया वस्त्रमौक्तिकैर्वर्णकैर्युतं । पूरये दन्यभागं च तत्प्रमाणविधानतः ॥ ९.८ ॥
ghaṭaśarkarayā vastramauktikairvarṇakairyutaṃ . pūraye danyabhāgaṃ ca tatpramāṇavidhānataḥ .. 9.8 ..
Shloka 9
शर्करां च समालिप्य पटं संयोज्य पूर्ववथ् । मौक्तिकाकृति मालिप्य भूषणानि प्रकल्प्यच ॥ ९.९ ॥
śarkarāṃ ca samālipya paṭaṃ saṃyojya pūrvavath . mauktikākṛti mālipya bhūṣaṇāni prakalpyaca .. 9.9 ..
Shloka 10
यथोक्तेन विधानेन वर्णानपि सुयोजयेथ् । मृण्मयं ध्रवबेरं चेत्कारये देवमैव तथ् ॥ ९.१० ॥
yathoktena vidhānena varṇānapi suyojayeth . mṛṇmayaṃ dhravaberaṃ cetkāraye devamaiva tath .. 9.10 ..
Shloka 11
अर्धचित्रं न कुर्वीत ध्रुवबेरं तु मृण्मयं । शूलार्धं तु द्वयं कुर्यात्ताम्रनालसमायुतं ॥ ९.११ ॥
ardhacitraṃ na kurvīta dhruvaberaṃ tu mṛṇmayaṃ . śūlārdhaṃ tu dvayaṃ kuryāttāmranālasamāyutaṃ .. 9.11 ..
Shloka 12
खादिरं ताम्रदण्डं वाभित्तिस्थं सुदृढं चरेथ् । छिद्रं कृत्वातदाधारे शूलं यन्त्रेण योजयेथ् ॥ ९.१२ ॥
khādiraṃ tāmradaṇḍaṃ vābhittisthaṃ sudṛḍhaṃ careth . chidraṃ kṛtvātadādhāre śūlaṃ yantreṇa yojayeth .. 9.12 ..
Shloka 13
दृढं तद्योजयित्वैव बेरपृष्ठस्य मध्यमे । तत्पृष्ठेस्कन्धमध्ये च तदाधारेण योजयेथ् ॥ ९.१३ ॥
dṛḍhaṃ tadyojayitvaiva berapṛṣṭhasya madhyame . tatpṛṣṭheskandhamadhye ca tadādhāreṇa yojayeth .. 9.13 ..
Shloka 14
भगवत्प्रतिष्ठाविधिः
शूले छिद्रं नकर्तव्यं कुर्याच्छेत्स विनश्यति । ताम्रेण ध्रुवबेरं चेन्मधूच्छिष्टविधानतः ॥ ९.१४ ॥
śūle chidraṃ nakartavyaṃ kuryācchetsa vinaśyati . tāmreṇa dhruvaberaṃ cenmadhūcchiṣṭavidhānataḥ .. 9.14 ..
Shloka 15
आचार्यलक्षणम्
मृण्मयं द्विविधं प्रोक्त मपक्वं पक्वमित्यपि । पूर्वोक्तं मृण्मयं यत्तदपक्व मभिधीयते ॥ ९.१५ ॥
mṛṇmayaṃ dvividhaṃ prokta mapakvaṃ pakvamityapi . pūrvoktaṃ mṛṇmayaṃ yattadapakva mabhidhīyate .. 9.15 ..
Shloka 16
मृदाकृत्वाग्विनादग्धं यत्तत्पक्वमितीरितं । अपक्वं मृण्मये विष्णोः कारयेत्तु विधानतः ॥ ९.१६ ॥
mṛdākṛtvāgvinādagdhaṃ yattatpakvamitīritaṃ . apakvaṃ mṛṇmaye viṣṇoḥ kārayettu vidhānataḥ .. 9.16 ..
Shloka 17
यदि पक्वं तु कुर्याच्छेत्तद्विनाशकं भवेथ् । योगादिस्थानानि स्थानं चतुर्विधं विन्द्याद्योगं भोगं तथैव च ॥ ९.१७ ॥
yadi pakvaṃ tu kuryācchettadvināśakaṃ bhaveth . yogādisthānāni sthānaṃ caturvidhaṃ vindyādyogaṃ bhogaṃ tathaiva ca .. 9.17 ..
Shloka 18
सृष्टिः संहार इत्येषां स्थानभेदः प्रवक्ष्यते । सर्वतो भद्रकं नन्द्यावर्तकं श्रीप्रतिष्ठितं ॥ ९.१८ ॥
sṛṣṭiḥ saṃhāra ityeṣāṃ sthānabhedaḥ pravakṣyate . sarvato bhadrakaṃ nandyāvartakaṃ śrīpratiṣṭhitaṃ .. 9.18 ..
Shloka 19
स्वस्तिकं पर्वताकारं वृत्तभेदं तथैवच । प्रलीनक मथोद्योगं पद्मञ्चैव चतुर्मुखं ॥ ९.१९ ॥
svastikaṃ parvatākāraṃ vṛttabhedaṃ tathaivaca . pralīnaka mathodyogaṃ padmañcaiva caturmukhaṃ .. 9.19 ..
Shloka 20
ब्रह्मादीशानपर्यन्तं क्रमेणैव निवेशयेथ् । योगकान्तं भवेद्योगं स्थानकस्य विधीयते ॥ ९.२० ॥
brahmādīśānaparyantaṃ krameṇaiva niveśayeth . yogakāntaṃ bhavedyogaṃ sthānakasya vidhīyate .. 9.20 ..
Shloka 21
चतुरश्रं वृत्तगेहं प्रासादं स्थानकस्य तु । आसनानां चतुर्भेदं पूर्वोक्तेन क्रमेण तु ॥ ९.२१ ॥
caturaśraṃ vṛttagehaṃ prāsādaṃ sthānakasya tu . āsanānāṃ caturbhedaṃ pūrvoktena krameṇa tu .. 9.21 ..
Shloka 22
प्रलीनं सर्वतोभद्रं विमानं वा चतुर्मुखं । विष्णुछन्दविमानं च श्रीप्रतिष्ठितकं तथा ॥ ९.२२ ॥
pralīnaṃ sarvatobhadraṃ vimānaṃ vā caturmukhaṃ . viṣṇuchandavimānaṃ ca śrīpratiṣṭhitakaṃ tathā .. 9.22 ..
Shloka 23
पर्वताकृतिकञ्चैव नन्द्यावर्तं तथैव च । महापद्मविमानं च प्रलीनक वीमानकं ॥ ९.२३ ॥
parvatākṛtikañcaiva nandyāvartaṃ tathaiva ca . mahāpadmavimānaṃ ca pralīnaka vīmānakaṃ .. 9.23 ..
Shloka 24
अष्टाङ्गं सर्मतोभद्रं चित्रशिल्पं तथैव च । महापद्मं च वृत्तं च चतुर्मुखविमानकं ॥ ९.२४ ॥
aṣṭāṅgaṃ sarmatobhadraṃ citraśilpaṃ tathaiva ca . mahāpadmaṃ ca vṛttaṃ ca caturmukhavimānakaṃ .. 9.24 ..
Shloka 25
एवं विमानकं चैव आसनस्य विधीयते । स्वस्तिकं वृत्तभद्रं च वृत्तगर्भ मवेदिकं ॥ ९.२५ ॥
evaṃ vimānakaṃ caiva āsanasya vidhīyate . svastikaṃ vṛttabhadraṃ ca vṛttagarbha mavedikaṃ .. 9.25 ..
Shloka 26
प्रेक्ष्य गृहाल्पभूराजछन्दं च श्रीप्रतिष्ठितं । मर्तलं च शनैर्योगं मार्ताण्डं च चतुष्फुटं ॥ ९.२६ ॥
prekṣya gṛhālpabhūrājachandaṃ ca śrīpratiṣṭhitaṃ . martalaṃ ca śanairyogaṃ mārtāṇḍaṃ ca catuṣphuṭaṃ .. 9.26 ..
Shloka 27
गणिकाविशालं संशुद्धं स्वस्तिकं ध्वजमानकं । एवमाख्याय तन्त्राणि वर्तुलाद्यायुतानि च ॥ ९.२७ ॥
gaṇikāviśālaṃ saṃśuddhaṃ svastikaṃ dhvajamānakaṃ . evamākhyāya tantrāṇi vartulādyāyutāni ca .. 9.27 ..
Shloka 28
शयानकेन योग्यानि कथितानि मनीषिभिः । आयादिविचारः आयव्ययादि ऋक्षांश्चयोनिः पश्चाद्विधीयते ॥ ९.२८ ॥
śayānakena yogyāni kathitāni manīṣibhiḥ . āyādivicāraḥ āyavyayādi ṛkṣāṃścayoniḥ paścādvidhīyate .. 9.28 ..
Shloka 29
बेरोदयं त्रिगुणितं शिष्टमायं नगे हृते । चतुर्भिर्गुणितं सप्त सौरवारादिकं दिनं ॥ ९.२९ ॥
berodayaṃ triguṇitaṃ śiṣṭamāyaṃ nage hṛte . caturbhirguṇitaṃ sapta sauravārādikaṃ dinaṃ .. 9.29 ..
Shloka 30
बेरोच्च मष्टगुणितं सप्तविशदिभिर्हृतं । शिष्ट मश्व्यादिभं विन्द्यात्तच्छेषं स्याच्चतुर्गुणं ॥ ९.३० ॥
berocca maṣṭaguṇitaṃ saptaviśadibhirhṛtaṃ . śiṣṭa maśvyādibhaṃ vindyāttaccheṣaṃ syāccaturguṇaṃ .. 9.30 ..
Shloka 31
रन्ध्रेहृते नवांशं तच्छेषं भांशयुगैर्हृतं । बेरोदयं त्रिगुणितं योनिस्स्या दष्टभिर्हृतं ॥ ९.३१ ॥
randhrehṛte navāṃśaṃ taccheṣaṃ bhāṃśayugairhṛtaṃ . berodayaṃ triguṇitaṃ yonissyā daṣṭabhirhṛtaṃ .. 9.31 ..
Shloka 32
आयाधिक्ये शुभं प्रोक्त मृणवृद्धिर्व्ययाधिके । वारेषु सौरिसूर्यारैर्विनान्ये शुभदास्स्मृताः ॥ ९.३२ ॥
āyādhikye śubhaṃ prokta mṛṇavṛddhirvyayādhike . vāreṣu saurisūryārairvinānye śubhadāssmṛtāḥ .. 9.32 ..
Shloka 33
तस्करं भुक्तिशक्ती च धनं राज्यं क्लिबादि च । निर्हृत्य चाधनं प्रेष्यं तन्नामसदृशं फलं ॥ ९.३३ ॥
taskaraṃ bhuktiśaktī ca dhanaṃ rājyaṃ klibādi ca . nirhṛtya cādhanaṃ preṣyaṃ tannāmasadṛśaṃ phalaṃ .. 9.33 ..
Shloka 34
नामकर्तृनृपर्क्षाद्या नामर्क्षानुगुणं भवेथ् । यदाकारं ध्रुवाकारं तदाकारं च कौतुकं ॥ ९.३४ ॥
nāmakartṛnṛparkṣādyā nāmarkṣānuguṇaṃ bhaveth . yadākāraṃ dhruvākāraṃ tadākāraṃ ca kautukaṃ .. 9.34 ..
Shloka 35
आसने स्थानकंवापि शयाने स्थान मासनं । देवे स्थिते न देव्यौ च आसीने स्थानकासने ॥ ९.३५ ॥
āsane sthānakaṃvāpi śayāne sthāna māsanaṃ . deve sthite na devyau ca āsīne sthānakāsane .. 9.35 ..
Shloka 36
विपरीतं न कुर्वीत सर्वशास्त्रविशारदाः । तालनियमः श्रेष्ठं प्रादुर्भवं तालं केवलं केशवस्य तु ॥ ९.३६ ॥
viparītaṃ na kurvīta sarvaśāstraviśāradāḥ . tālaniyamaḥ śreṣṭhaṃ prādurbhavaṃ tālaṃ kevalaṃ keśavasya tu .. 9.36 ..
Shloka 37
तद्देवीनां सरस्वत्या मध्यमं दशतालकं । चन्द्रेन्द्रानलकीनाशवरुणानिलशूलिनः ॥ ९.३७ ॥
taddevīnāṃ sarasvatyā madhyamaṃ daśatālakaṃ . candrendrānalakīnāśavaruṇānilaśūlinaḥ .. 9.37 ..
Shloka 38
ऋषयो वसवो रुद्रा मार्कण्डेयोऽमितो भृगुः । आर्याश्चैव गुहो हीनदशतालमिता मताः ॥ ९.३८ ॥
ṛṣayo vasavo rudrā mārkaṇḍeyo'mito bhṛguḥ . āryāścaiva guho hīnadaśatālamitā matāḥ .. 9.38 ..
Shloka 39
मरुतोऽपि च यक्षेशदेववध्वश्शुभाग्रहाः । तधान्येतु त्रिधा साध्या नवतालमिता मताः ॥ ९.३९ ॥
maruto'pi ca yakṣeśadevavadhvaśśubhāgrahāḥ . tadhānyetu tridhā sādhyā navatālamitā matāḥ .. 9.39 ..
Shloka 40
दैत्ययक्षेश? रन्धाश्च सिद्धगन्धर्वचारणाः । कुजार्कराहव श्श्रेष्ठनवतालेन सम्मताः ॥ ९.४० ॥
daityayakṣeśa? randhāśca siddhagandharvacāraṇāḥ . kujārkarāhava śśreṣṭhanavatālena sammatāḥ .. 9.40 ..
Shloka 41
नवतालैर्मुनींश्चैव गणांश्चैव तु मानयेथ् । उङ्गाश्चारणाश्चान्ये नवतालमितोदयाः ॥ ९.४१ ॥
navatālairmunīṃścaiva gaṇāṃścaiva tu mānayeth . uṅgāścāraṇāścānye navatālamitodayāḥ .. 9.41 ..
Shloka 42
मर्त्याश्चाष्टायताः प्रोक्ताः प्रेतानां सप्ततालकं । षड्यमाः कुब्जकाः प्रोक्ता वामनाः पञ्चतालगाः ॥ ९.४२ ॥
martyāścāṣṭāyatāḥ proktāḥ pretānāṃ saptatālakaṃ . ṣaḍyamāḥ kubjakāḥ proktā vāmanāḥ pañcatālagāḥ .. 9.42 ..
Shloka 43
भूगतानां चतुस्तालं किन्नरास्तु त्रितालकाः । कूश्माण्डा द्वितयाश्चैव कबन्धा स्त्वेकतालका? ॥ ९.४३ ॥
bhūgatānāṃ catustālaṃ kinnarāstu tritālakāḥ . kūśmāṇḍā dvitayāścaiva kabandhā stvekatālakā? .. 9.43 ..
Shloka 44
श्रेष्ठमध्यकनिष्ठानि त्रितालानान्तु तत्र नै । प्रवक्ष्यामि मधूच्छिष्टक्रियां प्रतिविधानतः ॥ ९.४४ ॥
śreṣṭhamadhyakaniṣṭhāni tritālānāntu tatra nai . pravakṣyāmi madhūcchiṣṭakriyāṃ pratividhānataḥ .. 9.44 ..
Shloka 45
यजमानगृहेवापि आलये वा मनोरमे । अलङ्कृत्य वितानाद्यैः कुण्ड मौपासनं क्रियाथ् ॥ ९.४५ ॥
yajamānagṛhevāpi ālaye vā manorame . alaṅkṛtya vitānādyaiḥ kuṇḍa maupāsanaṃ kriyāth .. 9.45 ..
Shloka 46
आघारं विधिवत्कृत्वा वैष्णवं च यजेत्तथा । विष्णुसूक्तं च हुत्वातु ब्राह्मं रौद्रं तथैव च ॥ ९.४६ ॥
āghāraṃ vidhivatkṛtvā vaiṣṇavaṃ ca yajettathā . viṣṇusūktaṃ ca hutvātu brāhmaṃ raudraṃ tathaiva ca .. 9.46 ..
Shloka 47
वीशशैषिकचक्रांश्च विघ्नेशं च सुहूयते । तस्याग्नेर्दक्षिणे कुर्या द्व्रीहिभि स्थ्संडिलं तथा ॥ ९.४७ ॥
vīśaśaiṣikacakrāṃśca vighneśaṃ ca suhūyate . tasyāgnerdakṣiṇe kuryā dvrīhibhi sthsaṃḍilaṃ tathā .. 9.47 ..
Shloka 48
चतुरश्रं ततो वृत्तं समास्तीर्य यथा शुभं । चक्रशैषिकवीशांश्च क्रमेणैव सुपूजयेथ् ॥ ९.४८ ॥
caturaśraṃ tato vṛttaṃ samāstīrya yathā śubhaṃ . cakraśaiṣikavīśāṃśca krameṇaiva supūjayeth .. 9.48 ..
Shloka 49
शोधितं तु मधूच्छिष्ट मादाय प्रणवेन तु । इषेत्वोर्जेऽत्वेति मन्त्रेण प्रधानांगं प्रकल्पयेथ् ॥ ९.४९ ॥
śodhitaṃ tu madhūcchiṣṭa mādāya praṇavena tu . iṣetvorje'tveti mantreṇa pradhānāṃgaṃ prakalpayeth .. 9.49 ..
Shloka 50
अक्षराणि च सन्न्यस्य चैवं ध्यात्वाभिमृश्य च । वैष्णवं च ततो हुत्वा देवा नन्यान्विसृज्य च ॥ ९.५० ॥
akṣarāṇi ca sannyasya caivaṃ dhyātvābhimṛśya ca . vaiṣṇavaṃ ca tato hutvā devā nanyānvisṛjya ca .. 9.50 ..
Shloka 51
देव्यादीन्पार्षदां स्तत्र तत्तन्मन्त्रेण हूयतां । तत्सिद्धं शिल्पिहस्ते तु निधायैव हरिंस्मरन् ॥ ९.५१ ॥
devyādīnpārṣadāṃ statra tattanmantreṇa hūyatāṃ . tatsiddhaṃ śilpihaste tu nidhāyaiva hariṃsmaran .. 9.51 ..
Shloka 52
यथा नगेन्द्रियं ग्राह्यं योनिष्वेव समर्पयेथ् । तथा तन्तु गृहीत्वैव स्थापनीयन्तु गर्भकं ॥ ९.५२ ॥
yathā nagendriyaṃ grāhyaṃ yoniṣveva samarpayeth . tathā tantu gṛhītvaiva sthāpanīyantu garbhakaṃ .. 9.52 ..
Shloka 53
मानोन्मानप्रमाणेन मतिमान्शिल्पिनाचरेथ् । शनैरालिप्य संशोष्य मृद्भिश्च बहिरायसैः ॥ ९.५३ ॥
mānonmānapramāṇena matimānśilpinācareth . śanairālipya saṃśoṣya mṛdbhiśca bahirāyasaiḥ .. 9.53 ..
Shloka 54
पट्टैराबद्ध्य विधिना पुनरालिप्य शोषयेथ् । यजमानानुकूलर्क्षे पूर्ववद्धोम माचरेथ् ॥ ९.५४ ॥
paṭṭairābaddhya vidhinā punarālipya śoṣayeth . yajamānānukūlarkṣe pūrvavaddhoma mācareth .. 9.54 ..
Shloka 55
तथा तुल्यं च संस्थाप्य जलतुल्यक्रमेण वै । युक्तां सिद्धिं च संप्राप्य तं च गर्भं प्रतापयेथ् ॥ ९.५५ ॥
tathā tulyaṃ ca saṃsthāpya jalatulyakrameṇa vai . yuktāṃ siddhiṃ ca saṃprāpya taṃ ca garbhaṃ pratāpayeth .. 9.55 ..
Shloka 56
शनैर्मृद्भेदनं कृत्वा विधिना बेरमाहरेथ् ॥ ९.५६ ॥
śanairmṛdbhedanaṃ kṛtvā vidhinā beramāhareth .. 9.56 ..
Shloka 57
इति श्रीवैखानसे फगवच्छास्त्रे भृगुप्रोक्तायां संहितायां प्रकीर्णाधिकारे नवमोऽध्यायः.
iti śrīvaikhānase phagavacchāstre bhṛguproktāyāṃ saṃhitāyāṃ prakīrṇādhikāre navamo'dhyāyaḥ.

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 60 Vedic Scriptures and 100 of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In