श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे बालकाण्डे सप्तपञ्चाशः सर्गः ॥१-५७॥
śrīmadvālmīkiyarāmāyaṇe bālakāṇḍe saptapañcāśaḥ sargaḥ ||1-57||
ततः संतप्तहृदयः स्मरन्निग्रहमात्मनः। विनिःश्वस्य विनिःश्वस्य कृतवैरो महात्मना॥ १॥
tataḥ saṃtaptahṛdayaḥ smarannigrahamātmanaḥ|viniḥśvasya viniḥśvasya kṛtavairo mahātmanā|| 1||
स दक्षिणां दिशं गत्वा महिष्या सह राघव। तताप परमं घोरं विश्वामित्रो महातपाः॥ २॥
sa dakṣiṇāṃ diśaṃ gatvā mahiṣyā saha rāghava|tatāpa paramaṃ ghoraṃ viśvāmitro mahātapāḥ|| 2||
फलमूलाशनो दान्तश्चचार परमं तपः। अथास्य जज्ञिरे पुत्राः सत्यधर्मपरायणाः॥ ३॥
phalamūlāśano dāntaścacāra paramaṃ tapaḥ|athāsya jajñire putrāḥ satyadharmaparāyaṇāḥ|| 3||
हविष्पन्दो मधुष्पन्दो दृढनेत्रो महारथः। पूर्णे वर्षसहस्रे तु ब्रह्मा लोकपितामहः॥ ४॥
haviṣpando madhuṣpando dṛḍhanetro mahārathaḥ|pūrṇe varṣasahasre tu brahmā lokapitāmahaḥ|| 4||
अब्रवीन्मधुरं वाक्यं विश्वामित्रं तपोधनम्। जिता राजर्षिलोकास्ते तपसा कुशिकात्मज॥ ५॥
abravīnmadhuraṃ vākyaṃ viśvāmitraṃ tapodhanam|jitā rājarṣilokāste tapasā kuśikātmaja|| 5||
अनेन तपसा त्वां हि राजर्षिरिति विद्महे। एवमुक्त्वा महातेजा जगाम सह दैवतैः॥ ६॥
anena tapasā tvāṃ hi rājarṣiriti vidmahe|evamuktvā mahātejā jagāma saha daivataiḥ|| 6||
त्रिविष्टपं ब्रह्मलोकं लोकानां परमेश्वरः। विश्वामित्रोऽपि तच्छ्रुत्वा ह्रिया किंचिदवाङ्मुखः॥ ७॥
triviṣṭapaṃ brahmalokaṃ lokānāṃ parameśvaraḥ|viśvāmitro'pi tacchrutvā hriyā kiṃcidavāṅmukhaḥ|| 7||
दुःखेन महताविष्टः समन्युरिदमब्रवीत्। तपश्च सुमहत् तप्तं राजर्षिरिति मां विदुः॥ ८॥
duḥkhena mahatāviṣṭaḥ samanyuridamabravīt|tapaśca sumahat taptaṃ rājarṣiriti māṃ viduḥ|| 8||
देवाः सर्षिगणाः सर्वे नास्ति मन्ये तपः फलम्। एवं निश्चित्य मनसा भूय एव महातपाः॥ ९॥
devāḥ sarṣigaṇāḥ sarve nāsti manye tapaḥ phalam|evaṃ niścitya manasā bhūya eva mahātapāḥ|| 9||
तपश्चचार धर्मात्मा काकुत्स्थ परमात्मवान्। एतस्मिन्नेव काले तु सत्यवादी जितेन्द्रियः॥ १०॥
tapaścacāra dharmātmā kākutstha paramātmavān|etasminneva kāle tu satyavādī jitendriyaḥ|| 10||
त्रिशङ्कुरिति विख्यात इक्ष्वाकुकुलवर्धनः। तस्य बुद्धिः समुत्पन्ना यजेयमिति राघव॥ ११॥
triśaṅkuriti vikhyāta ikṣvākukulavardhanaḥ|tasya buddhiḥ samutpannā yajeyamiti rāghava|| 11||
गच्छेयं स्वशरीरेण देवतानां परां गतिम्। वसिष्ठं स समाहूय कथयामास चिन्तितम्॥ १२॥
gaccheyaṃ svaśarīreṇa devatānāṃ parāṃ gatim|vasiṣṭhaṃ sa samāhūya kathayāmāsa cintitam|| 12||
अशक्यमिति चाप्युक्तो वसिष्ठेन महात्मना। प्रत्याख्यातो वसिष्ठेन स ययौ दक्षिणां दिशम्॥ १३॥
aśakyamiti cāpyukto vasiṣṭhena mahātmanā|pratyākhyāto vasiṣṭhena sa yayau dakṣiṇāṃ diśam|| 13||
ततस्तत्कर्मसिद्ध्यर्थं पुत्रांस्तस्य गतो नृपः। वासिष्ठा दीर्घतपसस्तपो यत्र हि तेपिरे॥ १४॥
tatastatkarmasiddhyarthaṃ putrāṃstasya gato nṛpaḥ|vāsiṣṭhā dīrghatapasastapo yatra hi tepire|| 14||
त्रिशङ्कुस्तु महातेजाः शतं परमभास्वरम्। वसिष्ठपुत्रान् ददृशे तप्यमानान् मनस्विनः॥ १५॥
triśaṅkustu mahātejāḥ śataṃ paramabhāsvaram|vasiṣṭhaputrān dadṛśe tapyamānān manasvinaḥ|| 15||
सोऽभिगम्य महात्मानः सर्वानेव गुरोः सुतान्। अभिवाद्यानुपूर्वेण ह्रिया किंचिदवाङ्मुखः॥ १६॥
so'bhigamya mahātmānaḥ sarvāneva guroḥ sutān|abhivādyānupūrveṇa hriyā kiṃcidavāṅmukhaḥ|| 16||
अब्रवीत् स महात्मानः सर्वानेव कृताञ्जलिः। शरणं वः प्रपन्नोऽहं शरण्यान् शरणं गतः॥ १७॥
abravīt sa mahātmānaḥ sarvāneva kṛtāñjaliḥ|śaraṇaṃ vaḥ prapanno'haṃ śaraṇyān śaraṇaṃ gataḥ|| 17||
प्रत्याख्यातो हि भद्रं वो वसिष्ठेन महात्मना। यष्टुकामो महायज्ञं तदनुज्ञातुमर्हथ॥ १८॥
pratyākhyāto hi bhadraṃ vo vasiṣṭhena mahātmanā|yaṣṭukāmo mahāyajñaṃ tadanujñātumarhatha|| 18||
गुरुपुत्रानहं सर्वान् नमस्कृत्य प्रसादये। शिरसा प्रणतो याचे ब्राह्मणांस्तपसि स्थितान्॥ १९॥
guruputrānahaṃ sarvān namaskṛtya prasādaye|śirasā praṇato yāce brāhmaṇāṃstapasi sthitān|| 19||
ते मां भवन्तः सिद्ध्यर्थं याजयन्तु समाहिताः। सशरीरो यथाहं वै देवलोकमवाप्नुयाम्॥ २०॥
te māṃ bhavantaḥ siddhyarthaṃ yājayantu samāhitāḥ|saśarīro yathāhaṃ vai devalokamavāpnuyām|| 20||
प्रत्याख्यातो वसिष्ठेन गतिमन्यां तपोधनाः। गुरुपुत्रानृते सर्वान् नाहं पश्यामि कांचन॥ २१॥
pratyākhyāto vasiṣṭhena gatimanyāṃ tapodhanāḥ|guruputrānṛte sarvān nāhaṃ paśyāmi kāṃcana|| 21||
इक्ष्वाकूणां हि सर्वेषां पुरोधाः परमा गतिः। तस्मादनन्तरं सर्वे भवन्तो दैवतं मम॥ २२॥
ikṣvākūṇāṃ hi sarveṣāṃ purodhāḥ paramā gatiḥ|tasmādanantaraṃ sarve bhavanto daivataṃ mama|| 22||
इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये बालकाण्डे सप्तपञ्चाशः सर्गः ॥१-५७॥
ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe vālmīkīye ādikāvye bālakāṇḍe saptapañcāśaḥ sargaḥ ||1-57||
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Panchanga
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
