| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

This overlay will guide you through the buttons:

श्रीशुक उवाच - ( अनुष्टुप् )
Shloka 1
इन्द्रस्तदाऽऽत्मनः पूजां विज्ञाय विहतां नृप । गोपेभ्यः कृष्णनाथेभ्यो नन्दादिभ्यश्चुकोप ह ॥ १ ॥

PADACHEDA

इन्द्रः तदा आत्मनः पूजाम् विज्ञाय विहताम् नृप । गोपेभ्यः कृष्ण-नाथेभ्यः नन्द-आदिभ्यः चुकोप ह ॥ १ ॥

TRANSLITERATION

indraḥ tadā ātmanaḥ pūjām vijñāya vihatām nṛpa . gopebhyaḥ kṛṣṇa-nāthebhyaḥ nanda-ādibhyaḥ cukopa ha .. 1 ..
Shloka 2
गणं सांवर्तकं नाम मेघानां चान्तकारिणाम् । इन्द्रः प्रचोदयत् क्रुद्धो वाक्यं चाहेशमान्युत ॥ २ ॥

PADACHEDA

गणम् सांवर्तकम् नाम मेघानाम् च अन्त-कारिणाम् । इन्द्रः प्रचोदयत् क्रुद्धः वाक्यम् च आह ईशमानि उत ॥ २ ॥

TRANSLITERATION

gaṇam sāṃvartakam nāma meghānām ca anta-kāriṇām . indraḥ pracodayat kruddhaḥ vākyam ca āha īśamāni uta .. 2 ..
Shloka 3
अहो श्रीमदमाहात्म्यं गोपानां काननौकसाम् । कृष्णं मर्त्यमुपाश्रित्य ये चक्रुर्देवहेलनम् ॥ ३ ॥

PADACHEDA

अहो श्रीमत् अमाहात्म्यम् गोपानाम् काननौकसाम् । कृष्णम् मर्त्यम् उपाश्रित्य ये चक्रुः देव-हेलनम् ॥ ३ ॥

TRANSLITERATION

aho śrīmat amāhātmyam gopānām kānanaukasām . kṛṣṇam martyam upāśritya ye cakruḥ deva-helanam .. 3 ..
Shloka 4
यथादृढैः कर्ममयैः क्रतुभिर्नामनौनिभैः । विद्यां आन्वीक्षिकीं हित्वा तितीर्षन्ति भवार्णवम् ॥ ४ ॥

PADACHEDA

यथा दृढैः कर्म-मयैः क्रतुभिः नाम-नौ-निभैः । विद्याम् आन्वीक्षिकीम् हित्वा तितीर्षन्ति भव-अर्णवम् ॥ ४ ॥

TRANSLITERATION

yathā dṛḍhaiḥ karma-mayaiḥ kratubhiḥ nāma-nau-nibhaiḥ . vidyām ānvīkṣikīm hitvā titīrṣanti bhava-arṇavam .. 4 ..
Shloka 5
वाचालं बालिशं स्तब्धं अज्ञं पण्डितमानिनम् । कृष्णं मर्त्यमुपाश्रित्य गोपा मे चक्रुरप्रियम् ॥ ५ ॥

PADACHEDA

वाचालम् बालिशम् स्तब्धम् अज्ञम् पण्डित-मानिनम् । कृष्णम् मर्त्यम् उपाश्रित्य गोपाः मे चक्रुः अप्रियम् ॥ ५ ॥

TRANSLITERATION

vācālam bāliśam stabdham ajñam paṇḍita-māninam . kṛṣṇam martyam upāśritya gopāḥ me cakruḥ apriyam .. 5 ..
Shloka 6
एषां श्रियावलिप्तानां कृष्णेनाध्मापितात्मनाम् । धुनुत श्रीमदस्तम्भं पशून् नयत सङ्क्षयम् ॥ ६ ॥

PADACHEDA

एषाम् श्रिया अवलिप्तानाम् कृष्णेन आध्मापित-आत्मनाम् । धुनुत श्रीमत् अ स्तम्भम् पशून् नयत सङ्क्षयम् ॥ ६ ॥

TRANSLITERATION

eṣām śriyā avaliptānām kṛṣṇena ādhmāpita-ātmanām . dhunuta śrīmat a stambham paśūn nayata saṅkṣayam .. 6 ..
Shloka 7
अहं चैरावतं नागं आरुह्यानुव्रजे व्रजम् । मरुद्गणैर्महावेगैः नन्दगोष्ठजिघांसया ॥ ७ ॥

PADACHEDA

अहम् च ऐरावतम् नागम् आरुह्य अनुव्रजे व्रजम् । मरुत्-गणैः महा-वेगैः नन्द-गोष्ठ-जिघांसया ॥ ७ ॥

TRANSLITERATION

aham ca airāvatam nāgam āruhya anuvraje vrajam . marut-gaṇaiḥ mahā-vegaiḥ nanda-goṣṭha-jighāṃsayā .. 7 ..
श्रीशुक उवाच -
Shloka 8
इत्थं मघवताऽऽज्ञप्ता मेघा निर्मुक्तबन्धनाः । नन्दगोकुलमासारैः पीडयामासुरोजसा ॥ ८ ॥

PADACHEDA

इत्थम् मघवता आज्ञप्ताः मेघाः निर्मुक्त-बन्धनाः । नन्द-गोकुलम् आसारैः पीडयामासुः ओजसा ॥ ८ ॥

TRANSLITERATION

ittham maghavatā ājñaptāḥ meghāḥ nirmukta-bandhanāḥ . nanda-gokulam āsāraiḥ pīḍayāmāsuḥ ojasā .. 8 ..
Shloka 9
विद्योतमाना विद्युद्भिः स्तनन्तः स्तनयित्नुभिः । तीव्रैर्मरुद्गणैर्नुन्ना ववृषुर्जलशर्कराः ॥ ९ ॥

PADACHEDA

विद्योतमानाः विद्युद्भिः स्तनन्तः स्तनयित्नुभिः । तीव्रैः मरुत्-गणैः नुन्नाः ववृषुः जल-शर्कराः ॥ ९ ॥

TRANSLITERATION

vidyotamānāḥ vidyudbhiḥ stanantaḥ stanayitnubhiḥ . tīvraiḥ marut-gaṇaiḥ nunnāḥ vavṛṣuḥ jala-śarkarāḥ .. 9 ..
Shloka 10
स्थूणास्थूला वर्षधारा मुञ्चत्स्वभ्रेष्व-भीक्ष्णशः । जलौघैः प्लाव्यमाना भूः नादृश्यत नतोन्नतम् ॥ १० ॥

PADACHEDA

स्थूणा-स्थूलाः वर्ष-धाराः मुञ्चत्सु अभ्रेषु अ भीक्ष्णशस् । जल-ओघैः प्लाव्यमाना भूः न अदृश्यत नत-उन्नतम् ॥ १० ॥

TRANSLITERATION

sthūṇā-sthūlāḥ varṣa-dhārāḥ muñcatsu abhreṣu a bhīkṣṇaśas . jala-oghaiḥ plāvyamānā bhūḥ na adṛśyata nata-unnatam .. 10 ..
Shloka 11
अत्यासारातिवातेन पशवो जातवेपनाः । गोपा गोप्यश्च शीतार्ता गोविन्दं शरणं ययुः ॥ ११ ॥

PADACHEDA

अति आसार-अति वातेन पशवः जात-वेपनाः । गोपाः गोप्यः च शीत-आर्ताः गोविन्दम् शरणम् ययुः ॥ ११ ॥

TRANSLITERATION

ati āsāra-ati vātena paśavaḥ jāta-vepanāḥ . gopāḥ gopyaḥ ca śīta-ārtāḥ govindam śaraṇam yayuḥ .. 11 ..
Shloka 12
शिरः सुतांश्च कायेन प्रच्छाद्या सारपीडिताः । वेपमाना भगवतः पादमूलमुपाययुः ॥ १२ ॥

PADACHEDA

शिरः सुतान् च कायेन प्रच्छाद्य आ सार-पीडिताः । वेपमानाः भगवतः पाद-मूलम् उपाययुः ॥ १२ ॥

TRANSLITERATION

śiraḥ sutān ca kāyena pracchādya ā sāra-pīḍitāḥ . vepamānāḥ bhagavataḥ pāda-mūlam upāyayuḥ .. 12 ..
Shloka 13
कृष्ण कृष्ण महाभाग त्वन्नाथं गोकुलं प्रभो । त्रातुमर्हसि देवान्नः कुपिताद् भक्तवत्सल ॥ १३ ॥

PADACHEDA

कृष्ण कृष्ण महाभाग त्वद्-नाथम् गोकुलम् प्रभो । त्रातुम् अर्हसि देवान् नः कुपितात् भक्त-वत्सल ॥ १३ ॥

TRANSLITERATION

kṛṣṇa kṛṣṇa mahābhāga tvad-nātham gokulam prabho . trātum arhasi devān naḥ kupitāt bhakta-vatsala .. 13 ..
Shloka 14
शिलावर्षानिपातेन हन्यमानमचेतनम् । निरीक्ष्य भगवान् मेने कुपितेन्द्रकृतं हरिः ॥ १४ ॥

PADACHEDA

शिला-वर्षा-निपातेन हन्यमानम् अचेतनम् । निरीक्ष्य भगवान् मेने कुपित-इन्द्र-कृतम् हरिः ॥ १४ ॥

TRANSLITERATION

śilā-varṣā-nipātena hanyamānam acetanam . nirīkṣya bhagavān mene kupita-indra-kṛtam hariḥ .. 14 ..
Shloka 15
अपर्त्त्वत्युल्बणं वर्षं अतिवातं शिलामयम् । स्वयागे विहतेऽस्माभिः इन्द्रो नाशाय वर्षति ॥ १५ ॥

PADACHEDA

अपर्त्तु अति उल्बणम् वर्षम् अति वातम् शिला-मयम् । स्व-यागे विहते अस्माभिः इन्द्रः नाशाय वर्षति ॥ १५ ॥

TRANSLITERATION

aparttu ati ulbaṇam varṣam ati vātam śilā-mayam . sva-yāge vihate asmābhiḥ indraḥ nāśāya varṣati .. 15 ..
Shloka 16
तत्र प्रतिविधिं सम्यग् आत्मयोगेन साधये । लोकेशमानिनां मौढ्याद् हनिष्ये श्रीमदं तमः ॥ १६ ॥

PADACHEDA

तत्र प्रति विधिम् सम्यक् आत्म-योगेन साधये । लोकेश-मानिनाम् मौढ्यात् हनिष्ये श्री-मदम् तमः ॥ १६ ॥

TRANSLITERATION

tatra prati vidhim samyak ātma-yogena sādhaye . lokeśa-māninām mauḍhyāt haniṣye śrī-madam tamaḥ .. 16 ..
Shloka 17
न हि सद्भावयुक्तानां सुराणामीशविस्मयः । मत्तोऽसतां मानभङ्गः प्रशमायोपकल्पते ॥ १७ ॥

PADACHEDA

न हि सद्भाव-युक्तानाम् सुराणाम् ईश-विस्मयः । मत्तः असताम् मान-भङ्गः प्रशमाय उपकल्पते ॥ १७ ॥

TRANSLITERATION

na hi sadbhāva-yuktānām surāṇām īśa-vismayaḥ . mattaḥ asatām māna-bhaṅgaḥ praśamāya upakalpate .. 17 ..
Shloka 18
तस्मात् मच्छरणं गोष्ठं मन्नाथं मत्परिग्रहम् । गोपाये स्वात्मयोगेन सोऽयं मे व्रत आहितः ॥ १८ ॥

PADACHEDA

तस्मात् मद्-शरणम् गोष्ठम् मद्-नाथम् मद्-परिग्रहम् । गोपाये स्व-आत्म-योगेन सः अयम् मे व्रते आहितः ॥ १८ ॥

TRANSLITERATION

tasmāt mad-śaraṇam goṣṭham mad-nātham mad-parigraham . gopāye sva-ātma-yogena saḥ ayam me vrate āhitaḥ .. 18 ..
Shloka 19
इत्युक्त्वैकेन हस्तेन कृत्वा गोवर्धनाचलम् । दधार लीलया कृष्णः छत्राकमिव बालकः ॥ १९ ॥

PADACHEDA

इति उक्त्वा एकेन हस्तेन कृत्वा गोवर्धन-अचलम् । दधार लीलया कृष्णः छत्राकम् इव बालकः ॥ १९ ॥

TRANSLITERATION

iti uktvā ekena hastena kṛtvā govardhana-acalam . dadhāra līlayā kṛṣṇaḥ chatrākam iva bālakaḥ .. 19 ..
Shloka 20
अथाह भगवान् गोपान् हेऽम्ब तात व्रजौकसः । यथोपजोषं विशत गिरिगर्तं सगोधनाः ॥ २० ॥

PADACHEDA

अथा आह भगवान् गोपान् हे अम्ब तात व्रज-ओकसः । यथोपजोषम् विशत गिरि-गर्तम् स गो-धनाः ॥ २० ॥

TRANSLITERATION

athā āha bhagavān gopān he amba tāta vraja-okasaḥ . yathopajoṣam viśata giri-gartam sa go-dhanāḥ .. 20 ..
Shloka 21
न त्रास इह वः कार्यो मद्धस्ताद्रिनिपातने । वातवर्षभयेनालं तत्त्राणं विहितं हि वः ॥ २१ ॥

PADACHEDA

न त्रासः इह वः कार्यः मद्-हस्त-अद्रि-निपातने । वात-वर्ष-भयेन अलम् तत् त्राणम् विहितम् हि वः ॥ २१ ॥

TRANSLITERATION

na trāsaḥ iha vaḥ kāryaḥ mad-hasta-adri-nipātane . vāta-varṣa-bhayena alam tat trāṇam vihitam hi vaḥ .. 21 ..
Shloka 22
तथा निर्विविशुर्गर्तं कृष्णाश्वासितमानसः । यथावकाशं सधनाः सव्रजाः सोपजीविनः ॥ २२ ॥

PADACHEDA

तथा निर्विविशुः गर्तम् कृष्णा-आश्वासित-मानसः । यथावकाशम् स धनाः स व्रजाः स उपजीविनः ॥ २२ ॥

TRANSLITERATION

tathā nirviviśuḥ gartam kṛṣṇā-āśvāsita-mānasaḥ . yathāvakāśam sa dhanāḥ sa vrajāḥ sa upajīvinaḥ .. 22 ..
Shloka 23
क्षुत्तृड्व्यथां सुखापेक्षां हित्वा तैर्व्रजवासिभिः । वीक्ष्यमाणो दधावद्रिं सप्ताहं नाचलत् पदात् ॥ २३ ॥

PADACHEDA

क्षुध्-तृष्-व्यथाम् सुख-अपेक्षाम् हित्वा तैः व्रज-वासिभिः । वीक्ष्यमाणः दधौ अद्रिम् सप्त-अहम् न अचलत् पदात् ॥ २३ ॥

TRANSLITERATION

kṣudh-tṛṣ-vyathām sukha-apekṣām hitvā taiḥ vraja-vāsibhiḥ . vīkṣyamāṇaḥ dadhau adrim sapta-aham na acalat padāt .. 23 ..
Shloka 24
कृष्णयोगानुभावं तं निशम्येन्द्रोऽतिविस्मितः । निःस्तम्भो भ्रष्टसङ्कल्पः स्वान् मेघान् संन्यवारयत् ॥ २४ ॥

PADACHEDA

कृष्ण-योग-अनुभावम् तम् निशम्य इन्द्रः अति विस्मितः । निःस्तम्भः भ्रष्ट-सङ्कल्पः स्वान् मेघान् संन्यवारयत् ॥ २४ ॥

TRANSLITERATION

kṛṣṇa-yoga-anubhāvam tam niśamya indraḥ ati vismitaḥ . niḥstambhaḥ bhraṣṭa-saṅkalpaḥ svān meghān saṃnyavārayat .. 24 ..
Shloka 25
खं व्यभ्रमुदितादित्यं वातवर्षं च दारुणम् । निशम्योपरतं गोपान् गोवर्धनधरोऽब्रवीत् ॥ ॥

PADACHEDA

खम् व्यभ्रम् उदित-आदित्यम् वात-वर्षम् च दारुणम् । निशम्य उपरतम् गोपान् गोवर्धन-धरः अब्रवीत् ॥ ॥

TRANSLITERATION

kham vyabhram udita-ādityam vāta-varṣam ca dāruṇam . niśamya uparatam gopān govardhana-dharaḥ abravīt .. ..
Shloka 26
निर्यात त्यजत त्रासं गोपाः सस्त्रीधनार्भकाः । उपारतं वातवर्षं व्युदप्रायाश्च निम्नगाः ॥ २६ ॥

PADACHEDA

निर्यात त्यजत त्रासम् गोपाः स स्त्रीधन-अर्भकाः । उपारतम् वात-वर्षम् व्युद-प्रायाः च निम्नगाः ॥ २६ ॥

TRANSLITERATION

niryāta tyajata trāsam gopāḥ sa strīdhana-arbhakāḥ . upāratam vāta-varṣam vyuda-prāyāḥ ca nimnagāḥ .. 26 ..
Shloka 27
ततस्ते निर्ययुर्गोपाः स्वं स्वमादाय गोधनम् । शकटोढोपकरणं स्त्रीबालस्थविराः शनैः ॥ २७ ॥

PADACHEDA

ततस् ते निर्ययुः गोपाः स्वम् स्वम् आदाय गो-धनम् । शकट-ऊढा-उपकरणम् स्त्री-बाल-स्थविराः शनैस् ॥ २७ ॥

TRANSLITERATION

tatas te niryayuḥ gopāḥ svam svam ādāya go-dhanam . śakaṭa-ūḍhā-upakaraṇam strī-bāla-sthavirāḥ śanais .. 27 ..
Shloka 28
भगवानपि तं शैलं स्वस्थाने पूर्ववत्प्रभुः । पश्यतां सर्वभूतानां स्थापयामास लीलया ॥ २८ ॥

PADACHEDA

भगवान् अपि तम् शैलम् स्व-स्थाने पूर्ववत् प्रभुः । पश्यताम् सर्व-भूतानाम् स्थापयामास लीलया ॥ २८ ॥

TRANSLITERATION

bhagavān api tam śailam sva-sthāne pūrvavat prabhuḥ . paśyatām sarva-bhūtānām sthāpayāmāsa līlayā .. 28 ..
( मिश्र )
Shloka 29
तं प्रेमवेगान् निभृता व्रजौकसो यथा समीयुः परिरम्भणादिभिः । गोप्यश्च सस्नेहमपूजयन् मुदा दध्यक्षताद्भिर्युयुजुः सदाशिषः ॥ २९ ॥

PADACHEDA

तम् प्रेम-वेगात् निभृताः व्रज-ओकसः यथा समीयुः परिरम्भण-आदिभिः । गोप्यः च स स्नेहम् अपूजयत् मुदा दधि-अक्षत-अद्भिः युयुजुः सत्-आशिषः ॥ २९ ॥

TRANSLITERATION

tam prema-vegāt nibhṛtāḥ vraja-okasaḥ yathā samīyuḥ parirambhaṇa-ādibhiḥ . gopyaḥ ca sa sneham apūjayat mudā dadhi-akṣata-adbhiḥ yuyujuḥ sat-āśiṣaḥ .. 29 ..
( अनुष्टुप् )
Shloka 30
यशोदा रोहिणी नन्दो रामश्च बलिनां वरः । कृष्णमालिङ्ग्य युयुजुः आशिषः स्नेहकातराः ॥ ३० ॥

PADACHEDA

यशोदा रोहिणी नन्दः रामः च बलिनाम् वरः । कृष्णम् आलिङ्ग्य युयुजुः आशिषः स्नेह-कातराः ॥ ३० ॥

TRANSLITERATION

yaśodā rohiṇī nandaḥ rāmaḥ ca balinām varaḥ . kṛṣṇam āliṅgya yuyujuḥ āśiṣaḥ sneha-kātarāḥ .. 30 ..
Shloka 31
दिवि देवगणाः सिद्धाः साध्या गन्धर्वचारणाः । तुष्टुवुर्मुमुचुस्तुष्टाः पुष्पवर्षाणि पार्थिव ॥ ३१ ॥

PADACHEDA

दिवि देव-गणाः सिद्धाः साध्याः गन्धर्व-चारणाः । तुष्टुवुः मुमुचुः तुष्टाः पुष्प-वर्षाणि पार्थिव ॥ ३१ ॥

TRANSLITERATION

divi deva-gaṇāḥ siddhāḥ sādhyāḥ gandharva-cāraṇāḥ . tuṣṭuvuḥ mumucuḥ tuṣṭāḥ puṣpa-varṣāṇi pārthiva .. 31 ..
Shloka 32
शङ्खदुन्दुभयो नेदुर्दिवि देवप्रचोदिताः । जगुर्गन्धर्वपतयः तुंबुरुप्रमुखा नृप ॥ ३२ ॥

PADACHEDA

शङ्ख-दुन्दुभयः नेदुः दिवि देव-प्रचोदिताः । जगुः गन्धर्व-पतयः तुंबुरु-प्रमुखाः नृप ॥ ३२ ॥

TRANSLITERATION

śaṅkha-dundubhayaḥ neduḥ divi deva-pracoditāḥ . jaguḥ gandharva-patayaḥ tuṃburu-pramukhāḥ nṛpa .. 32 ..
( मिश्र )
Shloka 33
ततोऽनुरक्तैः पशुपैः परिश्रितो राजन् स्वगोष्ठं सबलोऽव्रजद्धरिः । तथाविधान्यस्य कृतानि गोपिका गायन्त्य ईयुर्मुदिता हृदिस्पृशः ॥ ३३ ॥

PADACHEDA

ततस् अनुरक्तैः पशुपैः परिश्रितः राजन् स्व-गोष्ठम् स बलः अव्रजत् हरिः । तथाविधानि अस्य कृतानि गोपिकाः गायन्त्यः ईयुः मुदिताः हृदिस्पृशः ॥ ३३ ॥

TRANSLITERATION

tatas anuraktaiḥ paśupaiḥ pariśritaḥ rājan sva-goṣṭham sa balaḥ avrajat hariḥ . tathāvidhāni asya kṛtāni gopikāḥ gāyantyaḥ īyuḥ muditāḥ hṛdispṛśaḥ .. 33 ..
Shloka 34
इति श्रीमद्भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां दशमस्कन्धे पूर्वार्धे पञ्चविंशोऽध्यायः ॥ २५ ॥

PADACHEDA

इति श्रीमत्-भागवते महापुराणे पारमहंस्याम् संहितायाम् दशम-स्कन्धे पूर्व-अर्धे पञ्चविंशः अध्यायः ॥ २५ ॥

TRANSLITERATION

iti śrīmat-bhāgavate mahāpurāṇe pāramahaṃsyām saṃhitāyām daśama-skandhe pūrva-ardhe pañcaviṃśaḥ adhyāyaḥ .. 25 ..
Shloka 35
हरिः ॐ तत्सत् श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥

PADACHEDA

हरिः ओम् तत् सत् श्री-कृष्ण-अर्पणम् अस्तु ॥

TRANSLITERATION

hariḥ om tat sat śrī-kṛṣṇa-arpaṇam astu ..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


Shloka QR Code

🔗

🪔 Powered by Gyaandweep.com

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 100 Vedic Scriptures and 1000s of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In