ततःप्रत्युषसि प्राप्ते प्राप्तधर्मार्थनिश्चयः । राक्षसाधिपतेर्वेश्म भीमकर्मा विभीषणः ।। १ ।।
tataḥpratyuṣasi prāpte prāptadharmārthaniścayaḥ | rākṣasādhipaterveśma bhīmakarmā vibhīṣaṇaḥ || 1 ||
शैलाग्रचयसङ्काशं शैलशृङ्गमिवोन्नतम् । सुविभक्तमहाकक्षं महाजनपरिग्रहम् ।।२ ।।
śailāgracayasaṅkāśaṃ śailaśṛṅgamivonnatam | suvibhaktamahākakṣaṃ mahājanaparigraham ||2 ||
मतिमद्भिर्महामात्रैरनुरक्तैरधिष्ठितम् । राक्षसैराप्तपर्याप्तै सर्वतः परिरक्षितम् ।। ३ ।।
matimadbhirmahāmātrairanuraktairadhiṣṭhitam | rākṣasairāptaparyāptai sarvataḥ parirakṣitam || 3 ||
मत्तमातङ्गनिश्श्वासैर्व्याकुलीकृतमारुतम् । शङ्खघोषमहाघोषं तूर्यनादानुनादितम् ।। ४ ।।
mattamātaṅganiśśvāsairvyākulīkṛtamārutam | śaṅkhaghoṣamahāghoṣaṃ tūryanādānunāditam || 4 ||
प्रमदाजनसम्बाधं प्रजल्पितमहापथम् । तप्तकाञ्चननिर्यूहं भूषणोत्तमभूषितम् ।। ५ ।।
pramadājanasambādhaṃ prajalpitamahāpatham | taptakāñcananiryūhaṃ bhūṣaṇottamabhūṣitam || 5 ||
गन्धर्वाणामिवाऽवासमालयं मरुतामिव । रत्नसञ्चयसम्बाधं भवनं भोगिनामिव ।। ६।।।
gandharvāṇāmivā'vāsamālayaṃ marutāmiva | ratnasañcayasambādhaṃ bhavanaṃ bhogināmiva || 6|||
तं महाभ्रमिवाऽदित्यस्तेजोविस्तृतरश्मिमान् । अग्रजस्यालयं वीरः प्रविवेश महाद्युतिः ।। ७ ।।
taṃ mahābhramivā'dityastejovistṛtaraśmimān | agrajasyālayaṃ vīraḥ praviveśa mahādyutiḥ || 7 ||
पुण्यान् पुण्याहघोषांश्च वेदविद्भिरुदाहृतान् । शुश्राव सुमहातेजा भ्रातुर्विजयसंश्रितान् ।। ८ ।।
puṇyān puṇyāhaghoṣāṃśca vedavidbhirudāhṛtān | śuśrāva sumahātejā bhrāturvijayasaṃśritān || 8 ||
पूजितान् दधिपात्रैश्च सर्पिर्भि सुमनोक्षतैः । मन्त्रवेदविदो विप्रा ददर्श स महाबलः ।। ९ ।।
pūjitān dadhipātraiśca sarpirbhi sumanokṣataiḥ | mantravedavido viprā dadarśa sa mahābalaḥ || 9 ||
स पूज्यमानो रक्षोभिद्दीप्यमान स्वतेजसा । आसनस्थं महाबाहुर्ववन्दे धनदानुजम् ।। १० ।।
sa pūjyamāno rakṣobhiddīpyamāna svatejasā | āsanasthaṃ mahābāhurvavande dhanadānujam || 10 ||
स राजदृष्टिसम्पन्नमासनं हेमभूषितम् । जगाम समुदाचारं प्रयुज्याचारकोविदः ।। ११ ।।
sa rājadṛṣṭisampannamāsanaṃ hemabhūṣitam | jagāma samudācāraṃ prayujyācārakovidaḥ || 11 ||
स रावणं महात्मानं विजने मन्त्रिसन्निधौ । उवाच हितमत्यर्थं वचनं हेतुनिश्चितम् ।। १२ ।।
sa rāvaṇaṃ mahātmānaṃ vijane mantrisannidhau | uvāca hitamatyarthaṃ vacanaṃ hetuniścitam || 12 ||
प्रसाद्य भ्रातरं जेष्ठं सान्त्वेनोपस्थितक्रमः । देशकालार्थसंवादि दृष्टलोकपरावरः ।। १३ ।।
prasādya bhrātaraṃ jeṣṭhaṃ sāntvenopasthitakramaḥ | deśakālārthasaṃvādi dṛṣṭalokaparāvaraḥ || 13 ||
यदाप्रभृति वैदेही सम्प्रास्तेमां पुरंतप । तदाप्रभृति दृश्यन्ते निमित्तान्यशुभानिनः ।। १४ ।।
yadāprabhṛti vaidehī samprāstemāṃ puraṃtapa | tadāprabhṛti dṛśyante nimittānyaśubhāninaḥ || 14 ||
सस्फुलिङ्ग सधूमार्चि सधूमकलुषोदयः । मन्त्रसङ्घहुतोऽप्यग्निर्न सम्यगभिवर्थते ।। १५ ।।
sasphuliṅga sadhūmārci sadhūmakaluṣodayaḥ | mantrasaṅghahuto'pyagnirna samyagabhivarthate || 15 ||
अग्निष्ठेष्वग्निशलासु तथा ब्रह्मस्थालीषुच । सरीसृपाणि दृश्यन्ते हन्येषु च पिपीलिकाः ।। १६ ।।
agniṣṭheṣvagniśalāsu tathā brahmasthālīṣuca | sarīsṛpāṇi dṛśyante hanyeṣu ca pipīlikāḥ || 16 ||
गवां पयांसि स्कन्नानि विमदा वरकुञ्जराः । दीनमश्वाः प्रहेषन्ते नवग्रासाभिनन्दिनः ।। १७ ।।
gavāṃ payāṃsi skannāni vimadā varakuñjarāḥ | dīnamaśvāḥ praheṣante navagrāsābhinandinaḥ || 17 ||
खरोष्ट्राश्वतरा राजभन् भिन्नरोमा स्स्रवन्ति च । न स्वभावेऽवतिष्ठन्ति विधानैरपि चिन्तिताः ।। १८ ।।
kharoṣṭrāśvatarā rājabhan bhinnaromā ssravanti ca | na svabhāve'vatiṣṭhanti vidhānairapi cintitāḥ || 18 ||
वायसाः सङ्घशः क्रूरा व्याहरन्ति समन्ततः । समवेताश्च दृश्यन्ते विमानाग्रेषु सङ्घशः ।। १९ ।।
vāyasāḥ saṅghaśaḥ krūrā vyāharanti samantataḥ | samavetāśca dṛśyante vimānāgreṣu saṅghaśaḥ || 19 ||
गृध्राश्च परिलीयन्ते पुरीमुपरि पिण्डिताः । उपपन्नाश्च स्नध्ये द्वे व्याहऱ्नत्यशिवं शिवाः ।। २० ।।
gṛdhrāśca parilīyante purīmupari piṇḍitāḥ | upapannāśca snadhye dve vyāhaऱ्natyaśivaṃ śivāḥ || 20 ||
क्रव्यादानां मृगाणां च पुरीद्वारेषु सङ्घशः । श्रूयन्ते विपुला घोषा सविस्फूर्जितनिस्स्वनाः ।। २१ ।।
kravyādānāṃ mṛgāṇāṃ ca purīdvāreṣu saṅghaśaḥ | śrūyante vipulā ghoṣā savisphūrjitanissvanāḥ || 21 ||
तदेवं प्रस्तुते कार्ये प्रायश्चित्तमिदं क्षमम् । रोचते वीर वैदेही राघवाय प्रदीयताम् ।। २२ ।।
tadevaṃ prastute kārye prāyaścittamidaṃ kṣamam | rocate vīra vaidehī rāghavāya pradīyatām || 22 ||
इदं च यदि वा मोहाल्लोभाद् वा व्याहृतं मया । तत्रापि च महाराज न दोषं कर्तुमर्हसि ।। २३।।
idaṃ ca yadi vā mohāllobhād vā vyāhṛtaṃ mayā | tatrāpi ca mahārāja na doṣaṃ kartumarhasi || 23||
अयं हि दोषः सर्वस्य जनस्यास्योपलक्ष्यते । रक्षसां राक्षसीनां च पुरस्यान्तःपुरस्य च ।। २४ ।।
ayaṃ hi doṣaḥ sarvasya janasyāsyopalakṣyate | rakṣasāṃ rākṣasīnāṃ ca purasyāntaḥpurasya ca || 24 ||
प्रापणे चास्य मन्त्रस्य निवृत्ता सर्वमन्त्रिणः । अवश्यं च मया वाच्यं यद् दृष्टमथवा श्रुतम् । सम्प्रधार्य यथान्यायं तद भवान् कर्तुमर्हति ।।२५ ।।
prāpaṇe cāsya mantrasya nivṛttā sarvamantriṇaḥ | avaśyaṃ ca mayā vācyaṃ yad dṛṣṭamathavā śrutam | sampradhārya yathānyāyaṃ tada bhavān kartumarhati ||25 ||
इति स्वमन्त्रिणां मध्ये भ्राता भ्रातरमूचिवान् । रावणं राक्षसां श्रेष्ठं पथ्यमेतद विभीषणः ।। २६ ।।
iti svamantriṇāṃ madhye bhrātā bhrātaramūcivān | rāvaṇaṃ rākṣasāṃ śreṣṭhaṃ pathyametada vibhīṣaṇaḥ || 26 ||
हितं महार्थं मृदु हेतुसंहितं व्यतीतकालायतिसम्प्रतिक्षमम् । निशम्य तद् वाक्यमुपस्थितज्वरः प्रसङ्गवानुत्तरमेतदब्रवीत् ।। २७ ।।
hitaṃ mahārthaṃ mṛdu hetusaṃhitaṃ vyatītakālāyatisampratikṣamam | niśamya tad vākyamupasthitajvaraḥ prasaṅgavānuttarametadabravīt || 27 ||
भयं न पश्यामि कुतश्चिदप्यहं न राघवः प्राप्स्यति जातु मैथिलीम् । सुरै सहेन्द्रैरपि संगरे कथं ममाग्रत स्थास्यति लक्ष्मणाग्रजः ।। २८ ।।
bhayaṃ na paśyāmi kutaścidapyahaṃ na rāghavaḥ prāpsyati jātu maithilīm | surai sahendrairapi saṃgare kathaṃ mamāgrata sthāsyati lakṣmaṇāgrajaḥ || 28 ||
इत्येवमुक्त्वा सुरसैन्यनाशनो महाबल संयति चण्डविक्रमः । दशाननो भ्रातरमाप्तवादिनं विसर्जयामास तदा विभीषणम् ।। २९ ।।
ityevamuktvā surasainyanāśano mahābala saṃyati caṇḍavikramaḥ | daśānano bhrātaramāptavādinaṃ visarjayāmāsa tadā vibhīṣaṇam || 29 ||
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
