राज्ञो राज-वल्लभानां चऽसन्नाः सत्त्रिणः पत्त्य्-अश्व-रथ-द्विप-मुख्यानां "राजा क्रुद्धः" इति सुहृद्-विश्वासेन मित्र-स्थानीयेषु कथयेयुः ।। १२.३.०१ ।।
rājño rāja-vallabhānāṃ ca'sannāḥ sattriṇaḥ patty-aśva-ratha-dvipa-mukhyānāṃ "rājā kruddhaḥ" iti suhṛd-viśvāsena mitra-sthānīyeṣu kathayeyuḥ || 12.3.01 ||
बहुली-भूते तीक्ष्णाः कृत-रात्रि-चार-प्रतीकारा गृहेषु "स्वामि-वचनेनऽगम्यताम्" इति ब्रूयुः ।। १२.३.०२ ।।
bahulī-bhūte tīkṣṇāḥ kṛta-rātri-cāra-pratīkārā gṛheṣu "svāmi-vacanena'gamyatām" iti brūyuḥ || 12.3.02 ||
तान्निर्गच्छत एवाभिहन्युः । "स्वामि-संदेशः" इति चऽसन्नान्ब्रूयुः ।। १२.३.०३ ।।
tānnirgacchata evābhihanyuḥ | "svāmi-saṃdeśaḥ" iti ca'sannānbrūyuḥ || 12.3.03 ||
ये चाप्रवासितास्तान्सत्त्रिणो ब्रूयुः "एतत्तद्यदस्माभिः कथितम् । जीवितु-कामेनापक्रान्तव्यम्" इति ।। १२.३.०४ ।।
ye cāpravāsitāstānsattriṇo brūyuḥ "etattadyadasmābhiḥ kathitam | jīvitu-kāmenāpakrāntavyam" iti || 12.3.04 ||
येभ्यश्च राजा याचितो न ददाति तान्सत्त्रिणो ब्रूयुः "उक्तः शून्य-पालो राज्ञा "अयाच्यं अर्थं असौ चासौ च मा याचते । मया प्रत्याख्याताः शत्रु-संहिताः । तेषां उद्धरणे प्रयतस्व" इति ।। १२.३.०५ ।।
yebhyaśca rājā yācito na dadāti tānsattriṇo brūyuḥ "uktaḥ śūnya-pālo rājñā "ayācyaṃ arthaṃ asau cāsau ca mā yācate | mayā pratyākhyātāḥ śatru-saṃhitāḥ | teṣāṃ uddharaṇe prayatasva" iti || 12.3.05 ||
ततः पूर्ववदाचरेत् ।। १२.३.०६ ।।
tataḥ pūrvavadācaret || 12.3.06 ||
येभ्यश्च राजा याचितो ददाति तान्सत्त्रिणो ब्रूयुः "उक्तः शून्य-पालो राज्ञा "अयाच्यं अर्थं असौ चासौ च मा याचते । तेभ्यो मया सोअर्थो विश्वास-अर्थं दत्तः । शत्रु-संहिताः । तेषां उद्धरणे प्रयतस्व" इति ।। १२.३.०७ ।।
yebhyaśca rājā yācito dadāti tānsattriṇo brūyuḥ "uktaḥ śūnya-pālo rājñā "ayācyaṃ arthaṃ asau cāsau ca mā yācate | tebhyo mayā soartho viśvāsa-arthaṃ dattaḥ | śatru-saṃhitāḥ | teṣāṃ uddharaṇe prayatasva" iti || 12.3.07 ||
ततः पूर्ववदाचरेत् ।। १२.३.०८ ।।
tataḥ pūrvavadācaret || 12.3.08 ||
ये चएनं याच्यं अर्थं न याचन्ते तान्सत्त्रिणो ब्रूयुः "उक्तः शून्य-पालो राज्ञा "याच्यं अर्थं असौ चासौ च मा न याचते । किं अन्यत्स्व-दोष-शङ्कितत्वात् । तेषां उद्धरणे प्रयतस्व" इति ।। १२.३.०९ ।।
ye caenaṃ yācyaṃ arthaṃ na yācante tānsattriṇo brūyuḥ "uktaḥ śūnya-pālo rājñā "yācyaṃ arthaṃ asau cāsau ca mā na yācate | kiṃ anyatsva-doṣa-śaṅkitatvāt | teṣāṃ uddharaṇe prayatasva" iti || 12.3.09 ||
ततः पूर्ववदाचरेत् ।। १२.३.१० ।।
tataḥ pūrvavadācaret || 12.3.10 ||
एतेन सर्वः कृत्य-पक्षो व्याख्यातः ।। १२.३.११ ।।
etena sarvaḥ kṛtya-pakṣo vyākhyātaḥ || 12.3.11 ||
प्रत्यासन्नो वा राजानं सत्त्री ग्राहयेत्"असौ चासौ च ते महा-मात्रः शत्रु-पुरुषैः सम्भाषते" इति ।। १२.३.१२ ।।
pratyāsanno vā rājānaṃ sattrī grāhayet"asau cāsau ca te mahā-mātraḥ śatru-puruṣaiḥ sambhāṣate" iti || 12.3.12 ||
प्रतिपन्ने दूष्यानस्य शासन-हरान्दर्शयेत्"एतत्तत्" इति ।। १२.३.१३ ।।
pratipanne dūṣyānasya śāsana-harāndarśayet"etattat" iti || 12.3.13 ||
सेना-मुख्य-प्रकृति-पुरुषान्वा भूम्या हिरण्येन वा लोभयित्वा स्वेषु विक्रमयेदपवाहयेद्वा ।। १२.३.१४ ।।
senā-mukhya-prakṛti-puruṣānvā bhūmyā hiraṇyena vā lobhayitvā sveṣu vikramayedapavāhayedvā || 12.3.14 ||
योअस्य पुत्रः समीपे दुर्गे वा प्रतिवसति तं सत्त्रिणाउपजापयेत्"आत्म-सम्पन्नतरस्त्वं पुत्रः । तथाअप्यन्तर्-हितः । तत्-किं उपेक्षसे विक्रम्य गृहाण । पुरा त्वा युव-राजो विनाशयति" इति ।। १२.३.१५ ।।
yoasya putraḥ samīpe durge vā prativasati taṃ sattriṇāupajāpayet"ātma-sampannatarastvaṃ putraḥ | tathāapyantar-hitaḥ | tat-kiṃ upekṣase vikramya gṛhāṇa | purā tvā yuva-rājo vināśayati" iti || 12.3.15 ||
तत्-कुलीनं अपरुद्धं वा हिरण्येन प्रतिलोभ्य ब्रूयात्"अन्तर्-बलं प्रत्यन्त-स्कन्धं अन्तं वाअस्य प्रमृद्नीहि" इति ।। १२.३.१६ ।।
tat-kulīnaṃ aparuddhaṃ vā hiraṇyena pratilobhya brūyāt"antar-balaṃ pratyanta-skandhaṃ antaṃ vāasya pramṛdnīhi" iti || 12.3.16 ||
आटविकानर्थ-मानाभ्यां उपगृह्य राज्यं अस्य घातयेत् ।। १२.३.१७ ।।
āṭavikānartha-mānābhyāṃ upagṛhya rājyaṃ asya ghātayet || 12.3.17 ||
पार्ष्णि-ग्राहं वाअस्य ब्रूयात्"एष खलु राजा मां उच्छिद्य त्वां उच्छेत्स्यति । पार्ष्णिं अस्य गृहाण । त्वयि निवृत्तस्याहं पार्ष्णिं ग्रहीष्यामि" इति ।। १२.३.१८ ।।
pārṣṇi-grāhaṃ vāasya brūyāt"eṣa khalu rājā māṃ ucchidya tvāṃ ucchetsyati | pārṣṇiṃ asya gṛhāṇa | tvayi nivṛttasyāhaṃ pārṣṇiṃ grahīṣyāmi" iti || 12.3.18 ||
मित्राणि वाअस्य ब्रूयात्"अहं वः सेतुः । मयि विभिन्ने सर्वानेष वो राजा प्लावयिष्यति । सम्भूय वाअस्य यात्रां विहनाम" इति ।। १२.३.१९ ।।
mitrāṇi vāasya brūyāt"ahaṃ vaḥ setuḥ | mayi vibhinne sarvāneṣa vo rājā plāvayiṣyati | sambhūya vāasya yātrāṃ vihanāma" iti || 12.3.19 ||
तत्-संहतानां असंहतानां च प्रेषयेत्"एष खलु राजा मां उत्पाट्य भवत्सु कर्म करिष्यति । बुध्यध्वम् । अहं वः श्रेयानभ्युपपत्तुम्" इति ।। १२.३.२० ।।
tat-saṃhatānāṃ asaṃhatānāṃ ca preṣayet"eṣa khalu rājā māṃ utpāṭya bhavatsu karma kariṣyati | budhyadhvam | ahaṃ vaḥ śreyānabhyupapattum" iti || 12.3.20 ||
मध्यमस्य प्रहिणुयादुदासीनस्य वा पुनः । ।। १२.३.२१अ ब ।।
madhyamasya prahiṇuyādudāsīnasya vā punaḥ | || 12.3.21a ba ||
यथाआसन्नस्य मोक्ष-अर्थं सर्व-स्वेन तद्-अर्पणं ।। १२.३.२१च्द् ।।
yathāāsannasya mokṣa-arthaṃ sarva-svena tad-arpaṇaṃ || 12.3.21cd ||
ॐ श्री परमात्मने नमः
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Panchanga
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
