श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अयोध्याकाण्डे शततम: सर्गः ॥२-१००॥
śrīmadvālmīkiyarāmāyaṇe ayodhyākāṇḍe śatatama: sargaḥ ||2-100||
जटिलं चीरवसनं प्राञ्जलिं पतितं भुवि । ददर्श रामो दुर्दर्शं युगान्ते भास्करं यथा ।। २.१००.१ ।।
jaṭilaṃ cīravasanaṃ prāñjaliṃ patitaṃ bhuvi | dadarśa rāmo durdarśaṃ yugānte bhāskaraṃ yathā || 2.100.1 ||
कथञ्चिदभिविज्ञाय विवर्णवदनं कृशम् । भ्रातरं भरतं राम: परिजग्राह बाहुना ।। २.१००.२ ।।
kathañcidabhivijñāya vivarṇavadanaṃ kṛśam | bhrātaraṃ bharataṃ rāma: parijagrāha bāhunā || 2.100.2 ||
आघ्राय रामस्तं मूर्ध्नि परिष्वज्य च राघव: । अङ्के भरतमारोप्य पर्यपृच्छत् समाहितः ।। २.१००.३ ।।
āghrāya rāmastaṃ mūrdhni pariṣvajya ca rāghava: | aṅke bharatamāropya paryapṛcchat samāhitaḥ || 2.100.3 ||
क्व नु ते ऽभूत् पिता तात यदरण्यं त्वमागत: । न हि त्वं जीवतस्तस्य वनमागन्तुमर्हसि ।। २.१००.४ ।।
kva nu te 'bhūt pitā tāta yadaraṇyaṃ tvamāgata: | na hi tvaṃ jīvatastasya vanamāgantumarhasi || 2.100.4 ||
चिरस्य बत पश्यामि दूराद्भरतमागतम् । दुष्प्रतीकमरण्ये ऽस्मिन् किं तात वनमागत: ।। २.१००.५ ।।
cirasya bata paśyāmi dūrādbharatamāgatam | duṣpratīkamaraṇye 'smin kiṃ tāta vanamāgata: || 2.100.5 ||
कच्चिद्धारयते तात राजा यत्त्वमिहागत: । कच्चिन्न दीन: सहसा राजा लोकान्तरं गत: ।। २.१००.६ ।।
kacciddhārayate tāta rājā yattvamihāgata: | kaccinna dīna: sahasā rājā lokāntaraṃ gata: || 2.100.6 ||
कच्चित् सौम्य न ते राज्यं भ्रष्टं बालस्य शाश्वतम् ।। २.१००.७ ।। कच्चिच्छुश्रूषसे तात पितरं सत्यविक्रमम् ।। २.१००.८ ।।
kaccit saumya na te rājyaṃ bhraṣṭaṃ bālasya śāśvatam || 2.100.7 || kaccicchuśrūṣase tāta pitaraṃ satyavikramam || 2.100.8 ||
कच्चिद्दशरथो राजा कुशली सत्यसङ्गर: । राजसूयाश्वमेधानामाहर्त्ता धर्मनिश्चय: ।। २.१००.९ ।।
kacciddaśaratho rājā kuśalī satyasaṅgara: | rājasūyāśvamedhānāmāharttā dharmaniścaya: || 2.100.9 ||
स कच्चिद् ब्राह्मणो विद्वान् धर्मनित्यो महाद्युति: । इक्ष्वाकूणामुपाध्यायो यथावत्तात पूज्यते ।। २.१००.१० ।।
sa kaccid brāhmaṇo vidvān dharmanityo mahādyuti: | ikṣvākūṇāmupādhyāyo yathāvattāta pūjyate || 2.100.10 ||
सा तात कच्चित्कौसल्या सुमित्रा च प्रजावती । सुखिनी कच्चिदार्य्या च देवी नन्दति कैकयी ।। २.१००.११ ।।
sā tāta kaccitkausalyā sumitrā ca prajāvatī | sukhinī kaccidāryyā ca devī nandati kaikayī || 2.100.11 ||
कच्चिद्विनयसम्पन्न: कुलपुत्रो बहुश्रुत: । अनसूयुरनुद्रष्टा सत्कृतस्ते पुरोहित: ।। २.१००.१२ ।।
kaccidvinayasampanna: kulaputro bahuśruta: | anasūyuranudraṣṭā satkṛtaste purohita: || 2.100.12 ||
कच्चिदग्निषु ते युक्तो विधिज्ञो मतिमानृजु: । हुतं च होष्यमाणं च काले वेदयते सदा ।। २.१००.१३ ।।
kaccidagniṣu te yukto vidhijño matimānṛju: | hutaṃ ca hoṣyamāṇaṃ ca kāle vedayate sadā || 2.100.13 ||
कच्चिद्देवान् पितऽन् मातऽर्गुरून् पितृसमानपि । वृद्धांश्च तत वैद्यांश्च ब्राह्मणांश्चाभिमन्यसे ।। २.१००.१४ ।।
kacciddevān pita'n māta'rgurūn pitṛsamānapi | vṛddhāṃśca tata vaidyāṃśca brāhmaṇāṃścābhimanyase || 2.100.14 ||
इष्वस्त्रवरसम्पन्नमर्थशास्त्रविशारदम् । सुधन्वानमुपाध्यायं कच्चित्त्वं तात मन्यसे ।। २.१००.१५ ।।
iṣvastravarasampannamarthaśāstraviśāradam | sudhanvānamupādhyāyaṃ kaccittvaṃ tāta manyase || 2.100.15 ||
कच्चिदात्मसमा: शूरा: श्रुतवन्तो जितेन्द्रिया: । कुलीनाश्चेङ्गितज्ञाश्च कृतास्ते तात मन्त्रिण: ।। २.१००.१६ ।।
kaccidātmasamā: śūrā: śrutavanto jitendriyā: | kulīnāśceṅgitajñāśca kṛtāste tāta mantriṇa: || 2.100.16 ||
मन्त्रो विजयमूलं हि राज्ञां भवति राघव । सुसंवृतो मन्त्रधरैरमात्यै: शास्त्रकोविदै: ।। २.१००.१७ ।।
mantro vijayamūlaṃ hi rājñāṃ bhavati rāghava | susaṃvṛto mantradharairamātyai: śāstrakovidai: || 2.100.17 ||
कच्चिन्निद्रावशं नैषी: कच्चित्काले प्रबुध्यसे । कच्चिच्चापररात्रेषु चिन्तयस्यर्थनैपुणम् ।। २.१००.१८ ।।
kaccinnidrāvaśaṃ naiṣī: kaccitkāle prabudhyase | kacciccāpararātreṣu cintayasyarthanaipuṇam || 2.100.18 ||
कच्चिन्मन्त्रयसे नैक: कच्चिन्न बहुभि: सह । कच्चित्ते मन्त्रितो मन्त्रो राष्ट्रं न परिधावति ।। २.१००.१९ ।।
kaccinmantrayase naika: kaccinna bahubhi: saha | kaccitte mantrito mantro rāṣṭraṃ na paridhāvati || 2.100.19 ||
कच्चिदर्थं विनिश्चित्य लघुमूलं महोदयम् । क्षिप्रमारभसे कर्त्तुं न दीर्घयसि राघव ।। २.१००.२० ।।
kaccidarthaṃ viniścitya laghumūlaṃ mahodayam | kṣipramārabhase karttuṃ na dīrghayasi rāghava || 2.100.20 ||
कच्चित्ते सुकृतान्येव कृतरूपाणि वा पुन: । विदुस्ते सर्वकार्याणि न कर्त्तव्यानि पार्थिवा: ।। २.१००.२१ ।।
kaccitte sukṛtānyeva kṛtarūpāṇi vā puna: | viduste sarvakāryāṇi na karttavyāni pārthivā: || 2.100.21 ||
कच्चिन्न तर्कैर्युक्त्या वा ये चाप्यपरिकीर्तिता: । त्वया वा वा ऽमात्यैर्बुध्यते तात मन्त्रितम् ।। २.१००.२२ ।।
kaccinna tarkairyuktyā vā ye cāpyaparikīrtitā: | tvayā vā vā 'mātyairbudhyate tāta mantritam || 2.100.22 ||
कच्चित् सहस्रान् मूर्खाणामेकमिच्छसि पण्डितम् । पण्डितो ह्यर्थकृच्छ्रेषु कुर्य्यान्नि:श्रेयसं महत् ।। २.१००.२३ ।।
kaccit sahasrān mūrkhāṇāmekamicchasi paṇḍitam | paṇḍito hyarthakṛcchreṣu kuryyānni:śreyasaṃ mahat || 2.100.23 ||
सहस्राण्यपि मूर्खाणां यद्युपास्ते महीपति: । अथवाप्ययुतान्येव नास्ति तेषु सहायता ।। २.१००.२४ ।।
sahasrāṇyapi mūrkhāṇāṃ yadyupāste mahīpati: | athavāpyayutānyeva nāsti teṣu sahāyatā || 2.100.24 ||
एकोप्यमात्यो मेधावी शूरो दक्षो विचक्षण: । राजानं राजमात्रं वा प्रापयेन्महतीं श्रियम् ।। २.१००.२५ ।।
ekopyamātyo medhāvī śūro dakṣo vicakṣaṇa: | rājānaṃ rājamātraṃ vā prāpayenmahatīṃ śriyam || 2.100.25 ||
कच्चिन्मुख्या महत्स्वेव मध्यमेषु च मध्यमा: । जघन्यास्तु जघन्येषु भृत्या: कर्मसु योजिता: ।। २.१००.२६ ।।
kaccinmukhyā mahatsveva madhyameṣu ca madhyamā: | jaghanyāstu jaghanyeṣu bhṛtyā: karmasu yojitā: || 2.100.26 ||
अमात्यानुपधातीतान् पितृपैतामहाञ्छुचीन् । श्रेष्ठान् श्रेष्ठेषु कच्चित्त्वं नियोजयसि कर्मसु ।। २.१००.२७ ।।
amātyānupadhātītān pitṛpaitāmahāñchucīn | śreṣṭhān śreṣṭheṣu kaccittvaṃ niyojayasi karmasu || 2.100.27 ||
कच्चिन्नोग्रेण दण्डेन भृशमुद्वेजितप्रजम् । राष्ट्रं तवानुजानन्ति मन्त्रिण: कैकयीसुत ।। २.१००.२८ ।।
kaccinnogreṇa daṇḍena bhṛśamudvejitaprajam | rāṣṭraṃ tavānujānanti mantriṇa: kaikayīsuta || 2.100.28 ||
कच्चित्त्वां नावजानन्ति याजका: पतितं यथा । उग्रप्रतिग्रहीतारं कामयानमिव स्त्रिय: ।। २.१००.२९ ।।
kaccittvāṃ nāvajānanti yājakā: patitaṃ yathā | ugrapratigrahītāraṃ kāmayānamiva striya: || 2.100.29 ||
उपायकुशलं वैद्यं भृत्यसन्दूषणे रतम् । शूरमैश्वर्यकामं च यो न हन्ति स वध्यते ।। २.१००.३० ।।
upāyakuśalaṃ vaidyaṃ bhṛtyasandūṣaṇe ratam | śūramaiśvaryakāmaṃ ca yo na hanti sa vadhyate || 2.100.30 ||
कच्चिद्धृष्टश्च शूरश्च मतिमान् धृतिमाञ्छुचि: । कुलीनश्चानुरक्तश्च दक्ष: सेनापति: कृत: ।। २.१००.३१ ।।
kacciddhṛṣṭaśca śūraśca matimān dhṛtimāñchuci: | kulīnaścānuraktaśca dakṣa: senāpati: kṛta: || 2.100.31 ||
बलवन्तश्च कच्चित्ते मुख्या युद्धविशारदा: । दृष्टापदाना विक्रान्तास्त्वया सत्कृत्य मानिता: ।। २.१००.३२ ।।
balavantaśca kaccitte mukhyā yuddhaviśāradā: | dṛṣṭāpadānā vikrāntāstvayā satkṛtya mānitā: || 2.100.32 ||
कच्चिद्बलस्य भक्तं च वेतनं च यथोचितम् । सम्प्राप्तकालं दातव्यं ददासि न विलम्बसे ।। २.१००.३३ ।।
kaccidbalasya bhaktaṃ ca vetanaṃ ca yathocitam | samprāptakālaṃ dātavyaṃ dadāsi na vilambase || 2.100.33 ||
कालातिक्रमणाच्चैव भक्तवेतनयोर्भृता: । भर्त्तु: कुप्यन्ति दुष्यन्ति सो ऽनर्थ: सुमहान् स्मृत: ।। २.१००.३४ ।।
kālātikramaṇāccaiva bhaktavetanayorbhṛtā: | bharttu: kupyanti duṣyanti so 'nartha: sumahān smṛta: || 2.100.34 ||
कच्चित् सर्वे ऽनुरक्तास्त्वां कुलपुत्रा: प्रधानत: । कच्चित्प्राणांस्तवार्थेषु सन्त्यजन्ति समाहिता: ।। २.१००.३५ ।।
kaccit sarve 'nuraktāstvāṃ kulaputrā: pradhānata: | kaccitprāṇāṃstavārtheṣu santyajanti samāhitā: || 2.100.35 ||
कच्चिज्जानपदो विद्वान् दक्षिण: प्रतिभानवान् । यथोक्तवादी दूतस्ते कृतो भरत पण्डित: ।। २.१००.३६ ।।
kaccijjānapado vidvān dakṣiṇa: pratibhānavān | yathoktavādī dūtaste kṛto bharata paṇḍita: || 2.100.36 ||
कच्चिदष्टादशान्येषु स्वपक्षे दश पञ्च च । त्रिभिस्त्रिभिरविज्ञातैर्वेत्सि तीर्थानि चारकै: ।। २.१००.३७ ।।
kaccidaṣṭādaśānyeṣu svapakṣe daśa pañca ca | tribhistribhiravijñātairvetsi tīrthāni cārakai: || 2.100.37 ||
कच्चिद्व्यपास्तानहितान् प्रतियातांश्च सर्वदा । दुर्बलाननवज्ञाय वर्त्तसे रिपुसूदन ।। २.१००.३८ ।।
kaccidvyapāstānahitān pratiyātāṃśca sarvadā | durbalānanavajñāya varttase ripusūdana || 2.100.38 ||
कच्चिन्न लोकायतिकान् ब्राह्मणांस्तात सेवसे । अनर्थकुशला ह्येते बाला: पण्डितमानिन: ।। २.१००.३९ ।।
kaccinna lokāyatikān brāhmaṇāṃstāta sevase | anarthakuśalā hyete bālā: paṇḍitamānina: || 2.100.39 ||
धर्मशास्त्रेषु मुख्येषु विद्यमानेषु दुर्बुधा: । बुद्धिमान्वीक्षिकीं प्राप्य निरर्थं प्रवदन्ति ते ।। २.१००.४० ।।
dharmaśāstreṣu mukhyeṣu vidyamāneṣu durbudhā: | buddhimānvīkṣikīṃ prāpya nirarthaṃ pravadanti te || 2.100.40 ||
वीरैरध्युषितां पूर्वमस्माकं तात पूर्वकै: । सत्यनामां दृढद्वारां हस्त्यश्वरथसङ्कुलाम् ।। २.१००.४१ ।।
vīrairadhyuṣitāṃ pūrvamasmākaṃ tāta pūrvakai: | satyanāmāṃ dṛḍhadvārāṃ hastyaśvarathasaṅkulām || 2.100.41 ||
ब्राह्मणै: क्षत्ऺित्रयैर्वैश्यै: स्वकर्मनिरतै: सदा । जितेन्द्रियैर्महोत्साहैर्वृतामार्यै: सहस्रश: ।। २.१००.४२ ।।
brāhmaṇai: kṣatऺ्itrayairvaiśyai: svakarmaniratai: sadā | jitendriyairmahotsāhairvṛtāmāryai: sahasraśa: || 2.100.42 ||
प्रासादैर्विविधाकारैर्वृतां वैद्यजनाकुलाम् । कच्चित्सुमुदितां स्फीतामयोध्यां परिरक्षसि ।। २.१००.४३ ।।
prāsādairvividhākārairvṛtāṃ vaidyajanākulām | kaccitsumuditāṃ sphītāmayodhyāṃ parirakṣasi || 2.100.43 ||
कच्चिच्चित्यशतैर्जुष्ट: सुनिविष्टजनाकुल: । देवस्थानै: प्रपाभिश्च तटाकैश्चोपशोभित: ।। २.१००.४४ ।।
kacciccityaśatairjuṣṭa: suniviṣṭajanākula: | devasthānai: prapābhiśca taṭākaiścopaśobhita: || 2.100.44 ||
प्रहृष्टनरनारीक: समाजोत्सवशोभित: । सुकृष्टसीमा पशुमान् हिंसाभि: परिवर्जित: ।। २.१००.४५ ।।
prahṛṣṭanaranārīka: samājotsavaśobhita: | sukṛṣṭasīmā paśumān hiṃsābhi: parivarjita: || 2.100.45 ||
अदेवमातृको रम्य: श्वापदै: परिवर्जित: । परित्यक्तो भयै: सर्वै: खनिभिश्चोपशोभित: ।। २.१००.४६ ।।
adevamātṛko ramya: śvāpadai: parivarjita: | parityakto bhayai: sarvai: khanibhiścopaśobhita: || 2.100.46 ||
विवर्जितो नरै: पापैर्मम पूर्वै: सुरक्षित: । कच्चिज्जनपद: स्फीत: सुखं वसति राघव ।। २.१००.४७ ।।
vivarjito narai: pāpairmama pūrvai: surakṣita: | kaccijjanapada: sphīta: sukhaṃ vasati rāghava || 2.100.47 ||
कच्चित्ते दयिता: सर्वे कृषिगोरक्षजीविन: । वार्त्तायां संश्रितस्तात लोको हि सुखमेधते ।। २.१००.४८ ।।
kaccitte dayitā: sarve kṛṣigorakṣajīvina: | vārttāyāṃ saṃśritastāta loko hi sukhamedhate || 2.100.48 ||
तेषां गुप्तिपरीहारै: कच्चित्ते भरणं कृतम् । रक्ष्या हि राज्ञा धर्मेण सर्वे विषयवासिन: ।। २.१००.४९ ।।
teṣāṃ guptiparīhārai: kaccitte bharaṇaṃ kṛtam | rakṣyā hi rājñā dharmeṇa sarve viṣayavāsina: || 2.100.49 ||
कच्चित् स्त्रिय: सान्त्वयसि कच्चित्ताश्च सुरक्षिता: । कच्चिन्न श्रद्दधास्यासां कच्चिद् गुह्यं न भाषसे ।। २.१००.५० ।।
kaccit striya: sāntvayasi kaccittāśca surakṣitā: | kaccinna śraddadhāsyāsāṃ kaccid guhyaṃ na bhāṣase || 2.100.50 ||
कच्चिन्नागवनं गुप्तं कच्चित्ते सन्ति धेनुका: । कच्चिन्न गणिकाश्वानां कुञ्जराणां च तृप्यसि ।। २.१००.५१ ।।
kaccinnāgavanaṃ guptaṃ kaccitte santi dhenukā: | kaccinna gaṇikāśvānāṃ kuñjarāṇāṃ ca tṛpyasi || 2.100.51 ||
कच्चिद्दर्शयसे नित्यं मनुष्याणां विभूषितम् । उत्थायोत्थाय पूर्वाह्णे राजपुत्र महापथे ।। २.१००.५२ ।।
kacciddarśayase nityaṃ manuṣyāṇāṃ vibhūṣitam | utthāyotthāya pūrvāhṇe rājaputra mahāpathe || 2.100.52 ||
कच्चिन्न सर्वे कर्मान्ता: प्रत्यक्षास्ते ऽविशङ्कया । सर्वे वा पुनरुत्सृष्टा मध्यमेवात्र कारणम् ।। २.१००.५३ ।।
kaccinna sarve karmāntā: pratyakṣāste 'viśaṅkayā | sarve vā punarutsṛṣṭā madhyamevātra kāraṇam || 2.100.53 ||
कच्चित् सर्वाणि दुर्गाणि धनधान्यायुधोदकै: । यन्त्रैश्च परिपूर्णानि तथा शिल्पिधनुर्द्धरै ।। २.१००.५४ ।।
kaccit sarvāṇi durgāṇi dhanadhānyāyudhodakai: | yantraiśca paripūrṇāni tathā śilpidhanurddharai || 2.100.54 ||
आयस्ते विपुल: कच्चित् कच्चिदल्पतरो व्यय: । अपात्रेषु न ते कच्चित्कोशो गच्छति राघव ।। २.१००.५५ ।।
āyaste vipula: kaccit kaccidalpataro vyaya: | apātreṣu na te kaccitkośo gacchati rāghava || 2.100.55 ||
देवतार्थे च पित्रर्थे ब्राह्मणाभ्यागतेषु च । योधेषु मित्रवर्गेषु कच्चिद्गच्छति ते व्यय: ।। २.१००.५६ ।।
devatārthe ca pitrarthe brāhmaṇābhyāgateṣu ca | yodheṣu mitravargeṣu kaccidgacchati te vyaya: || 2.100.56 ||
कच्चिदार्य्यो विशुद्धात्मा ऽ ऽक्षारितश्चोरकर्मणा । अपृष्ट: शास्त्रकुशलैर्न लोभाद्वध्यते शुचि: ।। २.१००.५७ ।।
kaccidāryyo viśuddhātmā ' 'kṣāritaścorakarmaṇā | apṛṣṭa: śāstrakuśalairna lobhādvadhyate śuci: || 2.100.57 ||
गृहीतश्चैव पृष्टश्च काले दृष्ट: सकारण: । कच्चिन्न मुच्यते चोरो धनलोभान्नरर्षभ ।। २.१००.५८ ।।
gṛhītaścaiva pṛṣṭaśca kāle dṛṣṭa: sakāraṇa: | kaccinna mucyate coro dhanalobhānnararṣabha || 2.100.58 ||
व्यसने कच्चिदाढ्यस्य दुर्गतस्य च राघव । अर्थं विरागा: पश्यन्ति तवामात्या बहुश्रुता: ।। २.१००.५९ ।।
vyasane kaccidāḍhyasya durgatasya ca rāghava | arthaṃ virāgā: paśyanti tavāmātyā bahuśrutā: || 2.100.59 ||
यानि मिथ्याभिशस्तानां पतन्त्यस्राणि राघव । तानि पुत्रपशून् घ्नन्ति प्रीत्यर्थमनुशासत: ।। २.१००.६० ।।
yāni mithyābhiśastānāṃ patantyasrāṇi rāghava | tāni putrapaśūn ghnanti prītyarthamanuśāsata: || 2.100.60 ||
कच्चिद् वृद्धांश्च बालांश्च वैद्यमुख्यांश्च राघव । दानेन मनसा वाचा त्रिभिरेतैर्बुभूषसे ।। २.१००.६१ ।।
kaccid vṛddhāṃśca bālāṃśca vaidyamukhyāṃśca rāghava | dānena manasā vācā tribhiretairbubhūṣase || 2.100.61 ||
कच्चिद्गुरूंश्च वृद्धांश्च तापसान् देवतातिथीन् । चैत्यांश्च सर्वान् सिद्धार्थान् ब्राह्मणांश्च नमस्यसि ।। २.१००.६२ ।।
kaccidgurūṃśca vṛddhāṃśca tāpasān devatātithīn | caityāṃśca sarvān siddhārthān brāhmaṇāṃśca namasyasi || 2.100.62 ||
कच्चिदर्थेन वा धर्ममर्थं धर्मेण वा पुन: । उभौ वा प्रीतिलोभेन कामेन च न बाधसे ।। २.१००.६३ ।।
kaccidarthena vā dharmamarthaṃ dharmeṇa vā puna: | ubhau vā prītilobhena kāmena ca na bādhase || 2.100.63 ||
कच्चिदर्थं च धर्मं च कामं च जयतां वर । विभज्य काले कालज्ञ सर्वान् वरद सेवसे ।। २.१००.६४ ।।
kaccidarthaṃ ca dharmaṃ ca kāmaṃ ca jayatāṃ vara | vibhajya kāle kālajña sarvān varada sevase || 2.100.64 ||
कच्चित्ते ब्राह्मणा: शर्म सर्वशास्त्रार्थकोविदा: । आशंसन्ते महाप्राज्ञ पौरजानपदै: सह ।। २.१००.६५ ।।
kaccitte brāhmaṇā: śarma sarvaśāstrārthakovidā: | āśaṃsante mahāprājña paurajānapadai: saha || 2.100.65 ||
नास्तिक्यमनृतं क्रोधं प्रमादं दीर्घसूत्रताम् । अदर्शनं ज्ञानवतामालस्यं पञ्चवृत्तिताम् ।। २.१००.६६ ।।
nāstikyamanṛtaṃ krodhaṃ pramādaṃ dīrghasūtratām | adarśanaṃ jñānavatāmālasyaṃ pañcavṛttitām || 2.100.66 ||
एकचिन्तनमर्थानामनर्थज्ञैश्च मन्त्रणम् । निश्चितानामनारम्भं मन्त्रस्यापरिरक्षणम् ।। २.१००.६७ ।।
ekacintanamarthānāmanarthajñaiśca mantraṇam | niścitānāmanārambhaṃ mantrasyāparirakṣaṇam || 2.100.67 ||
मङ्गलस्याप्रयोगं च प्रत्युत्थानं च सर्वत: । कच्चित्त्वं वर्जयस्येतान् राजदोषांश्चतुर्दश ।। २.१००.६८ ।।
maṅgalasyāprayogaṃ ca pratyutthānaṃ ca sarvata: | kaccittvaṃ varjayasyetān rājadoṣāṃścaturdaśa || 2.100.68 ||
दश पञ्च चतुर्वर्गान् सप्तवर्गं च तत्त्वत: । अष्टवर्गं त्रिवर्गं च विद्यास्तिस्रश्च राघव ।। २.१००.६९ ।।
daśa pañca caturvargān saptavargaṃ ca tattvata: | aṣṭavargaṃ trivargaṃ ca vidyāstisraśca rāghava || 2.100.69 ||
इन्द्रियाणां जयं बुद्ध्वा षाङ्गुण्यं दैवमानुषम् । कृत्यं विंशतिवर्गञ्च तथा प्रकृतिमण्डलम् ।। २.१००.७० ।।
indriyāṇāṃ jayaṃ buddhvā ṣāṅguṇyaṃ daivamānuṣam | kṛtyaṃ viṃśativargañca tathā prakṛtimaṇḍalam || 2.100.70 ||
यात्रादण्डविधानञ्च द्वियोनी सन्धिविग्रहौ । कच्चिदेतान् महाप्राज्ञ यथावदनुमन्यसे ।। २.१००.७१ ।।
yātrādaṇḍavidhānañca dviyonī sandhivigrahau | kaccidetān mahāprājña yathāvadanumanyase || 2.100.71 ||
मन्त्रिभिस्त्वं यथोद्दिष्टैश्चतुर्भिस्त्रिभिरेव वा । कच्चित् समस्तैर्व्यस्तैश्च मन्त्र मन्त्रयसे मिथ: ।। २.१००.७२ ।।
mantribhistvaṃ yathoddiṣṭaiścaturbhistribhireva vā | kaccit samastairvyastaiśca mantra mantrayase mitha: || 2.100.72 ||
कच्चित्ते सफला वेदा: कच्चित्ते सफला: क्रिया: । कच्चित्ते सफला दारा: कच्चित्ते सफलं श्रुतम् ।। २.१००.७३ ।।
kaccitte saphalā vedā: kaccitte saphalā: kriyā: | kaccitte saphalā dārā: kaccitte saphalaṃ śrutam || 2.100.73 ||
कच्चिदेषैव ते बुद्धिर्यथोक्ता मम राघव । आयुष्या च यशस्या च धर्मकामार्थसंहिता ।। २.१००.७४ ।।
kaccideṣaiva te buddhiryathoktā mama rāghava | āyuṣyā ca yaśasyā ca dharmakāmārthasaṃhitā || 2.100.74 ||
यां वृत्तिं वर्त्तते तातो यां च न: प्रपितामहा: । तां वृत्तिं वर्त्तसे कच्चिद्या च सत्पथगा शुभा ।। २.१००.७५ ।।
yāṃ vṛttiṃ varttate tāto yāṃ ca na: prapitāmahā: | tāṃ vṛttiṃ varttase kaccidyā ca satpathagā śubhā || 2.100.75 ||
कच्चित् स्वादु कृतं भोज्यमेको नाश्नासि राघव । कच्चिदाशंसमानेभ्यो मित्रेभ्य: सम्प्रयच्छसि ।। २.१००.७६ ।।
kaccit svādu kṛtaṃ bhojyameko nāśnāsi rāghava | kaccidāśaṃsamānebhyo mitrebhya: samprayacchasi || 2.100.76 ||
राजा तु धर्मेण हि पालयित्वा महामतिर्दण्डधर: प्रजानाम् । अवाप्य कृत्स्नां वसुधां यथावदितश्च्युत: स्वर्गमुपैति विद्वान् ।। २.१००.७७ ।।
rājā tu dharmeṇa hi pālayitvā mahāmatirdaṇḍadhara: prajānām | avāpya kṛtsnāṃ vasudhāṃ yathāvaditaścyuta: svargamupaiti vidvān || 2.100.77 ||
इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे शततम: सर्ग: ।। १०० ।।
ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe vālmīkīye ādikāvye śrīmadayodhyākāṇḍe śatatama: sarga: || 100 ||
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Dashboard
Verses & Playlist
Saved Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
