साहसं अन्वयवत्प्रसभ-कर्म ।। ०३.१७.०१ ।।
sāhasaṃ anvayavatprasabha-karma || 03.17.01 ||
निरन्वये स्तेयम् । अपव्ययने च ।। ०३.१७.०२ ।।
niranvaye steyam | apavyayane ca || 03.17.02 ||
रत्न-सार-फल्गु-कुप्यानां साहसे मूल्य-समो दण्डः इति मानवाः ।। ०३.१७.०३ ।।
ratna-sāra-phalgu-kupyānāṃ sāhase mūlya-samo daṇḍaḥ iti mānavāḥ || 03.17.03 ||
मूल्य-द्वि-गुणः इत्यौशनसाः ।। ०३.१७.०४ ।।
mūlya-dvi-guṇaḥ ityauśanasāḥ || 03.17.04 ||
यथा-अपराध इति कौटिल्यः ।। ०३.१७.०५ ।।
yathā-aparādha iti kauṭilyaḥ || 03.17.05 ||
पुष्प-फल-शाक-मूल-कन्द-पक्व-अन्न-चर्म-वेणु-मृद्-भाण्ड-आदीनां क्षुद्रक-द्रव्याणां द्वाद्श-पण-अवरश्चतुर्विंशति-पण-परो दण्डः ।। ०३.१७.०६ ।।
puṣpa-phala-śāka-mūla-kanda-pakva-anna-carma-veṇu-mṛd-bhāṇḍa-ādīnāṃ kṣudraka-dravyāṇāṃ dvādśa-paṇa-avaraścaturviṃśati-paṇa-paro daṇḍaḥ || 03.17.06 ||
काल-आयस-काष्ठ-रज्जु-द्रव्य-क्षुद्र-पशु-पट-आदीनां स्थूलक-द्रव्याणां चतुर्विंशति-पण-अवरोअष्ट-चत्वारिंशत्-पण-परो दण्डः ।। ०३.१७.०७ ।।
kāla-āyasa-kāṣṭha-rajju-dravya-kṣudra-paśu-paṭa-ādīnāṃ sthūlaka-dravyāṇāṃ caturviṃśati-paṇa-avaroaṣṭa-catvāriṃśat-paṇa-paro daṇḍaḥ || 03.17.07 ||
ताम्र-वृत्त-कंस-काच-दन्त-भाण्ड-आदीनां स्थूलक-द्रव्याणां अष्ट-चत्वारिंशत्-पण-अवरः षण्-णवति-परः पूर्वः साहस-दण्डः ।। ०३.१७.०८ ।।
tāmra-vṛtta-kaṃsa-kāca-danta-bhāṇḍa-ādīnāṃ sthūlaka-dravyāṇāṃ aṣṭa-catvāriṃśat-paṇa-avaraḥ ṣaṇ-ṇavati-paraḥ pūrvaḥ sāhasa-daṇḍaḥ || 03.17.08 ||
महा-पशु-मनुष्य-क्षेत्र-गृह-हिरण्य-सुवर्ण-सूक्ष्म-वस्त्र-आदीनां स्थूलक-द्रव्याणां द्विशत-अवरः पञ्च-शत-परो मध्यमः साहस-दण्डः ।। ०३.१७.०९ ।।
mahā-paśu-manuṣya-kṣetra-gṛha-hiraṇya-suvarṇa-sūkṣma-vastra-ādīnāṃ sthūlaka-dravyāṇāṃ dviśata-avaraḥ pañca-śata-paro madhyamaḥ sāhasa-daṇḍaḥ || 03.17.09 ||
स्त्रियं पुरुषं वाअभिषह्य बध्नतो बन्धयतो बन्धं वा मोक्षयतः पञ्च-शत-अवरः सहस्र-पर उत्तमः साहस-दण्डः इत्याचार्याः ।। ०३.१७.१० ।।
striyaṃ puruṣaṃ vāabhiṣahya badhnato bandhayato bandhaṃ vā mokṣayataḥ pañca-śata-avaraḥ sahasra-para uttamaḥ sāhasa-daṇḍaḥ ityācāryāḥ || 03.17.10 ||
यः साहसं "प्रतिपत्ता" इति कारयति स द्वि-गुणं दद्यात् ।। ०३.१७.११ ।।
yaḥ sāhasaṃ "pratipattā" iti kārayati sa dvi-guṇaṃ dadyāt || 03.17.11 ||
यावद्द्हिरण्यं उपयोक्ष्यते तावद्दास्यामि इति स चतुर्-गुणं दण्डं दद्यात् ।। ०३.१७.१२ ।।
yāvaddhiraṇyaṃ upayokṣyate tāvaddāsyāmi iti sa catur-guṇaṃ daṇḍaṃ dadyāt || 03.17.12 ||
यः "एतावद्द्हिरण्यं दास्यामि" इति प्रमाणं उद्दिश्य कारयति स यथा-उक्तं हिरण्यं दण्डं च दद्यात्" इति बार्हस्पत्याः ।। ०३.१७.१३ ।।
yaḥ "etāvaddhiraṇyaṃ dāsyāmi" iti pramāṇaṃ uddiśya kārayati sa yathā-uktaṃ hiraṇyaṃ daṇḍaṃ ca dadyāt" iti bārhaspatyāḥ || 03.17.13 ||
स चेत्कोपं मदं मोहं वाअपदिशेद्यथा-उक्तवद्दण्डं एनं कुर्यादिति कौटिल्यः ।। ०३.१७.१४ ।।
sa cetkopaṃ madaṃ mohaṃ vāapadiśedyathā-uktavaddaṇḍaṃ enaṃ kuryāditi kauṭilyaḥ || 03.17.14 ||
दण्ड-कर्मसु सर्वेषु रूपं अष्ट-पणं शतं । ।। ०३.१७.१५अ ब ।।
daṇḍa-karmasu sarveṣu rūpaṃ aṣṭa-paṇaṃ śataṃ | || 03.17.15a ba ||
शतात्परेषु व्याजीं च विद्यात्पञ्च-पणं शतं ।। ०३.१७.१५च्द् ।।
śatātpareṣu vyājīṃ ca vidyātpañca-paṇaṃ śataṃ || 03.17.15cd ||
प्रजानां दोष-बाहुल्याद्राज्ञां वा भाव-दोषतः । ।। ०३.१७.१६अ ब ।।
prajānāṃ doṣa-bāhulyādrājñāṃ vā bhāva-doṣataḥ | || 03.17.16a ba ||
रूप-व्याज्यावधर्मिष्ठे धर्म्या तु प्रकृतिः स्मृता ।। ०३.१७.१६च्द् ।।
rūpa-vyājyāvadharmiṣṭhe dharmyā tu prakṛtiḥ smṛtā || 03.17.16cd ||
ॐ श्री परमात्मने नमः