श्रीनारद उवाच ।
एवं सुरादयः सर्वे ब्रह्मरुद्र पुरः सराः । नोपैतुमशकन्मन्यु संरम्भं सुदुरासदम् १ ।
evaṃ surādayaḥ sarve brahmarudra puraḥ sarāḥ | nopaitumaśakanmanyu saṃrambhaṃ sudurāsadam 1 |
साक्षात्श्रीः प्रेषिता देवैर्दृष्ट्वा तं महदद्भुतम् । अदृष्टाश्रुतपूर्वत्वात्सा नोपेयाय शङ्किता २ ।
sākṣātśrīḥ preṣitā devairdṛṣṭvā taṃ mahadadbhutam | adṛṣṭāśrutapūrvatvātsā nopeyāya śaṅkitā 2 |
प्रह्रादं प्रेषयामास ब्रह्मावस्थितमन्तिके । तात प्रशमयोपेहि स्वपित्रे कुपितं प्रभुम् ३ ।
prahrādaṃ preṣayāmāsa brahmāvasthitamantike | tāta praśamayopehi svapitre kupitaṃ prabhum 3 |
तथेति शनकै राजन्महाभागवतोऽर्भकः । उपेत्य भुवि कायेन ननाम विधृताञ्जलिः ४ ।
tatheti śanakai rājanmahābhāgavato'rbhakaḥ | upetya bhuvi kāyena nanāma vidhṛtāñjaliḥ 4 |
स्वपादमूले पतितं तमर्भकं विलोक्य देवः कृपया परिप्लुतः । उत्थाप्य तच्छीर्ष्ण्यदधात्कराम्बुजं कालाहिवित्रस्तधियां कृताभयम् ५ ।
svapādamūle patitaṃ tamarbhakaṃ vilokya devaḥ kṛpayā pariplutaḥ | utthāpya tacchīrṣṇyadadhātkarāmbujaṃ kālāhivitrastadhiyāṃ kṛtābhayam 5 |
स तत्करस्पर्शधुताखिलाशुभः सपद्यभिव्यक्तपरात्मदर्शनः । तत्पादपद्मं हृदि निर्वृतो दधौ हृष्यत्तनुः क्लिन्नहृदश्रुलोचनः ६ ।
sa tatkarasparśadhutākhilāśubhaḥ sapadyabhivyaktaparātmadarśanaḥ | tatpādapadmaṃ hṛdi nirvṛto dadhau hṛṣyattanuḥ klinnahṛdaśrulocanaḥ 6 |
अस्तौषीद्धरिमेकाग्र मनसा सुसमाहितः । प्रेमगद्गदया वाचा तन्न्यस्तहृदयेक्षणः ७ ।
astauṣīddharimekāgra manasā susamāhitaḥ | premagadgadayā vācā tannyastahṛdayekṣaṇaḥ 7 |
श्रीप्रह्राद उवाच ।
ब्रह्मादयः सुरगणा मुनयोऽथ सिद्धाः । सत्त्वैकतानगतयो वचसां प्रवाहैः । नाराधितुं पुरुगुणैरधुनापि पिप्रुः । किं तोष्टुमर्हति स मे हरिरुग्रजातेः ८ ।
brahmādayaḥ suragaṇā munayo'tha siddhāḥ | sattvaikatānagatayo vacasāṃ pravāhaiḥ | nārādhituṃ puruguṇairadhunāpi pipruḥ | kiṃ toṣṭumarhati sa me harirugrajāteḥ 8 |
मन्ये धनाभिजनरूपतपःश्रुतौजस् । तेजःप्रभावबलपौरुषबुद्धियोगाः । नाराधनाय हि भवन्ति परस्य पुंसो । भक्त्या तुतोष भगवान्गजयूथपाय ९ ।
manye dhanābhijanarūpatapaḥśrutaujas | tejaḥprabhāvabalapauruṣabuddhiyogāḥ | nārādhanāya hi bhavanti parasya puṃso | bhaktyā tutoṣa bhagavāngajayūthapāya 9 |
विप्राद्द्विषड्गुणयुतादरविन्दनाभ । पादारविन्दविमुखात्श्वपचं वरिष्ठम् । मन्ये तदर्पितमनोवचनेहितार्थ । प्राणं पुनाति स कुलं न तु भूरिमानः १० ।
viprāddviṣaḍguṇayutādaravindanābha | pādāravindavimukhātśvapacaṃ variṣṭham | manye tadarpitamanovacanehitārtha | prāṇaṃ punāti sa kulaṃ na tu bhūrimānaḥ 10 |
नैवात्मनः प्रभुरयं निजलाभपूर्णो । मानं जनादविदुषः करुणो वृणीते । यद्यज्जनो भगवते विदधीत मानं । तच्चात्मने प्रतिमुखस्य यथा मुखश्रीः ११ ।
naivātmanaḥ prabhurayaṃ nijalābhapūrṇo | mānaṃ janādaviduṣaḥ karuṇo vṛṇīte | yadyajjano bhagavate vidadhīta mānaṃ | taccātmane pratimukhasya yathā mukhaśrīḥ 11 |
तस्मादहं विगतविक्लव ईश्वरस्य । सर्वात्मना महि गृणामि यथा मनीषम् । नीचोऽजया गुणविसर्गमनुप्रविष्टः । पूयेत येन हि पुमाननुवर्णितेन १२ ।
tasmādahaṃ vigataviklava īśvarasya | sarvātmanā mahi gṛṇāmi yathā manīṣam | nīco'jayā guṇavisargamanupraviṣṭaḥ | pūyeta yena hi pumānanuvarṇitena 12 |
सर्वे ह्यमी विधिकरास्तव सत्त्वधाम्नो । ब्रह्मादयो वयमिवेश न चोद्विजन्तः । क्षेमाय भूतय उतात्मसुखाय चास्य । विक्रीडितं भगवतो रुचिरावतारैः १३ ।
sarve hyamī vidhikarāstava sattvadhāmno | brahmādayo vayamiveśa na codvijantaḥ | kṣemāya bhūtaya utātmasukhāya cāsya | vikrīḍitaṃ bhagavato rucirāvatāraiḥ 13 |
तद्यच्छ मन्युमसुरश्च हतस्त्वयाद्य । मोदेत साधुरपि वृश्चिकसर्पहत्या । लोकाश्च निर्वृतिमिताः प्रतियन्ति सर्वे । रूपं नृसिंह विभयाय जनाः स्मरन्ति १४ ।
tadyaccha manyumasuraśca hatastvayādya | modeta sādhurapi vṛścikasarpahatyā | lokāśca nirvṛtimitāḥ pratiyanti sarve | rūpaṃ nṛsiṃha vibhayāya janāḥ smaranti 14 |
नाहं बिभेम्यजित तेऽतिभयानकास्य । जिह्वार्कनेत्रभ्रुकुटीरभसोग्रदंष्ट्रात् । आन्त्रस्रजःक्षतजकेशरशङ्कुकर्णान् । निर्ह्रादभीतदिगिभादरिभिन्नखाग्रात् १५ ।
nāhaṃ bibhemyajita te'tibhayānakāsya | jihvārkanetrabhrukuṭīrabhasogradaṃṣṭrāt | āntrasrajaḥkṣatajakeśaraśaṅkukarṇān | nirhrādabhītadigibhādaribhinnakhāgrāt 15 |
त्रस्तोऽस्म्यहं कृपणवत्सल दुःसहोग्र । संसारचक्रकदनाद्ग्रसतां प्रणीतः । बद्धः स्वकर्मभिरुशत्तम तेऽङ्घ्रिमूलं । प्रीतोऽपवर्गशरणं ह्वयसे कदा नु १६ ।
trasto'smyahaṃ kṛpaṇavatsala duḥsahogra | saṃsāracakrakadanādgrasatāṃ praṇītaḥ | baddhaḥ svakarmabhiruśattama te'ṅghrimūlaṃ | prīto'pavargaśaraṇaṃ hvayase kadā nu 16 |
यस्मात्प्रियाप्रियवियोगसंयोगजन्म । शोकाग्निना सकलयोनिषु दह्यमानः । दुःखौषधं तदपि दुःखमतद्धियाहं । भूमन्भ्रमामि वद मे तव दास्ययोगम् १७ ।
yasmātpriyāpriyaviyogasaṃyogajanma | śokāgninā sakalayoniṣu dahyamānaḥ | duḥkhauṣadhaṃ tadapi duḥkhamataddhiyāhaṃ | bhūmanbhramāmi vada me tava dāsyayogam 17 |
सोऽहं प्रियस्य सुहृदः परदेवताया । लीलाकथास्तव नृसिंह विरिञ्चगीताः । अञ्जस्तितर्म्यनुगृणन्गुणविप्रमुक्तो । दुर्गाणि ते पदयुगालयहंससङ्गः १८ ।
so'haṃ priyasya suhṛdaḥ paradevatāyā | līlākathāstava nṛsiṃha viriñcagītāḥ | añjastitarmyanugṛṇanguṇavipramukto | durgāṇi te padayugālayahaṃsasaṅgaḥ 18 |
बालस्य नेह शरणं पितरौ नृसिंह । नार्तस्य चागदमुदन्वति मज्जतो नौः । तप्तस्य तत्प्रतिविधिर्य इहाञ्जसेष्टस् । तावद्विभो तनुभृतां त्वदुपेक्षितानाम् १९ ।
bālasya neha śaraṇaṃ pitarau nṛsiṃha | nārtasya cāgadamudanvati majjato nauḥ | taptasya tatpratividhirya ihāñjaseṣṭas | tāvadvibho tanubhṛtāṃ tvadupekṣitānām 19 |
यस्मिन्यतो यर्हि येन च यस्य यस्माद् । यस्मै यथा यदुत यस्त्वपरः परो वा । भावः करोति विकरोति पृथक्स्वभावः । सञ्चोदितस्तदखिलं भवतः स्वरूपम् २० ।
yasminyato yarhi yena ca yasya yasmād | yasmai yathā yaduta yastvaparaḥ paro vā | bhāvaḥ karoti vikaroti pṛthaksvabhāvaḥ | sañcoditastadakhilaṃ bhavataḥ svarūpam 20 |
माया मनः सृजति कर्ममयं बलीयः । कालेन चोदितगुणानुमतेन पुंसः । छन्दोमयं यदजयार्पितषोडशारं । संसारचक्रमज कोऽतितरेत्त्वदन्यः २१ ।
māyā manaḥ sṛjati karmamayaṃ balīyaḥ | kālena coditaguṇānumatena puṃsaḥ | chandomayaṃ yadajayārpitaṣoḍaśāraṃ | saṃsāracakramaja ko'titarettvadanyaḥ 21 |
स त्वं हि नित्यविजितात्मगुणः स्वधाम्ना । कालो वशीकृतविसृज्यविसर्गशक्तिः । चक्रे विसृष्टमजयेश्वर षोडशारे । निष्पीड्यमानमुपकर्ष विभो प्रपन्नम् २२ ।
sa tvaṃ hi nityavijitātmaguṇaḥ svadhāmnā | kālo vaśīkṛtavisṛjyavisargaśaktiḥ | cakre visṛṣṭamajayeśvara ṣoḍaśāre | niṣpīḍyamānamupakarṣa vibho prapannam 22 |
दृष्टा मया दिवि विभोऽखिलधिष्ण्यपानाम् । आयुः श्रियो विभव इच्छति यान्जनोऽयम् । येऽस्मत्पितुः कुपितहासविजृम्भितभ्रू । विस्फूर्जितेन लुलिताः स तु ते निरस्तः २३ ।
dṛṣṭā mayā divi vibho'khiladhiṣṇyapānām | āyuḥ śriyo vibhava icchati yānjano'yam | ye'smatpituḥ kupitahāsavijṛmbhitabhrū | visphūrjitena lulitāḥ sa tu te nirastaḥ 23 |
तस्मादमूस्तनुभृतामहमाशिषोऽज्ञ । आयुः श्रियं विभवमैन्द्रि यमाविरिञ्च्यात् । नेच्छामि ते विलुलितानुरुविक्रमेण । कालात्मनोपनय मां निजभृत्यपार्श्वम् २४ ।
tasmādamūstanubhṛtāmahamāśiṣo'jña | āyuḥ śriyaṃ vibhavamaindri yamāviriñcyāt | necchāmi te vilulitānuruvikrameṇa | kālātmanopanaya māṃ nijabhṛtyapārśvam 24 |
कुत्राशिषः श्रुतिसुखा मृगतृष्णिरूपाः । क्वेदं कलेवरमशेषरुजां विरोहः । निर्विद्यते न तु जनो यदपीति विद्वान् । कामानलं मधुलवैः शमयन्दुरापैः २५ ।
kutrāśiṣaḥ śrutisukhā mṛgatṛṣṇirūpāḥ | kvedaṃ kalevaramaśeṣarujāṃ virohaḥ | nirvidyate na tu jano yadapīti vidvān | kāmānalaṃ madhulavaiḥ śamayandurāpaiḥ 25 |
क्वाहं रजःप्रभव ईश तमोऽधिकेऽस्मिन् । जातः सुरेतरकुले क्व तवानुकम्पा । न ब्रह्मणो न तु भवस्य न वै रमाया । यन्मेऽर्पितः शिरसि पद्मकरः प्रसादः २६ ।
kvāhaṃ rajaḥprabhava īśa tamo'dhike'smin | jātaḥ suretarakule kva tavānukampā | na brahmaṇo na tu bhavasya na vai ramāyā | yanme'rpitaḥ śirasi padmakaraḥ prasādaḥ 26 |
नैषा परावरमतिर्भवतो ननु स्याज् । जन्तोर्यथात्मसुहृदो जगतस्तथापि । संसेवया सुरतरोरिव ते प्रसादः । सेवानुरूपमुदयो न परावरत्वम् २७ ।
naiṣā parāvaramatirbhavato nanu syāj | jantoryathātmasuhṛdo jagatastathāpi | saṃsevayā surataroriva te prasādaḥ | sevānurūpamudayo na parāvaratvam 27 |
एवं जनं निपतितं प्रभवाहिकूपे । कामाभिकाममनु यः प्रपतन्प्रसङ्गात् । कृत्वात्मसात्सुरर्षिणा भगवन्गृहीतः । सोऽहं कथं नु विसृजे तव भृत्यसेवाम् २८ ।
evaṃ janaṃ nipatitaṃ prabhavāhikūpe | kāmābhikāmamanu yaḥ prapatanprasaṅgāt | kṛtvātmasātsurarṣiṇā bhagavangṛhītaḥ | so'haṃ kathaṃ nu visṛje tava bhṛtyasevām 28 |
मत्प्राणरक्षणमनन्त पितुर्वधश्च । मन्ये स्वभृत्यऋषिवाक्यमृतं विधातुम् । खड्गं प्रगृह्य यदवोचदसद्विधित्सुस् । त्वामीश्वरो मदपरोऽवतु कं हरामि २९ ।
matprāṇarakṣaṇamananta piturvadhaśca | manye svabhṛtyaṛṣivākyamṛtaṃ vidhātum | khaḍgaṃ pragṛhya yadavocadasadvidhitsus | tvāmīśvaro madaparo'vatu kaṃ harāmi 29 |
एकस्त्वमेव जगदेतममुष्य यत्त्वम् । आद्यन्तयोः पृथगवस्यसि मध्यतश्च । सृष्ट्वा गुणव्यतिकरं निजमाययेदं । नानेव तैरवसितस्तदनुप्रविष्टः ३० ।
ekastvameva jagadetamamuṣya yattvam | ādyantayoḥ pṛthagavasyasi madhyataśca | sṛṣṭvā guṇavyatikaraṃ nijamāyayedaṃ | nāneva tairavasitastadanupraviṣṭaḥ 30 |
त्वम्वा इदं सदसदीश भवांस्ततोऽन्यो । माया यदात्मपरबुद्धिरियं ह्यपार्था । यद्यस्य जन्म निधनं स्थितिरीक्षणं च । तद्वैतदेव वसुकालवदष्टितर्वोः ३१ ।
tvamvā idaṃ sadasadīśa bhavāṃstato'nyo | māyā yadātmaparabuddhiriyaṃ hyapārthā | yadyasya janma nidhanaṃ sthitirīkṣaṇaṃ ca | tadvaitadeva vasukālavadaṣṭitarvoḥ 31 |
न्यस्येदमात्मनि जगद्विलयाम्बुमध्ये । शेषेत्मना निजसुखानुभवो निरीहः । योगेन मीलितदृगात्मनिपीतनिद्र स् । तुर्ये स्थितो न तु तमो न गुणांश्च युङ्क्षे ३२ ।
nyasyedamātmani jagadvilayāmbumadhye | śeṣetmanā nijasukhānubhavo nirīhaḥ | yogena mīlitadṛgātmanipītanidra s | turye sthito na tu tamo na guṇāṃśca yuṅkṣe 32 |
तस्यैव ते वपुरिदं निजकालशक्त्या । सञ्चोदितप्रकृतिधर्मण आत्मगूढम् । अम्भस्यनन्तशयनाद्विरमत्समाधेर् । नाभेरभूत्स्वकणिकावटवन्महाब्जम् ३३ ।
tasyaiva te vapuridaṃ nijakālaśaktyā | sañcoditaprakṛtidharmaṇa ātmagūḍham | ambhasyanantaśayanādviramatsamādher | nābherabhūtsvakaṇikāvaṭavanmahābjam 33 |
तत्सम्भवः कविरतोऽन्यदपश्यमानस् । त्वां बीजमात्मनि ततं स बहिर्विचिन्त्य । नाविन्ददब्दशतमप्सु निमज्जमानो । जातेऽङ्कुरे कथमुहोपलभेत बीजम् ३४ ।
tatsambhavaḥ kavirato'nyadapaśyamānas | tvāṃ bījamātmani tataṃ sa bahirvicintya | nāvindadabdaśatamapsu nimajjamāno | jāte'ṅkure kathamuhopalabheta bījam 34 |
स त्वात्मयोनिरतिविस्मित आश्रितोऽब्जं । कालेन तीव्रतपसा परिशुद्धभावः । त्वामात्मनीश भुवि गन्धमिवातिसूक्ष्मं । भूतेन्द्रि याशयमये विततं ददर्श ३५ ।
sa tvātmayonirativismita āśrito'bjaṃ | kālena tīvratapasā pariśuddhabhāvaḥ | tvāmātmanīśa bhuvi gandhamivātisūkṣmaṃ | bhūtendri yāśayamaye vitataṃ dadarśa 35 |
एवं सहस्रवदनाङ्घ्रिशिरःकरोरु । नासाद्यकर्णनयनाभरणायुधाढ्यम् । मायामयं सदुपलक्षितसन्निवेशं । दृष्ट्वा महापुरुषमाप मुदं विरिञ्चः ३६ ।
evaṃ sahasravadanāṅghriśiraḥkaroru | nāsādyakarṇanayanābharaṇāyudhāḍhyam | māyāmayaṃ sadupalakṣitasanniveśaṃ | dṛṣṭvā mahāpuruṣamāpa mudaṃ viriñcaḥ 36 |
तस्मै भवान्हयशिरस्तनुवं हि बिभ्रद् । वेदद्रुहावतिबलौ मधुकैटभाख्यौ । हत्वानयच्छ्रुतिगणांश्च रजस्तमश्च । सत्त्वं तव प्रियतमां तनुमामनन्ति ३७ ।
tasmai bhavānhayaśirastanuvaṃ hi bibhrad | vedadruhāvatibalau madhukaiṭabhākhyau | hatvānayacchrutigaṇāṃśca rajastamaśca | sattvaṃ tava priyatamāṃ tanumāmananti 37 |
इत्थं नृतिर्यगृषिदेवझषावतारैर् । लोकान्विभावयसि हंसि जगत्प्रतीपान् । धर्मं महापुरुष पासि युगानुवृत्तं । छन्नः कलौ यदभवस्त्रियुगोऽथ स त्वम् ३८ ।
itthaṃ nṛtiryagṛṣidevajhaṣāvatārair | lokānvibhāvayasi haṃsi jagatpratīpān | dharmaṃ mahāpuruṣa pāsi yugānuvṛttaṃ | channaḥ kalau yadabhavastriyugo'tha sa tvam 38 |
नैतन्मनस्तव कथासु विकुण्ठनाथ । सम्प्रीयते दुरितदुष्टमसाधु तीव्रम् । कामातुरं हर्षशोकभयैषणार्तं । तस्मिन्कथं तव गतिं विमृशामि दीनः ३९ ।
naitanmanastava kathāsu vikuṇṭhanātha | samprīyate duritaduṣṭamasādhu tīvram | kāmāturaṃ harṣaśokabhayaiṣaṇārtaṃ | tasminkathaṃ tava gatiṃ vimṛśāmi dīnaḥ 39 |
जिह्वैकतोऽच्युत विकर्षति मावितृप्ता । शिश्नोऽन्यतस्त्वगुदरं श्रवणं कुतश्चित् । घ्राणोऽन्यतश्चपलदृक्क्व च कर्मशक्तिर् । बह्व्यः सपत्न्य इव गेहपतिं लुनन्ति ४० ।
jihvaikato'cyuta vikarṣati māvitṛptā | śiśno'nyatastvagudaraṃ śravaṇaṃ kutaścit | ghrāṇo'nyataścapaladṛkkva ca karmaśaktir | bahvyaḥ sapatnya iva gehapatiṃ lunanti 40 |
एवं स्वकर्मपतितं भववैतरण्याम् । अन्योन्यजन्ममरणाशनभीतभीतम् । पश्यन्जनं स्वपरविग्रहवैरमैत्रं । हन्तेति पारचर पीपृहि मूढमद्य ४१ ।
evaṃ svakarmapatitaṃ bhavavaitaraṇyām | anyonyajanmamaraṇāśanabhītabhītam | paśyanjanaṃ svaparavigrahavairamaitraṃ | hanteti pāracara pīpṛhi mūḍhamadya 41 |
को न्वत्र तेऽखिलगुरो भगवन्प्रयास । उत्तारणेऽस्य भवसम्भवलोपहेतोः । मूढेषु वै महदनुग्रह आर्तबन्धो । किं तेन ते प्रियजनाननुसेवतां नः ४२ ।
ko nvatra te'khilaguro bhagavanprayāsa | uttāraṇe'sya bhavasambhavalopahetoḥ | mūḍheṣu vai mahadanugraha ārtabandho | kiṃ tena te priyajanānanusevatāṃ naḥ 42 |
नैवोद्विजे पर दुरत्ययवैतरण्यास् । त्वद्वीर्यगायनमहामृतमग्नचित्तः । शोचे ततो विमुखचेतस इन्द्रि यार्थ । मायासुखाय भरमुद्वहतो विमूढान् ४३ ।
naivodvije para duratyayavaitaraṇyās | tvadvīryagāyanamahāmṛtamagnacittaḥ | śoce tato vimukhacetasa indri yārtha | māyāsukhāya bharamudvahato vimūḍhān 43 |
प्रायेण देव मुनयः स्वविमुक्तिकामा । मौनं चरन्ति विजने न परार्थनिष्ठाः । नैतान्विहाय कृपणान्विमुमुक्ष एको । नान्यं त्वदस्य शरणं भ्रमतोऽनुपश्ये ४४ ।
prāyeṇa deva munayaḥ svavimuktikāmā | maunaṃ caranti vijane na parārthaniṣṭhāḥ | naitānvihāya kṛpaṇānvimumukṣa eko | nānyaṃ tvadasya śaraṇaṃ bhramato'nupaśye 44 |
यन्मैथुनादिगृहमेधिसुखं हि तुच्छं । कण्डूयनेन करयोरिव दुःखदुःखम् । तृप्यन्ति नेह कृपणा बहुदुःखभाजः । कण्डूतिवन्मनसिजं विषहेत धीरः ४५ ।
yanmaithunādigṛhamedhisukhaṃ hi tucchaṃ | kaṇḍūyanena karayoriva duḥkhaduḥkham | tṛpyanti neha kṛpaṇā bahuduḥkhabhājaḥ | kaṇḍūtivanmanasijaṃ viṣaheta dhīraḥ 45 |
मौनव्रतश्रुततपोऽध्ययनस्वधर्म । व्याख्यारहोजपसमाधय आपवर्ग्याः । प्रायः परं पुरुष ते त्वजितेन्द्रियाणां । वार्ता भवन्त्युत न वात्र तु दाम्भिकानाम् ४६ ।
maunavrataśrutatapo'dhyayanasvadharma | vyākhyārahojapasamādhaya āpavargyāḥ | prāyaḥ paraṃ puruṣa te tvajitendriyāṇāṃ | vārtā bhavantyuta na vātra tu dāmbhikānām 46 |
रूपे इमे सदसती तव वेदसृष्टे । बीजाङ्कुराविव न चान्यदरूपकस्य । युक्ताः समक्षमुभयत्र विचक्षन्ते त्वां । योगेन वह्निमिव दारुषु नान्यतः स्यात् ४७ ।
rūpe ime sadasatī tava vedasṛṣṭe | bījāṅkurāviva na cānyadarūpakasya | yuktāḥ samakṣamubhayatra vicakṣante tvāṃ | yogena vahnimiva dāruṣu nānyataḥ syāt 47 |
त्वं वायुरग्निरवनिर्वियदम्बु मात्राः । प्राणेन्द्रि याणि हृदयं चिदनुग्रहश्च । सर्वं त्वमेव सगुणो विगुणश्च भूमन् । नान्यत्त्वदस्त्यपि मनोवचसा निरुक्तम् ४८ ।
tvaṃ vāyuragniravanirviyadambu mātrāḥ | prāṇendri yāṇi hṛdayaṃ cidanugrahaśca | sarvaṃ tvameva saguṇo viguṇaśca bhūman | nānyattvadastyapi manovacasā niruktam 48 |
नैते गुणा न गुणिनो महदादयो ये । सर्वे मनः प्रभृतयः सहदेवमर्त्याः । आद्यन्तवन्त उरुगाय विदन्ति हि त्वाम् । एवं विमृश्य सुधियो विरमन्ति शब्दात् ४९ ।
naite guṇā na guṇino mahadādayo ye | sarve manaḥ prabhṛtayaḥ sahadevamartyāḥ | ādyantavanta urugāya vidanti hi tvām | evaṃ vimṛśya sudhiyo viramanti śabdāt 49 |
तत्तेऽर्हत्तम नमः स्तुतिकर्मपूजाः । कर्म स्मृतिश्चरणयोः श्रवणं कथायाम् । संसेवया त्वयि विनेति षडङ्गया किं । भक्तिंं जनः परमहंसगतौ लभेत ५० ।
tatte'rhattama namaḥ stutikarmapūjāḥ | karma smṛtiścaraṇayoḥ śravaṇaṃ kathāyām | saṃsevayā tvayi vineti ṣaḍaṅgayā kiṃ | bhaktiṃṃ janaḥ paramahaṃsagatau labheta 50 |
श्रीनारद उवाच ।
एतावद्वर्णितगुणो भक्त्या भक्तेन निर्गुणः । प्रह्रादं प्रणतं प्रीतो यतमन्युरभाषत ५१ ।
etāvadvarṇitaguṇo bhaktyā bhaktena nirguṇaḥ | prahrādaṃ praṇataṃ prīto yatamanyurabhāṣata 51 |
श्रीभगवानुवाच ।
प्रह्राद भद्र भद्रं ते प्रीतोऽहं तेऽसुरोत्तम । वरं वृणीष्वाभिमतं कामपूरोऽस्म्यहं नृणाम् ५२ ।
prahrāda bhadra bhadraṃ te prīto'haṃ te'surottama | varaṃ vṛṇīṣvābhimataṃ kāmapūro'smyahaṃ nṛṇām 52 |
मामप्रीणत आयुष्मन्दर्शनं दुर्लभं हि मे । दृष्ट्वा मां न पुनर्जन्तुरात्मानं तप्तुमर्हति ५३ ।
māmaprīṇata āyuṣmandarśanaṃ durlabhaṃ hi me | dṛṣṭvā māṃ na punarjanturātmānaṃ taptumarhati 53 |
प्रीणन्ति ह्यथ मां धीराः सर्वभावेन साधवः । श्रेयस्कामा महाभाग सर्वासामाशिषां पतिम् ५४ ।
prīṇanti hyatha māṃ dhīrāḥ sarvabhāvena sādhavaḥ | śreyaskāmā mahābhāga sarvāsāmāśiṣāṃ patim 54 |
श्रीनारद उवाच ।
एवं प्रलोभ्यमानोऽपि वरैर्लोकप्रलोभनैः । एकान्तित्वाद्भगवति नैच्छत्तानसुरोत्तमः ५५ ।
evaṃ pralobhyamāno'pi varairlokapralobhanaiḥ | ekāntitvādbhagavati naicchattānasurottamaḥ 55 |
इति श्रीमद्भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां सप्तमस्कन्धे प्रह्लादचरिते भगवत्स्तवो नाम नवमोऽध्यायः ।
iti śrīmadbhāgavate mahāpurāṇe pāramahaṃsyāṃ saṃhitāyāṃ saptamaskandhe prahlādacarite bhagavatstavo nāma navamo'dhyāyaḥ |
ॐ श्री परमात्मने नमः