| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

आकर-अध्यक्षः शुल्ब-धातु-शास्त्र-रस-पाक-मणि-रागज्ञस्तज्ज्ञ-सखो वा तज्-जात-कर्म-कर-उपकरण-सम्पन्नः किट्ट-मूष-अङ्गार-भस्म-लिङ्गं वाआकरं भूत-पूर्वं अभुत-पूर्वं वा भूमि-प्रस्तर-रस-धातुं अत्यर्थ-वर्ण-गौरवं उग्र-गन्ध-रसं परीक्षेत ॥ ०२.१२.०१ ॥
ākara-adhyakṣaḥ śulba-dhātu-śāstra-rasa-pāka-maṇi-rāgajñastajjña-sakho vā taj-jāta-karma-kara-upakaraṇa-sampannaḥ kiṭṭa-mūṣa-aṅgāra-bhasma-liṅgaṃ vāākaraṃ bhūta-pūrvaṃ abhuta-pūrvaṃ vā bhūmi-prastara-rasa-dhātuṃ atyartha-varṇa-gauravaṃ ugra-gandha-rasaṃ parīkṣeta .. 02.12.01 ..
पर्वतानां अभिज्ञात-उद्देशानां बिल-गुह-उपत्यक-आलयन-गूढ-खातेष्वन्तः प्रस्यन्दिनो जम्बू-चूत-ताल-फल-पक्व-हरिद्रा-भेद-गुड(गूड?)-हरि-ताल-मनः-शिला-क्षौद्र-हिङ्गुलुक-पुण्डरीक-शुक-मयूर-पत्त्र-वर्णाः सवर्ण-उदक-ओषधि-पर्यन्ताश्चिक्कणा विशदा भारिकाश्च रसाः काञ्चनिकाः ॥ ०२.१२.०२ ॥
parvatānāṃ abhijñāta-uddeśānāṃ bila-guha-upatyaka-ālayana-gūḍha-khāteṣvantaḥ prasyandino jambū-cūta-tāla-phala-pakva-haridrā-bheda-guḍa(gūḍa?)-hari-tāla-manaḥ-śilā-kṣaudra-hiṅguluka-puṇḍarīka-śuka-mayūra-pattra-varṇāḥ savarṇa-udaka-oṣadhi-paryantāścikkaṇā viśadā bhārikāśca rasāḥ kāñcanikāḥ .. 02.12.02 ..
अप्सु निष्ठ्यूतास्तैलवद्-विसर्पिणः षङ्क-मल-ग्राहिणश्च ताम्र-रूप्ययोः शतादुपरि वेद्धारः ॥ ०२.१२.०३ ॥
apsu niṣṭhyūtāstailavad-visarpiṇaḥ ṣaṅka-mala-grāhiṇaśca tāmra-rūpyayoḥ śatādupari veddhāraḥ .. 02.12.03 ..
तत्-प्रतिरूपकं उग्र-गन्ध-रसं शिला-जतु विद्यात् ॥ ०२.१२.०४ ॥
tat-pratirūpakaṃ ugra-gandha-rasaṃ śilā-jatu vidyāt .. 02.12.04 ..
पीतकास्-ताम्रकास्ताम्र-पीतका वा भूमि-प्रस्तर-धातवो भिन्ना नील-राजीवन्तो मुद्ग-माष-कृसर-वर्णा वा दधि-बिन्दु-पिण्ड-चित्रा हरिद्रा-हरीतकी-पद्म-पत्त्र-शैवल-यकृत्-प्लीह-अनवद्य-वर्णा भिन्नाश्चुञ्चु-वालुक-आलेखा-बिन्दु-स्वस्तिकवन्तः सुगुलिका अर्चिष्मन्तस्ताप्यमाना न भिद्यन्ते बहु-फेन-धूमाश्च सुवर्ण-धातवः प्रतीवाप-अर्थास् ताम्र-रूप्य-वेधनाः ॥ ०२.१२.०५ ॥
pītakās-tāmrakāstāmra-pītakā vā bhūmi-prastara-dhātavo bhinnā nīla-rājīvanto mudga-māṣa-kṛsara-varṇā vā dadhi-bindu-piṇḍa-citrā haridrā-harītakī-padma-pattra-śaivala-yakṛt-plīha-anavadya-varṇā bhinnāścuñcu-vāluka-ālekhā-bindu-svastikavantaḥ sugulikā arciṣmantastāpyamānā na bhidyante bahu-phena-dhūmāśca suvarṇa-dhātavaḥ pratīvāpa-arthās tāmra-rūpya-vedhanāḥ .. 02.12.05 ..
शङ्ख-कर्पूर-स्फटिक-नव-नीत-कपोत-पारावत-विमलक-मयूर-ग्रीवा-वर्णाः सस्यक-गोमेदक-गुड-मत्स्यण्डिका-वर्णाः कोविदार-पद्म-पाटलीक-लाय-क्षौम-अतसी-पुष्प-वर्णाः ससीसाः स-अञ्जना विस्रा भिन्नाः श्वेत-आभाः कृष्णाः कृष्ण-आभाः श्वेताः सर्वे वा लेखा-बिन्दु-चित्रा मृदवो ध्मायमाना न स्फुटन्ति बहु-फेन-धूमाश्च रूप्य-धातवः ॥ ०२.१२.०६ ॥
śaṅkha-karpūra-sphaṭika-nava-nīta-kapota-pārāvata-vimalaka-mayūra-grīvā-varṇāḥ sasyaka-gomedaka-guḍa-matsyaṇḍikā-varṇāḥ kovidāra-padma-pāṭalīka-lāya-kṣauma-atasī-puṣpa-varṇāḥ sasīsāḥ sa-añjanā visrā bhinnāḥ śveta-ābhāḥ kṛṣṇāḥ kṛṣṇa-ābhāḥ śvetāḥ sarve vā lekhā-bindu-citrā mṛdavo dhmāyamānā na sphuṭanti bahu-phena-dhūmāśca rūpya-dhātavaḥ .. 02.12.06 ..
सर्व-धातूनां गौरव-वृद्धौ सत्त्व-वृद्धिः ॥ ०२.१२.०७ ॥
sarva-dhātūnāṃ gaurava-vṛddhau sattva-vṛddhiḥ .. 02.12.07 ..
तेषां अशुद्धा मूढ-गर्भा वा तीक्ष्ण-मूत्र-क्षर-भाविता राज-वृक्ष-वट-पीलु-गो-पित्त-रोचना-महिष-खर-करभ-मूत्र-लेण्ड-पिण्ड-बद्धास्तत्-प्रतीवापास्तद्-अवलेपा वा विशुद्धाः स्रवन्ति ॥ ०२.१२.०८ ॥
teṣāṃ aśuddhā mūḍha-garbhā vā tīkṣṇa-mūtra-kṣara-bhāvitā rāja-vṛkṣa-vaṭa-pīlu-go-pitta-rocanā-mahiṣa-khara-karabha-mūtra-leṇḍa-piṇḍa-baddhāstat-pratīvāpāstad-avalepā vā viśuddhāḥ sravanti .. 02.12.08 ..
यव-माष-तिल-पलाश-पीलु-क्षारैर्-गो-क्षीर-अज-क्षीरैर्वा कदली-वज्र-कन्द-प्रतीवपो मार्दव-करः ॥ ०२.१२.०९ ॥
yava-māṣa-tila-palāśa-pīlu-kṣārair-go-kṣīra-aja-kṣīrairvā kadalī-vajra-kanda-pratīvapo mārdava-karaḥ .. 02.12.09 ..
मधु-मधुकं अजा-पयः सतैलं घृत-गुड-किण्व-युतं सकन्दलीकं । ॥ ०२.१२.१०अ ब ॥
madhu-madhukaṃ ajā-payaḥ satailaṃ ghṛta-guḍa-kiṇva-yutaṃ sakandalīkaṃ . .. 02.12.10a ba ..
यदपि शत-सहस्रधा विभिन्नं भवति मृदु त्रिभिरेव तन्-निषेकैः ॥ ०२.१२.१०च्द् ॥
yadapi śata-sahasradhā vibhinnaṃ bhavati mṛdu tribhireva tan-niṣekaiḥ .. 02.12.10cd ..
गो-दन्त-शृङ्ग-प्रतीवापो मृदु-स्तम्भनः ॥ ०२.१२.११ ॥
go-danta-śṛṅga-pratīvāpo mṛdu-stambhanaḥ .. 02.12.11 ..
भारिकः स्निग्धो मृदुश्च प्रस्तर-धातुर्भूमि-भागो वा पिङ्गलो हरितः पाटलो लोहितो वा ताम्र-धातुः ॥ ०२.१२.१२ ॥
bhārikaḥ snigdho mṛduśca prastara-dhāturbhūmi-bhāgo vā piṅgalo haritaḥ pāṭalo lohito vā tāmra-dhātuḥ .. 02.12.12 ..
काक-मोचकः कपोत-रोचना-वर्णः श्वेत-राजि-नद्धो वा विस्रः सीस-धातुः ॥ ०२.१२.१३ ॥
kāka-mocakaḥ kapota-rocanā-varṇaḥ śveta-rāji-naddho vā visraḥ sīsa-dhātuḥ .. 02.12.13 ..
ऊषर-कर्बुरः पक्व-लोष्ठ-वर्णो वा त्रपु-धातुः ॥ ०२.१२.१४ ॥
ūṣara-karburaḥ pakva-loṣṭha-varṇo vā trapu-dhātuḥ .. 02.12.14 ..
खरुम्बः पाण्डु-रोहितः सिन्दु-वार-पुष्प-वर्णो वा तीक्ष्ण-धातुः ॥ ०२.१२.१५ ॥
kharumbaḥ pāṇḍu-rohitaḥ sindu-vāra-puṣpa-varṇo vā tīkṣṇa-dhātuḥ .. 02.12.15 ..
काक-अण्ड-भुज-पत्त्र-वर्णो वा वैकृन्तक-धातुः ॥ ०२.१२.१६ ॥
kāka-aṇḍa-bhuja-pattra-varṇo vā vaikṛntaka-dhātuḥ .. 02.12.16 ..
अच्छः स्निग्धः सप्रभो घोषवान्शीतस्तीव्रस्तनु-रागश्च मणि-धातुः ॥ ०२.१२.१७ ॥
acchaḥ snigdhaḥ saprabho ghoṣavānśītastīvrastanu-rāgaśca maṇi-dhātuḥ .. 02.12.17 ..
धातु-समुत्थं तज्-जात-कर्म-अन्तेषु प्रयोजयेत् ॥ ०२.१२.१८ ॥
dhātu-samutthaṃ taj-jāta-karma-anteṣu prayojayet .. 02.12.18 ..
कृत-भाण्ड-व्यवहारं एक-मुखम् । अत्ययं चान्यत्र कर्तृ-क्रेतृ-विक्रेतृऋणां स्थापयेत् ॥ ०२.१२.१९ ॥
kṛta-bhāṇḍa-vyavahāraṃ eka-mukham . atyayaṃ cānyatra kartṛ-kretṛ-vikretṛṛṇāṃ sthāpayet .. 02.12.19 ..
आकरिकं अपहरन्तं अष्ट-गुणं दापयेदन्यत्र रत्नेभ्यः ॥ ०२.१२.२० ॥
ākarikaṃ apaharantaṃ aṣṭa-guṇaṃ dāpayedanyatra ratnebhyaḥ .. 02.12.20 ..
स्तेनं अनिसृष्ट-उपजीविनं च बद्धं कर्म कारयेत् । दण्ड-उपकारिणं च ॥ ०२.१२.२१ ॥
stenaṃ anisṛṣṭa-upajīvinaṃ ca baddhaṃ karma kārayet . daṇḍa-upakāriṇaṃ ca .. 02.12.21 ..
व्यय-क्रिया-भारिकं आअकरं भागेन प्रक्रयेण वा दद्यात् । लाघविकं आत्मना कारयेत् ॥ ०२.१२.२२ ॥
vyaya-kriyā-bhārikaṃ āakaraṃ bhāgena prakrayeṇa vā dadyāt . lāghavikaṃ ātmanā kārayet .. 02.12.22 ..
लोह-अध्यक्षस्ताम्र-सीस-त्रपु-वैकृन्त-कार-कूट-वृत्त-कंस-ताल-लोह-कर्म-अन्तान्कारयेत् । लोह-भाण्ड-व्यवहारं च ॥ ०२.१२.२३ ॥
loha-adhyakṣastāmra-sīsa-trapu-vaikṛnta-kāra-kūṭa-vṛtta-kaṃsa-tāla-loha-karma-antānkārayet . loha-bhāṇḍa-vyavahāraṃ ca .. 02.12.23 ..
लक्षण-अध्यक्षश्चतुर्-भाग-ताम्रं रूप्य-रूपं तीक्ष्ण-त्रपु-सीस-अञ्जनानां अन्यतम-माष-बीज-युक्तं कारयेत् पणं अर्ध-पणं पादम् । अष्ट-भागं इति । पाद-आजीवं ताम्र-रूपं माषकं अर्ध-माषकं काकणीम् अर्ध-काकणीं इति ॥ ०२.१२.२४ ॥
lakṣaṇa-adhyakṣaścatur-bhāga-tāmraṃ rūpya-rūpaṃ tīkṣṇa-trapu-sīsa-añjanānāṃ anyatama-māṣa-bīja-yuktaṃ kārayet paṇaṃ ardha-paṇaṃ pādam . aṣṭa-bhāgaṃ iti . pāda-ājīvaṃ tāmra-rūpaṃ māṣakaṃ ardha-māṣakaṃ kākaṇīm ardha-kākaṇīṃ iti .. 02.12.24 ..
रूप-दर्शकः पण-यात्रां व्यावहारिकीं कोश-प्रवेश्यां च स्थापयेत् ॥ ०२.१२.२५ ॥
rūpa-darśakaḥ paṇa-yātrāṃ vyāvahārikīṃ kośa-praveśyāṃ ca sthāpayet .. 02.12.25 ..
रूपिकं अष्टकं शतम् । पञ्चकं शतं व्याजीम् । पारीक्षिकं अष्ट-भागिकम् । शतम् । पञ्च-विंशति-पणं अत्ययं च अन्यत्र-कर्तृ-क्रेतृ-विक्रेतृ-परीक्षितृभ्यः ॥ ०२.१२.२६ ॥
rūpikaṃ aṣṭakaṃ śatam . pañcakaṃ śataṃ vyājīm . pārīkṣikaṃ aṣṭa-bhāgikam . śatam . pañca-viṃśati-paṇaṃ atyayaṃ ca anyatra-kartṛ-kretṛ-vikretṛ-parīkṣitṛbhyaḥ .. 02.12.26 ..
खन्य्-अध्यक्षः शङ्ख-वज्र-मणि-मुक्ता-प्रवाल-क्षार-कर्म-अन्तान्कारयेत् । पणन-व्यवहारं च ॥ ०२.१२.२७ ॥
khany-adhyakṣaḥ śaṅkha-vajra-maṇi-muktā-pravāla-kṣāra-karma-antānkārayet . paṇana-vyavahāraṃ ca .. 02.12.27 ..
लवण-अध्यक्षः पाक-मुक्तं लवण-भागं प्रक्रयं च यथा-कालं संगृह्णीयाद् । विक्रयाच्च मूल्यं रूपं व्याजीं च ॥ ०२.१२.२८ ॥
lavaṇa-adhyakṣaḥ pāka-muktaṃ lavaṇa-bhāgaṃ prakrayaṃ ca yathā-kālaṃ saṃgṛhṇīyād . vikrayācca mūlyaṃ rūpaṃ vyājīṃ ca .. 02.12.28 ..
आगन्तु-लवणं षड्-भागं दद्यात् ॥ ०२.१२.२९ ॥
āgantu-lavaṇaṃ ṣaḍ-bhāgaṃ dadyāt .. 02.12.29 ..
दत्त-भाग-विभागस्य विक्रयः । पञ्चकं शतं व्याजीं रूपं रूपिकं च ॥ ०२.१२.३० ॥
datta-bhāga-vibhāgasya vikrayaḥ . pañcakaṃ śataṃ vyājīṃ rūpaṃ rūpikaṃ ca .. 02.12.30 ..
क्रेता शुल्कं राज-पण्यच्-छेद-अनुरूपं च वैधरणं दद्यात् । अन्यत्र क्रेता षट्-छतं अत्ययं च ॥ ०२.१२.३१ ॥
kretā śulkaṃ rāja-paṇyac-cheda-anurūpaṃ ca vaidharaṇaṃ dadyāt . anyatra kretā ṣaṭ-chataṃ atyayaṃ ca .. 02.12.31 ..
विलवणं उत्तमं दण्डं दद्याद् । अनिषृष्ट-उपजीवी चान्यत्र वानप्रस्थेभ्यः ॥ ०२.१२.३२ ॥
vilavaṇaṃ uttamaṃ daṇḍaṃ dadyād . aniṣṛṣṭa-upajīvī cānyatra vānaprasthebhyaḥ .. 02.12.32 ..
श्रोत्रियास्तपस्विनो विष्टयश्च भक्त-लवणं हरेयुः ॥ ०२.१२.३३ ॥
śrotriyāstapasvino viṣṭayaśca bhakta-lavaṇaṃ hareyuḥ .. 02.12.33 ..
अतोअन्यो लवण-क्षार-वर्गः शुल्कं दद्यात् ॥ ०२.१२.३४ ॥
atoanyo lavaṇa-kṣāra-vargaḥ śulkaṃ dadyāt .. 02.12.34 ..
एवं मूल्यं च भागं च व्याजीं परिघं अत्ययं । ॥ ०२.१२.३५अ ब ॥
evaṃ mūlyaṃ ca bhāgaṃ ca vyājīṃ parighaṃ atyayaṃ . .. 02.12.35a ba ..
शुल्कं वैधरणं दण्डं रूपं रूपिकं एव च ॥ ०२.१२.३५च्द् ॥
śulkaṃ vaidharaṇaṃ daṇḍaṃ rūpaṃ rūpikaṃ eva ca .. 02.12.35cd ..
खनिभ्यो द्वादश-विधं धातुं पण्यं च संहरेत् । ॥ ०२.१२.३६अ ब ॥
khanibhyo dvādaśa-vidhaṃ dhātuṃ paṇyaṃ ca saṃharet . .. 02.12.36a ba ..
एवं सर्वेषु पण्येषु स्थापयेन्मुख-संग्रहं ॥ ०२.१२.३६च्द् ॥
evaṃ sarveṣu paṇyeṣu sthāpayenmukha-saṃgrahaṃ .. 02.12.36cd ..
आकर-प्रभः कोशः कोशाद्दण्डः प्रजायते । ॥ ०२.१२.३७अ ब ॥
ākara-prabhaḥ kośaḥ kośāddaṇḍaḥ prajāyate . .. 02.12.37a ba ..
पृथिवी कोश-दण्डाभ्यां प्राप्यते कोश-भूषणा ॥ ०२.१२.३७च्द् ॥
pṛthivī kośa-daṇḍābhyāṃ prāpyate kośa-bhūṣaṇā .. 02.12.37cd ..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 60 Vedic Scriptures and 100 of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In