| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

सूत उवाच ।।
ब्रह्मपुर्यां चित्रकूटं लिंगं मत्तगजेन्द्रकम् ॥ ब्रह्मणा स्थापितं पूर्वं सर्वकामसमृद्धिदम् ॥ १ ॥
brahmapuryāṃ citrakūṭaṃ liṃgaṃ mattagajendrakam .. brahmaṇā sthāpitaṃ pūrvaṃ sarvakāmasamṛddhidam .. 1 ..
तत्पूर्वदिशि कोटीशं लिंगं सर्ववरप्रदम् ॥ गोदावर्य्याः पश्चिमे तल्लिंगं पशुपतिनामकम् ॥ २ ॥
tatpūrvadiśi koṭīśaṃ liṃgaṃ sarvavarapradam .. godāvaryyāḥ paścime talliṃgaṃ paśupatināmakam .. 2 ..
दक्षिणस्यां दिशि कश्चिदत्रीश्वर इति स्वयम् ॥ लोकानामुपकारार्थमनसूयासुखाय च ॥ ३ ॥
dakṣiṇasyāṃ diśi kaścidatrīśvara iti svayam .. lokānāmupakārārthamanasūyāsukhāya ca .. 3 ..
प्रादुर्भूतः स्वयं देवो ह्यनावृष्ट्यामजीवयत् ॥ स एव शंकरः साक्षादंशेन स्वयमेव हि ॥ ४ ॥
prādurbhūtaḥ svayaṃ devo hyanāvṛṣṭyāmajīvayat .. sa eva śaṃkaraḥ sākṣādaṃśena svayameva hi .. 4 ..
ऋषय ऊचुः ।।
उत्पन्नः परमो दिव्यस्तत्त्वं कथय सुव्रत ॥ ५ ॥
utpannaḥ paramo divyastattvaṃ kathaya suvrata .. 5 ..
सूत उवाच।।
साधु पृष्ठमृषिश्रेष्ठाः कथयामि कथां शुभाम् ॥ यां कथां सततं श्रुत्वा पातकैर्मुच्यते ध्रुवम् ॥ ६॥
sādhu pṛṣṭhamṛṣiśreṣṭhāḥ kathayāmi kathāṃ śubhām .. yāṃ kathāṃ satataṃ śrutvā pātakairmucyate dhruvam .. 6..
दक्षिणस्यां दिशि महत् कामदं नाम यद्वनम् ॥ चित्रकूटसमीपेस्ति तपसां हितदं सताम् ॥ ७॥
dakṣiṇasyāṃ diśi mahat kāmadaṃ nāma yadvanam .. citrakūṭasamīpesti tapasāṃ hitadaṃ satām .. 7..
तत्र च ब्रह्मणः पुत्रो ह्यत्रिनामा ऋषिः स्वयम् ॥ तपस्तेपेऽति कठिनमनसूयासमन्वितः ॥ ८ ॥
tatra ca brahmaṇaḥ putro hyatrināmā ṛṣiḥ svayam .. tapastepe'ti kaṭhinamanasūyāsamanvitaḥ .. 8 ..
पूर्वं कदाचित्तत्रैव ह्यनावृष्टिरभून्मुने ॥ दुःखदा प्राणिनां दैवाद्विकटा शतवार्षिकी ॥ ९।
pūrvaṃ kadācittatraiva hyanāvṛṣṭirabhūnmune .. duḥkhadā prāṇināṃ daivādvikaṭā śatavārṣikī .. 9.
वृक्षाश्शुष्कास्तदा सर्वे पल्लवानि फलानि च ॥ नित्यार्थं न जलं क्वापि दृष्टमासीन्मुनीश्वराः॥ 4.3.१०॥
vṛkṣāśśuṣkāstadā sarve pallavāni phalāni ca .. nityārthaṃ na jalaṃ kvāpi dṛṣṭamāsīnmunīśvarāḥ.. 4.3.10..
आर्द्रीभावो न लभ्येत खरा वाता दिशो दश ॥ हाहाकारो महानासीत्पृथिव्यां दुःखदोऽति हि ॥ ११॥
ārdrībhāvo na labhyeta kharā vātā diśo daśa .. hāhākāro mahānāsītpṛthivyāṃ duḥkhado'ti hi .. 11..
संवर्तं चैव भूतानां दृष्ट्वात्रि गृहिणी प्रिया ॥ साध्वी चैवाब्रवीदत्रिं मया दुःखं न सह्यते॥१२॥
saṃvartaṃ caiva bhūtānāṃ dṛṣṭvātri gṛhiṇī priyā .. sādhvī caivābravīdatriṃ mayā duḥkhaṃ na sahyate..12..
समाधौ च विलीनोभूदासने संस्थितः स्वयम् ॥ प्राणायामं त्रिरावृत्त्या कृत्वा मुनिवरस्तदा ॥ १३॥
samādhau ca vilīnobhūdāsane saṃsthitaḥ svayam .. prāṇāyāmaṃ trirāvṛttyā kṛtvā munivarastadā .. 13..
ध्यायति स्म परं ज्योतिरात्मस्थमात्मना च सः ॥ अत्रिर्मुनिवरो ज्ञानी शंकरं निर्विकारकम् ॥ १४ ॥
dhyāyati sma paraṃ jyotirātmasthamātmanā ca saḥ .. atrirmunivaro jñānī śaṃkaraṃ nirvikārakam .. 14 ..
स्वामिनि ध्यानलीने च शिष्यास्ते दूरतो गताः ॥ अन्नं विना तदा ते तु मुक्त्वा तं स्वगुरुं मुनिम्॥१५॥
svāmini dhyānalīne ca śiṣyāste dūrato gatāḥ .. annaṃ vinā tadā te tu muktvā taṃ svaguruṃ munim..15..
एकाकिनी तदा जाता सानसूया पतिव्रता ॥ १६ ॥
ekākinī tadā jātā sānasūyā pativratā .. 16 ..
सिषेवे सा च सततं तं मुदा मुनिसत्तमम् ॥ पार्थिवं सुन्दरं कृत्वा मंत्रेण विधि पूर्वकम् ॥ १७ ॥
siṣeve sā ca satataṃ taṃ mudā munisattamam .. pārthivaṃ sundaraṃ kṛtvā maṃtreṇa vidhi pūrvakam .. 17 ..
मानसैरुपचारैश्च पूजयामास शंकरम्॥तुष्टाव शंकरं भक्त्या संसेवित्वा मुहुर्मुहुः ॥ १८ ॥
mānasairupacāraiśca pūjayāmāsa śaṃkaram..tuṣṭāva śaṃkaraṃ bhaktyā saṃsevitvā muhurmuhuḥ .. 18 ..
बद्धाञ्जलिपुटा भूत्वा प्रक्रम्य स्वामिनं शिवम् ॥ दण्डवत्प्रणिपातेन प्रतिप्रक्रमणं तदा ॥ १९॥
baddhāñjalipuṭā bhūtvā prakramya svāminaṃ śivam .. daṇḍavatpraṇipātena pratiprakramaṇaṃ tadā .. 19..
चकार सुचरित्रा सानसूया मुनिकामिनी ॥ दैत्याश्च दानवाः सर्वे दृष्ट्वा तु सुन्दरीं तदा ॥ 4.3.२०॥
cakāra sucaritrā sānasūyā munikāminī .. daityāśca dānavāḥ sarve dṛṣṭvā tu sundarīṃ tadā .. 4.3.20..
विह्वलाश्चाभवंस्तत्र तेजसा दूरतः स्थिताः॥अग्निं दृष्ट्वा यथा दूरे वर्तन्ते तद्वदेव हि॥२१॥
vihvalāścābhavaṃstatra tejasā dūrataḥ sthitāḥ..agniṃ dṛṣṭvā yathā dūre vartante tadvadeva hi..21..
तथैनां च तदा दृष्ट्वा नायान्तीह समीपगाः ॥ अत्रेश्च तपसश्चैवानसूया शिवसेवनम् ॥ २२॥
tathaināṃ ca tadā dṛṣṭvā nāyāntīha samīpagāḥ .. atreśca tapasaścaivānasūyā śivasevanam .. 22..
विशिष्यते स्म विप्रेन्द्रा मनोवाक्कायसंस्कृतम।तावत्कालं तु सा देवी परिचर्यां चकार ह ॥ २३॥
viśiṣyate sma viprendrā manovākkāyasaṃskṛtama.tāvatkālaṃ tu sā devī paricaryāṃ cakāra ha .. 23..
यावत्कालं मुनिवरः प्राणायामपरायणः ॥ तौ दम्पती तदा तत्र स्वस्व कार्यपरायणौ ॥ २४ ॥
yāvatkālaṃ munivaraḥ prāṇāyāmaparāyaṇaḥ .. tau dampatī tadā tatra svasva kāryaparāyaṇau .. 24 ..
संस्थितौ मुनिशार्दूल नान्यः कश्चित्परः स्थितः ॥ एवं जातं तदा काले ह्यत्रिश्च ऋषिसत्तमः ॥ २५॥
saṃsthitau muniśārdūla nānyaḥ kaścitparaḥ sthitaḥ .. evaṃ jātaṃ tadā kāle hyatriśca ṛṣisattamaḥ .. 25..
ध्याने च परमे लीनो न व्यबुध्यत किंचन ॥ अनसूयापि सा साध्वी स्वामिनं वै शिवं तथा ॥ २६ ॥
dhyāne ca parame līno na vyabudhyata kiṃcana .. anasūyāpi sā sādhvī svāminaṃ vai śivaṃ tathā .. 26 ..
नान्यत्परं किंचिज्जानीते स्म च सा सती ॥ तस्यैव तपसा सर्वे तस्याश्च भजनेन च ॥ २७॥
nānyatparaṃ kiṃcijjānīte sma ca sā satī .. tasyaiva tapasā sarve tasyāśca bhajanena ca .. 27..
देवाश्च ऋषयश्चैव गंगाद्यास्सरितस्तथा॥दर्शनार्थं तयोः सर्वाः परे प्रीत्या समाययुः ॥ २८ ॥
devāśca ṛṣayaścaiva gaṃgādyāssaritastathā..darśanārthaṃ tayoḥ sarvāḥ pare prītyā samāyayuḥ .. 28 ..
दृष्ट्वा च तत्तपस्सेवां विस्मयं परमं ययुः ॥ तयोस्तदद्भुतं दृष्ट्वा समूचुर्भजनं वरम् ॥ २९॥
dṛṣṭvā ca tattapassevāṃ vismayaṃ paramaṃ yayuḥ .. tayostadadbhutaṃ dṛṣṭvā samūcurbhajanaṃ varam .. 29..
उभयोः किं विशिष्टं च तपसो भजनस्य च ॥ अत्रेश्चैव तपः प्रोक्तमनसूयानुसेवनम् ॥ 4.3.३०॥
ubhayoḥ kiṃ viśiṣṭaṃ ca tapaso bhajanasya ca .. atreścaiva tapaḥ proktamanasūyānusevanam .. 4.3.30..
तत्सर्वमुभयोर्दृष्ट्वा समूचुर्भजनं वरम्॥पूर्वैश्च ऋषिभिश्चैव दुष्करं तु तपः कृतम् ॥ ३१ ॥
tatsarvamubhayordṛṣṭvā samūcurbhajanaṃ varam..pūrvaiśca ṛṣibhiścaiva duṣkaraṃ tu tapaḥ kṛtam .. 31 ..
एतादृशं तु केनापि क्व कृतं नैतदब्रुवन् ॥ धन्योऽयं च मुनिर्धन्या तथेयमनसूयिका ॥ ३२ ॥
etādṛśaṃ tu kenāpi kva kṛtaṃ naitadabruvan .. dhanyo'yaṃ ca munirdhanyā tatheyamanasūyikā .. 32 ..
यदैताभ्यां परप्रीत्या क्रियते सुतपः पुनः ॥ एतादृशं शुभं चैतत्तपो दुष्करमुत्तमम् ॥ ३३ ॥
yadaitābhyāṃ paraprītyā kriyate sutapaḥ punaḥ .. etādṛśaṃ śubhaṃ caitattapo duṣkaramuttamam .. 33 ..
त्रिलोक्यां क्रियते केन साम्प्रतं ज्ञायते न हि ॥ तयोरेव प्रशंसां च कृत्वा ते तु यथागतम्॥३४॥
trilokyāṃ kriyate kena sāmprataṃ jñāyate na hi .. tayoreva praśaṃsāṃ ca kṛtvā te tu yathāgatam..34..
गतास्ते च तदा तत्र गंगा न गिरिशं विना।गंगा मद्भजनप्रीता साध्वी धर्मविमोहिता ॥ ३५॥
gatāste ca tadā tatra gaṃgā na giriśaṃ vinā.gaṃgā madbhajanaprītā sādhvī dharmavimohitā .. 35..
कृत्वोपकारमेतस्या गमिष्यामीत्युवाच सा॥शिवोऽपि ध्यानसम्बद्धो मुनेरत्रेर्मुनीश्वराः ॥ ३६॥
kṛtvopakārametasyā gamiṣyāmītyuvāca sā..śivo'pi dhyānasambaddho muneratrermunīśvarāḥ .. 36..
पूर्णांशेन स्थितस्तत्र कैलासं तं जगाम ह॥पंचाशच्च तथा चात्र चत्वारि ऋषिसत्तमाः ॥ ३७॥
pūrṇāṃśena sthitastatra kailāsaṃ taṃ jagāma ha..paṃcāśacca tathā cātra catvāri ṛṣisattamāḥ .. 37..
वर्षाणि च गतान्यासन्वृष्टिर्नैवाभवत्तदा ॥ यावच्चाप्यत्रिणा ह्येवं तपसा ध्यानमाश्रितम् ॥ ३८ ॥
varṣāṇi ca gatānyāsanvṛṣṭirnaivābhavattadā .. yāvaccāpyatriṇā hyevaṃ tapasā dhyānamāśritam .. 38 ..
अनसूया तदा नैव गृह्णामीतीषणा कृता ॥ एवं च क्रियमाणे हि मुनिना तपसि स्थिते ॥ अनसूयासुभजने यज्जातं श्रूयतामिति॥३९॥
anasūyā tadā naiva gṛhṇāmītīṣaṇā kṛtā .. evaṃ ca kriyamāṇe hi muninā tapasi sthite .. anasūyāsubhajane yajjātaṃ śrūyatāmiti..39..
इति श्रीशिवमहापुराणे चतुर्थ्यां कोटिरुद्रसंहितायामनसूयात्रितपोवर्णनं नाम तृतीयो ऽध्यायः ॥ ३ ॥
iti śrīśivamahāpurāṇe caturthyāṃ koṭirudrasaṃhitāyāmanasūyātritapovarṇanaṃ nāma tṛtīyo 'dhyāyaḥ .. 3 ..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 60 Vedic Scriptures and 100 of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In