उत्तरपदार्थप्रधानः तत्पुरुषः ।।
uttarapadārthapradhānaḥ tatpuruṣaḥ |
In this kind of Samas, importance is given to the word after. उत्तरपदार्थप्रधानः is also called तत्पुरुषः and is further divided into 4 subcategories:
सामान्यतत्पुरुषः ।
sāmānyatatpuruṣaḥ
नाम | विग्रहः | समास |
---|---|---|
द्वितियातत्पुरुषः | धनम् आपन्नः | धनापन्नः |
तृतीयातत्पुरुषः | पित्रा समः | पितृसमः |
चतुर्थीतत्पुरुषः | गवे रक्षितम् | गोरक्षितम् |
पञ्चमीतत्पुरुषः | बन्धनात् मुक्तः | बंधनमुक्तः |
षष्ठीतत्पुरुषः | राज्ञः पुत्र | राजपुत्र |
सप्तमीतत्पुरुषः | शास्त्रे प्रवीणः | शास्त्रप्रवीणः |
कर्मधारयः ।
karmadhārayaḥ
नाम | विग्रहः | समास |
---|---|---|
विशेषणपूर्वपद | श्वेत अम्बरः | श्वेताम्बरः |
विशेषणोत्तरपद | प्रिया सखा | प्रियसखः |
उपमानपूर्वपद | चन्द्र इव उज्ज्वलः | चन्द्रोज्ज्वलः |
उपमानोत्तरपद | नरः शार्दूलः इव | नरशार्दूलः |
अवधारणापूर्वपद | ज्ञानम् एव धनम् | ज्ञानधनम् |
सम्भावनापूर्वपद | भरतः इति राजा | भरतराजः |
मध्यमपदलोपः | देवपूजकः ब्राह्मणः | देवब्राह्मणः |
द्विगुः।
dviguḥ
नाम | विग्रहः | समास |
---|---|---|
समाहारद्विगुः | त्रयाणा फलानां समाहार | त्रिफला |
तद्धितार्थद्विगुः | द्वयोः मात्रोः अपत्यम् पुमान | द्वैमातुरः |
उत्तरपदद्विगुः | दस सहस्राणि सेना यस्य सः | दशसहस्रसेन |
नञ्प्रभृत्य ।
nañprabhṛtya
नाम | विग्रहः | समास |
---|---|---|
नञ्समासः | न अश्वः | अनश्वः |
कुसमासः | कुत्सितः पुरुषः | कुपुरुषः |
Sign In