Gyaandweep | Shiva Purana Rudra Samhita-Kumar Khanda, Adhyaya 1

Shloka 1

॥ श्रीगणेशाय नमः ॥

PADACHEDA

॥ श्री-गणेशाय नमः ॥

TRANSLITERATION

.. śrī-gaṇeśāya namaḥ ..

Shloka 2

॥ श्रीगौरीशंकराभ्यां नमः ॥

PADACHEDA

॥ श्री-गौरी-शंकराभ्याम् नमः ॥

TRANSLITERATION

.. śrī-gaurī-śaṃkarābhyām namaḥ ..

Shloka 3

अथ रुद्रसंहितांतर्गतश्चतुर्थः कुमारखण्डः प्रारभ्यते ॥

PADACHEDA

अथ रुद्रसंहिता-अंतर्गतः चतुर्थः कुमारखण्डः प्रारभ्यते ॥

TRANSLITERATION

atha rudrasaṃhitā-aṃtargataḥ caturthaḥ kumārakhaṇḍaḥ prārabhyate ..

Shloka 4

वन्दे नन्दनतुष्टमान समति प्रेमप्रियं प्रेमदं पूर्णं पूर्णकरं प्रपूर्णनिखिलैश्वर्यैकवासं शिवम्॥ सत्यं सत्यमयं त्रिसत्यविभवं सत्यप्रियं सत्यदं विष्णुब्रह्मनुतं स्वकीयकृपयोपात्ताकृतिं शंकरम् ॥ १ ॥

PADACHEDA

वन्दे नन्दन-तुष्ट-मान समति प्रेम-प्रियम् प्रेम-दम् पूर्णम् पूर्ण-करम् प्रपूर्ण-निखिल-ऐश्वर्य-एक-वासम् शिवम्॥ सत्यम् सत्य-मयम् त्रि-सत्य-विभवम् सत्य-प्रियम् सत्य-दम् विष्णु-ब्रह्म-नुतम् स्वकीय-कृपया उपात्त-आकृतिम् शंकरम् ॥ १ ॥

TRANSLITERATION

vande nandana-tuṣṭa-māna samati prema-priyam prema-dam pūrṇam pūrṇa-karam prapūrṇa-nikhila-aiśvarya-eka-vāsam śivam.. satyam satya-mayam tri-satya-vibhavam satya-priyam satya-dam viṣṇu-brahma-nutam svakīya-kṛpayā upātta-ākṛtim śaṃkaram .. 1 ..

Shloka 5

।। नारद उवाच ।।

विवाहयित्वा गिरिजां शंकरो लोकशंकरः ॥ गत्वा स्वपर्वतं ब्रह्मन् किमकार्षिद्धि तद्वद ॥ २ ॥

PADACHEDA

विवाहयित्वा गिरिजाम् शंकरः लोक-शंकरः ॥ गत्वा स्व-पर्वतम् ब्रह्मन् किम् अकार्षित् हि तत् वद ॥ २ ॥

TRANSLITERATION

vivāhayitvā girijām śaṃkaraḥ loka-śaṃkaraḥ .. gatvā sva-parvatam brahman kim akārṣit hi tat vada .. 2 ..

Shloka 6

कथं हि तनयो जज्ञे शिवस्य परमात्मनः ॥ यदर्थमात्मारामोऽपि समुवाह शिवां प्रभुः ॥ ३ ॥

PADACHEDA

कथम् हि तनयः जज्ञे शिवस्य परमात्मनः ॥ यद्-अर्थम् आत्म-आरामः अपि समुवाह शिवाम् प्रभुः ॥ ३ ॥

TRANSLITERATION

katham hi tanayaḥ jajñe śivasya paramātmanaḥ .. yad-artham ātma-ārāmaḥ api samuvāha śivām prabhuḥ .. 3 ..

Shloka 7

तारकस्य कथं ब्रह्मन् वधोऽभूद्देवशंकरः ॥ एतत्सर्वमशेषेण वद कृत्वा दयां मयि ॥ ४ ॥

PADACHEDA

तारकस्य कथम् ब्रह्मन् वधः अभूत् देव-शंकरः ॥ एतत् सर्वम् अशेषेण वद कृत्वा दयाम् मयि ॥ ४ ॥

TRANSLITERATION

tārakasya katham brahman vadhaḥ abhūt deva-śaṃkaraḥ .. etat sarvam aśeṣeṇa vada kṛtvā dayām mayi .. 4 ..

Shloka 8

सूत उवाच ।।

इत्याकर्ण्य वचस्तस्य नारदस्य प्रजापतिः ॥ सुप्रसन्नमनाः स्मृत्वा शंकरं प्रत्युवाच ह ॥ ५ ॥

PADACHEDA

इति आकर्ण्य वचः तस्य नारदस्य प्रजापतिः ॥ सु प्रसन्न-मनाः स्मृत्वा शंकरम् प्रत्युवाच ह ॥ ५ ॥

TRANSLITERATION

iti ākarṇya vacaḥ tasya nāradasya prajāpatiḥ .. su prasanna-manāḥ smṛtvā śaṃkaram pratyuvāca ha .. 5 ..

Shloka 9

ब्रह्मोवाच ।।

चरितं शृणु वक्ष्यामि शशिमौलेस्तु नारद ॥ गुहजन्मकथां दिव्यां तारकासुरसद्वधम् ॥ ६॥

PADACHEDA

चरितम् शृणु वक्ष्यामि शशिमौलेः तु नारद ॥ गुह-जन्म-कथाम् दिव्याम् तारक-असुर-सत्-वधम् ॥ ६॥

TRANSLITERATION

caritam śṛṇu vakṣyāmi śaśimauleḥ tu nārada .. guha-janma-kathām divyām tāraka-asura-sat-vadham .. 6..

Shloka 10

श्रूयतां कथयाम्यद्य कथां पापप्रणाशिनीम् ॥ यां श्रुत्वा सर्वपापेभ्यो मुच्यते मानवो ध्रुवम् ॥ ७॥

PADACHEDA

श्रूयताम् कथयामि अद्य कथाम् पाप-प्रणाशिनीम् ॥ याम् श्रुत्वा सर्व-पापेभ्यः मुच्यते मानवः ध्रुवम् ॥ ७॥

TRANSLITERATION

śrūyatām kathayāmi adya kathām pāpa-praṇāśinīm .. yām śrutvā sarva-pāpebhyaḥ mucyate mānavaḥ dhruvam .. 7..

Shloka 11

इदमाख्यानमनघं रहस्यं परमाद्भुतम् ॥ पापसंतापहरणं सर्वविघ्नविनाशनम् ॥ ८ ॥

PADACHEDA

इदम् आख्यानम् अनघम् रहस्यम् परम-अद्भुतम् ॥ पाप-संताप-हरणम् सर्व-विघ्न-विनाशनम् ॥ ८ ॥

TRANSLITERATION

idam ākhyānam anagham rahasyam parama-adbhutam .. pāpa-saṃtāpa-haraṇam sarva-vighna-vināśanam .. 8 ..

Shloka 12

सर्वमंगलदं सारं सर्वश्रुतिमनोहरम् ॥ सुखदं मोक्षबीजं च कर्ममूलनिकृंतनम् ॥ ९ ॥

PADACHEDA

सर्व-मंगल-दम् सारम् सर्व-श्रुति-मनोहरम् ॥ च ॥ ९ ॥

TRANSLITERATION

sarva-maṃgala-dam sāram sarva-śruti-manoharam .. ca .. 9 ..

Shloka 13

कैलासमागत्य शिवां विवाह्य शोभां प्रपेदे नितरां शिवोऽपि ॥ विचारयामास च देवकृत्यं पीडां जनस्यापि च देवकृत्ये ॥ 2.4.1.१०॥

PADACHEDA

कैलासम् आगत्य शिवाम् विवाह्य शोभाम् प्रपेदे नितराम् शिवः अपि ॥ विचारयामास च देव-कृत्यम् पीडाम् जनस्य अपि च देव-कृत्ये ॥ २।४।१।१०॥

TRANSLITERATION

kailāsam āgatya śivām vivāhya śobhām prapede nitarām śivaḥ api .. vicārayāmāsa ca deva-kṛtyam pīḍām janasya api ca deva-kṛtye .. 2.4.1.10..

Shloka 14

शिवस्स भगवान् साक्षात्कैलासमगमद्यदा ॥ सौख्यं च विविधं चक्रुर्गणास्सर्वे सुहर्षिताः ॥ ॥ ११ ॥

PADACHEDA

शिवः स भगवान् साक्षात् कैलासम् अगमत् यदा ॥ सौख्यम् च विविधम् चक्रुः गणाः सर्वे सु हर्षिताः ॥ ॥ ११ ॥

TRANSLITERATION

śivaḥ sa bhagavān sākṣāt kailāsam agamat yadā .. saukhyam ca vividham cakruḥ gaṇāḥ sarve su harṣitāḥ .. .. 11 ..

Shloka 15

महोत्सवो महानासीच्छिवे कैलासमागते ॥ देवास्स्वविषयं प्राप्ता हर्षनिर्भरमानसाः॥ १२ ॥

PADACHEDA

महा-उत्सवः महान् आसीत् शिवे कैलासम् आगते ॥ देवाः स्व-विषयम् प्राप्ताः हर्ष-निर्भर-मानसाः॥ १२ ॥

TRANSLITERATION

mahā-utsavaḥ mahān āsīt śive kailāsam āgate .. devāḥ sva-viṣayam prāptāḥ harṣa-nirbhara-mānasāḥ.. 12 ..

Shloka 16

अथ शंभुर्महादेवो गृहीत्वा गिरिजां शिवाम् ॥ जगाम निर्जनं स्थानं महादिव्यं मनोहरम् ॥ १३॥

PADACHEDA

अथ शंभुः महादेवः गृहीत्वा गिरिजाम् शिवाम् ॥ जगाम निर्जनम् स्थानम् महा-दिव्यम् मनोहरम् ॥ १३॥

TRANSLITERATION

atha śaṃbhuḥ mahādevaḥ gṛhītvā girijām śivām .. jagāma nirjanam sthānam mahā-divyam manoharam .. 13..

Shloka 17

शय्यां रतिकरीं कृत्वा पुष्पचन्दनचर्चिताम् ॥ अद्भुतां तत्र परमां भोगवस्त्वन्वितां शुभाम् ॥ १४ ॥

PADACHEDA

शय्याम् रतिकरीम् कृत्वा पुष्प-चन्दन-चर्चिताम् ॥ अद्भुताम् तत्र परमाम् भोग-वस्तु-अन्विताम् शुभाम् ॥ १४ ॥

TRANSLITERATION

śayyām ratikarīm kṛtvā puṣpa-candana-carcitām .. adbhutām tatra paramām bhoga-vastu-anvitām śubhām .. 14 ..

Shloka 18

स रेमे तत्र भगवाञ्शंभुगिरिजया सह ॥ सहस्रवर्षपर्यन्तं देवमानेन मानदः ॥ १५ ॥

PADACHEDA

स रेमे तत्र भगवान् शंभु-गिरिजया सह ॥ सहस्र-वर्ष-पर्यन्तम् देव-मानेन मानदः ॥ १५ ॥

TRANSLITERATION

sa reme tatra bhagavān śaṃbhu-girijayā saha .. sahasra-varṣa-paryantam deva-mānena mānadaḥ .. 15 ..

Shloka 19

दुर्गांगस्पर्शमात्रेण लीलया मूर्च्छितः शिवः ॥ मूर्च्छिता सा शिवस्पर्शाद्बुबुधे न दिवानिशम् ॥ १६॥

PADACHEDA

दुर्गा-अंग-स्पर्श-मात्रेण लीलया मूर्च्छितः शिवः ॥ मूर्च्छिता सा शिव-स्पर्शात् बुबुधे न दिवानिशम् ॥ १६॥

TRANSLITERATION

durgā-aṃga-sparśa-mātreṇa līlayā mūrcchitaḥ śivaḥ .. mūrcchitā sā śiva-sparśāt bubudhe na divāniśam .. 16..

Shloka 20

हरे भोगप्रवृत्ते तु लोकधर्म प्रवर्तिनि ॥ महान् कालो व्यतीयाय तयोः क्षण इवानघ॥ १७॥

PADACHEDA

हरे भोग-प्रवृत्ते तु लोक-धर्म प्रवर्तिनि ॥ महान् कालः व्यतीयाय तयोः क्षणः इव अनघ॥ १७॥

TRANSLITERATION

hare bhoga-pravṛtte tu loka-dharma pravartini .. mahān kālaḥ vyatīyāya tayoḥ kṣaṇaḥ iva anagha.. 17..

Shloka 21

अथ सर्वे सुरास्तात एकत्रीभूय चैकदा ॥ मंत्रयांचक्रुरागत्य मेरौ शक्रपुरोगमाः ॥ १८॥

PADACHEDA

अथ सर्वे सुराः तात एकत्रीभूय च एकदा ॥ मंत्रयांचक्रुः आगत्य मेरौ शक्र-पुरोगमाः ॥ १८॥

TRANSLITERATION

atha sarve surāḥ tāta ekatrībhūya ca ekadā .. maṃtrayāṃcakruḥ āgatya merau śakra-purogamāḥ .. 18..

Shloka 22

सुरा ऊचुः ।।

विवाहं कृतवाञ्छंभुरस्मत्कार्यार्थमीश्वरः॥ योगीश्वरो निर्विकारो स्वात्मारामो निरंजनः॥ १९॥

PADACHEDA

विवाहम् कृतवान् शंभुः अस्मद्-कार्य-अर्थम् ईश्वरः॥ ॥ १९॥

TRANSLITERATION

vivāham kṛtavān śaṃbhuḥ asmad-kārya-artham īśvaraḥ.. .. 19..

Shloka 23

नोत्पन्नस्तनयस्तस्य न जानामोऽत्र कारणम्॥ विलंबः क्रियते तेन कथं देवेश्वरेण ह॥ 2.4.1.२०॥

PADACHEDA

न उत्पन्नः तनयः तस्य न जानामः अत्र कारणम्॥ विलंबः क्रियते तेन कथम् देवेश्वरेण ह॥ २।४।१।२०॥

TRANSLITERATION

na utpannaḥ tanayaḥ tasya na jānāmaḥ atra kāraṇam.. vilaṃbaḥ kriyate tena katham deveśvareṇa ha.. 2.4.1.20..

Shloka 24

एतस्मिन्नंतरे देवा नारदाद्देवदर्शनात् ॥ बुबुधुस्तन्मितं भोगं तयोश्च रममाणयोः ॥ २१ ॥

PADACHEDA

एतस्मिन् अन्तरे देवाः नारदात् देवदर्शनात् ॥ बुबुधुः तद्-मितम् भोगम् तयोः च रममाणयोः ॥ २१ ॥

TRANSLITERATION

etasmin antare devāḥ nāradāt devadarśanāt .. bubudhuḥ tad-mitam bhogam tayoḥ ca ramamāṇayoḥ .. 21 ..

Shloka 25

चिरं ज्ञात्वा तयोर्भोगं चिंतामापुस्सुराश्च ते॥ ब्रह्माणं मां पुरस्कृत्य ययुर्नारायणांतिकम्॥ २२॥

PADACHEDA

चिरम् ज्ञात्वा तयोः भोगम् चिंताम् आपुः सुराः च ते॥ ब्रह्माणम् माम् पुरस्कृत्य ययुः नारायण-अंतिकम्॥ २२॥

TRANSLITERATION

ciram jñātvā tayoḥ bhogam ciṃtām āpuḥ surāḥ ca te.. brahmāṇam mām puraskṛtya yayuḥ nārāyaṇa-aṃtikam.. 22..

Shloka 26

तं नत्वा कथितं सर्वं मया वृत्तांतमीप्सितम् ॥ सन्तस्थिरे सर्वदेवा चित्रे पुत्तलिका यथा ॥ २३॥

PADACHEDA

तम् नत्वा कथितम् सर्वम् मया वृत्तांतम् ईप्सितम् ॥ सन्तस्थिरे सर्व-देवा चित्रे पुत्तलिकाः यथा ॥ २३॥

TRANSLITERATION

tam natvā kathitam sarvam mayā vṛttāṃtam īpsitam .. santasthire sarva-devā citre puttalikāḥ yathā .. 23..

Shloka 27

ब्रह्मोवाच।।

सहस्रवर्ष पर्य्यन्तं देवमानेन शंकरः ॥ रतौ रतश्च निश्चेष्टो योगी विरमते न हि ॥ २४॥ ॥

PADACHEDA

सहस्र-वर्ष-पर्य्यन्तम् देव-मानेन शंकरः ॥ रतौ रतः च निश्चेष्टः योगी विरमते न हि ॥ २४॥ ॥

TRANSLITERATION

sahasra-varṣa-paryyantam deva-mānena śaṃkaraḥ .. ratau rataḥ ca niśceṣṭaḥ yogī viramate na hi .. 24.. ..

Shloka 28

भगवानुवाच ।।

चिन्ता नास्ति जगद्धातस्सर्वं भद्रं भविष्यति ॥ शरणं व्रज देवेश शंकरस्य महाप्रभोः ॥ २५ ॥

PADACHEDA

चिन्ता ना अस्ति जगत्-धातः सर्वम् भद्रम् भविष्यति ॥ शरणम् व्रज देवेश शंकरस्य महा-प्रभोः ॥ २५ ॥

TRANSLITERATION

cintā nā asti jagat-dhātaḥ sarvam bhadram bhaviṣyati .. śaraṇam vraja deveśa śaṃkarasya mahā-prabhoḥ .. 25 ..

Shloka 29

महेशशरणापन्ना ये जना मनसा मुदा ॥ तेषां प्रजेशभक्तानां न कुतश्चिद्भयं क्वचित् ॥ २६॥

PADACHEDA

महेश-शरण-आपन्नाः ये जनाः मनसा मुदा ॥ तेषाम् प्रजा-ईश-भक्तानाम् न कुतश्चिद् भयम् क्वचिद् ॥ २६॥

TRANSLITERATION

maheśa-śaraṇa-āpannāḥ ye janāḥ manasā mudā .. teṣām prajā-īśa-bhaktānām na kutaścid bhayam kvacid .. 26..

Shloka 30

शृंगारभंगस्समये भविता नाधुना विधे ॥ कालप्रयुक्तं कार्यं च सिद्धिं प्राप्नोति नान्यथा ॥ २७ ॥

PADACHEDA

शृंगार-भंगः समये भविता न अधुना विधे ॥ काल-प्रयुक्तम् कार्यम् च सिद्धिम् प्राप्नोति न अन्यथा ॥ २७ ॥

TRANSLITERATION

śṛṃgāra-bhaṃgaḥ samaye bhavitā na adhunā vidhe .. kāla-prayuktam kāryam ca siddhim prāpnoti na anyathā .. 27 ..

Shloka 31

शम्भोस्सम्भोगमिष्टं को भेदं कर्तुमिहेश्वरः ॥ पूर्णे वर्षसहस्रे च स्वेच्छया हि विरंस्यति ॥ २८ ॥

PADACHEDA

शम्भोः सम्भोगम् इष्टम् कः भेदम् कर्तुम् इह ईश्वरः ॥ पूर्णे वर्ष-सहस्रे च स्व-इच्छया हि विरंस्यति ॥ २८ ॥

TRANSLITERATION

śambhoḥ sambhogam iṣṭam kaḥ bhedam kartum iha īśvaraḥ .. pūrṇe varṣa-sahasre ca sva-icchayā hi viraṃsyati .. 28 ..

Shloka 32

स्त्रीपुंसो रतिविच्छेदमुपायेन करोति यः ॥ तस्य स्त्रीपुत्रयोर्भेदो भवेज्जन्मनि जन्मनि ॥ २९ ॥

PADACHEDA

स्त्री-पुंसः रति-विच्छेदम् उपायेन करोति यः ॥ तस्य स्त्री-पुत्रयोः भेदः भवेत् जन्मनि जन्मनि ॥ २९ ॥

TRANSLITERATION

strī-puṃsaḥ rati-vicchedam upāyena karoti yaḥ .. tasya strī-putrayoḥ bhedaḥ bhavet janmani janmani .. 29 ..

Shloka 33

भ्रष्टज्ञानो नष्टकीर्त्तिरलक्ष्मीको भवेदिह ॥ प्रयात्यंते कालसूत्र वर्षलक्षं स पातकी ॥ 2.4.1.३० ॥

PADACHEDA

भ्रष्ट-ज्ञानः नष्ट-कीर्त्तिः अलक्ष्मीकः भवेत् इह ॥ प्रयाति-अन्ते कालसूत्र वर्ष-लक्षम् स पातकी ॥ २।४।१।३० ॥

TRANSLITERATION

bhraṣṭa-jñānaḥ naṣṭa-kīrttiḥ alakṣmīkaḥ bhavet iha .. prayāti-ante kālasūtra varṣa-lakṣam sa pātakī .. 2.4.1.30 ..

Shloka 34

रंभायुक्तं शक्रमिमं चकार विरतं रतौ ॥ महामुनीन्द्रो दुर्वासास्तत्स्त्रीभेदो बभूव ह ॥ ३१ ॥

PADACHEDA

रंभा-युक्तम् शक्रम् इमम् चकार विरतम् रतौ ॥ महा-मुनि-इन्द्रः दुर्वासाः तद्-स्त्री-भेदः बभूव ह ॥ ३१ ॥

TRANSLITERATION

raṃbhā-yuktam śakram imam cakāra viratam ratau .. mahā-muni-indraḥ durvāsāḥ tad-strī-bhedaḥ babhūva ha .. 31 ..

Shloka 35

पुनरन्यां स संप्राप्य विषेव्य शुभपाणिकाम् ॥ दिव्यं वर्षसहस्रं च विजहौ विरहज्वरम् ॥ ३२ ॥

PADACHEDA

पुनर् अन्याम् स संप्राप्य विषेव्य शुभ-पाणिकाम् ॥ दिव्यम् वर्ष-सहस्रम् च विजहौ विरह-ज्वरम् ॥ ३२ ॥

TRANSLITERATION

punar anyām sa saṃprāpya viṣevya śubha-pāṇikām .. divyam varṣa-sahasram ca vijahau viraha-jvaram .. 32 ..

Shloka 36

घृताच्या सह संश्लिष्टं कामं वारितवान् गुरुः ॥ षण्मासाभ्यंतरे चन्द्रस्तस्य पत्नीं जहार ह ॥ ३३ ॥

PADACHEDA

घृताच्या सह संश्लिष्टम् कामम् वारितवान् गुरुः ॥ षष्-मास-अभ्यंतरे चन्द्रः तस्य पत्नीम् जहार ह ॥ ३३ ॥

TRANSLITERATION

ghṛtācyā saha saṃśliṣṭam kāmam vāritavān guruḥ .. ṣaṣ-māsa-abhyaṃtare candraḥ tasya patnīm jahāra ha .. 33 ..

Shloka 37

पुनश्शिवं समाराध्य कृत्वा तारामयं रणम् ॥ तारां सगर्भां संप्राप्य विजहौ विरहज्वरम् ॥ ३४

PADACHEDA

पुनर् शिवम् समाराध्य कृत्वा तारा-मयम् रणम् ॥ ताराम् सगर्भाम् संप्राप्य विजहौ विरह-ज्वरम् ॥ ३४

TRANSLITERATION

punar śivam samārādhya kṛtvā tārā-mayam raṇam .. tārām sagarbhām saṃprāpya vijahau viraha-jvaram .. 34

Shloka 38

मोहिनीसहितं चन्द्रं चकार विरतं रतौ ॥ महर्षिर्गौतमस्तस्य स्त्रीविच्छेदो बभूव ह ॥ ३५ ॥

PADACHEDA

मोहिनी-सहितम् चन्द्रम् चकार विरतम् रतौ ॥ महा-ऋषिः गौतमः तस्य स्त्री-विच्छेदः बभूव ह ॥ ३५ ॥

TRANSLITERATION

mohinī-sahitam candram cakāra viratam ratau .. mahā-ṛṣiḥ gautamaḥ tasya strī-vicchedaḥ babhūva ha .. 35 ..

Shloka 39

हरिश्चन्द्रो हालिकं च वृषल्यासह संयुतम् ॥ चारयामास निश्चेष्टं निर्जनं तत्फलं शृणु ॥ ३६॥

PADACHEDA

हरिश्चन्द्रः हालिकम् च वृषल्या सह संयुतम् ॥ चारयामास निश्चेष्टम् निर्जनम् तद्-फलम् शृणु ॥ ३६॥

TRANSLITERATION

hariścandraḥ hālikam ca vṛṣalyā saha saṃyutam .. cārayāmāsa niśceṣṭam nirjanam tad-phalam śṛṇu .. 36..

Shloka 40

भ्रष्टः स्त्रीपुत्रराज्येभ्यो विश्वामित्रेण ताडितः ॥ ततश्शिवं समाराध्य मुक्तो भूतो हि कश्मलात् ॥ ३७ ॥

PADACHEDA

भ्रष्टः स्त्री-पुत्र-राज्येभ्यः विश्वामित्रेण ताडितः ॥ ततस् शिवम् समाराध्य मुक्तः भूतः हि कश्मलात् ॥ ३७ ॥

TRANSLITERATION

bhraṣṭaḥ strī-putra-rājyebhyaḥ viśvāmitreṇa tāḍitaḥ .. tatas śivam samārādhya muktaḥ bhūtaḥ hi kaśmalāt .. 37 ..

Shloka 41

अजामिलं द्विजश्रेष्ठं वृषल्या सह संयुतम् ॥ न भिया वारयामासुस्सुरास्तां चापि केचन ॥ ३८ ॥

PADACHEDA

अजामिलम् द्विजश्रेष्ठम् वृषल्या सह संयुतम् ॥ न भिया वारयामासुः सुराः ताम् च अपि केचन ॥ ३८ ॥

TRANSLITERATION

ajāmilam dvijaśreṣṭham vṛṣalyā saha saṃyutam .. na bhiyā vārayāmāsuḥ surāḥ tām ca api kecana .. 38 ..

Shloka 42

सर्वं निषेकसाध्यं च निषेको बलवान् विधे ॥ निषेकफलदो वै स निषेकः केन वार्य्यते ॥ ३९ ॥

PADACHEDA

सर्वम् निषेक-साध्यम् च निषेकः बलवान् विधे ॥ निषेक-फल-दः वै स निषेकः केन वार्य्यते ॥ ३९ ॥

TRANSLITERATION

sarvam niṣeka-sādhyam ca niṣekaḥ balavān vidhe .. niṣeka-phala-daḥ vai sa niṣekaḥ kena vāryyate .. 39 ..

Shloka 43

दिव्यं वर्षसहस्रं च शंभोः संभोगकर्म तत् ॥ पूर्णे वर्षसहस्रे च गत्वा तत्र सुरेश्वराः ॥ 2.4.1.४०॥

PADACHEDA

दिव्यम् वर्ष-सहस्रम् च शंभोः संभोग-कर्म तत् ॥ पूर्णे वर्ष-सहस्रे च गत्वा तत्र सुर-ईश्वराः ॥ २।४।१।४०॥

TRANSLITERATION

divyam varṣa-sahasram ca śaṃbhoḥ saṃbhoga-karma tat .. pūrṇe varṣa-sahasre ca gatvā tatra sura-īśvarāḥ .. 2.4.1.40..

Shloka 44

येन वीर्यं पतेद्भूमौ तत् करिष्यथ निश्चितम् ॥ तत्र वीर्य्ये च भविता स्कन्दनामा प्रभोस्सुतः ॥ ४१ ॥

PADACHEDA

येन वीर्यम् पतेत् भूमौ तत् करिष्यथ निश्चितम् ॥ तत्र वीर्ये च भविता स्कन्द-नामा प्रभोः सुतः ॥ ४१ ॥

TRANSLITERATION

yena vīryam patet bhūmau tat kariṣyatha niścitam .. tatra vīrye ca bhavitā skanda-nāmā prabhoḥ sutaḥ .. 41 ..

Shloka 45

अधुना स्वगृहं गच्छ विधे सुरगणैस्सह ॥ करोतु शंभुस्संभोगं पार्वत्या सह निर्जने ॥ ४२ ॥

PADACHEDA

अधुना स्व-गृहम् गच्छ विधे सुर-गणैः सह ॥ करोतु शंभुः संभोगम् पार्वत्या सह निर्जने ॥ ४२ ॥

TRANSLITERATION

adhunā sva-gṛham gaccha vidhe sura-gaṇaiḥ saha .. karotu śaṃbhuḥ saṃbhogam pārvatyā saha nirjane .. 42 ..

Shloka 46

इत्युक्त्वा कमलाकान्तः शीघ्रं स्वन्तः पुरं ययौ ॥ स्वालयं प्रययुर्देवा मया सह मुनीश्वर ॥ ४३ ॥

PADACHEDA

इति उक्त्वा कमला-कान्तः शीघ्रम् सु अन्तर् पुरम् ययौ ॥ स्व-आलयम् प्रययुः देवाः मया सह मुनि-ईश्वर ॥ ४३ ॥

TRANSLITERATION

iti uktvā kamalā-kāntaḥ śīghram su antar puram yayau .. sva-ālayam prayayuḥ devāḥ mayā saha muni-īśvara .. 43 ..

Shloka 47

शक्तिशक्तिमतोश्चाऽथ विहारेणाऽति च क्षितिः ॥ भाराक्रांता चकंपे सा सशेषाऽपि सकच्छपा ॥ ४४॥

PADACHEDA

शक्ति-शक्तिमतोः च अथ विहारेण अति च क्षितिः ॥ भार-आक्रांता चकंपे सा स शेषा अपि स कच्छपा ॥ ४४॥

TRANSLITERATION

śakti-śaktimatoḥ ca atha vihāreṇa ati ca kṣitiḥ .. bhāra-ākrāṃtā cakaṃpe sā sa śeṣā api sa kacchapā .. 44..

Shloka 48

कच्छपस्य हि भारेण सर्वाधारस्समीरणः ॥ स्तंभितोऽथ त्रिलोकाश्च बभूवुर्भयविह्वलाः ॥ ४५ ॥

PADACHEDA

कच्छपस्य हि भारेण सर्व-आधारः समीरणः ॥ स्तंभितः अथ त्रि-लोकाः च बभूवुः भय-विह्वलाः ॥ ४५ ॥

TRANSLITERATION

kacchapasya hi bhāreṇa sarva-ādhāraḥ samīraṇaḥ .. staṃbhitaḥ atha tri-lokāḥ ca babhūvuḥ bhaya-vihvalāḥ .. 45 ..

Shloka 49

अथ सर्वे मया देवा हरेश्च शरणं ययुः ॥ सर्वं निवेदयांचक्रुस्तद्वृत्तं दीनमानसाः ॥ ४६॥

PADACHEDA

अथ सर्वे मया देवाः हरेः च शरणम् ययुः ॥ सर्वम् निवेदयांचक्रुः तद्-वृत्तम् दीन-मानसाः ॥ ४६॥

TRANSLITERATION

atha sarve mayā devāḥ hareḥ ca śaraṇam yayuḥ .. sarvam nivedayāṃcakruḥ tad-vṛttam dīna-mānasāḥ .. 46..

Shloka 50

देवा ऊचुः ।।

देवदेव रमानाथ सर्वाऽवनकर प्रभोः ॥ रक्ष नः शरणापन्नान् भयव्याकुलमानसान् ॥ ४७ ॥

PADACHEDA

देवदेव रमानाथ सर्व-आऽवन-कर प्रभोः ॥ रक्ष नः शरण-आपन्नान् भय-व्याकुल-मानसान् ॥ ४७ ॥

TRANSLITERATION

devadeva ramānātha sarva-ā'vana-kara prabhoḥ .. rakṣa naḥ śaraṇa-āpannān bhaya-vyākula-mānasān .. 47 ..

Shloka 51

स्तंभितस्त्रिजगत्प्राणो न जाने केन हेतुना ॥ व्याकुलं मुनिभिर्लेखैस्त्रैलोक्यं सचराचरम् ॥ ४८ ॥

PADACHEDA

स्तंभितः त्रिजगत्-प्राणः न जाने केन हेतुना ॥ व्याकुलम् मुनिभिः लेखैः त्रैलोक्यम् सचराचरम् ॥ ४८ ॥

TRANSLITERATION

staṃbhitaḥ trijagat-prāṇaḥ na jāne kena hetunā .. vyākulam munibhiḥ lekhaiḥ trailokyam sacarācaram .. 48 ..

Shloka 52

।। ब्रह्मोवाच ।।

इत्युक्त्वा सकला देवा मया सह मुनीश्वर ॥ दीनास्तस्थुः पुरो विष्णोर्मौनीभूतास्सु दुःखिताः ॥ ४९ ॥

PADACHEDA

इति उक्त्वा सकलाः देवाः मया सह मुनि-ईश्वर ॥ दीनाः तस्थुः पुरस् विष्णोः मौनीभूताः सु दुःखिताः ॥ ४९ ॥

TRANSLITERATION

iti uktvā sakalāḥ devāḥ mayā saha muni-īśvara .. dīnāḥ tasthuḥ puras viṣṇoḥ maunībhūtāḥ su duḥkhitāḥ .. 49 ..

Shloka 53

तदाकर्ण्य समादाय सुरान्नः सकलान् हरिः ॥ जगाम पर्वतं शीघ्रं कैलासं शिववल्लभम् ॥ 2.4.1.५० ॥

PADACHEDA

तत् आकर्ण्य समादाय सुरान् नः सकलान् हरिः ॥ जगाम पर्वतम् शीघ्रम् कैलासम् शिव-वल्लभम् ॥ २।४।१।५० ॥

TRANSLITERATION

tat ākarṇya samādāya surān naḥ sakalān hariḥ .. jagāma parvatam śīghram kailāsam śiva-vallabham .. 2.4.1.50 ..

Shloka 54

तत्र गत्वा हरिर्देवैर्मया च सुरवल्लभः ॥ ययौ शिववरस्थानं शंकरं द्रष्टुकाम्यया ॥ ५१ ॥

PADACHEDA

तत्र गत्वा हरिः देवैः मया च सुरवल्लभः ॥ ययौ शिव-वर-स्थानम् शंकरम् द्रष्टु-काम्यया ॥ ५१ ॥

TRANSLITERATION

tatra gatvā hariḥ devaiḥ mayā ca suravallabhaḥ .. yayau śiva-vara-sthānam śaṃkaram draṣṭu-kāmyayā .. 51 ..

Shloka 55

तत्र दृष्ट्वा शिवं विष्णुर्नसुरैर्विस्मितोऽभवत् ॥ तत्र स्थिताञ् शिवगणान् पप्रच्छ विनयान्वितः ॥ ५२ ॥

PADACHEDA

तत्र दृष्ट्वा शिवम् विष्णुः नसुरैः विस्मितः अभवत् ॥ तत्र स्थितान् शिव-गणान् पप्रच्छ विनय-अन्वितः ॥ ५२ ॥

TRANSLITERATION

tatra dṛṣṭvā śivam viṣṇuḥ nasuraiḥ vismitaḥ abhavat .. tatra sthitān śiva-gaṇān papraccha vinaya-anvitaḥ .. 52 ..

Shloka 56

विष्णुरुवाच ।।

हे शंकराः शिवः कुत्र गतस्सर्वप्रभुर्गणाः ॥ निवेदयत नः प्रीत्या दुःखितान्वै कृपालवः ॥ ५३ ॥

PADACHEDA

हे शंकराः शिवः कुत्र गतः सर्व-प्रभुः गणाः ॥ निवेदयत नः प्रीत्या दुःखितान् वै कृपालवः ॥ ५३ ॥

TRANSLITERATION

he śaṃkarāḥ śivaḥ kutra gataḥ sarva-prabhuḥ gaṇāḥ .. nivedayata naḥ prītyā duḥkhitān vai kṛpālavaḥ .. 53 ..

Shloka 57

ब्रह्मोवाच ।।

इत्याकर्ण्य वचस्तस्य सामरस्य हरेर्गुणाः ॥ प्रोचुः प्रीत्या गणास्ते हि शंकरस्य रमापतिम् ॥ ५४ ॥

PADACHEDA

इति आकर्ण्य वचः तस्य स अमरस्य हरेः गुणाः ॥ प्रोचुः प्रीत्या गणाः ते हि शंकरस्य रमापतिम् ॥ ५४ ॥

TRANSLITERATION

iti ākarṇya vacaḥ tasya sa amarasya hareḥ guṇāḥ .. procuḥ prītyā gaṇāḥ te hi śaṃkarasya ramāpatim .. 54 ..

Shloka 58

शिवगणा ऊचुः ।।

हरे शृणु शिवप्रीत्या यथार्थं ब्रूमहे वयम् ॥ ब्रह्मणा निर्जरैस्सार्द्धं वृत्तान्तमखिलं च यत् ॥ ५५॥

PADACHEDA

हरे शृणु शिव-प्रीत्या यथार्थम् ब्रूमहे वयम् ॥ ब्रह्मणा निर्जरैः सार्द्धम् वृत्तान्तम् अखिलम् च यत् ॥ ५५॥

TRANSLITERATION

hare śṛṇu śiva-prītyā yathārtham brūmahe vayam .. brahmaṇā nirjaraiḥ sārddham vṛttāntam akhilam ca yat .. 55..

Shloka 59

सर्वेश्वरो महादेवो जगाम गिरिजालयम् ॥ संस्थाप्य नोऽत्र सुप्रीत्या रानालीलाविशारदः ॥ ५६ ॥

PADACHEDA

सर्वेश्वरः महादेवः जगाम गिरिज-आलयम् ॥ संस्थाप्य नः अत्र सु प्रीत्या राना-लीला-विशारदः ॥ ५६ ॥

TRANSLITERATION

sarveśvaraḥ mahādevaḥ jagāma girija-ālayam .. saṃsthāpya naḥ atra su prītyā rānā-līlā-viśāradaḥ .. 56 ..

Shloka 60

तद्गुहाभ्यन्तरे शंभुः किं करोति महेश्वरः ॥ न जानीमो रमानाथ व्यतीयुर्बहवस्समाः ॥ ५७॥

PADACHEDA

तद्-गुहा-अभ्यन्तरे शंभुः किम् करोति महेश्वरः ॥ न जानीमः रमानाथ व्यतीयुः बहवः समाः ॥ ५७॥

TRANSLITERATION

tad-guhā-abhyantare śaṃbhuḥ kim karoti maheśvaraḥ .. na jānīmaḥ ramānātha vyatīyuḥ bahavaḥ samāḥ .. 57..

Shloka 61

ब्रह्मोवाच।।

श्रुत्वेति वचनं तेषां स विष्णुस्सामरो मया ॥ विस्मितोऽति मुनिश्रेष्ठ शिवद्वारं जगाम ह ॥ ५८॥

PADACHEDA

श्रुत्वा इति वचनम् तेषाम् स विष्णुः स अमरः मया ॥ विस्मितः अति मुनि-श्रेष्ठ शिवद्वारम् जगाम ह ॥ ५८॥

TRANSLITERATION

śrutvā iti vacanam teṣām sa viṣṇuḥ sa amaraḥ mayā .. vismitaḥ ati muni-śreṣṭha śivadvāram jagāma ha .. 58..

Shloka 62

तत्र गत्वा मया देवैस्स हरिर्देववल्लभः॥ आर्तवाण्या मुने प्रोचे तारस्वरतया तदा ॥ ५९॥

PADACHEDA

तत्र गत्वा मया देवैः स हरिः देव-वल्लभः॥ आर्त-वाण्या मुने प्रोचे तार-स्वर-तया तदा ॥ ५९॥

TRANSLITERATION

tatra gatvā mayā devaiḥ sa hariḥ deva-vallabhaḥ.. ārta-vāṇyā mune proce tāra-svara-tayā tadā .. 59..

Shloka 63

शंभुमस्तौन्महाप्रीत्या सामरो हि मया हरिः ॥ तत्र स्थितो मुनिश्रेष्ठ सर्वलोकप्रभुं हरम् ॥ 2.4.1.६०॥

PADACHEDA

शंभुम् अस्तौत् महा-प्रीत्या स अमरः हि मया हरिः ॥ तत्र स्थितः मुनि-श्रेष्ठ सर्व-लोक-प्रभुम् हरम् ॥ २।४।१।६०॥

TRANSLITERATION

śaṃbhum astaut mahā-prītyā sa amaraḥ hi mayā hariḥ .. tatra sthitaḥ muni-śreṣṭha sarva-loka-prabhum haram .. 2.4.1.60..

Shloka 64

विष्णुरुवाच ।।

किं करोषि महादेवाऽभ्यन्तरे परमेश्वर ॥ तारकार्तान्सुरान्सर्वान्पाहि नः शरणागतान्॥ ६१॥

PADACHEDA

किम् करोषि महादेव अभ्यन्तरे परमेश्वर ॥ तारक-आर्तान् सुरान् सर्वान् पाहि नः शरण-आगतान्॥ ६१॥

TRANSLITERATION

kim karoṣi mahādeva abhyantare parameśvara .. tāraka-ārtān surān sarvān pāhi naḥ śaraṇa-āgatān.. 61..

Shloka 65

इत्यादि संस्तुवञ् शंभुं बहुधा सोमरैर्मया ॥ रुरोदाति हरिस्तत्र तारकार्तैर्मुनीश्वर ॥ ६२॥

PADACHEDA

इत्यादि संस्तुवन् शंभुम् बहुधा सोमरैः मया ॥ रुरोद अति हरिः तत्र तारक-आर्तैः मुनि-ईश्वर ॥ ६२॥

TRANSLITERATION

ityādi saṃstuvan śaṃbhum bahudhā somaraiḥ mayā .. ruroda ati hariḥ tatra tāraka-ārtaiḥ muni-īśvara .. 62..

Shloka 66

दुःखकोलाहलस्तत्र बभूव त्रिदिवौकसाम् ॥ मिश्रितश्शिव संस्तुत्याऽसुरार्त्तानां मुनीश्वर ॥ ६३ ॥

PADACHEDA

दुःख-कोलाहलः तत्र बभूव त्रिदिवौकसाम् ॥ मिश्रितः शिव संस्तुत्या असुर-आर्त्तानाम् मुनि-ईश्वर ॥ ६३ ॥

TRANSLITERATION

duḥkha-kolāhalaḥ tatra babhūva tridivaukasām .. miśritaḥ śiva saṃstutyā asura-ārttānām muni-īśvara .. 63 ..

Shloka 67

इति श्रीशिवमहापुराणे रुद्रसंहितायां कुमारखण्डे शिवविहारवर्णनं नाम प्रथमोऽध्यायः ॥ १ ॥

PADACHEDA

इति श्री-शिव-महापुराणे रुद्रसंहितायाम् कुमारखण्डे शिवविहारवर्णनम् नाम प्रथमः अध्यायः ॥ १ ॥

TRANSLITERATION

iti śrī-śiva-mahāpurāṇe rudrasaṃhitāyām kumārakhaṇḍe śivavihāravarṇanam nāma prathamaḥ adhyāyaḥ .. 1 ..

Languages

Saved

Languages

Saved

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION

PADACHEDA

TRANSLITERATION