Rudra Samhita - Kumar Khanda

Adhyaya - 3

Boyhood sports of karttikeya

ॐ श्री परमात्मने नमः

This overlay will guide you through the buttons:

संस्कृत्म
A English
नारद उवाच ।।
देवदेव प्रजानाथ ब्रह्मन् सृष्टिकर प्रभो ।। ततः किमभवत्तत्र तद्वदाऽद्य कृपां कुरु ।। १।।
devadeva prajānātha brahman sṛṣṭikara prabho || tataḥ kimabhavattatra tadvadā'dya kṛpāṃ kuru || 1||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   1

ब्रह्मोवाच ।।
तस्मिन्नवसरे तात विश्वामित्रः प्रतापवान् ।। प्रेरितो विधिना तत्रागच्छत्प्रीतो यदृच्छया ।। २ ।।
tasminnavasare tāta viśvāmitraḥ pratāpavān || prerito vidhinā tatrāgacchatprīto yadṛcchayā || 2 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   2

स दृष्ट्वाऽलौकिकं धाम तत्सुतस्य सुतेजसः ।। अभवत्पूर्णकामस्तु सुप्रसन्नो ननाम च ।। ३ ।।
sa dṛṣṭvā'laukikaṃ dhāma tatsutasya sutejasaḥ || abhavatpūrṇakāmastu suprasanno nanāma ca || 3 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   3

अकरोत्सुनुतिं तस्य सुप्रसन्नेन चेतसा ।। विधिप्रेरितवाग्भिश्च विश्वामित्रः प्रभाववित् ।। ४।।
akarotsunutiṃ tasya suprasannena cetasā || vidhipreritavāgbhiśca viśvāmitraḥ prabhāvavit || 4||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   4

ततस्सोऽभूत्सुतस्तत्र सुप्रसन्नो महोति कृत् ।। सुप्रहस्याद्भुतमहो विश्वामित्रमुवाच च ।। ५ ।।
tatasso'bhūtsutastatra suprasanno mahoti kṛt || suprahasyādbhutamaho viśvāmitramuvāca ca || 5 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   5

शिवसुत उवाच ।।
शिवेच्छया महाज्ञानिन्नकस्मात्त्वमिहागतः ।। संस्कारं कुरु मे तात यथावद्वेदसंमितम् ।। ६।।
śivecchayā mahājñāninnakasmāttvamihāgataḥ || saṃskāraṃ kuru me tāta yathāvadvedasaṃmitam || 6||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   6

अद्यारभ्य पुरोधास्त्वं भव मे प्रीतिमावहन् ।। भविष्यसि सदा पूज्यस्सर्वेषां नात्र संशयः ।। ७ ।।
adyārabhya purodhāstvaṃ bhava me prītimāvahan || bhaviṣyasi sadā pūjyassarveṣāṃ nātra saṃśayaḥ || 7 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   7

ब्रह्मोवाच ।। ।।
इत्याकर्ण्य वचस्तस्य सुप्रसन्नो हि गाधिजः ।। तमुवाचानुदात्तेन स्वरेण च सुविस्मितः ।। ८ ।।
ityākarṇya vacastasya suprasanno hi gādhijaḥ || tamuvācānudāttena svareṇa ca suvismitaḥ || 8 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   8

विश्वामित्र उवाच ।।
शृणु तात न विप्रोऽहं गाधिक्षत्रियबालकः ।। विश्वामित्रेति विख्यातः क्षत्रियो विप्रसेवकः ।। ९ ।।
śṛṇu tāta na vipro'haṃ gādhikṣatriyabālakaḥ || viśvāmitreti vikhyātaḥ kṣatriyo viprasevakaḥ || 9 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   9

इति स्वचरितं ख्यातं मया ते वरबालक ।। कस्त्वं स्वचरितं ब्रूहि विस्मितायाखिलं हि मे ।। 2.4.3.१० ।।
iti svacaritaṃ khyātaṃ mayā te varabālaka || kastvaṃ svacaritaṃ brūhi vismitāyākhilaṃ hi me || 2.4.3.10 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   10

ब्रह्मोवाच ।।
इत्याकर्ण्य वच स्तस्य तत्स्ववृत्तं जगाद ह ।। ततश्चोवाच सुप्रीत्या गाधिजं तं महोतिकृत् ।। ११ ।।
ityākarṇya vaca stasya tatsvavṛttaṃ jagāda ha || tataścovāca suprītyā gādhijaṃ taṃ mahotikṛt || 11 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   11

शिवसुत उवाच ।।
विश्वामित्र वरान्मे त्वं ब्रह्मर्षिर्नाऽत्र संशयः ।। वशिष्ठाद्याश्च नित्यं त्वां प्रशंसिष्यंति चादरात् ।। १२।।
viśvāmitra varānme tvaṃ brahmarṣirnā'tra saṃśayaḥ || vaśiṣṭhādyāśca nityaṃ tvāṃ praśaṃsiṣyaṃti cādarāt || 12||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   12

अतस्त्वमाज्ञया मे हि संस्कारं कर्तुमर्हसि ।। इदं सर्वं सुगोप्यं ते कथनीयं न कुत्रचित् ।। १३।।
atastvamājñayā me hi saṃskāraṃ kartumarhasi || idaṃ sarvaṃ sugopyaṃ te kathanīyaṃ na kutracit || 13||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   13

ब्रह्मोवाच ।।
ततोकार्षीत्स संस्कारं तस्य प्रीत्याऽखिलं यथा ।। शिवबालस्य देवर्षे वेदोक्तविधिना परम् ।। १४।।
tatokārṣītsa saṃskāraṃ tasya prītyā'khilaṃ yathā || śivabālasya devarṣe vedoktavidhinā param || 14||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   14

शिवबालोपि सुप्रीतो दिव्यज्ञानमदात्परम् ।। विश्वामित्राय मुनये महोतिकारकः प्रभुः ।। १५।।
śivabālopi suprīto divyajñānamadātparam || viśvāmitrāya munaye mahotikārakaḥ prabhuḥ || 15||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   15

पुरोहितं चकारासौ विश्वामित्रं शुचेस्सुत ।। तदारभ्य द्विजवरो नानालीलाविशारदः ।। १६।।
purohitaṃ cakārāsau viśvāmitraṃ śucessuta || tadārabhya dvijavaro nānālīlāviśāradaḥ || 16||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   16

इत्थं लीला कृता तेन कथिता सा मया मुने ।। तल्लीलामपरां तात शृणु प्रीत्या वदाम्यहम् ।। १७ ।।
itthaṃ līlā kṛtā tena kathitā sā mayā mune || tallīlāmaparāṃ tāta śṛṇu prītyā vadāmyaham || 17 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   17

तस्मिन्नवसरे तात श्वेतनामा च संप्रति ।। तत्राऽपश्यत्सुतं दिव्यं निजं परम पावनम् ।। १८ ।।
tasminnavasare tāta śvetanāmā ca saṃprati || tatrā'paśyatsutaṃ divyaṃ nijaṃ parama pāvanam || 18 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   18

ततस्तं पावको गत्वा दृष्ट्वालिंग्य चुचुम्ब च ।। पुत्रेति चोक्त्वा तस्मै स शस्त्रं शक्तिन्ददौ च सः ।। १९ ।।
tatastaṃ pāvako gatvā dṛṣṭvāliṃgya cucumba ca || putreti coktvā tasmai sa śastraṃ śaktindadau ca saḥ || 19 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   19

गुहस्तां शक्तिमादाय तच्छृंगं चारुरोह ह ।। तं जघान तया शक्त्या शृंगो भुवि पपात सः ।। 2.4.3.२०।।
guhastāṃ śaktimādāya tacchṛṃgaṃ cāruroha ha || taṃ jaghāna tayā śaktyā śṛṃgo bhuvi papāta saḥ || 2.4.3.20||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   20

दशपद्ममिता वीरा राक्षसाः पूर्वमागताः।। तद्वधार्थं द्रुतं नष्टा बभूवुस्तत्प्रहारतः।। २१।।
daśapadmamitā vīrā rākṣasāḥ pūrvamāgatāḥ|| tadvadhārthaṃ drutaṃ naṣṭā babhūvustatprahārataḥ|| 21||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   21

हाहाकारो महानासीच्चकंपे साचला मही।। त्रैलोक्यं च सुरेशानस्सदेवस्तत्र चागमत्।। २२।।
hāhākāro mahānāsīccakaṃpe sācalā mahī|| trailokyaṃ ca sureśānassadevastatra cāgamat|| 22||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   22

दक्षिणे तस्य पार्श्वे च वज्रेण स जघान च ।। शाखनामा ततो जातः पुमांश्चैको महाबलः ।। २३।।
dakṣiṇe tasya pārśve ca vajreṇa sa jaghāna ca || śākhanāmā tato jātaḥ pumāṃścaiko mahābalaḥ || 23||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   23

पुनश्शक्रो जघानाऽऽशु वामपार्श्वे हि तं तदा ।। वज्रेणाऽन्यः पुमाञ्जातो विशाखाख्योऽपरो बली ।। २४।।
punaśśakro jaghānā''śu vāmapārśve hi taṃ tadā || vajreṇā'nyaḥ pumāñjāto viśākhākhyo'paro balī || 24||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   24

ततस्तद्धृदयं शक्रो जघान पविना तदा ।। परोऽभून्नैगमोपाख्यः पुमांस्तद्वन्महाबलः ।। २५ ।।
tatastaddhṛdayaṃ śakro jaghāna pavinā tadā || paro'bhūnnaigamopākhyaḥ pumāṃstadvanmahābalaḥ || 25 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   25

तदा स्कंदादिचत्वारो महावीरा महाबलाः ।। इन्द्रं हंतुं द्रुतं जग्मुस्सोयं तच्छरणं ययौ ।। २५ ।।
tadā skaṃdādicatvāro mahāvīrā mahābalāḥ || indraṃ haṃtuṃ drutaṃ jagmussoyaṃ taccharaṇaṃ yayau || 25 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   26

शक्रस्स सामरगणो भयं प्राप्य गुहात्ततः ।। ययौ स्वलोकं चकितो न भेदं ज्ञातवान्मुने ।। २७ ।।
śakrassa sāmaragaṇo bhayaṃ prāpya guhāttataḥ || yayau svalokaṃ cakito na bhedaṃ jñātavānmune || 27 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   27

स बालकस्तु तत्रैव तस्थाऽऽवानंदसंयुतः ।। पूर्ववन्निर्भयस्तात नानालीलाकरः प्रभुः ।। २८ ।।
sa bālakastu tatraiva tasthā''vānaṃdasaṃyutaḥ || pūrvavannirbhayastāta nānālīlākaraḥ prabhuḥ || 28 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   28

तस्मिन्नवसरे तत्र कृत्तिकाख्याश्च षट् स्त्रियः ।। स्नातुं समागता बालं ददृशुस्तं महाप्रभुम् ।। २९ ।।
tasminnavasare tatra kṛttikākhyāśca ṣaṭ striyaḥ || snātuṃ samāgatā bālaṃ dadṛśustaṃ mahāprabhum || 29 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   29

ग्रहीतुं तं मनश्चक्रुस्सर्वास्ता कृत्तिकाः स्त्रियः ।। वादो बभूव तासां तद्ग्रहणेच्छापरो मुने ।। 2.4.3.३० ।।
grahītuṃ taṃ manaścakrussarvāstā kṛttikāḥ striyaḥ || vādo babhūva tāsāṃ tadgrahaṇecchāparo mune || 2.4.3.30 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   30

तद्वादशमनार्थं स षण्मुखानि चकार ह ।। पपौ दुग्धं च सर्वासां तुष्टास्ता अभवन्मुने ।। ३१ ।
tadvādaśamanārthaṃ sa ṣaṇmukhāni cakāra ha || papau dugdhaṃ ca sarvāsāṃ tuṣṭāstā abhavanmune || 31 |

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   31

तन्मनोगतिमाज्ञाय सर्वास्ताः कृत्तिकास्तदा ।। तमादाय ययुर्लोकं स्वकीयं मुदिता मुने ।। ३२।।
tanmanogatimājñāya sarvāstāḥ kṛttikāstadā || tamādāya yayurlokaṃ svakīyaṃ muditā mune || 32||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   32

तं बालकं कुमाराख्यं स्तनं दत्त्वा स्तनार्थिने ।। वर्द्धयामासुरीशस्य सुतं सूर्याधिकप्रभम् ।। ३३।।
taṃ bālakaṃ kumārākhyaṃ stanaṃ dattvā stanārthine || varddhayāmāsurīśasya sutaṃ sūryādhikaprabham || 33||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   33

न चक्रुर्बालकं याश्च लोचनानामगोचरम् ।। प्राणेभ्योपि प्रेमपात्रं यः पोष्टा तस्य पुत्रक ।। ३४।।
na cakrurbālakaṃ yāśca locanānāmagocaram || prāṇebhyopi premapātraṃ yaḥ poṣṭā tasya putraka || 34||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   34

यानि यानि च वस्त्राणि त्रैलोक्ये दुर्लभानि च ।। ददुस्तस्मै च ताः प्रेम्णा भूषणानि वराणि वै ।। ३५।।
yāni yāni ca vastrāṇi trailokye durlabhāni ca || dadustasmai ca tāḥ premṇā bhūṣaṇāni varāṇi vai || 35||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   35

दिनेदिने ताः पुपुषुर्बालकं तं महाप्रभुम् ।। प्रसंसितानि स्वादूनि भोजयित्वा विशेषतः ।। ३६ ।।
dinedine tāḥ pupuṣurbālakaṃ taṃ mahāprabhum || prasaṃsitāni svādūni bhojayitvā viśeṣataḥ || 36 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   36

अथैकस्मिन् दिने तात स बालः कृत्तिकात्मजः ।। गत्वा देवसभां दिव्यां सुचरित्रं चकार ह।। ३७।।
athaikasmin dine tāta sa bālaḥ kṛttikātmajaḥ || gatvā devasabhāṃ divyāṃ sucaritraṃ cakāra ha|| 37||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   37

स्वमहो दर्शयामास देवेभ्यो हि महाद्भुतम् ।। सविष्णुभ्योऽखिलेभ्यश्च महोतिकरबालकः ।। ३८ ।।
svamaho darśayāmāsa devebhyo hi mahādbhutam || saviṣṇubhyo'khilebhyaśca mahotikarabālakaḥ || 38 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   38

तं दृष्ट्वा सकलास्ते वै साच्युतास्सर्षयस्सुराः ।। विस्मयं प्रापुरत्यन्तं पप्रच्छुस्तं च बालकम् ।। ३९ ।।
taṃ dṛṣṭvā sakalāste vai sācyutāssarṣayassurāḥ || vismayaṃ prāpuratyantaṃ papracchustaṃ ca bālakam || 39 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   39

को भवानिति तच्छ्रुत्वा न किंचित्स जगाद ह ।। स्वालयं स जगामाऽशु गुप्तस्तस्थौ हि पूर्ववत् ।। 2.4.3.४० ।।
ko bhavāniti tacchrutvā na kiṃcitsa jagāda ha || svālayaṃ sa jagāmā'śu guptastasthau hi pūrvavat || 2.4.3.40 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   40

इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां चतुर्थे कुमारखण्डे कार्तिकेयलीलावर्णनं नाम तृतीयोऽध्यायः ।। ३ ।।
iti śrīśivamahāpurāṇe dvitīyāyāṃ rudrasaṃhitāyāṃ caturthe kumārakhaṇḍe kārtikeyalīlāvarṇanaṃ nāma tṛtīyo'dhyāyaḥ || 3 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   3

Shloka :   41

ॐ श्री परमात्मने नमः

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

Gyaandweep Gyaandweep

namo namaḥ!

Sign Up to explore more than 35 Vedic Scriptures, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In