Bhagavata Purana

Adhyaya - 14

Previous birth of Vrata- King Chitraketu

ॐ श्री परमात्मने नमः

This overlay will guide you through the buttons:

संस्कृत्म
A English
श्रीमद्‌भागवत महापुराण षष्ठः स्कन्धः - चतुर्दशोऽध्यायः वृत्रासुरस्य पूर्वजन्मवृत्तान्ते चित्रकेतु उपाख्यानम्, अङ्‌गिरःप्रसादेन लब्धे स्वसुते विनष्टे, चित्रकेतोरत्यन्त शोकः, कृतद्युतेर्विलापश्च -
śrīmad‌bhāgavata mahāpurāṇa ṣaṣṭhaḥ skandhaḥ - caturdaśo'dhyāyaḥ vṛtrāsurasya pūrvajanmavṛttānte citraketu upākhyānam, aṅ‌giraḥprasādena labdhe svasute vinaṣṭe, citraketoratyanta śokaḥ, kṛtadyutervilāpaśca -

Adhyaya:    14

Shloka :    1

श्रीपरीक्षिदुवाच -
रजस्तमःस्वभावस्य ब्रह्मन् वृत्रस्य पाप्मनः । नारायणे भगवति कथमासीद् दृढा मतिः ॥ १ ॥
rajastamaḥsvabhāvasya brahman vṛtrasya pāpmanaḥ | nārāyaṇe bhagavati kathamāsīd dṛḍhā matiḥ || 1 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    2

देवानां शुद्धसत्त्वानांऋषीणां चामलात्मनाम् । भक्तिर्मुकुन्दचरणे न प्रायेणोपजायते ॥ २ ॥
devānāṃ śuddhasattvānāṃṛṣīṇāṃ cāmalātmanām | bhaktirmukundacaraṇe na prāyeṇopajāyate || 2 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    3

रजोभिः समसङ्‌ख्याताः पार्थिवैरिह जन्तवः । तेषां ये केचनेहन्ते श्रेयो वै मनुजादयः ॥ ३ ॥
rajobhiḥ samasaṅ‌khyātāḥ pārthivairiha jantavaḥ | teṣāṃ ye kecanehante śreyo vai manujādayaḥ || 3 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    4

प्रायो मुमुक्षवस्तेषां केचनैव द्विजोत्तम । मुमुक्षूणां सहस्रेषु कश्चिन् मुच्येत सिध्यति ॥ ४ ॥
prāyo mumukṣavasteṣāṃ kecanaiva dvijottama | mumukṣūṇāṃ sahasreṣu kaścin mucyeta sidhyati || 4 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    5

मुक्तानामपि सिद्धानां नारायणपरायणः । सुदुर्लभः प्रशान्तात्मा कोटिष्वपि महामुने ॥ ५ ॥
muktānāmapi siddhānāṃ nārāyaṇaparāyaṇaḥ | sudurlabhaḥ praśāntātmā koṭiṣvapi mahāmune || 5 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    6

वृत्रस्तु स कथं पापः सर्वलोकोपतापनः । इत्थं दृढमतिः कृष्ण आसीत् संग्राम उल्बणे ॥ ६ ॥
vṛtrastu sa kathaṃ pāpaḥ sarvalokopatāpanaḥ | itthaṃ dṛḍhamatiḥ kṛṣṇa āsīt saṃgrāma ulbaṇe || 6 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    7

अत्र नः संशयो भूयान् श्रोतुं कौतूहलं प्रभो । यः पौरुषेण समरे सहस्राक्षमतोषयत् ॥ ७ ॥
atra naḥ saṃśayo bhūyān śrotuṃ kautūhalaṃ prabho | yaḥ pauruṣeṇa samare sahasrākṣamatoṣayat || 7 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    8

श्रीसूत उवाच -
परीक्षितोऽथ संप्रश्नं भगवान् बादरायणिः । निशम्य श्रद्दधानस्य प्रतिनन्द्य वचोऽब्रवीत् ॥ ८ ॥
parīkṣito'tha saṃpraśnaṃ bhagavān bādarāyaṇiḥ | niśamya śraddadhānasya pratinandya vaco'bravīt || 8 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    9

श्रीशुक उवाच -
श्रृणुषु अवहितो राजन् इतिहासं इमं यथा । श्रुतं द्वैपायनमुखात् नारदाद् देवलादपि ॥ ९ ॥
śrṛṇuṣu avahito rājan itihāsaṃ imaṃ yathā | śrutaṃ dvaipāyanamukhāt nāradād devalādapi || 9 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    10

आसीद् राजा सार्वभौमः शूरसेनेषु वै नृप । चित्रकेतुरिति ख्यातो यस्यासीत् कामधुङ्‌मही ॥ १० ॥
āsīd rājā sārvabhaumaḥ śūraseneṣu vai nṛpa | citraketuriti khyāto yasyāsīt kāmadhuṅ‌mahī || 10 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    11

तस्य भार्यासहस्राणां सहस्राणि दशाभवन् । सान्तानिकश्चापि नृपो न लेभे तासु सन्ततिम् ॥ ११ ॥
tasya bhāryāsahasrāṇāṃ sahasrāṇi daśābhavan | sāntānikaścāpi nṛpo na lebhe tāsu santatim || 11 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    12

रूपौदार्यवयोजन्म विद्यैश्वर्यश्रियादिभिः । सम्पन्नस्य गुणैः सर्वैः चिन्ता वन्ध्यापतेरभूत् ॥ १२ ॥
rūpaudāryavayojanma vidyaiśvaryaśriyādibhiḥ | sampannasya guṇaiḥ sarvaiḥ cintā vandhyāpaterabhūt || 12 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    13

न तस्य सम्पदः सर्वा महिष्यो वामलोचनाः । सार्वभौमस्य भूश्चेयं अभवन् प्रीतिहेतवः ॥ १३ ॥
na tasya sampadaḥ sarvā mahiṣyo vāmalocanāḥ | sārvabhaumasya bhūśceyaṃ abhavan prītihetavaḥ || 13 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    14

तस्यैकदा तु भवनं अङ्‌गिरा भगवान् ऋषिः । लोकान् अनुचरन् एतान् उपागच्छद् यदृच्छया ॥ १४ ॥
tasyaikadā tu bhavanaṃ aṅ‌girā bhagavān ṛṣiḥ | lokān anucaran etān upāgacchad yadṛcchayā || 14 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    15

तं पूजयित्वा विधिवत् प्रत्युत्थानार्हणादिभिः । कृतातिथ्यमुपासीदत् सुखासीनं समाहितः ॥ १५ ॥
taṃ pūjayitvā vidhivat pratyutthānārhaṇādibhiḥ | kṛtātithyamupāsīdat sukhāsīnaṃ samāhitaḥ || 15 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    16

महर्षिस्तमुपासीनं प्रश्रयावनतं क्षितौ । प्रतिपूज्य महाराज समाभाष्येदमब्रवीत् ॥ १६ ॥
maharṣistamupāsīnaṃ praśrayāvanataṃ kṣitau | pratipūjya mahārāja samābhāṣyedamabravīt || 16 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    17

अङ्‌गिरा उवाच -
अपि तेऽनामयं स्वस्ति प्रकृतीनां तथाऽऽत्मनः । यथा प्रकृतिभिर्गुप्तः पुमान् राजा च सप्तभिः ॥ १७ ॥
api te'nāmayaṃ svasti prakṛtīnāṃ tathā''tmanaḥ | yathā prakṛtibhirguptaḥ pumān rājā ca saptabhiḥ || 17 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    18

आत्मानं प्रकृतिष्वद्धा निधाय श्रेय आप्नुयात् । राज्ञा तथा प्रकृतयो नरदेवाहिताधयः ॥ १८ ॥
ātmānaṃ prakṛtiṣvaddhā nidhāya śreya āpnuyāt | rājñā tathā prakṛtayo naradevāhitādhayaḥ || 18 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    19

अपि दाराः प्रजामात्या भृत्याः श्रेण्योऽथ मन्त्रिणः । पौरा जानपदा भूपा आत्मजा वशवर्तिनः ॥ १९ ॥
api dārāḥ prajāmātyā bhṛtyāḥ śreṇyo'tha mantriṇaḥ | paurā jānapadā bhūpā ātmajā vaśavartinaḥ || 19 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    20

यस्यात्मानुवशश्चेत्स्यात् सर्वे तद्वशगा इमे । लोकाः सपाला यच्छन्ति सर्वे बलिमतन्द्रिताः ॥ २० ॥
yasyātmānuvaśaścetsyāt sarve tadvaśagā ime | lokāḥ sapālā yacchanti sarve balimatandritāḥ || 20 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    21

आत्मनः प्रीयते नात्मा परतः स्वत एव वा । लक्षयेऽलब्धकामं त्वां चिन्तया शबलं मुखम् ॥ २१ ॥
ātmanaḥ prīyate nātmā parataḥ svata eva vā | lakṣaye'labdhakāmaṃ tvāṃ cintayā śabalaṃ mukham || 21 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    22

एवं विकल्पितो राजन्विदुषा मुनिनापि सः । प्रश्रयावनतोऽभ्याह प्रजाकामस्ततो मुनिम् ॥ २२ ॥
evaṃ vikalpito rājanviduṣā munināpi saḥ | praśrayāvanato'bhyāha prajākāmastato munim || 22 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    23

चित्रकेतुरुवाच -
भगवन् किं न विदितं तपोज्ञानसमाधिभिः । योगिनां ध्वस्तपापानां बहिरन्तः शरीरिषु ॥ २३ ॥
bhagavan kiṃ na viditaṃ tapojñānasamādhibhiḥ | yogināṃ dhvastapāpānāṃ bahirantaḥ śarīriṣu || 23 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    24

तथापि पृच्छतो ब्रूयां ब्रह्मन् आत्मनि चिन्तितम् । भवतो विदुषश्चापि चोदितस्त्वदनुज्ञया ॥ २४ ॥
tathāpi pṛcchato brūyāṃ brahman ātmani cintitam | bhavato viduṣaścāpi coditastvadanujñayā || 24 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    25

लोकपालैरपि प्रार्थ्याः साम्राज्यैश्वर्यसम्पदः । न नन्दयन्त्यप्रजं मां क्षुत्‌तृट्कामं इवापरे ॥ २५ ॥
lokapālairapi prārthyāḥ sāmrājyaiśvaryasampadaḥ | na nandayantyaprajaṃ māṃ kṣut‌tṛṭkāmaṃ ivāpare || 25 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    26

ततः पाहि महाभाग पूर्वैः सह गतं तमः । यथा तरेम दुष्पारं प्रजया तद्विधेहि नः ॥ २६ ॥
tataḥ pāhi mahābhāga pūrvaiḥ saha gataṃ tamaḥ | yathā tarema duṣpāraṃ prajayā tadvidhehi naḥ || 26 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    27

श्रीशुक उवाच -
इत्यर्थितः स भगवान्कृपालुर्ब्रह्मणः सुतः । श्रपयित्वा चरुं त्वाष्ट्रं त्वष्टारमयजद् विभुः ॥ २७ ॥
ityarthitaḥ sa bhagavānkṛpālurbrahmaṇaḥ sutaḥ | śrapayitvā caruṃ tvāṣṭraṃ tvaṣṭāramayajad vibhuḥ || 27 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    28

ज्येष्ठा श्रेष्ठा च या राज्ञो महिषीणां च भारत । नाम्ना कृतद्युतिस्तस्यै यज्ञोच्छिष्टमदाद् द्विजः ॥ २८ ॥
jyeṣṭhā śreṣṭhā ca yā rājño mahiṣīṇāṃ ca bhārata | nāmnā kṛtadyutistasyai yajñocchiṣṭamadād dvijaḥ || 28 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    29

अथाह नृपतिं राजन् भवितैकस्तवात्मजः । हर्षशोकप्रदस्तुभ्यं इति ब्रह्मसुतो ययौ ॥ २९ ॥
athāha nṛpatiṃ rājan bhavitaikastavātmajaḥ | harṣaśokapradastubhyaṃ iti brahmasuto yayau || 29 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    30

सापि तत्प्राशनादेव चित्रकेतोरधारयत् । गर्भं कृतद्युतिर्देवी कृत्तिकाग्नेरिवात्मजम् ॥ ३० ॥
sāpi tatprāśanādeva citraketoradhārayat | garbhaṃ kṛtadyutirdevī kṛttikāgnerivātmajam || 30 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    31

तस्या अनुदिनं गर्भः शुक्लपक्ष इवोडुपः । ववृधे शूरसेनेश तेजसा शनकैर्नृप ॥ ३१ ॥
tasyā anudinaṃ garbhaḥ śuklapakṣa ivoḍupaḥ | vavṛdhe śūraseneśa tejasā śanakairnṛpa || 31 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    32

अथ काल उपावृत्ते कुमारः समजायत । जनयन् शूरसेनानां श्रृण्वतां परमां मुदम् ॥ ३२ ॥
atha kāla upāvṛtte kumāraḥ samajāyata | janayan śūrasenānāṃ śrṛṇvatāṃ paramāṃ mudam || 32 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    33

हृष्टो राजा कुमारस्य स्नातः शुचिरलङ्‌कृतः । वाचयित्वाशिषो विप्रैः कारयामास जातकम् ॥ ३३ ॥
hṛṣṭo rājā kumārasya snātaḥ śuciralaṅ‌kṛtaḥ | vācayitvāśiṣo vipraiḥ kārayāmāsa jātakam || 33 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    34

तेभ्यो हिरण्यं रजतं वासांस्याभरणानि च । ग्रामान् हयान् गजान् प्रादाद् धेनूनां अर्बुदानि षट् ॥ ३४ ॥
tebhyo hiraṇyaṃ rajataṃ vāsāṃsyābharaṇāni ca | grāmān hayān gajān prādād dhenūnāṃ arbudāni ṣaṭ || 34 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    35

ववर्ष कामानन्येषां पर्जन्य इव देहिनाम् । धन्यं यशस्यमायुष्यं कुमारस्य महामनाः ॥ ३५ ॥
vavarṣa kāmānanyeṣāṃ parjanya iva dehinām | dhanyaṃ yaśasyamāyuṣyaṃ kumārasya mahāmanāḥ || 35 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    36

कृच्छ्रलब्धेऽथ राजर्षेः तनयेऽनुदिनं पितुः । यथा निःस्वस्य कृच्छ्राप्ते धने स्नेहोऽन्ववर्धत ॥ ३६ ॥
kṛcchralabdhe'tha rājarṣeḥ tanaye'nudinaṃ pituḥ | yathā niḥsvasya kṛcchrāpte dhane sneho'nvavardhata || 36 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    37

मातुस्त्वतितरां पुत्रे स्नेहो मोहसमुद्‍भवः । कृतद्युतेः सपत्‍नीनां प्रजाकामज्वरोऽभवत् ॥ ३७ ॥
mātustvatitarāṃ putre sneho mohasamud‍bhavaḥ | kṛtadyuteḥ sapat‍nīnāṃ prajākāmajvaro'bhavat || 37 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    38

चित्रकेतोः अतिप्रीतिः यथा दारे प्रजावति । न तथान्येषु सञ्जज्ञे बालं लालयतोऽन्वहम् ॥ ३८ ॥
citraketoḥ atiprītiḥ yathā dāre prajāvati | na tathānyeṣu sañjajñe bālaṃ lālayato'nvaham || 38 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    39

ताः पर्यतप्यन् आत्मानं गर्हयन्त्योऽभ्यसूयया । आनपत्येन दुःखेन राज्ञोऽनादरणेन च ॥ ३९ ॥
tāḥ paryatapyan ātmānaṃ garhayantyo'bhyasūyayā | ānapatyena duḥkhena rājño'nādaraṇena ca || 39 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    40

धिगप्रजां स्त्रियं पापां पत्युश्चागृहसम्मताम् । सुप्रजाभिः सपत्‍नीभिः दासीमिव तिरस्कृताम् ॥ ४० ॥
dhigaprajāṃ striyaṃ pāpāṃ patyuścāgṛhasammatām | suprajābhiḥ sapat‍nībhiḥ dāsīmiva tiraskṛtām || 40 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    41

दासीनां को नु सन्तापः स्वामिनः परिचर्यया । अभीक्ष्णं लब्धमानानां दास्या दासीव दुर्भगाः ॥ ४१ ॥
dāsīnāṃ ko nu santāpaḥ svāminaḥ paricaryayā | abhīkṣṇaṃ labdhamānānāṃ dāsyā dāsīva durbhagāḥ || 41 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    42

एवं सन्दह्यमानानां सपत्‍न्याः पुत्रसम्पदा । राज्ञोऽसम्मतवृत्तीनां विद्वेषो बलवानभूत् ॥ ४२ ॥
evaṃ sandahyamānānāṃ sapat‍nyāḥ putrasampadā | rājño'sammatavṛttīnāṃ vidveṣo balavānabhūt || 42 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    43

विद्वेषनष्टमतयः स्त्रियो दारुणचेतसः । गरं ददुः कुमाराय दुर्मर्षा नृपतिं प्रति ॥ ४३ ॥
vidveṣanaṣṭamatayaḥ striyo dāruṇacetasaḥ | garaṃ daduḥ kumārāya durmarṣā nṛpatiṃ prati || 43 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    44

कृतद्युतिरजानन्ती सपत्‍नीनामघं महत् । सुप्त एवेति सञ्चिन्त्य निरीक्ष्य व्यचरद्‍गृहे ॥ ४४ ॥
kṛtadyutirajānantī sapat‍nīnāmaghaṃ mahat | supta eveti sañcintya nirīkṣya vyacarad‍gṛhe || 44 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    45

शयानं सुचिरं बालं उपधार्य मनीषिणी । पुत्रमानय मे भद्रे इति धात्रीमचोदयत् ॥ ४५ ॥
śayānaṃ suciraṃ bālaṃ upadhārya manīṣiṇī | putramānaya me bhadre iti dhātrīmacodayat || 45 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    46

सा शयानमुपव्रज्य दृष्ट्वा चोत्तारलोचनम् । प्राणेन्द्रियात्मभिस्त्यक्तं हतास्मीत्यपतद्‍भुवि ॥ ४६ ॥
sā śayānamupavrajya dṛṣṭvā cottāralocanam | prāṇendriyātmabhistyaktaṃ hatāsmītyapatad‍bhuvi || 46 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    47

तस्यास्तदाऽऽकर्ण्य भृशातुरं स्वरं घ्नन्त्याः कराभ्यामुर उच्चकैरपि । प्रविश्य राज्ञी त्वरयाऽऽत्मजान्तिकं ददर्श बालं सहसा मृतं सुतम् ॥ ४७ ॥
tasyāstadā''karṇya bhṛśāturaṃ svaraṃ ghnantyāḥ karābhyāmura uccakairapi | praviśya rājñī tvarayā''tmajāntikaṃ dadarśa bālaṃ sahasā mṛtaṃ sutam || 47 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    48

पपात भूमौ परिवृद्धया शुचा मुमोह विभ्रष्टशिरोरुहाम्बरा ॥ ४८ ॥
papāta bhūmau parivṛddhayā śucā mumoha vibhraṣṭaśiroruhāmbarā || 48 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    49

ततो नृपान्तःपुरवर्तिनो जना नराश्च नार्यश्च निशम्य रोदनम् । आगत्य तुल्यव्यसनाः सुदुःखिताः ताश्च व्यलीकं रुरुदुः कृतागसः ॥ ४९ ॥
tato nṛpāntaḥpuravartino janā narāśca nāryaśca niśamya rodanam | āgatya tulyavyasanāḥ suduḥkhitāḥ tāśca vyalīkaṃ ruruduḥ kṛtāgasaḥ || 49 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    50

श्रुत्वा मृतं पुत्रमलक्षितान्तकं विनष्टदृष्टिः प्रपतम् स्खलन्पथि । स्नेहानुबन्धैधितया शुचा भृशं विमूर्च्छितोऽनुप्रकृतिर्द्विजैर्वृतः ॥ ५० ॥
śrutvā mṛtaṃ putramalakṣitāntakaṃ vinaṣṭadṛṣṭiḥ prapatam skhalanpathi | snehānubandhaidhitayā śucā bhṛśaṃ vimūrcchito'nuprakṛtirdvijairvṛtaḥ || 50 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    51

पपात बालस्य स पादमूले मृतस्य विस्रस्तशिरोरुहाम्बरः । दीर्घं श्वसन् बाष्पकलोपरोधतो निरुद्धकण्ठो न शशाक भाषितुम् ॥ ५१ ॥
papāta bālasya sa pādamūle mṛtasya visrastaśiroruhāmbaraḥ | dīrghaṃ śvasan bāṣpakaloparodhato niruddhakaṇṭho na śaśāka bhāṣitum || 51 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    52

पतिं निरीक्ष्योरुशुचार्पितं तदा मृतं च बालं सुतमेकसन्ततिम् । जनस्य राज्ञी प्रकृतेश्च हृद्रुजं सती दधाना विललाप चित्रधा ॥ ५२ ॥
patiṃ nirīkṣyoruśucārpitaṃ tadā mṛtaṃ ca bālaṃ sutamekasantatim | janasya rājñī prakṛteśca hṛdrujaṃ satī dadhānā vilalāpa citradhā || 52 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    53

स्तनद्वयं कुङ्‌कुमपङ्‌कमण्डितं निषिञ्चती साञ्जनबाष्पबिन्दुभिः । विकीर्य केशान्विगलत्स्रजः सुतं शुशोच चित्रं कुररीव सुस्वरम् ॥ ५३ ॥
stanadvayaṃ kuṅ‌kumapaṅ‌kamaṇḍitaṃ niṣiñcatī sāñjanabāṣpabindubhiḥ | vikīrya keśānvigalatsrajaḥ sutaṃ śuśoca citraṃ kurarīva susvaram || 53 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    54

अहो विधातस्त्वमतीव बालिशो यस्त्वात्मसृष्ट्यप्रतिरूपमीहसे । परे नु जीवत्यपरस्य या मृतिः विपर्ययश्चेत्त्वमसि ध्रुवः परः ॥ ५४ ॥
aho vidhātastvamatīva bāliśo yastvātmasṛṣṭyapratirūpamīhase | pare nu jīvatyaparasya yā mṛtiḥ viparyayaścettvamasi dhruvaḥ paraḥ || 54 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    55

न हि क्रमश्चेदिह मृत्युजन्मनोः शरीरिणामस्तु तदात्मकर्मभिः । यः स्नेहपाशो निजसर्गवृद्धये स्वयं कृतस्ते तमिमं विवृश्चसि ॥ ५५ ॥
na hi kramaścediha mṛtyujanmanoḥ śarīriṇāmastu tadātmakarmabhiḥ | yaḥ snehapāśo nijasargavṛddhaye svayaṃ kṛtaste tamimaṃ vivṛścasi || 55 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    56

त्वं तात नार्हसि च मां कृपणामनाथां त्यक्तुं विचक्ष्व पितरं तव शोकतप्तम् । अञ्जस्तरेम भवताप्रजदुस्तरं यद् ध्वान्तं न याह्यकरुणेन यमेन दूरम् ॥ ५६ ॥
tvaṃ tāta nārhasi ca māṃ kṛpaṇāmanāthāṃ tyaktuṃ vicakṣva pitaraṃ tava śokataptam | añjastarema bhavatāprajadustaraṃ yad dhvāntaṃ na yāhyakaruṇena yamena dūram || 56 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    57

उत्तिष्ठ तात त इमे शिशवो वयस्याः त्वां आह्वयन्ति नृपनन्दन संविहर्तुम् । सुप्तश्चिरं ह्यशनया च भवान् परीतो भुङ्‌क्ष्व स्तनं पिब शुचो हर नः स्वकानाम् ॥ ५७ ॥
uttiṣṭha tāta ta ime śiśavo vayasyāḥ tvāṃ āhvayanti nṛpanandana saṃvihartum | suptaściraṃ hyaśanayā ca bhavān parīto bhuṅ‌kṣva stanaṃ piba śuco hara naḥ svakānām || 57 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    58

नाहं तनूज ददृशे हतमङ्‌गला ते मुग्धस्मितं मुदितवीक्षणमाननाब्जम् । किं वा गतोऽस्यपुनरन्वयमन्यलोकं नीतोऽघृणेन न श्रृणोमि कला गिरस्ते ॥ ५८ ॥
nāhaṃ tanūja dadṛśe hatamaṅ‌galā te mugdhasmitaṃ muditavīkṣaṇamānanābjam | kiṃ vā gato'syapunaranvayamanyalokaṃ nīto'ghṛṇena na śrṛṇomi kalā giraste || 58 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    59

श्रीशुक उवाच -
विलपन्त्या मृतं पुत्रं इति चित्रविलापनैः । चित्रकेतुर्भृशं तप्तो मुक्तकण्ठो रुरोद ह ॥ ५९ ॥
vilapantyā mṛtaṃ putraṃ iti citravilāpanaiḥ | citraketurbhṛśaṃ tapto muktakaṇṭho ruroda ha || 59 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    60

तयोर्विलपतोः सर्वे दम्पत्योस्तदनुव्रताः । रुरुदुः स्म नरा नार्यः सर्वमासीदचेतनम् ॥ ६० ॥
tayorvilapatoḥ sarve dampatyostadanuvratāḥ | ruruduḥ sma narā nāryaḥ sarvamāsīdacetanam || 60 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    61

एवं कश्मलमापन्नं नष्टसंज्ञमनायकम् । ज्ञात्वाङ्‌गिरा नाम मुनिः आजगाम सनारदः ॥ ६१ ॥
evaṃ kaśmalamāpannaṃ naṣṭasaṃjñamanāyakam | jñātvāṅ‌girā nāma muniḥ ājagāma sanāradaḥ || 61 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    62

इति श्रीमद्‌भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां षष्ठस्कन्धे चित्रकेतुविलापो नाम चतुर्शोऽध्या‍यः ॥ १४ ॥
iti śrīmad‌bhāgavate mahāpurāṇe pāramahaṃsyāṃ saṃhitāyāṃ ṣaṣṭhaskandhe citraketuvilāpo nāma caturśo'dhyā‍yaḥ || 14 ||

Adhyaya:    14

Shloka :    63

हरिः ॐ तत्सत् श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥
hariḥ ॐ tatsat śrīkṛṣṇārpaṇamastu ||

Adhyaya:    14

Shloka :    64

ॐ श्री परमात्मने नमः

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Mudra Cost :

Create a Verse Post


namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

Gyaandweep Gyaandweep

namo namaḥ!

Sign Up to explore more than 35 Vedic Scriptures, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In