This overlay will guide you through the buttons:

| |
|
Shloka 1
श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अयोध्याकाण्डे अष्टचत्वारिंशः सर्गः ॥२-४८॥

PADACHEDA

श्रीमत्-वाल्मीकिय-रामायणे अयोध्या-काण्डे अष्टचत्वारिंशः सर्गः ॥२॥

TRANSLITERATION

śrīmat-vālmīkiya-rāmāyaṇe ayodhyā-kāṇḍe aṣṭacatvāriṃśaḥ sargaḥ ..2..
Shloka 1
तेषामेवम् विष्ण्णानाम्पीडितानामतीव च । बाष्पविप्लुतनेत्राणाम् सशोकानाम् मुमूर्षया ॥२-४८-१॥

PADACHEDA

तेषाम् एवम् विष्ण्णानाम् पीडितानाम् अतीव च । बाष्प-विप्लुत-नेत्राणाम् स शोकानाम् मुमूर्षया ॥२॥

TRANSLITERATION

teṣām evam viṣṇṇānām pīḍitānām atīva ca . bāṣpa-vipluta-netrāṇām sa śokānām mumūrṣayā ..2..
Shloka 2
अनुगम्य निवृत्तानाम् रामम् नगर वासिनाम् । उद्गतानि इव सत्त्वानि बभूवुर् अमनस्विनाम् ॥२-४८-२॥

PADACHEDA

अनुगम्य निवृत्तानाम् रामम् नगर-वासिनाम् । उद्गतानि इव सत्त्वानि बभूवुः अमनस्विनाम् ॥२॥

TRANSLITERATION

anugamya nivṛttānām rāmam nagara-vāsinām . udgatāni iva sattvāni babhūvuḥ amanasvinām ..2..
Shloka 3
स्वम् स्वम् निलयम् आगम्य पुत्र दारैः समावृताः । अश्रूणि मुमुचुः सर्वे बाष्पेण पिहित आननाः ॥२-४८-३॥

PADACHEDA

स्वम् स्वम् निलयम् आगम्य पुत्र-दारैः समावृताः । अश्रूणि मुमुचुः सर्वे बाष्पेण पिहित-आननाः ॥२॥

TRANSLITERATION

svam svam nilayam āgamya putra-dāraiḥ samāvṛtāḥ . aśrūṇi mumucuḥ sarve bāṣpeṇa pihita-ānanāḥ ..2..
Shloka 4
न च आहृष्यन् न च अमोदन् वणिजो न प्रसारयन् । न च अशोभन्त पण्यानि न अपचन् गृह मेधिनः ॥२-४८-४॥

PADACHEDA

न च आहृष्यन् न च अमोदन् वणिजः न प्रसारयन् । न च अशोभन्त पण्यानि न अपचन् गृह-मेधिनः ॥२॥

TRANSLITERATION

na ca āhṛṣyan na ca amodan vaṇijaḥ na prasārayan . na ca aśobhanta paṇyāni na apacan gṛha-medhinaḥ ..2..
Shloka 5
नष्टम् दृष्ट्वा न अभ्यनन्दन् विपुलम् वा धन आगमम् । पुत्रम् प्रथमजम् लब्ध्वा जननी न अभ्यनन्दत ॥२-४८-५॥

PADACHEDA

नष्टम् दृष्ट्वा न अभ्यनन्दन् विपुलम् वा धन-आगमम् । पुत्रम् प्रथमजम् लब्ध्वा जननी न अभ्यनन्दत ॥२॥

TRANSLITERATION

naṣṭam dṛṣṭvā na abhyanandan vipulam vā dhana-āgamam . putram prathamajam labdhvā jananī na abhyanandata ..2..
Shloka 6
गृहे गृहे रुदन्त्यः च भर्तारम् गृहम् आगतम् । व्यगर्हयन्तः दुह्ख आर्ता वाग्भिस् तोत्रैः इव द्विपान् ॥२-४८-६॥

PADACHEDA

गृहे गृहे रुदन्त्यः च भर्तारम् गृहम् आगतम् । व्यगर्हयन्तः दुह्ख-आर्ता वाग्भिः तोत्रैः इव द्विपान् ॥२॥

TRANSLITERATION

gṛhe gṛhe rudantyaḥ ca bhartāram gṛham āgatam . vyagarhayantaḥ duhkha-ārtā vāgbhiḥ totraiḥ iva dvipān ..2..
Shloka 7
किम् नु तेषाम् गृहैः कार्यम् किम् दारैः किम् धनेन वा । पुत्रैः वा किम् सुखैः वा अपि ये न पश्यन्ति राघवम् ॥२-४८-७॥

PADACHEDA

किम् नु तेषाम् गृहैः कार्यम् किम् दारैः किम् धनेन वा । पुत्रैः वा किम् सुखैः वा अपि ये न पश्यन्ति राघवम् ॥२॥

TRANSLITERATION

kim nu teṣām gṛhaiḥ kāryam kim dāraiḥ kim dhanena vā . putraiḥ vā kim sukhaiḥ vā api ye na paśyanti rāghavam ..2..
Shloka 8
एकः सत् पुरुषो लोके लक्ष्मणः सह सीतया । यो अनुगच्चति काकुत्स्थम् रामम् परिचरन् वने ॥२-४८-८॥

PADACHEDA

एकः सत् पुरुषः लोके लक्ष्मणः सह सीतया । यः अनुगच्छति काकुत्स्थम् रामम् परिचरन् वने ॥२॥

TRANSLITERATION

ekaḥ sat puruṣaḥ loke lakṣmaṇaḥ saha sītayā . yaḥ anugacchati kākutstham rāmam paricaran vane ..2..
Shloka 9
आपगाः कृत पुण्याः ताः पद्मिन्यः च सराम्सि च । येषु स्नास्यति काकुत्स्थो विगाह्य सलिलम् शुचि ॥२-४८-९॥

PADACHEDA

आपगाः कृत-पुण्याः ताः पद्मिन्यः च सराम्सि च । येषु स्नास्यति काकुत्स्थः विगाह्य सलिलम् शुचि ॥२॥

TRANSLITERATION

āpagāḥ kṛta-puṇyāḥ tāḥ padminyaḥ ca sarāmsi ca . yeṣu snāsyati kākutsthaḥ vigāhya salilam śuci ..2..
Shloka 10
शोभयिष्यन्ति काकुत्स्थम् अटव्यो रम्य काननाः । आपगाः च महा अनूपाः सानुमन्तः च पर्वताः ॥२-४८-१०॥

PADACHEDA

शोभयिष्यन्ति काकुत्स्थम् अटव्यः रम्य काननाः । आपगाः च महा-अनूपाः सानुमन्तः च पर्वताः ॥२॥

TRANSLITERATION

śobhayiṣyanti kākutstham aṭavyaḥ ramya kānanāḥ . āpagāḥ ca mahā-anūpāḥ sānumantaḥ ca parvatāḥ ..2..
Shloka 11
काननम् वा अपि शैलम् वा यम् रामः अभिगमिष्यति । प्रिय अतिथिम् इव प्राप्तम् न एनम् शक्ष्यन्ति अनर्चितुम् ॥२-४८-११॥

PADACHEDA

काननम् वा अपि शैलम् वा यम् रामः अभिगमिष्यति । प्रिय-अतिथिम् इव प्राप्तम् न एनम् शक्ष्यन्ति अनर्चितुम् ॥२॥

TRANSLITERATION

kānanam vā api śailam vā yam rāmaḥ abhigamiṣyati . priya-atithim iva prāptam na enam śakṣyanti anarcitum ..2..
Shloka 12
विचित्र कुसुम आपीडा बहु मन्जलि धारिणः । अकाले च अपि मुख्यानि पुष्पाणि च फलानि च ॥२-४८-१२॥

PADACHEDA

विचित्र-कुसुम-आपीडा बहु-मन्जलि-धारिणः । अकाले च अपि मुख्यानि पुष्पाणि च फलानि च ॥२॥

TRANSLITERATION

vicitra-kusuma-āpīḍā bahu-manjali-dhāriṇaḥ . akāle ca api mukhyāni puṣpāṇi ca phalāni ca ..2..
Shloka 13
अकाले चापि मुख्यानि पुष्पाणि च फलानि च । दर्शयिष्यन्ति अनुक्रोशात् गिरयो रामम् आगतम् ॥२-४८-१३॥

PADACHEDA

अकाले च अपि मुख्यानि पुष्पाणि च फलानि च । दर्शयिष्यन्ति अनुक्रोशात् गिरयः रामम् आगतम् ॥२॥

TRANSLITERATION

akāle ca api mukhyāni puṣpāṇi ca phalāni ca . darśayiṣyanti anukrośāt girayaḥ rāmam āgatam ..2..
Shloka 14
प्रस्रविष्यन्ति तोयानि विमलानि महीधराः । विदर्शयन्तः विविधान् भूयः चित्रामः च निर्झरान् ॥२-४८-१४॥

PADACHEDA

प्रस्रविष्यन्ति तोयानि विमलानि महीधराः । विदर्शयन्तः विविधान् भूयस् चित्रामः च निर्झरान् ॥२॥

TRANSLITERATION

prasraviṣyanti toyāni vimalāni mahīdharāḥ . vidarśayantaḥ vividhān bhūyas citrāmaḥ ca nirjharān ..2..
Shloka 15
पादपाः पर्वत अग्रेषु रमयिष्यन्ति राघवम् । यत्र रामः भयम् न अत्र न अस्ति तत्र पराभवः ॥२-४८-१५॥

PADACHEDA

पादपाः पर्वत-अग्रेषु रमयिष्यन्ति राघवम् । यत्र रामः भयम् न अत्र न अस्ति तत्र पराभवः ॥२॥

TRANSLITERATION

pādapāḥ parvata-agreṣu ramayiṣyanti rāghavam . yatra rāmaḥ bhayam na atra na asti tatra parābhavaḥ ..2..
Shloka 16
स हि शूरः महा बाहुः पुत्रः दशरथस्य च । पुरा भवति नो दूरात् अनुगच्चाम राघवम् ॥२-४८-१६॥

PADACHEDA

स हि शूरः महा-बाहुः पुत्रः दशरथस्य च । पुरा भवति नः दूरात् अनुगच्चाम राघवम् ॥२॥

TRANSLITERATION

sa hi śūraḥ mahā-bāhuḥ putraḥ daśarathasya ca . purā bhavati naḥ dūrāt anugaccāma rāghavam ..2..
Shloka 17
पादच् चाया सुखा भर्तुस् तादृशस्य महात्मनः । स हि नाथो जनस्य अस्य स गतिः स परायणम् ॥२-४८-१७॥

PADACHEDA

चाया सुखा भर्तुः तादृशस्य महात्मनः । स हि नाथः जनस्य अस्य स गतिः स परायणम् ॥२॥

TRANSLITERATION

cāyā sukhā bhartuḥ tādṛśasya mahātmanaḥ . sa hi nāthaḥ janasya asya sa gatiḥ sa parāyaṇam ..2..
Shloka 18
वयम् परिचरिष्यामः सीताम् यूयम् तु राघवम् । इति पौर स्त्रियो भर्तृऋन् दुह्ख आर्ताः तत् तत् अब्रुवन् ॥२-४८-१८॥

PADACHEDA

वयम् परिचरिष्यामः सीताम् यूयम् तु राघवम् । इति पौर-स्त्रियः भर्तृऋन् दुह्ख-आर्ताः तत् तत् अब्रुवन् ॥२॥

TRANSLITERATION

vayam paricariṣyāmaḥ sītām yūyam tu rāghavam . iti paura-striyaḥ bhartṛṛn duhkha-ārtāḥ tat tat abruvan ..2..
Shloka 19
युष्माकम् राघवो अरण्ये योग क्षेमम् विधास्यति । सीता नारी जनस्य अस्य योग क्षेमम् करिष्यति ॥२-४८-१९॥

PADACHEDA

युष्माकम् राघवो अरण्ये योग-क्षेमम् विधास्यति । सीता नारी जनस्य अस्य योग-क्षेमम् करिष्यति ॥२॥

TRANSLITERATION

yuṣmākam rāghavo araṇye yoga-kṣemam vidhāsyati . sītā nārī janasya asya yoga-kṣemam kariṣyati ..2..
Shloka 20
को न्व् अनेन अप्रतीतेन स उत्कण्ठित जनेन च । सम्प्रीयेत अमनोज्ञेन वासेन हृत चेतसा ॥२-४८-२०॥

PADACHEDA

कः नु अनेन अप्रतीतेन सः उत्कण्ठित जनेन च । सम्प्रीयेत अमनोज्ञेन वासेन हृत-चेतसा ॥२॥

TRANSLITERATION

kaḥ nu anena apratītena saḥ utkaṇṭhita janena ca . samprīyeta amanojñena vāsena hṛta-cetasā ..2..
Shloka 21
कैकेय्या यदि चेद् राज्यम् स्यात् अधर्म्यम् अनाथवत् । न हि नो जीवितेन अर्थः कुतः पुत्रैः कुतः धनैः ॥२-४८-२१॥

PADACHEDA

कैकेय्याः यदि चेद् राज्यम् स्यात् अधर्म्यम् अनाथवत् । न हि नो जीवितेन अर्थः कुतस् पुत्रैः कुतस् धनैः ॥२॥

TRANSLITERATION

kaikeyyāḥ yadi ced rājyam syāt adharmyam anāthavat . na hi no jīvitena arthaḥ kutas putraiḥ kutas dhanaiḥ ..2..
Shloka 22
यया पुत्रः च भर्ता च त्यक्ताव् ऐश्वर्य कारणात् । कम् सा परिहरेद् अन्यम् कैकेयी कुल पाम्सनी ॥२-४८-२२॥

PADACHEDA

यया पुत्रः च भर्ता च त्यक्तौ ऐश्वर्य-कारणात् । कम् सा परिहरेद् अन्यम् कैकेयी कुल-पाम्सनी ॥२॥

TRANSLITERATION

yayā putraḥ ca bhartā ca tyaktau aiśvarya-kāraṇāt . kam sā parihared anyam kaikeyī kula-pāmsanī ..2..
Shloka 23
कैकेय्या न वयम् राज्ये भृतका निवसेमहि । जीवन्त्या जातु जीवन्त्यः पुत्रैः अपि शपामहे ॥२-४८-२३॥

PADACHEDA

कैकेय्याः न वयम् राज्ये भृतकाः निवसेमहि । जीवन्त्या जातु जीवन्त्यः पुत्रैः अपि शपामहे ॥२॥

TRANSLITERATION

kaikeyyāḥ na vayam rājye bhṛtakāḥ nivasemahi . jīvantyā jātu jīvantyaḥ putraiḥ api śapāmahe ..2..
Shloka 24
या पुत्रम् पार्थिव इन्द्रस्य प्रवासयति निर्घृणा । कः ताम् प्राप्य सुखम् जीवेद् अधर्म्याम् दुष्ट चारिणीम् ॥२-४८-२४॥

PADACHEDA

या पुत्रम् पार्थिव इन्द्रस्य प्रवासयति निर्घृणा । कः ताम् प्राप्य सुखम् जीवेत् अधर्म्याम् दुष्ट-चारिणीम् ॥२॥

TRANSLITERATION

yā putram pārthiva indrasya pravāsayati nirghṛṇā . kaḥ tām prāpya sukham jīvet adharmyām duṣṭa-cāriṇīm ..2..
Shloka 25
उपद्रुतमिदम् सर्वमनालम्बमनायकम् । कैकेय्या हि कृते सर्वम् विनाशमुपयास्यति ॥२-४८-२५॥

PADACHEDA

उपद्रुतम् इदम् सर्वम् अनालम्बम् अनायकम् । कैकेय्याः हि कृते सर्वम् विनाशम् उपयास्यति ॥२॥

TRANSLITERATION

upadrutam idam sarvam anālambam anāyakam . kaikeyyāḥ hi kṛte sarvam vināśam upayāsyati ..2..
Shloka 26
न हि प्रव्रजिते रामे जीविष्यति मही पतिः । मृते दशरथे व्यक्तम् विलोपः तत् अनन्तरम् ॥२-४८-२६॥

PADACHEDA

न हि प्रव्रजिते रामे जीविष्यति मही-पतिः । मृते दशरथे व्यक्तम् विलोपः तद्-अनन्तरम् ॥२॥

TRANSLITERATION

na hi pravrajite rāme jīviṣyati mahī-patiḥ . mṛte daśarathe vyaktam vilopaḥ tad-anantaram ..2..
Shloka 27
ते विषम् पिबत आलोड्य क्षीण पुण्याः सुदुर्गताः । राघवम् वा अनुगच्चध्वम् अश्रुतिम् वा अपि गच्चत ॥२-४८-२७॥

PADACHEDA

ते विषम् पिबतः आलोड्य क्षीण-पुण्याः सुदुर्गताः । राघवम् वा अनुगच्चध्वम् अश्रुतिम् वा अपि गच्चत ॥२॥

TRANSLITERATION

te viṣam pibataḥ āloḍya kṣīṇa-puṇyāḥ sudurgatāḥ . rāghavam vā anugaccadhvam aśrutim vā api gaccata ..2..
Shloka 28
मिथ्या प्रव्राजितः रामः सभार्यः सह लक्ष्मणः । भरते सम्निषृष्टाः स्मः सौनिके पशवो यथा ॥२-४८-२८॥

PADACHEDA

मिथ्या प्रव्राजितः रामः स भार्यः सह लक्ष्मणः । भरते सम्निषृष्टाः स्मः सौनिके पशवः यथा ॥२॥

TRANSLITERATION

mithyā pravrājitaḥ rāmaḥ sa bhāryaḥ saha lakṣmaṇaḥ . bharate samniṣṛṣṭāḥ smaḥ saunike paśavaḥ yathā ..2..
Shloka 29
पूर्णचन्द्राननः श्यामो गूढजत्रुररिंदमः । आजानुबाहुः पद्माक्षो रामो लक्ष्मनपूर्वजः ॥२-४८-२९॥

PADACHEDA

पूर्ण-चन्द्र-आननः श्यामः गूढ-जत्रुः अरिंदमः । ॥२॥

TRANSLITERATION

pūrṇa-candra-ānanaḥ śyāmaḥ gūḍha-jatruḥ ariṃdamaḥ . ..2..
Shloka 30
पूर्वाभिभाषी मधुरः सत्यवादी महाबलः । सौम्यः सर्वस्य लोकस्य चन्द्रवत्प्रियदर्शनः ॥२-४८-३०॥

PADACHEDA

पूर्व-अभिभाषी मधुरः सत्य-वादी महा-बलः । सौम्यः सर्वस्य लोकस्य चन्द्र-वत् प्रिय-दर्शनः ॥२॥

TRANSLITERATION

pūrva-abhibhāṣī madhuraḥ satya-vādī mahā-balaḥ . saumyaḥ sarvasya lokasya candra-vat priya-darśanaḥ ..2..
Shloka 31
नूनम् पुरुषशार्दूलो मत्तमातङ्गविक्रमः । शोभयुश्यत्यरण्यानि विचरन् स महारथः ॥२-४८-३१॥

PADACHEDA

नूनम् पुरुष-शार्दूलः मत्त-मातङ्ग-विक्रमः । शोभ-युश्यति-अरण्यानि विचरन् स महा-रथः ॥२॥

TRANSLITERATION

nūnam puruṣa-śārdūlaḥ matta-mātaṅga-vikramaḥ . śobha-yuśyati-araṇyāni vicaran sa mahā-rathaḥ ..2..
Shloka 32
तास्तथा विलपन्त्यस्तु नगरे नागरस्त्रियः । चुक्रुशुर्दुःखसम्तप्तामृत्योरिव भयागमे ॥२-४८-३२॥

PADACHEDA

ताः तथा विलपन्त्यः तु नगरे नागर-स्त्रियः । चुक्रुशुः दुःख-सम्तप्त-अमृत्योः इव भय-आगमे ॥२॥

TRANSLITERATION

tāḥ tathā vilapantyaḥ tu nagare nāgara-striyaḥ . cukruśuḥ duḥkha-samtapta-amṛtyoḥ iva bhaya-āgame ..2..
Shloka 33
इत्येव विलपन्तीनाम् स्त्रीणाम् वेश्मसु राघवम् । जगामास्तम् दिनकरो रजनी चाभ्यवर्तत ॥२-४८-३३॥

PADACHEDA

इत्येव विलपन्तीनाम् स्त्रीणाम् वेश्मसु राघवम् । जगाम अस्तम् दिनकरः रजनी च अभ्यवर्तत ॥२॥

TRANSLITERATION

ityeva vilapantīnām strīṇām veśmasu rāghavam . jagāma astam dinakaraḥ rajanī ca abhyavartata ..2..
Shloka 34
नष्टज्वलनसम्पाता प्रशान्ताध्यायसत्कथा । तिमिरेणाभिलिप्तेव तदा सा नगरी बभौ ॥२-४८-३४॥

PADACHEDA

नष्ट-ज्वलन-सम्पाता प्रशान्त-अध्याय-सत्-कथा । तिमिरेण अभिलिप्ता इव तदा सा नगरी बभौ ॥२॥

TRANSLITERATION

naṣṭa-jvalana-sampātā praśānta-adhyāya-sat-kathā . timireṇa abhiliptā iva tadā sā nagarī babhau ..2..
Shloka 35
उपशान्तवणिक्पण्या नष्टहर्षा निराश्रया । अयोध्या नगरी चासीन्नष्टतारमिवाम्बरम् ॥२-४८-३५॥

PADACHEDA

उपशान्त-वणिक्पण्या नष्ट-हर्षा निराश्रया । अयोध्या नगरी च आसीत् नष्ट-तारम् इव अम्बरम् ॥२॥

TRANSLITERATION

upaśānta-vaṇikpaṇyā naṣṭa-harṣā nirāśrayā . ayodhyā nagarī ca āsīt naṣṭa-tāram iva ambaram ..2..
Shloka 36
तथा स्त्रियो राम निमित्तम् आतुरा । यथा सुते भ्रातरि वा विवासिते । विलप्य दीना रुरुदुर् विचेतसः । सुतैः हि तासाम् अधिको हि सो अभवत् ॥२-४८-३६॥

PADACHEDA

तथा स्त्रियः राम निमित्तम् आतुरा । यथा सुते भ्रातरि वा विवासिते । विलप्य दीनाः रुरुदुः विचेतसः । सुतैः हि तासाम् अधिकः हि सः अभवत् ॥२॥

TRANSLITERATION

tathā striyaḥ rāma nimittam āturā . yathā sute bhrātari vā vivāsite . vilapya dīnāḥ ruruduḥ vicetasaḥ . sutaiḥ hi tāsām adhikaḥ hi saḥ abhavat ..2..
Shloka 37
प्रशान्तगीतोत्सव नृत्तवादना । व्यपास्तहर्षा पिहितापणोदया । तदा ह्ययोध्या नगरी बभूव सा । महार्णवः सम्क्षपितोदको यथा ॥२-४८-३७॥

PADACHEDA

प्रशान्त-गीत-उत्सव नृत्त-वादना । व्यपास्त-हर्षा पिहित-आपण-उदया । तदा हि अयोध्या नगरी बभूव सा । महा-अर्णवः सम्क्षपित-उदकः यथा ॥२॥

TRANSLITERATION

praśānta-gīta-utsava nṛtta-vādanā . vyapāsta-harṣā pihita-āpaṇa-udayā . tadā hi ayodhyā nagarī babhūva sā . mahā-arṇavaḥ samkṣapita-udakaḥ yathā ..2..
Shloka 38
इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये अयोध्याकाण्डे अष्टचत्वारिंशः सर्गः ॥२-४८॥

PADACHEDA

इति वाल्मीकि-रामायणे आदि-काव्ये अयोध्याकाण्डे अष्टचत्वारिंशः सर्गः ॥२॥

TRANSLITERATION

iti vālmīki-rāmāyaṇe ādi-kāvye ayodhyākāṇḍe aṣṭacatvāriṃśaḥ sargaḥ ..2..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


Shloka QR Code

🔗

🪔 Powered by Gyaandweep.com

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 100 Vedic Scriptures and 1000s of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In