तं शयानं नरव्याघ्रं निद्रा नाभ्यागमत्तदा । चिन्तयन्तमनेकार्थं रामगीतमनुत्तमम् ।। ७.७२.१ ।।
taṃ śayānaṃ naravyāghraṃ nidrā nābhyāgamattadā | cintayantamanekārthaṃ rāmagītamanuttamam || 7.72.1 ||
तस्य शब्दं सुमधुरं तन्त्रीलयसमन्वितम् । श्रुत्वा रात्रिर्जगामाशु शत्रुघ्नस्य महात्मनः ।। ७.७२.२ ।।
tasya śabdaṃ sumadhuraṃ tantrīlayasamanvitam | śrutvā rātrirjagāmāśu śatrughnasya mahātmanaḥ || 7.72.2 ||
तस्यां निशायां व्युष्टायां कृत्वा पौर्वाह्णिकं क्रमम् । उवाच प्राञ्जलिर्वाक्यं शत्रुघ्नो मुनिपुङ्गवम् ।। ७.७२.३ ।।
tasyāṃ niśāyāṃ vyuṣṭāyāṃ kṛtvā paurvāhṇikaṃ kramam | uvāca prāñjalirvākyaṃ śatrughno munipuṅgavam || 7.72.3 ||
भगवन्द्रष्टुमिच्छामि राघवं रघुनन्दनम् । त्वया ऽनुज्ञातुमिच्छामि सहैभिः संशितव्रतैः ।। ७.७२.४ ।।
bhagavandraṣṭumicchāmi rāghavaṃ raghunandanam | tvayā 'nujñātumicchāmi sahaibhiḥ saṃśitavrataiḥ || 7.72.4 ||
इत्येवंवादिनं तं तु शत्रुघ्नं शत्रुतापनम् । वाल्मीकिः सम्परिष्वज्य विससर्ज च राघवम् ।। ७.७२.५ ।।
ityevaṃvādinaṃ taṃ tu śatrughnaṃ śatrutāpanam | vālmīkiḥ sampariṣvajya visasarja ca rāghavam || 7.72.5 ||
सो ऽभिवाद्य मुनिश्रेष्ठं रथमारुह्य सुप्रभम् । अयोध्यामगमत्तूर्णं राघवोत्सुकदर्शनः ।। ७.७२.६ ।।
so 'bhivādya muniśreṣṭhaṃ rathamāruhya suprabham | ayodhyāmagamattūrṇaṃ rāghavotsukadarśanaḥ || 7.72.6 ||
स प्रविष्टः पुरीं रम्यां श्रीमानिक्ष्वाकुनन्दनः । प्रविवेश महाबाहुर्यत्र रामो महाद्युतिः ।। ७.७२.७ ।।
sa praviṣṭaḥ purīṃ ramyāṃ śrīmānikṣvākunandanaḥ | praviveśa mahābāhuryatra rāmo mahādyutiḥ || 7.72.7 ||
स रामं मन्त्रिमध्यस्थं पूर्णचन्द्रनिभाननम् । पश्यन्नमरमध्यस्थं सहस्रनयनं यथा ।। ७.७२.८ ।।
sa rāmaṃ mantrimadhyasthaṃ pūrṇacandranibhānanam | paśyannamaramadhyasthaṃ sahasranayanaṃ yathā || 7.72.8 ||
सो ऽभिवाद्य महात्मानं ज्वलन्तमिव तेजसा । उवाच प्राञ्जलिर्वाक्यं रामं सत्यपराक्रमम् ।। ७.७२.९ ।।
so 'bhivādya mahātmānaṃ jvalantamiva tejasā | uvāca prāñjalirvākyaṃ rāmaṃ satyaparākramam || 7.72.9 ||
यदाज्ञप्तं महाराज सर्वं तत्कृतवानहम् । हतः स लवणः पापः पुरी चास्य निवेशिता ।। ७.७२.१० ।।
yadājñaptaṃ mahārāja sarvaṃ tatkṛtavānaham | hataḥ sa lavaṇaḥ pāpaḥ purī cāsya niveśitā || 7.72.10 ||
द्वादशैते गता वर्षास्त्वां विना रघुनन्दन । नोत्सहेयमहं वस्तुं त्वया विरहितो नृप ।। ७.७२.११ ।।
dvādaśaite gatā varṣāstvāṃ vinā raghunandana | notsaheyamahaṃ vastuṃ tvayā virahito nṛpa || 7.72.11 ||
स मे प्रसादं काकुत्स्थ कुरुष्वामितविक्रम । मातृहीनो यथा वत्सो न चिरं प्रवसाम्यहम् ।। ७.७२.१२ ।।
sa me prasādaṃ kākutstha kuruṣvāmitavikrama | mātṛhīno yathā vatso na ciraṃ pravasāmyaham || 7.72.12 ||
एवं ब्रुवाणं शत्रुघ्नं परिष्वज्येदमब्रवीत् । मा विषादं कृथाः शूर नैतत्क्षत्रियचेष्टितम् ।। ७.७२.१३ ।।
evaṃ bruvāṇaṃ śatrughnaṃ pariṣvajyedamabravīt | mā viṣādaṃ kṛthāḥ śūra naitatkṣatriyaceṣṭitam || 7.72.13 ||
नावसीदन्ति राजानो विप्रवासेषु राघव । प्रजा नः परिपाल्या हि क्षत्रधर्मेण राघव ।। ७.७२.१४ ।।
nāvasīdanti rājāno vipravāseṣu rāghava | prajā naḥ paripālyā hi kṣatradharmeṇa rāghava || 7.72.14 ||
काले काले तु मां वीर अयोध्यामवलोकितुम् । आगच्छ त्वं नरश्रेष्ठ गन्तासि च पुरं तव ।। ७.७२.१५ ।।
kāle kāle tu māṃ vīra ayodhyāmavalokitum | āgaccha tvaṃ naraśreṣṭha gantāsi ca puraṃ tava || 7.72.15 ||
ममापि त्वं सुदयितः प्राणैरपि न संशयः । अवश्यं करणीयं च राज्यस्य परिपालनम् ।। ७.७२.१६ ।।
mamāpi tvaṃ sudayitaḥ prāṇairapi na saṃśayaḥ | avaśyaṃ karaṇīyaṃ ca rājyasya paripālanam || 7.72.16 ||
तस्मात्त्वं वस काकुत्स्थ सप्तरात्रमिहावस । ऊर्ध्वं गन्तासि मधुरां सभृत्यबलवाहनः ।। ७.७२.१७ ।।
tasmāttvaṃ vasa kākutstha saptarātramihāvasa | ūrdhvaṃ gantāsi madhurāṃ sabhṛtyabalavāhanaḥ || 7.72.17 ||
रामस्यैतद्वचः श्रुत्वा धर्मयुक्तं मनोगतम् । शत्रुघ्नो दीनया वाचा बाढमित्येव चाब्रवीत् ।। ७.७२.१८ ।।
rāmasyaitadvacaḥ śrutvā dharmayuktaṃ manogatam | śatrughno dīnayā vācā bāḍhamityeva cābravīt || 7.72.18 ||
सप्तरात्रं च काकुत्स्थो राघवस्य यथाज्ञया । उष्य तत्र महेष्वासो गमनायोपचक्रमे ।। ७.७२.१९ ।।
saptarātraṃ ca kākutstho rāghavasya yathājñayā | uṣya tatra maheṣvāso gamanāyopacakrame || 7.72.19 ||
आमन्त्र्य तु महात्मानं रामं सत्यपराक्रमम् । भरतं लक्ष्मणं चैव महारथमुपारुहत् ।। ७.७२.२० ।।
āmantrya tu mahātmānaṃ rāmaṃ satyaparākramam | bharataṃ lakṣmaṇaṃ caiva mahārathamupāruhat || 7.72.20 ||
दूरमाभ्यामनुगतो लक्ष्मणेन महात्मना । भरतेन च शत्रुघ्नो जगामाशु पुरं ततः ।। ७.७२.२१ ।।
dūramābhyāmanugato lakṣmaṇena mahātmanā | bharatena ca śatrughno jagāmāśu puraṃ tataḥ || 7.72.21 ||
इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदुत्तरकाण्डे द्विसप्ततितमः सर्गः ।। ७२ ।।
ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe vālmīkīye ādikāvye śrīmaduttarakāṇḍe dvisaptatitamaḥ sargaḥ || 72 ||
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
