श्रीराजोवाच - (अनुष्टुप्)
मन्वन्तरेषु भगवन् यथा मन्वादयस्त्विमे । यस्मिन्कर्मणि ये येन नियुक्ताः तद् वदस्व मे ॥ १ ॥
manvantareṣu bhagavan yathā manvādayastvime | yasminkarmaṇi ye yena niyuktāḥ tad vadasva me || 1 ||
श्रीऋषिरुवाच -
मनवो मनुपुत्राश्च मुनयश्च महीपते । इन्द्राः सुरगणाश्चैव सर्वे पुरुषशासनाः ॥ २ ॥
manavo manuputrāśca munayaśca mahīpate | indrāḥ suragaṇāścaiva sarve puruṣaśāsanāḥ || 2 ||
यज्ञादयो याः कथिताः पौरुष्यस्तनवो नृप । मन्वादयो जगद् यात्रां नयन्त्याभिः प्रचोदिताः ॥ ३ ॥
yajñādayo yāḥ kathitāḥ pauruṣyastanavo nṛpa | manvādayo jagad yātrāṃ nayantyābhiḥ pracoditāḥ || 3 ||
चतुर्युगान्ते कालेन ग्रस्तान् श्रुतिगणान्यथा । तपसा ऋषयोऽपश्यन् यतो धर्मः सनातनः ॥ ४ ॥
caturyugānte kālena grastān śrutigaṇānyathā | tapasā ṛṣayo'paśyan yato dharmaḥ sanātanaḥ || 4 ||
ततो धर्मं चतुष्पादं मनवो हरिणोदिताः । युक्ताः सञ्चारयन्ति अद्धा स्वे स्वे काले महीं नृप ॥ ५ ॥
tato dharmaṃ catuṣpādaṃ manavo hariṇoditāḥ | yuktāḥ sañcārayanti addhā sve sve kāle mahīṃ nṛpa || 5 ||
पालयन्ति प्रजापाला यावदन्तं विभागशः । यज्ञभागभुजो देवा ये च तत्र अन्विताश्च तैः ॥ ६ ॥
pālayanti prajāpālā yāvadantaṃ vibhāgaśaḥ | yajñabhāgabhujo devā ye ca tatra anvitāśca taiḥ || 6 ||
इन्द्रो भगवता दत्तां त्रैलोक्यश्रियमूर्जिताम् । भुञ्जानः पाति लोकान् त्रीन् कामं लोके प्रवर्षति ॥ ७ ॥
indro bhagavatā dattāṃ trailokyaśriyamūrjitām | bhuñjānaḥ pāti lokān trīn kāmaṃ loke pravarṣati || 7 ||
ज्ञानं चानुयुगं ब्रूते हरिः सिद्धस्वरूपधृक् । ऋषिरूपधरः कर्म योगं योगेशरूपधृक् ॥ ८ ॥
jñānaṃ cānuyugaṃ brūte hariḥ siddhasvarūpadhṛk | ṛṣirūpadharaḥ karma yogaṃ yogeśarūpadhṛk || 8 ||
सर्गं प्रजेशरूपेण दस्यून् हन्यात् स्वराड्वपुः । कालरूपेण सर्वेषां अभावाय पृथग्गुणः ॥ ९ ॥
sargaṃ prajeśarūpeṇa dasyūn hanyāt svarāḍvapuḥ | kālarūpeṇa sarveṣāṃ abhāvāya pṛthagguṇaḥ || 9 ||
स्तूयमानो जनैरेभिः मायया नामरूपया । विमोहितात्मभिर्नाना दर्शनैर्न च दृश्यते ॥ १० ॥
stūyamāno janairebhiḥ māyayā nāmarūpayā | vimohitātmabhirnānā darśanairna ca dṛśyate || 10 ||
एतत्कल्पविकल्पस्य प्रमाणं परिकीर्तितम् । यत्र मन्वन्तराण्याहुः चतुर्दश पुराविदः ॥ ११ ॥
etatkalpavikalpasya pramāṇaṃ parikīrtitam | yatra manvantarāṇyāhuḥ caturdaśa purāvidaḥ || 11 ||
इति श्रीमद्भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां अष्टमस्कन्धे चतुर्दशोऽध्यायः ॥ १४ ॥
iti śrīmadbhāgavate mahāpurāṇe pāramahaṃsyāṃ saṃhitāyāṃ aṣṭamaskandhe caturdaśo'dhyāyaḥ || 14 ||
हरिः ॐ तत्सत् श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥
hariḥ ॐ tatsat śrīkṛṣṇārpaṇamastu ||
ॐ श्री परमात्मने नमः