Artha Shastra

Chaturdasho Adhikarana - Adhyaya 4

Remedies against the Injures of One's Own Army

ॐ श्री परमात्मने नमः

This overlay will guide you through the buttons:

संस्कृत्म
A English
स्व-पक्षे पर-प्रयुक्तानां दूषी-विष-गराणां प्रतीकारः ।। १४.४.०१ ।।
sva-pakṣe para-prayuktānāṃ dūṣī-viṣa-garāṇāṃ pratīkāraḥ || 14.4.01 ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   1

श्लेष्मातक-कपित्थ-दन्ति-दन्त-शठ-गोजि-शिरीष-पाटली-बलास्योनाग-पुनर्-नवा-श्वेत-वारण-क्वाथ-युक्तम्(?) चन्दन-साला-वृकी-लोहित-युक्तं नेजन-उदकं राज-उपभोग्यानां गुह्य-प्रक्षालनं स्त्रीणाम् । सेनायाश्च विष-प्रतीकारः ।। १४.४.०२ ।।
śleṣmātaka-kapittha-danti-danta-śaṭha-goji-śirīṣa-pāṭalī-balāsyonāga-punar-navā-śveta-vāraṇa-kvātha-yuktam(?) candana-sālā-vṛkī-lohita-yuktaṃ nejana-udakaṃ rāja-upabhogyānāṃ guhya-prakṣālanaṃ strīṇām | senāyāśca viṣa-pratīkāraḥ || 14.4.02 ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   2

पृषत-नकुल-नील-कण्ठ-गोधा-पित्त-युक्तं मही-राजी-चूर्णं सिन्दु-वारित-वरण-वारुणी-तण्डुलीयक-शत-पर्व-अग्र-पिण्डीतक-योगो मदन-दोष-हरः ।। १४.४.०३ ।।
pṛṣata-nakula-nīla-kaṇṭha-godhā-pitta-yuktaṃ mahī-rājī-cūrṇaṃ sindu-vārita-varaṇa-vāruṇī-taṇḍulīyaka-śata-parva-agra-piṇḍītaka-yogo madana-doṣa-haraḥ || 14.4.03 ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   3

सृगाल-विन्ना-मदन-सिन्दु-वारित-वरण-वारण-वली-मूल-कषायाणां अन्यतमस्य समस्तानां वा क्षीर-युक्तं पानं मदन-दोष-हरं ।। १४.४.०४ ।।
sṛgāla-vinnā-madana-sindu-vārita-varaṇa-vāraṇa-valī-mūla-kaṣāyāṇāṃ anyatamasya samastānāṃ vā kṣīra-yuktaṃ pānaṃ madana-doṣa-haraṃ || 14.4.04 ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   4

कैडर्य-पूति-तिल-तैलं उन्माद-हरं नस्तः-कर्म ।। १४.४.०५ ।।
kaiḍarya-pūti-tila-tailaṃ unmāda-haraṃ nastaḥ-karma || 14.4.05 ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   5

प्रियङ्गु-नक्त-माल-योगः कुष्ठ-हरः ।। १४.४.०६ ।।
priyaṅgu-nakta-māla-yogaḥ kuṣṭha-haraḥ || 14.4.06 ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   6

कुष्ठ-लोध्र-योगः पाक-शोषघ्नः ।। १४.४.०७ ।।
kuṣṭha-lodhra-yogaḥ pāka-śoṣaghnaḥ || 14.4.07 ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   7

कट-फल-द्रवन्ती-विलङ्ग-चूर्णं नस्तः-कर्म शिरो-रोग-हरं ।। १४.४.०८ ।।
kaṭa-phala-dravantī-vilaṅga-cūrṇaṃ nastaḥ-karma śiro-roga-haraṃ || 14.4.08 ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   8

प्रियङ्गु-मञ्जिष्ठा - तगर - लाक्षारस - मधुक-हरिद्रा-क्षौद्र-योगो रज्जु-उदक-विष-प्रहार-पतन-निह्संज्ञानां पुनः-प्रत्यानयनाय ।। १४.४.०९ ।।
priyaṅgu-mañjiṣṭhā - tagara - lākṣārasa - madhuka-haridrā-kṣaudra-yogo rajju-udaka-viṣa-prahāra-patana-nihsaṃjñānāṃ punaḥ-pratyānayanāya || 14.4.09 ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   9

मनुष्याणां अक्ष-मात्रम् । गव-अश्वानां द्वि-गुणम् । चतुर्-गुणं हस्त्य्-उष्ट्राणां ।। १४.४.१० ।।
manuṣyāṇāṃ akṣa-mātram | gava-aśvānāṃ dvi-guṇam | catur-guṇaṃ hasty-uṣṭrāṇāṃ || 14.4.10 ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   10

रुक्म-गर्भश्चएषां मणिः सर्व-विष-हरः ।। १४.४.११ ।।
rukma-garbhaścaeṣāṃ maṇiḥ sarva-viṣa-haraḥ || 14.4.11 ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   11

जीवन्ती-श्वेता-मुष्कक-पुष्प-वन्दाकानां अक्षीवे जातस्याश्वत्थस्य मणिः सर्व-विष-हरः ।। १४.४.१२ ।।
jīvantī-śvetā-muṣkaka-puṣpa-vandākānāṃ akṣīve jātasyāśvatthasya maṇiḥ sarva-viṣa-haraḥ || 14.4.12 ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   12

तूर्याणां तैः प्रलिप्तानां शब्दो विष-विनाशनः । ।। १४.४.१३अ ब ।।
tūryāṇāṃ taiḥ praliptānāṃ śabdo viṣa-vināśanaḥ | || 14.4.13a ba ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   13

लिप्त-ध्वजं पताकां वा दृष्ट्वा भवति निर्विषः ।। १४.४.१३च्द् ।।
lipta-dhvajaṃ patākāṃ vā dṛṣṭvā bhavati nirviṣaḥ || 14.4.13cd ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   14

एतैः कृत्वा प्रतीकारं स्व-सैन्यानां अथऽत्मनः । ।। १४.४.१४अ ब ।।
etaiḥ kṛtvā pratīkāraṃ sva-sainyānāṃ atha'tmanaḥ | || 14.4.14a ba ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   15

अमित्रेषु प्रयुञ्जीत विष-धूम-अम्बु-दूषणान् ।। १४.४.१४च्द् ।।
amitreṣu prayuñjīta viṣa-dhūma-ambu-dūṣaṇān || 14.4.14cd ||

Samhita : 

Adhyaya:   Chaturdasho-Adhikarana

Shloka :   16

ॐ श्री परमात्मने नमः

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

Gyaandweep Gyaandweep

namo namaḥ!

Sign Up to explore more than 35 Vedic Scriptures, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In