Gyaandweep | Bhagavata Purana, Dvitiya Skanda, Adhyaya 8

Shloka 1

ब्रह्मणा चोदितो ब्रह्मन् गुणाख्यानेऽगुणस्य च । यस्मै यस्मै यथा प्राह नारदो देवदर्शनः ॥ १ ॥

brahmaṇā codito brahman guṇākhyāne'guṇasya ca . yasmai yasmai yathā prāha nārado devadarśanaḥ .. 1 ..

Shloka 2

एतत् वेदितुमिच्छामि तत्त्वं तत्त्वविदां वर । हरेरद्भुतवीर्यस्य कथा लोकसुमङ्गलाः ॥ २ ॥

etat veditumicchāmi tattvaṃ tattvavidāṃ vara . hareradbhutavīryasya kathā lokasumaṅgalāḥ .. 2 ..

Shloka 3

कथयस्व महाभाग यथाऽहं अखिलात्मनि । कृष्णे निवेश्य निःसङ्गं मनस्त्यक्ष्ये कलेवरम् ॥ ३ ॥

kathayasva mahābhāga yathā'haṃ akhilātmani . kṛṣṇe niveśya niḥsaṅgaṃ manastyakṣye kalevaram .. 3 ..

Shloka 4

शृण्वतः श्रद्धया नित्यं गृणतश्च स्वचेष्टितम् । कालेन नातिदीर्घेण भगवान्विशते हृदि ॥ ४ ॥

śṛṇvataḥ śraddhayā nityaṃ gṛṇataśca svaceṣṭitam . kālena nātidīrgheṇa bhagavānviśate hṛdi .. 4 ..

Shloka 5

प्रविष्टः कर्णरन्ध्रेण स्वानां भावसरोरुहम् । धुनोति शमलं कृष्णः सलिलस्य यथा शरत् ॥ ५ ॥

praviṣṭaḥ karṇarandhreṇa svānāṃ bhāvasaroruham . dhunoti śamalaṃ kṛṣṇaḥ salilasya yathā śarat .. 5 ..

Shloka 6

धौतात्मा पुरुषः कृष्ण पादमूलं न मुञ्चति । मुक्तसर्वपरिक्लेशः पान्थः स्वशरणं यथा ॥ ६ ॥

dhautātmā puruṣaḥ kṛṣṇa pādamūlaṃ na muñcati . muktasarvaparikleśaḥ pānthaḥ svaśaraṇaṃ yathā .. 6 ..

Shloka 7

यदधातुमतो ब्रह्मन्देहारम्भोऽस्य धातुभिः । यदृच्छया हेतुना वा भवन्तो जानते यथा ॥ ७ ॥

yadadhātumato brahmandehārambho'sya dhātubhiḥ . yadṛcchayā hetunā vā bhavanto jānate yathā .. 7 ..

Shloka 8

आसीद् यदुदरात्पद्मं लोकसंस्थानलक्षणम् । यावानयं वै पुरुष इयत्तावयवैः पृथक् । तावानसाविति प्रोक्तः संस्थावयववानिव ॥ ८ ॥

āsīd yadudarātpadmaṃ lokasaṃsthānalakṣaṇam . yāvānayaṃ vai puruṣa iyattāvayavaiḥ pṛthak . tāvānasāviti proktaḥ saṃsthāvayavavāniva .. 8 ..

Shloka 9

अजः सृजति भूतानि भूतात्मा यदनुग्रहात् । ददृशे येन तद् रूपं नाभिपद्मसमुद्भवः ॥ ९ ॥

ajaḥ sṛjati bhūtāni bhūtātmā yadanugrahāt . dadṛśe yena tad rūpaṃ nābhipadmasamudbhavaḥ .. 9 ..

Shloka 10

स चाऽपि यत्र पुरुषो विश्वस्थित्युद्भवाप्ययः । मुक्त्वाऽऽत्ममायां मायेशः शेते सर्वगुहाशयः ॥ १० ॥

sa cā'pi yatra puruṣo viśvasthityudbhavāpyayaḥ . muktvā''tmamāyāṃ māyeśaḥ śete sarvaguhāśayaḥ .. 10 ..

Shloka 11

पुरुषावयवैर्लोकाः सपालाः पूर्वकल्पिताः । लोकैरमुष्यावयवाः सपालैरिति शुश्रुम ॥ ११ ॥

puruṣāvayavairlokāḥ sapālāḥ pūrvakalpitāḥ . lokairamuṣyāvayavāḥ sapālairiti śuśruma .. 11 ..

Shloka 12

यावान् कल्पो विकल्पो वा यथा कालोऽनुमीयते । भूतभव्यभवच्छब्द आयुर्मानश्च यत् सतः ॥ १२ ॥

yāvān kalpo vikalpo vā yathā kālo'numīyate . bhūtabhavyabhavacchabda āyurmānaśca yat sataḥ .. 12 ..

Shloka 13

कालस्यानुगतिर्या तु लक्ष्यतेऽण्वी बृहत्यपि । यावत्यः कर्मगतयो यादृशी द्विजसत्तम ॥ १३ ॥

kālasyānugatiryā tu lakṣyate'ṇvī bṛhatyapi . yāvatyaḥ karmagatayo yādṛśī dvijasattama .. 13 ..

Shloka 14

यस्मिन् कर्मसमावायो यथा येनोपगृह्यते । गुणानां गुणिनाश्चैव परिणाममभीप्सताम् ॥ १४ ॥

yasmin karmasamāvāyo yathā yenopagṛhyate . guṇānāṃ guṇināścaiva pariṇāmamabhīpsatām .. 14 ..

Shloka 15

भूपातालककुब्व्योम ग्रहनक्षत्रभूभृताम् । सरित्समुद्रद्वीपानां सम्भवश्चैतदोकसाम् ॥ १५ ॥

bhūpātālakakubvyoma grahanakṣatrabhūbhṛtām . saritsamudradvīpānāṃ sambhavaścaitadokasām .. 15 ..

Shloka 16

प्रमाणमण्डकोशस्य बाह्याभ्यन्तरभेदतः । महतां चानुचरितं वर्णाश्रमविनिश्चयः ॥ १६ ॥

pramāṇamaṇḍakośasya bāhyābhyantarabhedataḥ . mahatāṃ cānucaritaṃ varṇāśramaviniścayaḥ .. 16 ..

Shloka 17

युगानि युगमानश्च धर्मो यश्च युगे युगे । अवतारानुचरितं यदाश्चर्यतमं हरेः ॥ १७ ॥

yugāni yugamānaśca dharmo yaśca yuge yuge . avatārānucaritaṃ yadāścaryatamaṃ hareḥ .. 17 ..

Shloka 18

नृणां साधारणो धर्मः सविशेषश्च यादृशः । श्रेणीनां राजर्षीणाञ्च धर्मः कृच्छ्रेषु जीवताम् ॥ १८ ॥

nṛṇāṃ sādhāraṇo dharmaḥ saviśeṣaśca yādṛśaḥ . śreṇīnāṃ rājarṣīṇāñca dharmaḥ kṛcchreṣu jīvatām .. 18 ..

Shloka 19

तत्त्वानां परिसङ्ख्यानं लक्षणं हेतुलक्षणम् । पुरुषाराधनविधिः योगस्याध्यात्मिकस्य च ॥ १९ ॥

tattvānāṃ parisaṅkhyānaṃ lakṣaṇaṃ hetulakṣaṇam . puruṣārādhanavidhiḥ yogasyādhyātmikasya ca .. 19 ..

Shloka 20

योगेश्वरैश्वर्यगतिः लिङ्गभङ्गस्तु योगिनाम् । वेदोपवेदधर्माणां इतिहासपुराणयोः ॥ २० ॥

yogeśvaraiśvaryagatiḥ liṅgabhaṅgastu yoginām . vedopavedadharmāṇāṃ itihāsapurāṇayoḥ .. 20 ..

Shloka 21

सम्प्लवः सर्वभूतानां विक्रमः प्रतिसङ्क्रमः । इष्टापूर्तस्य काम्यानां त्रिवर्गस्य च यो विधिः ॥ २१ ॥

samplavaḥ sarvabhūtānāṃ vikramaḥ pratisaṅkramaḥ . iṣṭāpūrtasya kāmyānāṃ trivargasya ca yo vidhiḥ .. 21 ..

Shloka 22

यश्चानुशायिनां सर्गः पाषण्डस्य च सम्भवः । आत्मनो बन्धमोक्षौ च व्यवस्थानं स्वरूपतः ॥ २२ ॥

yaścānuśāyināṃ sargaḥ pāṣaṇḍasya ca sambhavaḥ . ātmano bandhamokṣau ca vyavasthānaṃ svarūpataḥ .. 22 ..

Shloka 23

यथात्मतन्त्रो भगवान् विक्रीडत्यात्ममायया । विसृज्य वा यथा मायां उदास्ते साक्षिवद्विभुः ॥ २३ ॥

yathātmatantro bhagavān vikrīḍatyātmamāyayā . visṛjya vā yathā māyāṃ udāste sākṣivadvibhuḥ .. 23 ..

Shloka 24

सर्वमेतच्च भगवन् पृच्छतो मेऽनुपूर्वशः । तत्त्वतोऽर्हस्युदाहर्तुं प्रपन्नाय महामुने ॥ २४ ॥

sarvametacca bhagavan pṛcchato me'nupūrvaśaḥ . tattvato'rhasyudāhartuṃ prapannāya mahāmune .. 24 ..

Shloka 25

अत्र प्रमाणं हि भवान् परमेष्ठी यथात्मभूः । अपरे चानुतिष्ठन्ति पूर्वेषां पूर्वजैः कृतम् ॥ २५ ॥

atra pramāṇaṃ hi bhavān parameṣṭhī yathātmabhūḥ . apare cānutiṣṭhanti pūrveṣāṃ pūrvajaiḥ kṛtam .. 25 ..

Shloka 26

न मेऽसवः परायन्ति ब्रह्मन् अनशनादमी । पिबतोऽच्युतपीयूषं अन्यत्र कुपिताद् द्विजात् ॥ २६ ॥

na me'savaḥ parāyanti brahman anaśanādamī . pibato'cyutapīyūṣaṃ anyatra kupitād dvijāt .. 26 ..

Shloka 27

स उपामन्त्रितो राज्ञा कथायामिति सत्पतेः । ब्रह्मरातो भृशं प्रीतो विष्णुरातेन संसदि ॥ २७ ॥

sa upāmantrito rājñā kathāyāmiti satpateḥ . brahmarāto bhṛśaṃ prīto viṣṇurātena saṃsadi .. 27 ..

Shloka 28

प्राह भागवतं नाम पुराणं ब्रह्मसम्मितम् । ब्रह्मणे भगवत्प्रोक्तं ब्रह्मकल्प उपागते ॥ २८ ॥

prāha bhāgavataṃ nāma purāṇaṃ brahmasammitam . brahmaṇe bhagavatproktaṃ brahmakalpa upāgate .. 28 ..

Shloka 29

यद्यत् परीक्षिदृषभः पाण्डूनामनुपृच्छति । आनुपूर्व्येण तत्सर्वं आख्यातुमुपचक्रमे ॥ २९ ॥

yadyat parīkṣidṛṣabhaḥ pāṇḍūnāmanupṛcchati . ānupūrvyeṇa tatsarvaṃ ākhyātumupacakrame .. 29 ..

Shloka 30

इति श्रीमद्भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां द्वितीयस्कंधे अष्टमोऽध्यायः ॥ ८ ॥

iti śrīmadbhāgavate mahāpurāṇe pāramahaṃsyāṃ saṃhitāyāṃ dvitīyaskaṃdhe aṣṭamo'dhyāyaḥ .. 8 ..

Languages

Saved

Languages

Saved

Mudra Cost for Each Feature

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 60 Vedic Scriptures and 100 of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.