भूय एव महातेजा हनूमान्मारुतात्मजः । अब्रवीत्प्रश्रितं वाक्यं सीताप्रत्ययकारणात् ।।१।।
bhuya eva mahateja hanumanmarutatmajah | abravitprasritam vakyam sitapratyayakaranat ||1||
वानरोऽहं महाभागे दूतो रामस्य धीमतः । रामनामाङ्कितं चेदं पश्य देव्यङ्गुलीयकम् ।।२।।
vanaro'ham mahabhage duto ramasya dhimatah | ramanamaṅkitam cedam pasya devyaṅguliyakam ||2||
प्रत्ययार्थं तवाऽनीतं तेन दत्तं महात्मना। समाश्वसिहि भद्रं ते क्षीणदुःखफला ह्यसि ।।३।।
pratyayartham tava'nitam tena dattam mahatmana | samasvasihi bhadram te ksinaduhkhaphala hyasi ||3||
गृहीत्वा प्रेक्षमाणा सा भर्तुः करविभूषणम् । भर्तारमिव सम्प्राप्ता जानकी मुदिताभवत् ।।४।।
grhitva preksamana sa bhartuh karavibhusanam | bhartaramiva samprapta janaki muditabhavat ||4||
चारु तद्वदनं तस्यास्ताम्रशुक्लायतेक्षणम् । बभूव प्रहर्षोदग्रं राहुमुक्त इवोडुराट् ।।५।।
caru tadvadanam tasyastamrasuklayateksanam | babhuva praharsodagram rahumukta ivodurat ||5||
ततः सा ह्रीमती बाला भर्तुः सन्देशहर्षिता । परितुट्षा प्रियं श्रुत्वा प्राशंसत महाकपिम् ।।६।।
tatah sa hrimati bala bhartuh sandesaharsita | paritutsa priyam srutva prasamsata mahakapim ||6||
विक्रान्तस्त्वं समर्थस्त्वं प्राज्ञस्त्वं वानरोत्तम । येनेदं राक्षसपदं त्वयैकेन प्रधर्षितम् ।।७।।
vikrantastvam samarthastvam prajnastvam vanarottama | yenedam raksasapadam tvayaikena pradharsitam ||7||
शतयोजनविस्तीर्णः सागरो मकरालयः । विक्रमश्लाघनीयेन क्रमता गोष्पदीकृतः ।।८।।
satayojanavistirnah sagaro makaralayah | vikramaslaghaniyena kramata gospadikrtah ||8||
नहि त्वां प्राकृतं मन्ये वनरं वनरर्षभ । यस्य ते नास्ति सन्त्रासो रावणान्नापि सम्भ्रमः ।।९।।
nahi tvam prakrtam manye vanaram vanararsabha | yasya te nasti santraso ravanannapi sambhramah ||9||
अर्हसे च कपिश्रेष्ठ मया समभिभाषितुम् । यद्यसि प्रेषितस्तेन रामेण विदितात्मना ।।१०।।
arhase ca kapisrestha maya samabhibhasitum | yadyasi presitastena ramena viditatmana ||10||
प्रेषयिष्यति दुर्धर्षो रामो न ह्यपरीक्षितम् । पराक्रममविज्ञाय मत्सकाशं विशेषतः ।।११।।
presayisyati durdharso ramo na hyapariksitam | parakramamavijnaya matsakasam visesatah ||11||
दिष्ट्या च कुशली रामो धर्मात्मा धर्मवत्सलः । लक्ष्मणश्च महातेजाः सुमित्रानन्दवर्धनः ।।१२।।
distya ca kusali ramo dharmatma dharmavatsalah | laksmanasca mahatejah sumitranandavardhanah ||12||
कुशली यदि काकुत्स्थः किं नु सागरमेखलाम् । महीं दहति कोपेन युगान्ताग्निरिवोत्थितः ।।१३।।
kusali yadi kakutsthah kim nu sagaramekhalam | mahim dahati kopena yugantagnirivotthitah ||13||
अथवा शक्तिमन्तौ तौ सुराणाम् अपि निग्रहे । ममैव तु न दुःखानामस्ति मन्ये विपर्ययः ।।१४।।
athava saktimantau tau suranam api nigrahe | mamaiva tu na duhkhanamasti manye viparyayah ||14||
कच्चिच्च व्यथते रामः कच्चिन्न परिपत्यते । उत्तराणि च कार्याणि कुरुते पुरुषोत्तमः ।।१५।।
kaccicca vyathate ramah kaccinna paripatyate | uttarani ca karyani kurute purusottamah ||15||
कच्चिन्न दीनः सम्भ्रान्तः कार्येषु च न मुह्यति । कच्चिन्पुरुषकार्याणि कुरुते नृपतेः सुतः ।।१६।।
kaccinna dinah sambhrantah karyesu ca na muhyati | kaccinpurusakaryani kurute nrpateh sutah ||16||
द्विविधं त्रिविधोपायमुपायमपि सेवते । विजिगीषुः सुहृत्कच्चिन्मित्रेषु च परन्तपः ।।१७।।
dvividham trividhopayamupayamapi sevate | vijigisuh suhrtkaccinmitresu ca parantapah ||17||
कच्चिन्मित्राणि लभते मित्रैश्चाप्यभिगम्यते । कच्चित्कल्याणमित्रश्च मित्रैश्चापि पुरस्कृतः ।।१८।।
kaccinmitrani labhate mitraiscapyabhigamyate | kaccitkalyanamitrasca mitraiscapi puraskrtah ||18||
कच्चिदाशास्ति देवानां प्रसादं पार्थिवात्मजः । कच्चित्पुरुषकारं च दैवं च प्रतिपद्यते ।।१९।।
kaccidasasti devanam prasadam parthivatmajah | kaccitpurusakaram ca daivam ca pratipadyate ||19||
कच्चिन्न विगतस्नेहो विवासान्मयि राघवः । कच्चिन्मां व्यसनादस्मान्मोक्षयिष्यति वानरः ।।२०।।
kaccinna vigatasneho vivasanmayi raghavah | kaccinmam vyasanadasmanmoksayisyati vanarah ||20||
सुखानामुचितो नित्यमसुखानामनूचितः । दुःखमुत्तरमासाद्य कच्चिद्रामो न सीदति ।।२१।।
sukhanamucito nityamasukhanamanucitah | duhkhamuttaramasadya kaccidramo na sidati ||21||
कौसल्यायास्तथा कच्चित्सुमित्रायास्तथैव च । अभीक्ष्णं श्रूयते कच्चित्कुशलं भरतस्य च ।।२२।।
kausalyayastatha kaccitsumitrayastathaiva ca | abhiksnam sruyate kaccitkusalam bharatasya ca ||22||
मन्निमित्तेन मानार्हः कच्चिच्छोकेन राघवः । कच्चिन्नान्यमना रामः कच्चिन्मां तारयिष्यति ।।२३।।
mannimittena manarhah kaccicchokena raghavah | kaccinnanyamana ramah kaccinmam tarayisyati ||23||
कच्चिदक्षाउहिंई.म् भीमा.म् भरतो भ्रात्र्वत्सल् । ध्वजिनीं मन्त्रिभिर्गुप्तां प्रेषयिष्यति मत्कृते ।।२४।।
kaccidaksauhimi.m bhima.m bharato bhratrvatsal | dhvajinim mantribhirguptam presayisyati matkrte ||24||
वानराधिपतिः श्रीमान्सुग्रीवः कच्चिदेष्यति । मत्कृते हरिभिर्वीरैर्वृतो दन्तनखायुधैः ।।२५।।
vanaradhipatih srimansugrivah kaccidesyati | matkrte haribhirvirairvrto dantanakhayudhaih ||25||
कच्चिच्च लक्ष्मणः शूरः सुमित्रानन्दवर्धनः । अस्त्रविच्छरजालेन राक्षसान्विधमिष्यति ।।२६।।
kaccicca laksmanah surah sumitranandavardhanah | astraviccharajalena raksasanvidhamisyati ||26||
रौद्रेण कच्चिदस्त्रेण रामेण निहतं रणे । द्रक्ष्याम्यल्पेन कालेन रावणं ससुहृज्जनम् ।।२७।।
raudrena kaccidastrena ramena nihatam rane | draksyamyalpena kalena ravanam sasuhrjjanam ||27||
कच्चिन्न तद्धेमसमानवर्णं तस्याननं पद्मसमानगन्धि । मया विना शुष्यति शोकदीनं जलक्षये पद्ममिवातपेन ।।२८।।
kaccinna taddhemasamanavarnam tasyananam padmasamanagandhi | maya vina susyati sokadinam jalaksaye padmamivatapena ||28||
धर्मापदेशात्त्यजतश्च राज्यां मां चाप्यरण्यं नयतः पदातिम् । नासीद्व्यथा यस्य न भीर्न शोकः कच्चित्स धैर्यं हृदये करोति ।।२९।।
dharmapadesattyajatasca rajyam mam capyaranyam nayatah padatim | nasidvyatha yasya na bhirna sokah kaccitsa dhairyam hrdaye karoti ||29||
न चास्य माता न पिता न चान्यः स्नेहाद्विशिष्टोऽस्ति मया समो वा । तावद्ध्यहं दूतजिजीविषेयं यावत्प्रवृत्तिं शृणुयां प्रियस्य ।।३०।।
na casya mata na pita na canyah snehadvisisto'sti maya samo va | tavaddhyaham dutajijiviseyam yavatpravrttim srnuyam priyasya ||30||
इतीव देवी वचनं महार्थं तं वानरेन्द्रं मधुरार्थमुक्त्वा । श्रोतुं पुनस्तस्य वचोऽभिरामं रामार्थयुक्तं विरराम रामा ।।३१।।
itiva devi vacanam mahartham tam vanarendram madhurarthamuktva | srotum punastasya vaco'bhiramam ramarthayuktam virarama rama ||31||
सीताया वचनं श्रुत्वा मारुतिर्भीमविक्रमः । शिरस्यञ्जलिमाधाय वाक्यमुत्तरमब्रवीत् ।।३२।।
sitaya vacanam srutva marutirbhimavikramah | sirasyanjalimadhaya vakyamuttaramabravit ||32||
न त्वामिहस्थां जानीते रामः कमललोचनः । तेन त्वां नानयत्याशु शचीमिव पुरन्दरः।।३३।।
na tvamihastham janite ramah kamalalocanah | tena tvam nanayatyasu sacimiva purandarah||33||
श्रुत्वैव तु वचो मह्यं क्षिप्रमेष्यति राघवः । चमूं प्रकर्षन्महतीं हर्यृष्कगणसङ्कुलाम् ।।३४।।
srutvaiva tu vaco mahyam ksipramesyati raghavah | camum prakarsanmahatim haryrskaganasaṅkulam ||34||
विष्टम्भयित्वा बाणौघैरक्षोभ्यं वरुणालयम् । करिष्यति पुरीं लङ्कां काकुत्स्थः शान्तराक्षसाम् ।।३५।।
vistambhayitva banaughairaksobhyam varunalayam | karisyati purim laṅkam kakutsthah santaraksasam ||35||
तत्र यद्यन्तरा मृत्युर्यदि देवाः सहासुराः । स्थास्यन्ति पथि रामस्य स तानपि वधिष्यति ।।३६।।
tatra yadyantara mrtyuryadi devah sahasurah | sthasyanti pathi ramasya sa tanapi vadhisyati ||36||
तवादर्शनजेनार्ये शोकेन स परिप्लुतः । न शर्म लभते रामः सिंहार्दित इव द्विपः ।।३७।।
tavadarsanajenarye sokena sa pariplutah | na sarma labhate ramah simhardita iva dvipah ||37||
मन्दरेण च ते देवि शपे मूलफलेन च । मलयेन च विन्ध्येन मेरुणा मन्दरेण च ।।३८।।
mandarena ca te devi sape mulaphalena ca | malayena ca vindhyena meruna mandarena ca ||38||
यथा सुनयनं वल्गु बिम्बौष्ठं चारुकुण्डलम् । मुखं द्रक्ष्यसि रामस्य पूर्णचन्द्रमिवोदितम् ।।३९।।
yatha sunayanam valgu bimbaustham carukundalam | mukham draksyasi ramasya purnacandramivoditam ||39||
क्षिप्रं द्रक्ष्यसि वैदेहि रामं प्रस्रवणे गिरौ । शतक्रतुमिवासीनं नाकपृष्ठस्य मूर्धनि ।।४०।।
ksipram draksyasi vaidehi ramam prasravane girau | satakratumivasinam nakaprsthasya murdhani ||40||
न मांसं राघवो भुङ्क्ते न चापि मधुसेवते । वन्यं सुविहितं नित्यं भक्तमश्नाति पञ्चमम् ।।४१।।
na mamsam raghavo bhuṅkte na capi madhusevate | vanyam suvihitam nityam bhaktamasnati pancamam ||41||
नैव दंशान्न मशकान्न कीटान्न सरीसृपान् । राघवोऽपनयेद्गत्रात्त्वद्गतेनान्तरात्मना ।।४२।।
naiva damsanna masakanna kitanna sarisrpan | raghavo'panayed gatrat tvadgatenantaratmana ||42||
नित्यं ध्यानपरो रामो नित्यं शोकपरायणः । नान्यच्चिन्तयते किं चित्स तु कामवशं गतः ।।४३।।
nityam dhyanaparo ramo nityam sokaparayanah | nanyaccintayate kim citsa tu kamavasam gatah ||43||
अनिद्रः सततं रामः सुप्तोऽपि च नरोत्तमः । सीतेति मधुरां वाणीं व्याहरन्प्रतिबुध्यते ।।४४।।
anidrah satatam ramah supto'pi ca narottamah | siteti madhuram vanim vyaharanpratibudhyate ||44||
दृष्ट्वा फलं वा पुष्पं वा यच्चान्यत्स्त्रीमनोहरम् । बहुशो हा प्रियेत्येवं श्वसंस्त्वामभिभाषते ।।४५।।
drstva phalam va puspam va yaccanyatstrimanoharam | bahuso ha priyetyevam svasamstvamabhibhasate ||45||
स देवि नित्यं परितप्यमानस् त्वामेव सीतेत्यभिभाषमाणः । धृतव्रतो राजसुतो महात्मा तवैव लाभाय कृतप्रयत्नः ।।४६।।
sa devi nityam paritapyamanas tvameva sitetyabhibhasamanah | dhrtavrato rajasuto mahatma tavaiva labhaya krtaprayatnah ||46||
सा रामसङ्कीर्तनवीतशोका रामस्य शोकेन समानशोका । शरन्मुखेनाम्बुदशेषचन्द्रा निशेव वैदेहसुता बभूव ।।४७।।
sa ramasaṅkirtanavitasoka ramasya sokena samanasoka | saranmukhenambudasesacandra niseva vaidehasuta babhuva ||47||
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Panchanga
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
