ततो रजन्यां व्युष्टायां लक्ष्मणो दीनचेतनः । सुमन्त्रमब्रवीद्वाक्यं मुखेन परिशुष्यता ।। ७.४६.१ ।।
tato rajanyāṃ vyuṣṭāyāṃ lakṣmaṇo dīnacetanaḥ | sumantramabravīdvākyaṃ mukhena pariśuṣyatā || 7.46.1 ||
सारथे तुरगाञ्छीघ्रं योजयस्व रथोत्तमे । स्वास्तीर्णं राजभवनात्सीतायाश्चासनं कुरु ।। ७.४६.२ ।।
sārathe turagāñchīghraṃ yojayasva rathottame | svāstīrṇaṃ rājabhavanātsītāyāścāsanaṃ kuru || 7.46.2 ||
सीता हि राजवचनादाश्रमं पुण्यकर्मणाम् । मया नेया महर्षीणां श्रीघ्रमानीयतां रथः ।। ७.४६.३ ।।
sītā hi rājavacanādāśramaṃ puṇyakarmaṇām | mayā neyā maharṣīṇāṃ śrīghramānīyatāṃ rathaḥ || 7.46.3 ||
सुमन्त्रस्तु तथेत्युक्त्वा युक्तं परमवाजिभिः । रथं सुरुचिरप्रख्यं स्वास्तीर्णं सुखशय्यया ।। ७.४६.४ ।।
sumantrastu tathetyuktvā yuktaṃ paramavājibhiḥ | rathaṃ suruciraprakhyaṃ svāstīrṇaṃ sukhaśayyayā || 7.46.4 ||
आनीयोवाच सौमित्रिं मित्राणां मानवर्धनम् । रथो ऽयं समनुप्राप्तो यत्कार्यं क्रियतां प्रभो ।। ७.४६.५ ।।
ānīyovāca saumitriṃ mitrāṇāṃ mānavardhanam | ratho 'yaṃ samanuprāpto yatkāryaṃ kriyatāṃ prabho || 7.46.5 ||
एवमुक्तः सुमन्त्रेण राजवेश्मनि लक्ष्मणः । प्रविश्य सीतामासाद्य व्याजहार नरर्षभः ।। ७.४६.६ ।।
evamuktaḥ sumantreṇa rājaveśmani lakṣmaṇaḥ | praviśya sītāmāsādya vyājahāra nararṣabhaḥ || 7.46.6 ||
त्वया किलैष नृपतिर्वरं वै याचितः प्रभुः । नृपेण च प्रतिज्ञातमाज्ञप्तश्चाश्रमं प्रति ।। ७.४६.७ ।।
tvayā kilaiṣa nṛpatirvaraṃ vai yācitaḥ prabhuḥ | nṛpeṇa ca pratijñātamājñaptaścāśramaṃ prati || 7.46.7 ||
गङ्गीतीरे मया देवि ऋषीणामाश्रमाञ्छुभान् । शीघ्रं गत्वा तु वैदेहि शासनात्पार्थिवस्य नः । अरण्ये मुनिभिर्जुष्टे अपनेया भविष्यसि ।। ७.४६.८ ।।
gaṅgītīre mayā devi ṛṣīṇāmāśramāñchubhān | śīghraṃ gatvā tu vaidehi śāsanātpārthivasya naḥ | araṇye munibhirjuṣṭe apaneyā bhaviṣyasi || 7.46.8 ||
एवमुक्ता तु वैदेही लक्ष्मणेन महात्मना । प्रहर्षमतुलं लेभे गमनं चाप्यरोचयत् ।। ७.४६.९ ।।
evamuktā tu vaidehī lakṣmaṇena mahātmanā | praharṣamatulaṃ lebhe gamanaṃ cāpyarocayat || 7.46.9 ||
वासांसि च महार्हाणि रत्नानि विविधानि च । गृहीत्वा तानि वैदेही गमनायोपचक्रमे ।। ७.४६.१० ।।
vāsāṃsi ca mahārhāṇi ratnāni vividhāni ca | gṛhītvā tāni vaidehī gamanāyopacakrame || 7.46.10 ||
इमानि मुनिपत्नीनां दास्याम्याभरणान्हम् । वस्त्राणि च महार्हाणि धनानि विविधानि च ।। ७.४६.११ ।।
imāni munipatnīnāṃ dāsyāmyābharaṇānham | vastrāṇi ca mahārhāṇi dhanāni vividhāni ca || 7.46.11 ||
सौमित्रिस्तु तथेत्युक्त्वा रथमारोप्य मैथिलीम् । प्रययौ शीघ्रतुरगै रामस्याज्ञामनुस्मरन् ।। ७.४६.१२ ।।
saumitristu tathetyuktvā rathamāropya maithilīm | prayayau śīghraturagai rāmasyājñāmanusmaran || 7.46.12 ||
अब्रवीच्च तदा सीता लक्ष्मणं लक्ष्मिवर्धनम् । अशुभानि बहून्येव पश्यामि रघुनन्दन ।। ७.४६.१३ ।।
abravīcca tadā sītā lakṣmaṇaṃ lakṣmivardhanam | aśubhāni bahūnyeva paśyāmi raghunandana || 7.46.13 ||
नयनं मे स्फुरत्यद्य गात्रोत्कम्पश्च जायते । हृदयं चैव सौमित्रे अस्वस्थमिव लक्षये ।। ७.४६.१४ ।।
nayanaṃ me sphuratyadya gātrotkampaśca jāyate | hṛdayaṃ caiva saumitre asvasthamiva lakṣaye || 7.46.14 ||
औत्सुक्यं परमं चापि अधृतिश्च परा मम । शून्यामेव च पश्यामि पृथिवीं पृथुलोचन ।। ७.४६.१५ ।।
autsukyaṃ paramaṃ cāpi adhṛtiśca parā mama | śūnyāmeva ca paśyāmi pṛthivīṃ pṛthulocana || 7.46.15 ||
अपि स्वस्ति भवेत्तस्य भ्रातुस्ते भ्रातृवत्सल । श्वश्रूणां चैव मे वीर सर्वासामविशेषतः ।। ७.४६.१६ ।।
api svasti bhavettasya bhrātuste bhrātṛvatsala | śvaśrūṇāṃ caiva me vīra sarvāsāmaviśeṣataḥ || 7.46.16 ||
पुरे जनपदे चैव कुशलं प्राणिनामपि । इत्यञ्जलिकृता सीता देवता अभ्ययाचत ।। ७.४६.१७ ।।
pure janapade caiva kuśalaṃ prāṇināmapi | ityañjalikṛtā sītā devatā abhyayācata || 7.46.17 ||
लक्ष्मणो ऽर्थं ततः श्रुत्वा शिरसा वन्द्य मैथिलीम् । शिवमित्यब्रवीद्धृष्टो हृदयेन विशुष्यता ।। ७.४६.१८ ।।
lakṣmaṇo 'rthaṃ tataḥ śrutvā śirasā vandya maithilīm | śivamityabravīddhṛṣṭo hṛdayena viśuṣyatā || 7.46.18 ||
ततो वासमुपागम्य गोमतीतीर आश्रमे । प्रभाते पुनरुत्थाय सौमित्रिः सूतमब्रवीत् ।। ७.४६.१९ ।।
tato vāsamupāgamya gomatītīra āśrame | prabhāte punarutthāya saumitriḥ sūtamabravīt || 7.46.19 ||
योजयस्व रथं शीघ्रमद्य भागीरथीजलम् । शिरसा धारयिष्यामि त्र्यम्बकः पर्वते यथा ।। ७.४६.२० ।।
yojayasva rathaṃ śīghramadya bhāgīrathījalam | śirasā dhārayiṣyāmi tryambakaḥ parvate yathā || 7.46.20 ||
सो ऽश्वान् रज्वाथ चतुरो रथे युङ्क्त्वा मनोजवान् । आरोहस्वेति वैदेहीं सूतः प्राञ्जलिरब्रवीत् ।। ७.४६.२१ ।।
so 'śvān rajvātha caturo rathe yuṅktvā manojavān | ārohasveti vaidehīṃ sūtaḥ prāñjalirabravīt || 7.46.21 ||
सा तु सूतस्य वचनादारुरोह रथोत्तमम् । सीता सौमित्रिणा सार्धं सुमन्त्रेण च धीमता ।। ७.४६.२२ ।।
sā tu sūtasya vacanādāruroha rathottamam | sītā saumitriṇā sārdhaṃ sumantreṇa ca dhīmatā || 7.46.22 ||
आससाद विशालाक्षी गङ्गां पापविनाशिनीम् । अथार्धदिवसं गत्वा भागीरथ्या जलाशयम् ।। ७.४६.२३ ।।
āsasāda viśālākṣī gaṅgāṃ pāpavināśinīm | athārdhadivasaṃ gatvā bhāgīrathyā jalāśayam || 7.46.23 ||
निरीक्ष्य लक्ष्मणो दीनः प्ररुरोद महास्वनः ।। ७.४६.२४ ।।
nirīkṣya lakṣmaṇo dīnaḥ praruroda mahāsvanaḥ || 7.46.24 ||
सीता तु परमायत्ता दृष्ट्वा लक्ष्मणमातुरम् । उवाच वाक्यं धर्मज्ञा किमिदं रुद्यते त्वया ।। ७.४६.२५ ।।
sītā tu paramāyattā dṛṣṭvā lakṣmaṇamāturam | uvāca vākyaṃ dharmajñā kimidaṃ rudyate tvayā || 7.46.25 ||
जाह्नवीतीरमासाद्य चिराभिलषितं मम । हर्षकाले किमर्थं मां विषादयसि लक्ष्मण ।। ७.४६.२६ ।।
jāhnavītīramāsādya cirābhilaṣitaṃ mama | harṣakāle kimarthaṃ māṃ viṣādayasi lakṣmaṇa || 7.46.26 ||
नित्यं त्वं रामपार्श्वेषु वर्तसे पुरुषर्षभ । कच्चिद्विनाकृतस्तेन द्विरात्रं शोकमागतः ।। ७.४६.२७ ।।
nityaṃ tvaṃ rāmapārśveṣu vartase puruṣarṣabha | kaccidvinākṛtastena dvirātraṃ śokamāgataḥ || 7.46.27 ||
ममापि दयितो रामो जीवितादपि लक्ष्मण । न चाहमेवं शोचामि मैवं त्वं बालिशो भव ।। ७.४६.२८ ।।
mamāpi dayito rāmo jīvitādapi lakṣmaṇa | na cāhamevaṃ śocāmi maivaṃ tvaṃ bāliśo bhava || 7.46.28 ||
तारयस्व च मां गङ्गां दर्शयस्व च तापसान् । ततो मुनिभ्यो दास्यामि वांसास्याभरणानि च ।। ७.४६.२९ ।।
tārayasva ca māṃ gaṅgāṃ darśayasva ca tāpasān | tato munibhyo dāsyāmi vāṃsāsyābharaṇāni ca || 7.46.29 ||
ततः कृत्वा महर्षीणां यथार्हमभिवादनम् । तत्र चैकां निशामुष्य यास्यामस्तां पुरीं पुनः ।। ७.४६.३० ।।
tataḥ kṛtvā maharṣīṇāṃ yathārhamabhivādanam | tatra caikāṃ niśāmuṣya yāsyāmastāṃ purīṃ punaḥ || 7.46.30 ||
ममापि पद्मपत्राक्षं सिंहोरस्कं कृशोदरम् । त्वरते हि मनो द्रष्टुं रामं रमयतां वरम् ।। ७.४६.३१ ।।
mamāpi padmapatrākṣaṃ siṃhoraskaṃ kṛśodaram | tvarate hi mano draṣṭuṃ rāmaṃ ramayatāṃ varam || 7.46.31 ||
तस्यास्तद्वचनं श्रुत्वा प्रमृज्य नयने शुभे । नाविकानाह्वयामास लक्ष्मणः परवीरहा ।। ७.४६.३२ ।।
tasyāstadvacanaṃ śrutvā pramṛjya nayane śubhe | nāvikānāhvayāmāsa lakṣmaṇaḥ paravīrahā || 7.46.32 ||
इयं च सज्जा नौश्चेति दाशाः प्राञ्जलयो ऽब्रुवन् ।। ७.४६.३३ ।।
iyaṃ ca sajjā nauśceti dāśāḥ prāñjalayo 'bruvan || 7.46.33 ||
तितीर्षुर्लक्ष्मणो गङ्गां शुभां नावमुपारुहत् । गङ्गां सन्तारयामास लक्ष्मणस्तां समाहितः ।। ७.४६.३४ ।।
titīrṣurlakṣmaṇo gaṅgāṃ śubhāṃ nāvamupāruhat | gaṅgāṃ santārayāmāsa lakṣmaṇastāṃ samāhitaḥ || 7.46.34 ||
इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदुत्तरकाण्डे षट्चत्वारिंशः सर्गः ।। ४६ ।।
ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe vālmīkīye ādikāvye śrīmaduttarakāṇḍe ṣaṭcatvāriṃśaḥ sargaḥ || 46 ||
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
