श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे किष्किन्धाकाण्डे एकषष्ठितमः सर्गः ॥४-६१॥
śrīmadvālmīkiyarāmāyaṇe kiṣkindhākāṇḍe ekaṣaṣṭhitamaḥ sargaḥ || 4-61 ||
ततस्तद् दारुणं कर्म दुष्करं सहसा कृतम् । आचचक्षे मुनेः सर्वं सूर्यानुगमनं तथा॥ १॥
tatastad dāruṇaṃ karma duṣkaraṃ sahasā kṛtam | ācacakṣe muneḥ sarvaṃ sūryānugamanaṃ tathā || 1 ||
भगवन् व्रणयुक्तत्वाल्लज्जया चाकुलेन्द्रियः । परिश्रान्तो न शक्नोमि वचनं परिभाषितुम्॥ २॥
bhagavan vraṇayuktatvāllajjayā cākulendriyaḥ | pariśrānto na śaknomi vacanaṃ paribhāṣitum || 2 ||
अहं चैव जटायुश्च संघर्षाद् गर्वमोहितौ । आकाशं पतितौ दूराज्जिज्ञासन्तौ पराक्रमम्॥ ३॥
ahaṃ caiva jaṭāyuśca saṃgharṣād garvamohitau | ākāśaṃ patitau dūrājjijñāsantau parākramam || 3 ||
कैलासशिखरे बद्ध्वा मुनीनामग्रतः पणम् । रविः स्यादनुयातव्यो यावदस्तं महागिरिम्॥ ४॥
kailāsaśikhare baddhvā munīnāmagrataḥ paṇam | raviḥ syādanuyātavyo yāvadastaṃ mahāgirim || 4 ||
अप्यावां युगपत् प्राप्तावपश्याव महीतले । रथचक्रप्रमाणानि नगराणि पृथक् पृथक्॥ ५॥
apyāvāṃ yugapat prāptāvapaśyāva mahītale | rathacakrapramāṇāni nagarāṇi pṛthak pṛthak || 5 ||
क्वचिद् वादित्रघोषश्च क्वचिद् भूषणनिःस्वनः । गायन्तीः स्माङ्गना बह्वीः पश्यावो रक्तवाससः॥ ६॥
kvacid vāditraghoṣaśca kvacid bhūṣaṇaniḥsvanaḥ | gāyantīḥ smāṅganā bahvīḥ paśyāvo raktavāsasaḥ || 6 ||
तूर्णमुत्पत्य चाकाशमादित्यपदमास्थितौ । आवामालोकयावस्तद् वनं शाद्वलसंस्थितम्॥ ७॥
tūrṇamutpatya cākāśamādityapadamāsthitau | āvāmālokayāvastad vanaṃ śādvalasaṃsthitam || 7 ||
उपलैरिव संछन्ना दृश्यते भूः शिलोच्चयैः । आपगाभिश्च संवीता सूत्रैरिव वसुंधरा॥ ८॥
upalairiva saṃchannā dṛśyate bhūḥ śiloccayaiḥ | āpagābhiśca saṃvītā sūtrairiva vasuṃdharā || 8 ||
हिमवांश्चैव विन्ध्यश्च मेरुश्च सुमहागिरिः । भूतले सम्प्रकाशन्ते नागा इव जलाशये॥ ९॥
himavāṃścaiva vindhyaśca meruśca sumahāgiriḥ | bhūtale samprakāśante nāgā iva jalāśaye || 9 ||
तीव्रः स्वेदश्च खेदश्च भयं चासीत् तदावयोः । समाविशत मोहश्च ततो मूर्च्छा च दारुणा॥ १०॥
tīvraḥ svedaśca khedaśca bhayaṃ cāsīt tadāvayoḥ | samāviśata mohaśca tato mūrcchā ca dāruṇā || 10 ||
न च दिग् ज्ञायते याम्या न चाग्नेयी न वारुणी । युगान्ते नियतो लोको हतो दग्ध इवाग्निना॥ ११॥
na ca dig jñāyate yāmyā na cāgneyī na vāruṇī | yugānte niyato loko hato dagdha ivāgninā || 11 ||
मनश्च मे हतं भूयश्चक्षुः प्राप्य तु संश्रयम् । यत्नेन महता ह्यस्मिन् मनः संधाय चक्षुषी॥ १२॥
manaśca me hataṃ bhūyaścakṣuḥ prāpya tu saṃśrayam | yatnena mahatā hyasmin manaḥ saṃdhāya cakṣuṣī || 12 ||
यत्नेन महता भूयो भास्करः प्रतिलोकितः । तुल्यपृथ्वीप्रमाणेन भास्करः प्रतिभाति नौ॥ १३॥
yatnena mahatā bhūyo bhāskaraḥ pratilokitaḥ | tulyapṛthvīpramāṇena bhāskaraḥ pratibhāti nau || 13 ||
जटायुर्मामनापृच्छ्य निपपात महीं ततः । तं दृष्ट्वा तूर्णमाकाशादात्मानं मुक्तवानहम्॥ १४॥
jaṭāyurmāmanāpṛcchya nipapāta mahīṃ tataḥ | taṃ dṛṣṭvā tūrṇamākāśādātmānaṃ muktavānaham || 14 ||
पक्षाभ्यां च मया गुप्तो जटायुर्न प्रदह्यत । प्रमादात् तत्र निर्दग्धः पतन् वायुपथादहम्॥ १५॥
pakṣābhyāṃ ca mayā gupto jaṭāyurna pradahyata | pramādāt tatra nirdagdhaḥ patan vāyupathādaham || 15 ||
आशङ्के तं निपतितं जनस्थाने जटायुषम् । अहं तु पतितो विन्ध्ये दग्धपक्षो जडीकृतः॥ १६॥
āśaṅke taṃ nipatitaṃ janasthāne jaṭāyuṣam | ahaṃ tu patito vindhye dagdhapakṣo jaḍīkṛtaḥ || 16 ||
राज्याच्च हीनो भ्रात्रा च पक्षाभ्यां विक्रमेण च । सर्वथा मर्तुमेवेच्छन् पतिष्ये शिखराद् गिरेः॥ १७॥
rājyācca hīno bhrātrā ca pakṣābhyāṃ vikrameṇa ca | sarvathā martumevecchan patiṣye śikharād gireḥ || 17 ||
इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये किष्किन्धाकाण्डे एकषष्ठितमः सर्गः ॥४-६१॥
ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe vālmīkīye ādikāvye kiṣkindhākāṇḍe ekaṣaṣṭhitamaḥ sargaḥ || 4-61 ||
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Panchanga
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
