Kailash Samhita

Adhyaya - 6

Nyasa in the path of renunciation

ॐ श्री परमात्मने नमः

This overlay will guide you through the buttons:

संस्कृत्म
A English
।।ईश्वर उवाच ।।
दक्षिणे मंडलस्याथ वैयाघ्रं चर्मशोभनम्।।आस्तीर्य्य शुद्धतोयेन प्रोक्षयेदस्त्रमंत्रतः ।। १।।
dakṣiṇe maṃḍalasyātha vaiyāghraṃ carmaśobhanam||āstīryya śuddhatoyena prokṣayedastramaṃtrataḥ || 1||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   1

प्रणवं पूर्वमुद्धृत्य पश्चादाधार मुद्धरेत् ।। तत्पश्चाच्छक्तिकमलं चतुर्थ्यंतं नमोन्तकम् ।। २।।
praṇavaṃ pūrvamuddhṛtya paścādādhāra muddharet || tatpaścācchaktikamalaṃ caturthyaṃtaṃ namontakam || 2||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   2

मनुमेवं समुच्चार्य स्थित्वा तस्मिन्नुदङ्मुखः ।। प्राणानायम्य विधिवत्प्र णवोच्चारपूर्वकम् ।। ३।।
manumevaṃ samuccārya sthitvā tasminnudaṅmukhaḥ || prāṇānāyamya vidhivatpra ṇavoccārapūrvakam || 3||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   3

अग्निरित्यादिभिर्मंत्रैर्भस्म संधारयेत्ततः ।। शिरसि श्रीगुरुं नत्वा मण्डलं रचयेत्पुनः ।। ४।।
agnirityādibhirmaṃtrairbhasma saṃdhārayettataḥ || śirasi śrīguruṃ natvā maṇḍalaṃ racayetpunaḥ || 4||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   4

त्रिकोणवृत्तं बाह्ये तु चतुरस्रात्मकं क्रमात् ।। अभ्यर्च्योमिति साधारं स्थाप्य शंखं समर्चयेत् ।। ५।।
trikoṇavṛttaṃ bāhye tu caturasrātmakaṃ kramāt || abhyarcyomiti sādhāraṃ sthāpya śaṃkhaṃ samarcayet || 5||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   5

आपूर्य शुद्धतोयेन प्रणवेन सुगंधिना।।अभ्यर्च्य गंधपुष्पाद्यैः प्रणवेन च सप्तधा ।। ६ ।।
āpūrya śuddhatoyena praṇavena sugaṃdhinā||abhyarcya gaṃdhapuṣpādyaiḥ praṇavena ca saptadhā || 6 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   6

अभिमंत्र्य ततस्तस्मिन्धेनुमुद्रां प्रदर्शयेत ।। शंखमुद्रां च तेनैव प्रोक्षयेदस्त्रमंत्रतः ।। ७ ।।
abhimaṃtrya tatastasmindhenumudrāṃ pradarśayeta || śaṃkhamudrāṃ ca tenaiva prokṣayedastramaṃtrataḥ || 7 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   7

आत्मानं गंधपुष्पादिपूजोपकरणानि च ।। प्राणायामत्रयं कृत्वा ऋष्यादिकमथाचरेत् ।। ८ ।।
ātmānaṃ gaṃdhapuṣpādipūjopakaraṇāni ca || prāṇāyāmatrayaṃ kṛtvā ṛṣyādikamathācaret || 8 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   8

अस्य श्रीसौरमंत्रस्य देवभाग ऋषिस्ततः ।। छन्दो गायत्रमित्युक्तं देवस्सूर्यो महेश्वरः ।। ९।।
asya śrīsauramaṃtrasya devabhāga ṛṣistataḥ || chando gāyatramityuktaṃ devassūryo maheśvaraḥ || 9||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   9

देवता स्यात्षडंगानि ह्रामित्यादीनि विन्यसेत् ।। ततस्संप्रोक्षयेत्पद्ममस्त्रेणाग्नेरगोचरम् ।। 6.6.१०।।
devatā syātṣaḍaṃgāni hrāmityādīni vinyaset || tatassaṃprokṣayetpadmamastreṇāgneragocaram || 6.6.10||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   10

तस्मिन्समर्चयेद्विद्वान् प्रभूतां विमलामपि ।। सारां चाथ समाराध्य पूर्वादिपरतः क्रमात् ।। ११ ।।
tasminsamarcayedvidvān prabhūtāṃ vimalāmapi || sārāṃ cātha samārādhya pūrvādiparataḥ kramāt || 11 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   11

अथ कालाग्निरुद्रं च शक्तिमाधारसंज्ञिताम् ।। अनन्तं पृथिवीं चैव रत्नद्वीपं तथैव च ।। १२ ।।
atha kālāgnirudraṃ ca śaktimādhārasaṃjñitām || anantaṃ pṛthivīṃ caiva ratnadvīpaṃ tathaiva ca || 12 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   12

संकल्पवृक्षोद्यानं च गृहं मणिमयं ततः।।रक्तपीठं च संपूज्य पादेषु प्रागुपक्रमात् ।। १३।।
saṃkalpavṛkṣodyānaṃ ca gṛhaṃ maṇimayaṃ tataḥ||raktapīṭhaṃ ca saṃpūjya pādeṣu prāgupakramāt || 13||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   13

धर्मं ज्ञानं च वैराग्यमैश्वर्यं च चतुष्टयम्।।अधर्माद्यग्निकोणादिकोणेषु च समर्चयेत् ।। १४ ।।
dharmaṃ jñānaṃ ca vairāgyamaiśvaryaṃ ca catuṣṭayam||adharmādyagnikoṇādikoṇeṣu ca samarcayet || 14 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   14

मायाधश्छदनं पश्चाद्विद्योर्ध्वच्छदनं ततः ।। सत्त्वं रजस्तमश्चैव समभ्यर्च्य यथाक्रमम् ।। १५।।
māyādhaśchadanaṃ paścādvidyordhvacchadanaṃ tataḥ || sattvaṃ rajastamaścaiva samabhyarcya yathākramam || 15||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   15

पूर्वादिदिक्षु मध्ये च दीप्तां सूक्ष्मां जयामपि ।। भद्रां विभूति विमलाममोघां वैद्युतामपि।।१६।।
pūrvādidikṣu madhye ca dīptāṃ sūkṣmāṃ jayāmapi || bhadrāṃ vibhūti vimalāmamoghāṃ vaidyutāmapi||16||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   16

सर्वतोमुखसंज्ञां च कन्दनालं तथैव च ।। सुषिरं च ततस्तं तु कंटकांस्तदनंतरम् ।। १७ ।।
sarvatomukhasaṃjñāṃ ca kandanālaṃ tathaiva ca || suṣiraṃ ca tatastaṃ tu kaṃṭakāṃstadanaṃtaram || 17 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   17

मूलच्छदनकिंजल्कप्रकाशसकलात्मनः ।। पंचग्रंथिकर्णिकां च दलानि तदनंतरम् ।। १८ ।।
mūlacchadanakiṃjalkaprakāśasakalātmanaḥ || paṃcagraṃthikarṇikāṃ ca dalāni tadanaṃtaram || 18 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   18

केशरान्ब्रह्मविष्णू च रुद्रमात्मानमेव च ।। अन्तरात्मानमपि च ज्ञानात्मपरमात्मनि ।। १९ ।।
keśarānbrahmaviṣṇū ca rudramātmānameva ca || antarātmānamapi ca jñānātmaparamātmani || 19 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   19

सम्पूज्य पश्चात्सौराख्यं योगपीठं समर्चयेत् ।। पीठोपरि समाकल्प्य मूर्त्तिं मूलेन मूलवित् ।। 6.6.२०।।
sampūjya paścātsaurākhyaṃ yogapīṭhaṃ samarcayet || pīṭhopari samākalpya mūrttiṃ mūlena mūlavit || 6.6.20||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   20

निरुद्धप्राण आसीनो मूलेनैव स्वमूलतः ।। शक्तिमुत्थाप्य तत्तेजः प्रभावात्पिंगलाध्वना ।। २१ ।।
niruddhaprāṇa āsīno mūlenaiva svamūlataḥ || śaktimutthāpya tattejaḥ prabhāvātpiṃgalādhvanā || 21 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   21

पुष्पांजलौ निर्गमय्य मण्डलस्थस्य भास्वतः ।। सिन्दूरारुणदेहस्य वामार्द्धदयितस्य च ।। २२ ।।
puṣpāṃjalau nirgamayya maṇḍalasthasya bhāsvataḥ || sindūrāruṇadehasya vāmārddhadayitasya ca || 22 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   22

अक्षस्रक्पाशखट्वांगकपालांकुशपंकजम् ।। शंखं चक्रं दधानस्य चतुर्वक्त्रस्य लोचनैः ।। २३ ।।
akṣasrakpāśakhaṭvāṃgakapālāṃkuśapaṃkajam || śaṃkhaṃ cakraṃ dadhānasya caturvaktrasya locanaiḥ || 23 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   23

राजितस्य द्वादशभिस्तस्य हृत्पंकजोदरे ।। प्रणवं पूर्वमुद्धृत्य ह्रांह्रींसस्तदनन्तरम् ।। २४।।
rājitasya dvādaśabhistasya hṛtpaṃkajodare || praṇavaṃ pūrvamuddhṛtya hrāṃhrīṃsastadanantaram || 24||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   24

प्रकाशशक्तिसहितं मार्तण्डं च ततः परम् ।। आवाहयामि नम इत्यावाह्या वाहनाख्यया ।। २५।।
prakāśaśaktisahitaṃ mārtaṇḍaṃ ca tataḥ param || āvāhayāmi nama ityāvāhyā vāhanākhyayā || 25||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   25

मुद्रया स्थापनाद्याश्च मुद्रास्संदर्शयेत्ततः ।। विन्यस्यांगानि ह्रां ह्रीं ह्रूमंतेन मनुना ततः ।। २६।।
mudrayā sthāpanādyāśca mudrāssaṃdarśayettataḥ || vinyasyāṃgāni hrāṃ hrīṃ hrūmaṃtena manunā tataḥ || 26||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   26

पंचोपचारान्संकल्प्य मूलेनाभ्यर्चयेत्त्रिधा ।। केशरेषु च पद्मस्य षडंगानि महेश्वरि ।। २७।।
paṃcopacārānsaṃkalpya mūlenābhyarcayettridhā || keśareṣu ca padmasya ṣaḍaṃgāni maheśvari || 27||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   27

वह्नीशरक्षोवायूनां परितः क्रमतः सुधीः ।। द्वितीयावरणे पूज्याश्चतस्रो मूर्तयः क्रमात् ।। २८ ।।
vahnīśarakṣovāyūnāṃ paritaḥ kramataḥ sudhīḥ || dvitīyāvaraṇe pūjyāścatasro mūrtayaḥ kramāt || 28 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   28

पूर्वाद्युत्तरपर्यंतं दलमूलेषु पार्वति ।। आदित्यो भास्करो भानू रविश्चेत्यनुपूर्वशः ।। २९ ।।
pūrvādyuttaraparyaṃtaṃ dalamūleṣu pārvati || ādityo bhāskaro bhānū raviścetyanupūrvaśaḥ || 29 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   29

अर्को ब्रह्मा तथा रुद्रो विष्णुश्चेति पुनः प्रिये ।। ईशानादिषु संपूज्यास्तृतीयावरणे पुनः ।। 6.6.३०।।
arko brahmā tathā rudro viṣṇuśceti punaḥ priye || īśānādiṣu saṃpūjyāstṛtīyāvaraṇe punaḥ || 6.6.30||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   30

सोमं कुजं बुधं जीवं कविं मंदं तम स्तमः ।। समंततो यजेदेतान्पूर्वादिदलमध्यतः ।। ३१।।
somaṃ kujaṃ budhaṃ jīvaṃ kaviṃ maṃdaṃ tama stamaḥ || samaṃtato yajedetānpūrvādidalamadhyataḥ || 31||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   31

अथवा द्वादशादित्यान्द्वितीयावरणे यजेत ।। तृतीयावरणे चैव राशीर्द्वादश पूजयेत् ।। ३२।।
athavā dvādaśādityāndvitīyāvaraṇe yajeta || tṛtīyāvaraṇe caiva rāśīrdvādaśa pūjayet || 32||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   32

सप्तसागरगंगाश्च बहिरस्य समंततः ।। ऋषीन्देवांश्च गंधर्वान्पन्नगानप्सरोगणान् ।। ३३।।
saptasāgaragaṃgāśca bahirasya samaṃtataḥ || ṛṣīndevāṃśca gaṃdharvānpannagānapsarogaṇān || 33||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   33

ग्रामण्यश्च तथा यक्षान्यातुधानांस्तथा हयान् ।। सप्तच्छन्दोमयांश्चैव वालखिल्यांश्च पूजयेत् ।। ३४ ।।
grāmaṇyaśca tathā yakṣānyātudhānāṃstathā hayān || saptacchandomayāṃścaiva vālakhilyāṃśca pūjayet || 34 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   34

एवं त्र्यावरणं देवं समभ्यर्च्य दिवाकरम् ।। विरच्य मंडलं पश्चाच्चतुरस्रं समाहितः ।। ३५ ।।
evaṃ tryāvaraṇaṃ devaṃ samabhyarcya divākaram || viracya maṃḍalaṃ paścāccaturasraṃ samāhitaḥ || 35 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   35

स्थाप्य साधारकं ताम्रपात्रं प्रस्थोदविस्तृतम् ।। पूरयित्वा जलैः शुद्धैर्वासितैः कुसुमादिभिः ।। ३६।।
sthāpya sādhārakaṃ tāmrapātraṃ prasthodavistṛtam || pūrayitvā jalaiḥ śuddhairvāsitaiḥ kusumādibhiḥ || 36||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   36

अभ्यर्च्य गंधपुष्पाद्यैर्जानुभ्यामवनीं गतः ।। अर्घ्यपात्रं समादाय भूमध्यान्तं समुद्धरेत् ।। ३७।।
abhyarcya gaṃdhapuṣpādyairjānubhyāmavanīṃ gataḥ || arghyapātraṃ samādāya bhūmadhyāntaṃ samuddharet || 37||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   37

ततो ब्रूयादिमं मंत्रं सावित्रं सर्वसिद्धिदम् ।। शृणु तच्च महादेवि भक्तिमुक्तिप्रदं सदा ।। ३८।।
tato brūyādimaṃ maṃtraṃ sāvitraṃ sarvasiddhidam || śṛṇu tacca mahādevi bhaktimuktipradaṃ sadā || 38||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   38

सिन्दूरवर्णाय सुमण्डलाय नमोऽस्तु वज्राभरणाय तुभ्यम् ।। पद्माभनेत्राय सुपंकजाय ब्रह्मेन्द्रनारायणकारणाय ।। ३९ ।।
sindūravarṇāya sumaṇḍalāya namo'stu vajrābharaṇāya tubhyam || padmābhanetrāya supaṃkajāya brahmendranārāyaṇakāraṇāya || 39 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   39

सरक्तचूर्णं ससुवर्णतोयं स्रक्कुंकुमाढ्यं सकुशं सपुष्पम् ।। प्रदत्तमादाय सहेमपात्रं प्रशस्तमर्घ्यं भगवन्प्रसीद ।। 6.6.४० ।।
saraktacūrṇaṃ sasuvarṇatoyaṃ srakkuṃkumāḍhyaṃ sakuśaṃ sapuṣpam || pradattamādāya sahemapātraṃ praśastamarghyaṃ bhagavanprasīda || 6.6.40 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   40

एवमुक्त्वा ततो दत्त्वा तदर्थं सूर्यमूर्त्तये ।। नमस्कुर्यादिमं मंत्रं पठित्वा सुसमाहितः ।। ४१।।
evamuktvā tato dattvā tadarthaṃ sūryamūrttaye || namaskuryādimaṃ maṃtraṃ paṭhitvā susamāhitaḥ || 41||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   41

नमश्शिवाय साम्बाय सगणायादिहेतवे ।। रुद्राय विष्णवे तुभ्यं ब्रह्मणे च त्रिमूर्तये ।। ४२ ।।
namaśśivāya sāmbāya sagaṇāyādihetave || rudrāya viṣṇave tubhyaṃ brahmaṇe ca trimūrtaye || 42 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   42

एवमुक्त्वा नमस्कृत्य स्वासने समवस्थितः ।। ऋष्यादिकं पुनः कृत्वा करं संशोध्य वारिणा ।। ४३ ।।
evamuktvā namaskṛtya svāsane samavasthitaḥ || ṛṣyādikaṃ punaḥ kṛtvā karaṃ saṃśodhya vāriṇā || 43 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   43

पुनश्च भस्म संधार्य पूर्वोक्तेनैव वर्त्मना ।। न्यासजातम्प्रकुर्वीत शिवभावविवृद्ध्धये ।। ४४ ।।
punaśca bhasma saṃdhārya pūrvoktenaiva vartmanā || nyāsajātamprakurvīta śivabhāvavivṛddhdhaye || 44 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   44

पंचोपचारैस्संपूज्य शिरसा श्रीगुरुम्बुधः ।। प्रणवं श्रीचतुर्थ्यंतं नमोंतं प्रणमेत्ततः ।। ४५ ।।
paṃcopacāraissaṃpūjya śirasā śrīgurumbudhaḥ || praṇavaṃ śrīcaturthyaṃtaṃ namoṃtaṃ praṇamettataḥ || 45 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   45

पंचात्मकं बिन्दुयुतं पंचमस्वरसंयुतम् ।। तदेव बिन्दुसहितं पंचमस्वरवर्जितम् ।। ४६ ।।
paṃcātmakaṃ binduyutaṃ paṃcamasvarasaṃyutam || tadeva bindusahitaṃ paṃcamasvaravarjitam || 46 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   46

पंचमस्वरसंयुक्तं मंत्रीशं च सबिन्दुकम् ।। उद्धृत्य बिन्दुसहितं संवर्तकमथोद्धरेत् ।। ४७।।
paṃcamasvarasaṃyuktaṃ maṃtrīśaṃ ca sabindukam || uddhṛtya bindusahitaṃ saṃvartakamathoddharet || 47||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   47

एतैरेव क्रमाद्बीजैरुद्धृतैः प्रणमेद्बुधः ।। भुजयोरूरुयुग्मे च गुरुं गणपतिन्तथा।।४८।।
etaireva kramādbījairuddhṛtaiḥ praṇamedbudhaḥ || bhujayorūruyugme ca guruṃ gaṇapatintathā||48||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   48

दुर्गां च क्षेत्रपालं च बद्धांजलिपुटः स्थितः ।। ओमस्त्राय फडित्युक्त्वा करौ संशोध्य षट् क्रमात् ।। ४९ ।।
durgāṃ ca kṣetrapālaṃ ca baddhāṃjalipuṭaḥ sthitaḥ || omastrāya phaḍityuktvā karau saṃśodhya ṣaṭ kramāt || 49 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   49

अपसर्प्पन्त्विति प्रोच्य प्रणवं तदनंतरम् ।। अस्त्राय फडिति प्रोच्य पार्ष्णिघातत्रयेण तु ।। 6.6.५०।।
apasarppantviti procya praṇavaṃ tadanaṃtaram || astrāya phaḍiti procya pārṣṇighātatrayeṇa tu || 6.6.50||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   50

उद्धृत्य विघ्नान्भूयिष्ठान्कर तालत्रयेण तु ।। अन्तरिक्षगता न्दृष्ट्वा विलोक्य दिवि संस्थितान् ।। ५१ ।।
uddhṛtya vighnānbhūyiṣṭhānkara tālatrayeṇa tu || antarikṣagatā ndṛṣṭvā vilokya divi saṃsthitān || 51 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   51

निरुद्धप्राण आसीनो हंसमंत्रमनुस्मरन् ।। हृदिस्थं जीवचैतन्यं ब्रह्मनाड्या समान येत् ।। ५२ ।।
niruddhaprāṇa āsīno haṃsamaṃtramanusmaran || hṛdisthaṃ jīvacaitanyaṃ brahmanāḍyā samāna yet || 52 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   52

द्वादशांतस्स्थविशदे सहस्रारमहाम्बुजे ।। चिच्चन्द्रमण्डलान्तस्थं चिद्रूपं परमेश्वरम् ।। ५३ ।।
dvādaśāṃtassthaviśade sahasrāramahāmbuje || ciccandramaṇḍalāntasthaṃ cidrūpaṃ parameśvaram || 53 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   53

शोषदाहप्लवान्कुर्याद्रेचकादि क्रमेण तु ।। सषोडशचतुष्षष्टिद्वात्रिंशद्गणनायुतैः ।। ५४ ।।
śoṣadāhaplavānkuryādrecakādi krameṇa tu || saṣoḍaśacatuṣṣaṣṭidvātriṃśadgaṇanāyutaiḥ || 54 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   54

वाय्वग्निसलिलाद्यैस्तैस्स्तवेदाद्यैरनुक्रमात् ।। प्राणानायम्य मूलस्थां कुण्डलीं ब्रह्मरंध्रगाम् ।। ५५ ।।
vāyvagnisalilādyaistaisstavedādyairanukramāt || prāṇānāyamya mūlasthāṃ kuṇḍalīṃ brahmaraṃdhragām || 55 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   55

आनीय द्वादशांतस्थसहस्राराम्बुजोदरे ।। चिच्चन्द्रमण्डलोद्भूतपरमामृतधारया ।। ५६ ।।
ānīya dvādaśāṃtasthasahasrārāmbujodare || ciccandramaṇḍalodbhūtaparamāmṛtadhārayā || 56 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   56

संसिक्तायां तनौ भूयश्शुद्धदेहस्सुभावनः ।। सोहमित्यवतीर्याथ स्वात्मानं हृदयाम्बुजे ।। ५७ ।।
saṃsiktāyāṃ tanau bhūyaśśuddhadehassubhāvanaḥ || sohamityavatīryātha svātmānaṃ hṛdayāmbuje || 57 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   57

आत्मन्यावेश्य चात्मानममृतं सृतिधारया ।। प्राणप्रतिष्ठां विधिवत्कुर्यादत्र समाहितः ।। ५८ ।।
ātmanyāveśya cātmānamamṛtaṃ sṛtidhārayā || prāṇapratiṣṭhāṃ vidhivatkuryādatra samāhitaḥ || 58 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   58

एकाग्रमानसो योगी विमृश्यात्तां च मातृकाम् ।। पुटितां प्रणवेनाथ न्यसेद्बाह्ये च मातृकाम् ।। ५९ ।।
ekāgramānaso yogī vimṛśyāttāṃ ca mātṛkām || puṭitāṃ praṇavenātha nyasedbāhye ca mātṛkām || 59 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   59

पुनश्च संयतप्राणः कुर्याद्दृष्ट्यादिकं बुधः ।। शंकरं संस्मरंश्चित्ते संन्यसेच्च विमत्सरः ।। 6.6.६० ।।
punaśca saṃyataprāṇaḥ kuryāddṛṣṭyādikaṃ budhaḥ || śaṃkaraṃ saṃsmaraṃścitte saṃnyasecca vimatsaraḥ || 6.6.60 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   60

प्रणवस्य ऋषिर्ब्रह्मा देवि गायत्रमीरितम् ।। छन्दोत्र देवताहं वै परमात्मा सदाशिवः ।। ६१ ।।
praṇavasya ṛṣirbrahmā devi gāyatramīritam || chandotra devatāhaṃ vai paramātmā sadāśivaḥ || 61 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   61

अकारो बीजमाख्यातमुकारः शक्तिरुच्यते ।। मकारः कीलकं प्रोक्तं मोक्षार्थे विनियुज्यते ।। ६२।।
akāro bījamākhyātamukāraḥ śaktirucyate || makāraḥ kīlakaṃ proktaṃ mokṣārthe viniyujyate || 62||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   62

अंगुष्ठद्वयमारभ्य तलांतं परिमार्जयेत् ।। ओमित्युक्त्वाथ देवेशि करन्यासं समारभेत् ।। ६३।।
aṃguṣṭhadvayamārabhya talāṃtaṃ parimārjayet || omityuktvātha deveśi karanyāsaṃ samārabhet || 63||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   63

दक्षहस्तस्थितांगुष्ठं समारभ्य यथाक्रमम् ।। वामहस्तकनिष्ठांतं विन्यसेत्पूर्ववत्क्रमात् ।। ६४ ।।
dakṣahastasthitāṃguṣṭhaṃ samārabhya yathākramam || vāmahastakaniṣṭhāṃtaṃ vinyasetpūrvavatkramāt || 64 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   64

अकारमप्युकारं च मकारं बिन्दुसंयुतम् ।। नमोन्तं प्रोच्य सर्वत्र हृदयादौ न्यसेदथ ।। ६५ ।।
akāramapyukāraṃ ca makāraṃ bindusaṃyutam || namontaṃ procya sarvatra hṛdayādau nyasedatha || 65 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   65

अकारं पूर्वमुद्धृत्य ब्रह्मात्मानमथाचरेत् ।। ङेंतं नमोंतं हृदये विनियुज्यात्तथा पुनः।।६६।।
akāraṃ pūrvamuddhṛtya brahmātmānamathācaret || ṅeṃtaṃ namoṃtaṃ hṛdaye viniyujyāttathā punaḥ||66||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   66

उकारं विष्णुसहितं शिरोदेशे प्रविन्यसेत्।।मकारं रुद्रसहितं शिखायान्तु प्रविन्यसेत् ।। ६७ ।।
ukāraṃ viṣṇusahitaṃ śirodeśe pravinyaset||makāraṃ rudrasahitaṃ śikhāyāntu pravinyaset || 67 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   67

एवमुक्त्वा मुनिर्मंत्री कवचं नेत्रमस्तके ।। विन्यसेद्देवदेवेशि सावधानेन चेतसा ।। ६८ ।।
evamuktvā munirmaṃtrī kavacaṃ netramastake || vinyaseddevadeveśi sāvadhānena cetasā || 68 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   68

अंगवक्त्रकलाभेदात्पंच ब्रह्माणि विन्यसेत् ।। शिरोवदनहृदगुह्यपादेष्वेतानि विन्यसेत् ।। ६९।।
aṃgavaktrakalābhedātpaṃca brahmāṇi vinyaset || śirovadanahṛdaguhyapādeṣvetāni vinyaset || 69||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   69

ईशान्यस्य कलाः पंच पंचस्वेतेषु च क्रमात् ।। ततश्चतुर्षु वक्त्रेषु पुरुषस्य कला अपि ।। 6.6.७०।।
īśānyasya kalāḥ paṃca paṃcasveteṣu ca kramāt || tataścaturṣu vaktreṣu puruṣasya kalā api || 6.6.70||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   70

चतस्रः प्रणिधातव्याः पूर्वादिक्रमयोगतः ।। हृत्कंठांसेषु नाभौ च कुक्षौ पृष्ठे च वक्षसि ।। ७१।।
catasraḥ praṇidhātavyāḥ pūrvādikramayogataḥ || hṛtkaṃṭhāṃseṣu nābhau ca kukṣau pṛṣṭhe ca vakṣasi || 71||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   71

अघोरस्य कलाश्चाष्टौ पूजनीया यथाक्रमम् ।। पश्चात्त्रयोदशकलाः पायुमेढ्रोरुजानुषु।।७२।।
aghorasya kalāścāṣṭau pūjanīyā yathākramam || paścāttrayodaśakalāḥ pāyumeḍhrorujānuṣu||72||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   72

जंघास्फिक्कटिपार्श्वेषु वामदेवस्य भावयेत्।।सद्यस्यापि कला चाष्टौ नेत्रेषु च यथाक्रमम्।।७३।।
jaṃghāsphikkaṭipārśveṣu vāmadevasya bhāvayet||sadyasyāpi kalā cāṣṭau netreṣu ca yathākramam||73||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   73

कीर्तितास्ताः कलाश्चैव पादयोरपि हस्तयोः।।प्राणे शिरसि बाह्वोश्च कल्पयेत्कल्पवित्तमः ।। ७४।।
kīrtitāstāḥ kalāścaiva pādayorapi hastayoḥ||prāṇe śirasi bāhvośca kalpayetkalpavittamaḥ || 74||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   74

अष्टत्रिंशत्कलान्यासमेवं कृत्वा तु सर्वशः ।। पश्चात्प्रणवविद्धीमान्प्रणवन्यासमाचरेत्।।
aṣṭatriṃśatkalānyāsamevaṃ kṛtvā tu sarvaśaḥ || paścātpraṇavaviddhīmānpraṇavanyāsamācaret||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   75

बाहुद्वये कूर्परयोस्तथा च मणिबन्धयोः।।पार्श्वतोदरजंघेषु पादयोः पृष्ठतस्तथा।।७६।।
bāhudvaye kūrparayostathā ca maṇibandhayoḥ||pārśvatodarajaṃgheṣu pādayoḥ pṛṣṭhatastathā||76||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   76

इत्थं प्रणवविन्यासं कृत्वा न्यासविचक्षणः।।हंसन्यासं प्रकुर्वीत परमात्मविबोधिनि ।। ७७ ।।
itthaṃ praṇavavinyāsaṃ kṛtvā nyāsavicakṣaṇaḥ||haṃsanyāsaṃ prakurvīta paramātmavibodhini || 77 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   77

इति श्रीशिवमहापुराणे षष्ठ्यां कैलाससंहितायां संन्यासपद्धतौ न्यासवर्णनं नाम षष्ठोऽध्यायः ।। ६ ।।
iti śrīśivamahāpurāṇe ṣaṣṭhyāṃ kailāsasaṃhitāyāṃ saṃnyāsapaddhatau nyāsavarṇanaṃ nāma ṣaṣṭho'dhyāyaḥ || 6 ||

Samhita : 10

Adhyaya :   6

Shloka :   78

ॐ श्री परमात्मने नमः

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

Gyaandweep Gyaandweep

namo namaḥ!

Sign Up to explore more than 35 Vedic Scriptures, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In