This overlay will guide you through the buttons:

| |
|
Shloka 1
श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अयोध्याकाण्डे षड्विंशः सर्गः ॥२-२६॥

PADACHEDA

श्रीमत्-वाल्मीकिय-रामायणे अयोध्या-काण्डे षड्विंशः सर्गः ॥२॥

TRANSLITERATION

śrīmat-vālmīkiya-rāmāyaṇe ayodhyā-kāṇḍe ṣaḍviṃśaḥ sargaḥ ..2..
Shloka 1
अभिवाद्य तु कौसल्यां रामः सम्प्रस्थितो वनम्।कृतस्वस्त्ययनो मात्रा धर्मिष्ठे वर्त्मनि स्थितः॥ १॥

PADACHEDA

अभिवाद्य तु कौसल्याम् रामः सम्प्रस्थितः वनम्।कृत-स्वस्त्ययनः मात्रा धर्मिष्ठे वर्त्मनि स्थितः॥ १॥

TRANSLITERATION

abhivādya tu kausalyām rāmaḥ samprasthitaḥ vanam.kṛta-svastyayanaḥ mātrā dharmiṣṭhe vartmani sthitaḥ.. 1..
Shloka 2
विराजयन् राजसुतो राजमार्गं नरैर्वृतम्।हृदयान्याममन्थेव जनस्य गुणवत्तया॥ २॥

PADACHEDA

विराजयन् राज-सुतः राजमार्गम् नरैः वृतम्।हृदयानि आममन्थ इव जनस्य गुणवत्-तया॥ २॥

TRANSLITERATION

virājayan rāja-sutaḥ rājamārgam naraiḥ vṛtam.hṛdayāni āmamantha iva janasya guṇavat-tayā.. 2..
Shloka 3
वैदेही चापि तत् सर्वं न शुश्राव तपस्विनी।तदेव हृदि तस्याश्च यौवराज्याभिषेचनम्॥ ३॥

PADACHEDA

वैदेही च अपि तत् सर्वम् न शुश्राव तपस्विनी।तत् एव हृदि तस्याः च यौवराज्य-अभिषेचनम्॥ ३॥

TRANSLITERATION

vaidehī ca api tat sarvam na śuśrāva tapasvinī.tat eva hṛdi tasyāḥ ca yauvarājya-abhiṣecanam.. 3..
Shloka 4
देवकार्यं स्म सा कृत्वा कृतज्ञा हृष्टचेतना।अभिज्ञा राजधर्माणां राजपुत्री प्रतीक्षति॥ ४॥

PADACHEDA

देव-कार्यम् स्म सा कृत्वा कृतज्ञा हृष्ट-चेतना।अभिज्ञाः राज-धर्माणाम् राज-पुत्री प्रतीक्षति॥ ४॥

TRANSLITERATION

deva-kāryam sma sā kṛtvā kṛtajñā hṛṣṭa-cetanā.abhijñāḥ rāja-dharmāṇām rāja-putrī pratīkṣati.. 4..
Shloka 5
प्रविवेशाथ रामस्तु स्ववेश्म सुविभूषितम्।प्रहृष्टजनसम्पूर्णं ह्रिया किंचिदवाङ्मुखः॥ ५॥

PADACHEDA

प्रविवेश अथ रामः तु स्व-वेश्म सु विभूषितम्।प्रहृष्ट-जन-सम्पूर्णम् ह्रिया किंचिद् अवाङ्मुखः॥ ५॥

TRANSLITERATION

praviveśa atha rāmaḥ tu sva-veśma su vibhūṣitam.prahṛṣṭa-jana-sampūrṇam hriyā kiṃcid avāṅmukhaḥ.. 5..
Shloka 6
अथ सीता समुत्पत्य वेपमाना च तं पतिम्।अपश्यच्छोकसंतप्तं चिन्ताव्याकुलितेन्द्रियम्॥ ६॥

PADACHEDA

अथ सीता समुत्पत्य वेपमाना च तम् पतिम्।अपश्यत् शोक-संतप्तम् चिन्ता-व्याकुलित-इन्द्रियम्॥ ६॥

TRANSLITERATION

atha sītā samutpatya vepamānā ca tam patim.apaśyat śoka-saṃtaptam cintā-vyākulita-indriyam.. 6..
Shloka 7
तां दृष्ट्वा स हि धर्मात्मा न शशाक मनोगतम्।तं शोकं राघवः सोढुं ततो विवृततां गतः॥ ७॥

PADACHEDA

ताम् दृष्ट्वा स हि धर्म-आत्मा न शशाक मनोगतम्।तम् शोकम् राघवः सोढुम् ततस् विवृत-ताम् गतः॥ ७॥

TRANSLITERATION

tām dṛṣṭvā sa hi dharma-ātmā na śaśāka manogatam.tam śokam rāghavaḥ soḍhum tatas vivṛta-tām gataḥ.. 7..
Shloka 8
विवर्णवदनं दृष्ट्वा तं प्रस्विन्नममर्षणम्।आह दुःखाभिसंतप्ता किमिदानीमिदं प्रभो॥ ८॥

PADACHEDA

विवर्ण-वदनम् दृष्ट्वा तम् प्रस्विन्नम् अमर्षणम्।आह दुःख-अभिसंतप्ता किम् इदानीम् इदम् प्रभो॥ ८॥

TRANSLITERATION

vivarṇa-vadanam dṛṣṭvā tam prasvinnam amarṣaṇam.āha duḥkha-abhisaṃtaptā kim idānīm idam prabho.. 8..
Shloka 9
अद्य बार्हस्पतः श्रीमान् युक्तः पुष्येण राघव।प्रोच्यते ब्राह्मणैः प्राज्ञैः केन त्वमसि दुर्मनाः॥ ९॥

PADACHEDA

अद्य बार्हस्पतः श्रीमान् युक्तः पुष्येण राघव।प्रोच्यते ब्राह्मणैः प्राज्ञैः केन त्वम् असि दुर्मनाः॥ ९॥

TRANSLITERATION

adya bārhaspataḥ śrīmān yuktaḥ puṣyeṇa rāghava.procyate brāhmaṇaiḥ prājñaiḥ kena tvam asi durmanāḥ.. 9..
Shloka 10
न ते शतशलाकेन जलफेननिभेन च।आवृतं वदनं वल्गु च्छत्रेणाभिविराजते॥ १०॥

PADACHEDA

न ते शत-शलाकेन जलफेन-निभेन च।आवृतम् वदनम् वल्गु छत्रेण अभिविराजते॥ १०॥

TRANSLITERATION

na te śata-śalākena jalaphena-nibhena ca.āvṛtam vadanam valgu chatreṇa abhivirājate.. 10..
Shloka 11
व्यजनाभ्यां च मुख्याभ्यां शतपत्रनिभेक्षणम्।चन्द्रहंसप्रकाशाभ्यां वीज्यते न तवाननम्॥ ११॥

PADACHEDA

व्यजनाभ्याम् च मुख्याभ्याम् शतपत्र-निभ-ईक्षणम्।चन्द्र-हंस-प्रकाशाभ्याम् वीज्यते न तव आननम्॥ ११॥

TRANSLITERATION

vyajanābhyām ca mukhyābhyām śatapatra-nibha-īkṣaṇam.candra-haṃsa-prakāśābhyām vījyate na tava ānanam.. 11..
Shloka 12
वाग्मिनो वन्दिनश्चापि प्रहृष्टास्त्वां नरर्षभ।स्तुवन्तो नाद्य दृश्यन्ते मङ्गलैः सूतमागधाः॥ १२॥

PADACHEDA

वाग्मिनः वन्दिनः च अपि प्रहृष्टाः त्वाम् नर-ऋषभ।स्तुवन्तः न अद्य दृश्यन्ते मङ्गलैः सूत-मागधाः॥ १२॥

TRANSLITERATION

vāgminaḥ vandinaḥ ca api prahṛṣṭāḥ tvām nara-ṛṣabha.stuvantaḥ na adya dṛśyante maṅgalaiḥ sūta-māgadhāḥ.. 12..
Shloka 13
न ते क्षौद्रं च दधि च ब्राह्मणा वेदपारगाः।मूर्ध्नि मूर्धाभिषिक्तस्य ददति स्म विधानतः॥ १३॥

PADACHEDA

न ते क्षौद्रम् च दधि च ब्राह्मणाः वेदपारगाः।मूर्ध्नि मूर्धाभिषिक्तस्य ददति स्म विधानतः॥ १३॥

TRANSLITERATION

na te kṣaudram ca dadhi ca brāhmaṇāḥ vedapāragāḥ.mūrdhni mūrdhābhiṣiktasya dadati sma vidhānataḥ.. 13..
Shloka 14
न त्वां प्रकृतयः सर्वाः श्रेणीमुख्याश्च भूषिताः।अनुव्रजितुमिच्छन्ति पौरजानपदास्तथा॥ १४॥

PADACHEDA

न त्वाम् प्रकृतयः सर्वाः श्रेणी-मुख्याः च भूषिताः।अनुव्रजितुम् इच्छन्ति पौर-जानपदाः तथा॥ १४॥

TRANSLITERATION

na tvām prakṛtayaḥ sarvāḥ śreṇī-mukhyāḥ ca bhūṣitāḥ.anuvrajitum icchanti paura-jānapadāḥ tathā.. 14..
Shloka 15
चतुर्भिर्वेगसम्पन्नैर्हयैः काञ्चनभूषणैः।मुख्यः पुष्परथो युक्तः किं न गच्छति तेऽग्रतः॥ १५॥

PADACHEDA

चतुर्भिः वेग-सम्पन्नैः हयैः काञ्चन-भूषणैः।मुख्यः पुष्परथः युक्तः किम् न गच्छति ते अग्रतस्॥ १५॥

TRANSLITERATION

caturbhiḥ vega-sampannaiḥ hayaiḥ kāñcana-bhūṣaṇaiḥ.mukhyaḥ puṣparathaḥ yuktaḥ kim na gacchati te agratas.. 15..
Shloka 16
न हस्ती चाग्रतः श्रीमान् सर्वलक्षणपूजितः।प्रयाणे लक्ष्यते वीर कृष्णमेघगिरिप्रभः॥ १६॥

PADACHEDA

न हस्ती च अग्रतस् श्रीमान् सर्व-लक्षण-पूजितः।प्रयाणे लक्ष्यते वीर कृष्ण-मेघ-गिरि-प्रभः॥ १६॥

TRANSLITERATION

na hastī ca agratas śrīmān sarva-lakṣaṇa-pūjitaḥ.prayāṇe lakṣyate vīra kṛṣṇa-megha-giri-prabhaḥ.. 16..
Shloka 17
न च काञ्चनचित्रं ते पश्यामि प्रियदर्शन।भद्रासनं पुरस्कृत्य यान्तं वीर पुरःसरम्॥ १७॥

PADACHEDA

न च काञ्चन-चित्रम् ते पश्यामि प्रिय-दर्शन।भद्रासनम् पुरस्कृत्य यान्तम् वीर पुरःसरम्॥ १७॥

TRANSLITERATION

na ca kāñcana-citram te paśyāmi priya-darśana.bhadrāsanam puraskṛtya yāntam vīra puraḥsaram.. 17..
Shloka 18
अभिषेको यदा सज्जः किमिदानीमिदं तव।अपूर्वो मुखवर्णश्च न प्रहर्षश्च लक्ष्यते॥ १८॥

PADACHEDA

अभिषेकः यदा सज्जः किम् इदानीम् इदम् तव।अपूर्वः मुख-वर्णः च न प्रहर्षः च लक्ष्यते॥ १८॥

TRANSLITERATION

abhiṣekaḥ yadā sajjaḥ kim idānīm idam tava.apūrvaḥ mukha-varṇaḥ ca na praharṣaḥ ca lakṣyate.. 18..
Shloka 19
इतीव विलपन्तीं तां प्रोवाच रघुनन्दनः।सीते तत्रभवांस्तातः प्रव्राजयति मां वनम्॥ १९॥

PADACHEDA

इति इव विलपन्तीम् ताम् प्रोवाच रघुनन्दनः।सीते तत्रभवान् तातः प्रव्राजयति माम् वनम्॥ १९॥

TRANSLITERATION

iti iva vilapantīm tām provāca raghunandanaḥ.sīte tatrabhavān tātaḥ pravrājayati mām vanam.. 19..
Shloka 20
कुले महति सम्भूते धर्मज्ञे धर्मचारिणि।शृणु जानकि येनेदं क्रमेणाद्यागतं मम॥ २०॥

PADACHEDA

कुले महति सम्भूते धर्म-ज्ञे धर्म-चारिणि।शृणु जानकि येन इदम् क्रमेण अद्य आगतम् मम॥ २०॥

TRANSLITERATION

kule mahati sambhūte dharma-jñe dharma-cāriṇi.śṛṇu jānaki yena idam krameṇa adya āgatam mama.. 20..
Shloka 21
राज्ञा सत्यप्रतिज्ञेन पित्रा दशरथेन वै।कैकेय्यै मम मात्रे तु पुरा दत्तौ महावरौ॥ २१॥

PADACHEDA

राज्ञा सत्य-प्रतिज्ञेन पित्रा दशरथेन वै।कैकेय्यै मम मात्रे तु पुरा दत्तौ महा-वरौ॥ २१॥

TRANSLITERATION

rājñā satya-pratijñena pitrā daśarathena vai.kaikeyyai mama mātre tu purā dattau mahā-varau.. 21..
Shloka 22
तयाद्य मम सज्जेऽस्मिन्नभिषेके नृपोद्यते।प्रचोदितः स समयो धर्मेण प्रतिनिर्जितः॥ २२॥

PADACHEDA

तया अद्य मम सज्जे अस्मिन् अभिषेके नृप-उद्यते।प्रचोदितः स समयः धर्मेण प्रतिनिर्जितः॥ २२॥

TRANSLITERATION

tayā adya mama sajje asmin abhiṣeke nṛpa-udyate.pracoditaḥ sa samayaḥ dharmeṇa pratinirjitaḥ.. 22..
Shloka 23
चतुर्दश हि वर्षाणि वस्तव्यं दण्डके मया।पित्रा मे भरतश्चापि यौवराज्ये नियोजितः॥ २३॥

PADACHEDA

चतुर्दश हि वर्षाणि वस्तव्यम् दण्डके मया।पित्रा मे भरतः च अपि यौवराज्ये नियोजितः॥ २३॥

TRANSLITERATION

caturdaśa hi varṣāṇi vastavyam daṇḍake mayā.pitrā me bharataḥ ca api yauvarājye niyojitaḥ.. 23..
Shloka 24
सोऽहं त्वामागतो द्रष्टुं प्रस्थितो विजनं वनम्।भरतस्य समीपे ते नाहं कथ्यः कदाचन॥ २४॥

PADACHEDA

सः अहम् त्वाम् आगतः द्रष्टुम् प्रस्थितः विजनम् वनम्।भरतस्य समीपे ते न अहम् कथ्यः कदाचन॥ २४॥

TRANSLITERATION

saḥ aham tvām āgataḥ draṣṭum prasthitaḥ vijanam vanam.bharatasya samīpe te na aham kathyaḥ kadācana.. 24..
Shloka 25
ऋद्धियुक्ता हि पुरुषा न सहन्ते परस्तवम्।तस्मान्न ते गुणाः कथ्या भरतस्याग्रतो मम॥ २५॥

PADACHEDA

ऋद्धि-युक्ताः हि पुरुषाः न सहन्ते पर-स्तवम्।तस्मात् न ते गुणाः कथ्याः भरतस्य अग्रतस् मम॥ २५॥

TRANSLITERATION

ṛddhi-yuktāḥ hi puruṣāḥ na sahante para-stavam.tasmāt na te guṇāḥ kathyāḥ bharatasya agratas mama.. 25..
Shloka 26
अहं ते नानुवक्तव्यो विशेषेण कदाचन।अनुकूलतया शक्यं समीपे तस्य वर्तितुम्॥ २६॥

PADACHEDA

अहम् ते न अनुवक्तव्यः विशेषेण कदाचन।अनुकूल-तया शक्यम् समीपे तस्य वर्तितुम्॥ २६॥

TRANSLITERATION

aham te na anuvaktavyaḥ viśeṣeṇa kadācana.anukūla-tayā śakyam samīpe tasya vartitum.. 26..
Shloka 27
तस्मै दत्तं नृपतिना यौवराज्यं सनातनम्।स प्रसाद्यस्त्वया सीते नृपतिश्च विशेषतः॥ २७॥

PADACHEDA

तस्मै दत्तम् नृपतिना यौवराज्यम् सनातनम्।स प्रसाद्यः त्वया सीते नृपतिः च विशेषतः॥ २७॥

TRANSLITERATION

tasmai dattam nṛpatinā yauvarājyam sanātanam.sa prasādyaḥ tvayā sīte nṛpatiḥ ca viśeṣataḥ.. 27..
Shloka 28
अहं चापि प्रतिज्ञां तां गुरोः समनुपालयन्।वनमद्यैव यास्यामि स्थिरीभव मनस्विनि॥ २८॥

PADACHEDA

अहम् च अपि प्रतिज्ञाम् ताम् गुरोः समनुपालयन्।वनम् अद्या एव यास्यामि स्थिरीभव मनस्विनि॥ २८॥

TRANSLITERATION

aham ca api pratijñām tām guroḥ samanupālayan.vanam adyā eva yāsyāmi sthirībhava manasvini.. 28..
Shloka 29
याते च मयि कल्याणि वनं मुनिनिषेवितम्।व्रतोपवासपरया भवितव्यं त्वयानघे॥ २९॥

PADACHEDA

याते च मयि कल्याणि वनम् मुनि-निषेवितम्।व्रत-उपवास-परया भवितव्यम् त्वया अनघे॥ २९॥

TRANSLITERATION

yāte ca mayi kalyāṇi vanam muni-niṣevitam.vrata-upavāsa-parayā bhavitavyam tvayā anaghe.. 29..
Shloka 30
कल्यमुत्थाय देवानां कृत्वा पूजां यथाविधि।वन्दितव्यो दशरथः पिता मम जनेश्वरः॥ ३०॥

PADACHEDA

कल्यम् उत्थाय देवानाम् कृत्वा पूजाम् यथाविधि।वन्दितव्यः दशरथः पिता मम जनेश्वरः॥ ३०॥

TRANSLITERATION

kalyam utthāya devānām kṛtvā pūjām yathāvidhi.vanditavyaḥ daśarathaḥ pitā mama janeśvaraḥ.. 30..
Shloka 31
माता च मम कौसल्या वृद्धा संतापकर्शिता।धर्ममेवाग्रतः कृत्वा त्वत्तः सम्मानमर्हति॥ ३१॥

PADACHEDA

माता च मम कौसल्या वृद्धा संताप-कर्शिता।धर्मम् एव अग्रतस् कृत्वा त्वत्तः सम्मानम् अर्हति॥ ३१॥

TRANSLITERATION

mātā ca mama kausalyā vṛddhā saṃtāpa-karśitā.dharmam eva agratas kṛtvā tvattaḥ sammānam arhati.. 31..
Shloka 32
वन्दितव्याश्च ते नित्यं याः शेषा मम मातरः।स्नेहप्रणयसम्भोगैः समा हि मम मातरः॥ ३२॥

PADACHEDA

वन्दितव्याः च ते नित्यम् याः शेषाः मम मातरः।स्नेह-प्रणय-सम्भोगैः समाः हि मम मातरः॥ ३२॥

TRANSLITERATION

vanditavyāḥ ca te nityam yāḥ śeṣāḥ mama mātaraḥ.sneha-praṇaya-sambhogaiḥ samāḥ hi mama mātaraḥ.. 32..
Shloka 33
भ्रातृपुत्रसमौ चापि द्रष्टव्यौ च विशेषतः।त्वया भरतशत्रुघ्नौ प्राणैः प्रियतरौ मम॥ ३३॥

PADACHEDA

भ्रातृ-पुत्र-समौ च अपि द्रष्टव्यौ च विशेषतः।त्वया भरत-शत्रुघ्नौ प्राणैः प्रियतरौ मम॥ ३३॥

TRANSLITERATION

bhrātṛ-putra-samau ca api draṣṭavyau ca viśeṣataḥ.tvayā bharata-śatrughnau prāṇaiḥ priyatarau mama.. 33..
Shloka 34
विप्रियं च न कर्तव्यं भरतस्य कदाचन।स हि राजा च वैदेहि देशस्य च कुलस्य च॥ ३४॥

PADACHEDA

विप्रियम् च न कर्तव्यम् भरतस्य कदाचन।स हि राजा च वैदेहि देशस्य च कुलस्य च॥ ३४॥

TRANSLITERATION

vipriyam ca na kartavyam bharatasya kadācana.sa hi rājā ca vaidehi deśasya ca kulasya ca.. 34..
Shloka 35
आराधिता हि शीलेन प्रयत्नैश्चोपसेविताः।राजानः सम्प्रसीदन्ति प्रकुप्यन्ति विपर्यये॥ ३५॥

PADACHEDA

आराधिताः हि शीलेन प्रयत्नैः च उपसेविताः।राजानः सम्प्रसीदन्ति प्रकुप्यन्ति विपर्यये॥ ३५॥

TRANSLITERATION

ārādhitāḥ hi śīlena prayatnaiḥ ca upasevitāḥ.rājānaḥ samprasīdanti prakupyanti viparyaye.. 35..
Shloka 36
औरस्यानपि पुत्रान् हि त्यजन्त्यहितकारिणः।समर्थान् सम्प्रगृह्णन्ति जनानपि नराधिपाः॥ ३६॥

PADACHEDA

औरस्यान् अपि पुत्रान् हि त्यजन्ति अहित-कारिणः।समर्थान् सम्प्रगृह्णन्ति जनान् अपि नराधिपाः॥ ३६॥

TRANSLITERATION

aurasyān api putrān hi tyajanti ahita-kāriṇaḥ.samarthān sampragṛhṇanti janān api narādhipāḥ.. 36..
Shloka 37
सा त्वं वसेह कल्याणि राज्ञः समनुवर्तिनी।भरतस्य रता धर्मे सत्यव्रतपरायणा॥ ३७॥

PADACHEDA

सा त्वम् वस इह कल्याणि राज्ञः समनुवर्तिनी।भरतस्य रता धर्मे सत्य-व्रत-परायणा॥ ३७॥

TRANSLITERATION

sā tvam vasa iha kalyāṇi rājñaḥ samanuvartinī.bharatasya ratā dharme satya-vrata-parāyaṇā.. 37..
Shloka 38
अहं गमिष्यामि महावनं प्रिये त्वया हि वस्तव्यमिहैव भामिनि।यथा व्यलीकं कुरुषे न कस्यचित् तथा त्वया कार्यमिदं वचो मम॥ ३८॥

PADACHEDA

अहम् गमिष्यामि महा-वनम् प्रिये त्वया हि वस्तव्यम् इह एव भामिनि।यथा व्यलीकम् कुरुषे न कस्यचिद् तथा त्वया कार्यम् इदम् वचः मम॥ ३८॥

TRANSLITERATION

aham gamiṣyāmi mahā-vanam priye tvayā hi vastavyam iha eva bhāmini.yathā vyalīkam kuruṣe na kasyacid tathā tvayā kāryam idam vacaḥ mama.. 38..
Shloka 39
इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये अयोध्याकाण्डे षड्विंशः सर्गः ॥२-२६॥

PADACHEDA

इति आर्षे श्रीमत्-रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये अयोध्या-काण्डे षड्विंशः सर्गः ॥२॥

TRANSLITERATION

iti ārṣe śrīmat-rāmāyaṇe vālmīkīye ādikāvye ayodhyā-kāṇḍe ṣaḍviṃśaḥ sargaḥ ..2..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


Shloka QR Code

🔗

🪔 Powered by Gyaandweep.com

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 100 Vedic Scriptures and 1000s of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In