तथोक्तवति रामे तु तस्य जन्म तदद्भुतम् । उवाच लक्ष्मणो भूयो भरतश्च महायशाः ।। ७.९०.१ ।।
tathoktavati rāme tu tasya janma tadadbhutam | uvāca lakṣmaṇo bhūyo bharataśca mahāyaśāḥ || 7.90.1 ||
इला सा सोमपुत्रस्य संवत्सरमथोषिता । अकरोत्किं नरश्रेष्ठ तत्त्वं शंसितुमर्हसि ।। ७.९०.२ ।।
ilā sā somaputrasya saṃvatsaramathoṣitā | akarotkiṃ naraśreṣṭha tattvaṃ śaṃsitumarhasi || 7.90.2 ||
तयोस्तद्वाक्यमाधुर्यं निशम्य परिपृच्छतोः । रामः पुनरुवाचेमां प्रजापतिसुते कथाम् ।। ७.९०.३ ।।
tayostadvākyamādhuryaṃ niśamya paripṛcchatoḥ | rāmaḥ punaruvācemāṃ prajāpatisute kathām || 7.90.3 ||
पुरुषत्वं गते शूरे बुधः परमबुद्धिमान् । संवर्तं परमोदारमाजुहाव महायशाः ।। ७.९०.४ ।।
puruṣatvaṃ gate śūre budhaḥ paramabuddhimān | saṃvartaṃ paramodāramājuhāva mahāyaśāḥ || 7.90.4 ||
च्यवनं भृगुपुत्रं च मुनिं चारिष्टनेमिनम् । प्रमोदनं मोदकरं ततो दुर्वाससं मुनिम् ।। ७.९०.५ ।।
cyavanaṃ bhṛguputraṃ ca muniṃ cāriṣṭaneminam | pramodanaṃ modakaraṃ tato durvāsasaṃ munim || 7.90.5 ||
एतान्सर्वान्समानीय वाक्यज्ञस्तत्त्वदर्शनः । उवाच सर्वान्सुहृदो धैर्येण सुसमाहितान् ।। ७.९०.६ ।।
etānsarvānsamānīya vākyajñastattvadarśanaḥ | uvāca sarvānsuhṛdo dhairyeṇa susamāhitān || 7.90.6 ||
अयं राजा महाबाहुः कर्दमस्य इलः सुतः । जानीतैनं यथाभूतं श्रेयो ह्यत्र विधीयताम् ।। ७.९०.७ ।।
ayaṃ rājā mahābāhuḥ kardamasya ilaḥ sutaḥ | jānītainaṃ yathābhūtaṃ śreyo hyatra vidhīyatām || 7.90.7 ||
तेषां संवदतामेव तमाश्रममुपागमत् । कर्दमस्तु महातेजा द्विजैः सह महात्मभिः ।। ७.९०.८ ।।
teṣāṃ saṃvadatāmeva tamāśramamupāgamat | kardamastu mahātejā dvijaiḥ saha mahātmabhiḥ || 7.90.8 ||
पुलस्त्यश्च क्रतुश्चैव वषट्कारस्तथैव च । ओङ्कारश्च महातेजास्तमाश्रममुपागमत् ।। ७.९०.९ ।।
pulastyaśca kratuścaiva vaṣaṭkārastathaiva ca | oṅkāraśca mahātejāstamāśramamupāgamat || 7.90.9 ||
ते सर्वे हृष्टमनसः परस्परसमागमे । हितैषिणो बाल्हिपतेः पृथग्वाक्यान्यथाब्रुवन् ।। ७.९०.१० ।।
te sarve hṛṣṭamanasaḥ parasparasamāgame | hitaiṣiṇo bālhipateḥ pṛthagvākyānyathābruvan || 7.90.10 ||
कर्दमस्त्वब्रवीद्वाक्यं सुतार्थं परमं हितम् । द्विजाः शृणुत मद्वाक्यं यच्छ्रेयः पार्थिवस्य हि ।। ७.९०.११ ।।
kardamastvabravīdvākyaṃ sutārthaṃ paramaṃ hitam | dvijāḥ śṛṇuta madvākyaṃ yacchreyaḥ pārthivasya hi || 7.90.11 ||
नान्यं पश्यामि भैषज्यमन्तरा वृषभध्वजम् । नाश्वमेधात्परो यज्ञः प्रियश्चैव महात्मनः । तस्माद्यजामहे सर्वे पार्थिवार्थे दुरासदम् ।। ७.९०.१२ ।।
nānyaṃ paśyāmi bhaiṣajyamantarā vṛṣabhadhvajam | nāśvamedhātparo yajñaḥ priyaścaiva mahātmanaḥ | tasmādyajāmahe sarve pārthivārthe durāsadam || 7.90.12 ||
कर्दमेनैवमुक्तास्तु सर्व एव द्विजर्षभाः । रोचयन्ति स्म तं यज्ञं रुद्रस्याराधनं प्रति ।। ७.९०.१३ ।।
kardamenaivamuktāstu sarva eva dvijarṣabhāḥ | rocayanti sma taṃ yajñaṃ rudrasyārādhanaṃ prati || 7.90.13 ||
संवर्तस्य तु राजर्षेः शिष्यः पुरपुरञ्जयः । मरुत्त इति विख्यातस्तं यज्ञं समुपाहरत् ।। ७.९०.१४ ।।
saṃvartasya tu rājarṣeḥ śiṣyaḥ purapurañjayaḥ | marutta iti vikhyātastaṃ yajñaṃ samupāharat || 7.90.14 ||
ततो यज्ञो महानासीद्बुधाश्रमसमीपतः । रुद्रश्च परमं तोषमाजगाम महायशाः ।। ७.९०.१५ ।।
tato yajño mahānāsīdbudhāśramasamīpataḥ | rudraśca paramaṃ toṣamājagāma mahāyaśāḥ || 7.90.15 ||
अथ यज्ञे समाप्ते तु प्रीतः परमया मुदा । उमापतिर्द्विजान्सर्वानुवाच इलसन्निधौ ।। ७.९०.१६ ।।
atha yajñe samāpte tu prītaḥ paramayā mudā | umāpatirdvijānsarvānuvāca ilasannidhau || 7.90.16 ||
प्रीतो ऽस्मि हयमेधेन भक्त्या च द्विजसत्तमाः । अस्य बाह्लिपतेश्चैव किं करोमि प्रियं शुभम् ।। ७.९०.१७ ।।
prīto 'smi hayamedhena bhaktyā ca dvijasattamāḥ | asya bāhlipateścaiva kiṃ karomi priyaṃ śubham || 7.90.17 ||
तथा वदति देवेशे द्विजास्ते सुसमाहिताः । प्रसादयन्ति देवेशं यथा स्यात्पुरुषस्त्विला ।। ७.९०.१८ ।।
tathā vadati deveśe dvijāste susamāhitāḥ | prasādayanti deveśaṃ yathā syātpuruṣastvilā || 7.90.18 ||
ततः प्रीतो महादेवः पुरुषत्वं ददौ पुनः । इलायै सुमहातेजा दत्त्वा चान्तरधीयत ।। ७.९०.१९ ।।
tataḥ prīto mahādevaḥ puruṣatvaṃ dadau punaḥ | ilāyai sumahātejā dattvā cāntaradhīyata || 7.90.19 ||
निवृत्ते हयमेधे च गतश्चादर्शनं हरः । यथागतं द्विजाः सर्वे ह्यगच्छन्दीर्घदर्शिनः ।। ७.९०.२० ।।
nivṛtte hayamedhe ca gataścādarśanaṃ haraḥ | yathāgataṃ dvijāḥ sarve hyagacchandīrghadarśinaḥ || 7.90.20 ||
राजा तु बाह्लिमुत्सृज्य मध्यदेशे ह्यनुत्तमम् । निवेशयामास पुरं प्रतिष्ठानं यशस्करम् ।। ७.९०.२१ ।।
rājā tu bāhlimutsṛjya madhyadeśe hyanuttamam | niveśayāmāsa puraṃ pratiṣṭhānaṃ yaśaskaram || 7.90.21 ||
शशबिन्दुश्च राजर्षिर्बाह्लिं पुरपुरञ्जयः । प्रतिष्ठाने इलो राजा प्रजापतिसुतो बली ।। ७.९०.२२ ।।
śaśabinduśca rājarṣirbāhliṃ purapurañjayaḥ | pratiṣṭhāne ilo rājā prajāpatisuto balī || 7.90.22 ||
स काले प्राप्तवाँल्लोकमिलो ब्राह्ममनुत्तमम् । ऐलः पुरूरवा राजा प्रतिष्ठानमवाप्तवान् ।। ७.९०.२३ ।।
sa kāle prāptavāँllokamilo brāhmamanuttamam | ailaḥ purūravā rājā pratiṣṭhānamavāptavān || 7.90.23 ||
ईदृशो ह्यश्वमेधस्य प्रभावः पुरुषर्षभौ । स्त्रीभूतः पौरुषं लेभे यच्चान्यदपि दुर्लभम् ।। ७.९०.२४ ।।
īdṛśo hyaśvamedhasya prabhāvaḥ puruṣarṣabhau | strībhūtaḥ pauruṣaṃ lebhe yaccānyadapi durlabham || 7.90.24 ||
इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदुत्तरकाण्डे नवतितमः सर्गः ।। ९० ।।
ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe vālmīkīye ādikāvye śrīmaduttarakāṇḍe navatitamaḥ sargaḥ || 90 ||
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Panchanga
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
