श्रीमद्वाल्मीकीयरामायणे सुन्दरकाण्डे एकषष्ठितमः सर्गः ॥५-२॥
śrīmadvālmīkīyarāmāyaṇe sundarakāṇḍe ekaṣaṣṭhitamaḥ sargaḥ ||5-2||
ततो जाम्बवतो वाक्यमगृह्णन्त वनौकसः। अङ्गदप्रमुखा वीरा हनूमांश्च महाकपिः॥ १॥
tato jāmbavato vākyamagṛhṇanta vanaukasaḥ| aṅgadapramukhā vīrā hanūmāṃśca mahākapiḥ|| 1||
प्रीतिमन्तस्ततः सर्वे वायुपुत्रपुरःसराः। महेन्द्राग्रात् समुत्पत्य पुप्लुवुः प्लवगर्षभाः॥ २॥
prītimantastataḥ sarve vāyuputrapuraḥsarāḥ| mahendrāgrāt samutpatya pupluvuḥ plavagarṣabhāḥ|| 2||
मेरुमन्दरसंकाशा मत्ता इव महागजाः। छादयन्त इवाकाशं महाकाया महाबलाः॥ ३॥
merumandarasaṃkāśā mattā iva mahāgajāḥ| chādayanta ivākāśaṃ mahākāyā mahābalāḥ|| 3||
सभाज्यमानं भूतैस्तमात्मवन्तं महाबलम्। हनूमन्तं महावेगं वहन्त इव दृष्टिभिः॥ ४॥
sabhājyamānaṃ bhūtaistamātmavantaṃ mahābalam| hanūmantaṃ mahāvegaṃ vahanta iva dṛṣṭibhiḥ|| 4||
राघवे चार्थनिर्वृत्तिं कर्तुं च परमं यशः। समाधाय समृद्धार्थाः कर्मसिद्धिभिरुन्नताः॥ ५॥
rāghave cārthanirvṛttiṃ kartuṃ ca paramaṃ yaśaḥ| samādhāya samṛddhārthāḥ karmasiddhibhirunnatāḥ|| 5||
प्रियाख्यानोन्मुखाः सर्वे सर्वे युद्धाभिनन्दिनः। सर्वे रामप्रतीकारे निश्चितार्था मनस्विनः॥ ६॥
priyākhyānonmukhāḥ sarve sarve yuddhābhinandinaḥ| sarve rāmapratīkāre niścitārthā manasvinaḥ|| 6||
प्लवमानाः खमाप्लुत्य ततस्ते काननौकसः। नन्दनोपममासेदुर्वनं द्रुमशतायुतम्॥ ७॥
plavamānāḥ khamāplutya tataste kānanaukasaḥ| nandanopamamāsedurvanaṃ drumaśatāyutam|| 7||
यत् तन्मधुवनं नाम सुग्रीवस्याभिरक्षितम्। अधृष्यं सर्वभूतानां सर्वभूतमनोहरम्॥ ८॥
yat tanmadhuvanaṃ nāma sugrīvasyābhirakṣitam| adhṛṣyaṃ sarvabhūtānāṃ sarvabhūtamanoharam|| 8||
यद् रक्षति महावीरः सदा दधिमुखः कपिः। मातुलः कपिमुख्यस्य सुग्रीवस्य महात्मनः॥ ९॥
yad rakṣati mahāvīraḥ sadā dadhimukhaḥ kapiḥ| mātulaḥ kapimukhyasya sugrīvasya mahātmanaḥ|| 9||
ते तद् वनमुपागम्य बभूवुः परमोत्कटाः। वानरा वानरेन्द्रस्य मनःकान्तं महावनम्॥ १०॥
te tad vanamupāgamya babhūvuḥ paramotkaṭāḥ| vānarā vānarendrasya manaḥkāntaṃ mahāvanam|| 10||
ततस्ते वानरा हृष्टा दृष्ट्वा मधुवनं महत्। कुमारमभ्ययाचन्त मधूनि मधुपिङ्गलाः॥ ११॥
tataste vānarā hṛṣṭā dṛṣṭvā madhuvanaṃ mahat| kumāramabhyayācanta madhūni madhupiṅgalāḥ|| 11||
ततः कुमारस्तान् वृद्धाञ्जाम्बवत्प्रमुखान् कपीन्। अनुमान्य ददौ तेषां निसर्गं मधुभक्षणे॥ १२॥
tataḥ kumārastān vṛddhāñjāmbavatpramukhān kapīn| anumānya dadau teṣāṃ nisargaṃ madhubhakṣaṇe|| 12||
ते निसृष्टाः कुमारेण धीमता वालिसूनुना। हरयः समपद्यन्त द्रुमान् मधुकराकुलान्॥ १३॥
te nisṛṣṭāḥ kumāreṇa dhīmatā vālisūnunā| harayaḥ samapadyanta drumān madhukarākulān|| 13||
भक्षयन्तः सुगन्धीनि मूलानि च फलानि च। जग्मुः प्रहर्षं ते सर्वे बभूवुश्च मदोत्कटाः॥ १४॥
bhakṣayantaḥ sugandhīni mūlāni ca phalāni ca| jagmuḥ praharṣaṃ te sarve babhūvuśca madotkaṭāḥ|| 14||
ततश्चानुमताः सर्वे सुसंहृष्टा वनौकसः। मुदिताश्च ततस्ते च प्रनृत्यन्ति ततस्ततः॥ १५॥
tataścānumatāḥ sarve susaṃhṛṣṭā vanaukasaḥ| muditāśca tataste ca pranṛtyanti tatastataḥ|| 15||
गायन्ति केचित् प्रहसन्ति केचि-न्नृत्यन्ति केचित् प्रणमन्ति केचित्। पतन्ति केचित् प्रचरन्ति केचित् प्लवन्ति केचित् प्रलपन्ति केचित्॥ १६॥
gāyanti kecit prahasanti keci-nnṛtyanti kecit praṇamanti kecit| patanti kecit pracaranti kecit plavanti kecit pralapanti kecit|| 16||
परस्परं केचिदुपाश्रयन्ति परस्परं केचिदतिब्रुवन्ति। द्रुमाद् द्रुमं केचिदभिद्रवन्ति क्षितौ नगाग्रान्निपतन्ति केचित्॥ १७॥
parasparaṃ kecidupāśrayanti parasparaṃ kecidatibruvanti| drumād drumaṃ kecidabhidravanti kṣitau nagāgrānnipatanti kecit|| 17||
महीतलात् केचिदुदीर्णवेगा महाद्रुमाग्राण्यभिसम्पतन्ति। गायन्तमन्यः प्रहसन्नुपैति हसन्तमन्यः प्ररुदन्नुपैति॥ १८॥
mahītalāt kecidudīrṇavegā mahādrumāgrāṇyabhisampatanti| gāyantamanyaḥ prahasannupaiti hasantamanyaḥ prarudannupaiti|| 18||
तुदन्तमन्यः प्रणदन्नुपैति समाकुलं तत् कपिसैन्यमासीत्। न चात्र कश्चिन्न बभूव मत्तो न चात्र कश्चिन्न बभूव दृप्तः॥ १९॥
tudantamanyaḥ praṇadannupaiti samākulaṃ tat kapisainyamāsīt| na cātra kaścinna babhūva matto na cātra kaścinna babhūva dṛptaḥ|| 19||
ततो वनं तत् परिभक्ष्यमाणं द्रुमांश्च विध्वंसितपत्रपुष्पान्। समीक्ष्य कोपाद् दधिवक्त्रनामा निवारयामास कपिः कपींस्तान्॥ २०॥
tato vanaṃ tat paribhakṣyamāṇaṃ drumāṃśca vidhvaṃsitapatrapuṣpān| samīkṣya kopād dadhivaktranāmā nivārayāmāsa kapiḥ kapīṃstān|| 20||
स तैः प्रवृद्धैः परिभर्त्स्यमानो वनस्य गोप्ता हरिवृद्धवीरः। चकार भूयो मतिमुग्रतेजा वनस्य रक्षां प्रति वानरेभ्यः॥ २१॥
sa taiḥ pravṛddhaiḥ paribhartsyamāno vanasya goptā harivṛddhavīraḥ| cakāra bhūyo matimugratejā vanasya rakṣāṃ prati vānarebhyaḥ|| 21||
उवाच कांश्चित् परुषाण्यभीत- मसक्तमन्यांश्च तलैर्जघान। समेत्य कैश्चित् कलहं चकार तथैव साम्नोपजगाम कांश्चित्॥ २२॥
uvāca kāṃścit paruṣāṇyabhīta- masaktamanyāṃśca talairjaghāna| sametya kaiścit kalahaṃ cakāra tathaiva sāmnopajagāma kāṃścit|| 22||
स तैर्मदादप्रतिवार्यवेगै-र्बलाच्च तेन प्रतिवार्यमाणैः। प्रधर्षणे त्यक्तभयैः समेत्य प्रकृष्यते चाप्यनवेक्ष्य दोषम्॥ २३॥
sa tairmadādaprativāryavegai-rbalācca tena prativāryamāṇaiḥ| pradharṣaṇe tyaktabhayaiḥ sametya prakṛṣyate cāpyanavekṣya doṣam|| 23||
नखैस्तुदन्तो दशनैर्दशन्त- स्तलैश्च पादैश्च समापयन्तः। मदात् कपिं ते कपयः समन्तान्महावनं निर्विषयं च चक्रुः॥ २४॥
nakhaistudanto daśanairdaśanta- stalaiśca pādaiśca samāpayantaḥ| madāt kapiṃ te kapayaḥ samantānmahāvanaṃ nirviṣayaṃ ca cakruḥ|| 24||
इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये सुन्दरकाण्डे एकषष्ठितमः सर्गः ॥ ५.६० ॥
ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe vālmīkīye ādikāvye sundarakāṇḍe ekaṣaṣṭhitamaḥ sargaḥ || 5.60 ||
AnonymousUser
300 Mudras
Learn
Teach
Discuss
Panchanga
Anushtanam
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
5 Days
Save Shloka
Post Shloka
Copy Shloka
Shloka Link
