Rudra Samhita - Kumar Khanda

Adhyaya - 4

Search for Karttikeya and his discussion with Nandin

ॐ श्री परमात्मने नमः

This overlay will guide you through the buttons:

संस्कृत्म
A English
नारद उवाच ।।
देवदेव प्रजानाथ ततः किमभवद्विधे ।। वदेदानीं कृपातस्तु शिवलीलासमन्वितम् ।। १।।
devadeva prajānātha tataḥ kimabhavadvidhe || vadedānīṃ kṛpātastu śivalīlāsamanvitam || 1||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   1

।। ब्रह्मोवाच ।।
कृत्तिकाभिर्गृहीते वै तस्मिञ्शंभुसुते मुने ।। कश्चित्कालो व्यतीयाय बुबुधे न हिमाद्रिजा ।। २।।
kṛttikābhirgṛhīte vai tasmiñśaṃbhusute mune || kaścitkālo vyatīyāya bubudhe na himādrijā || 2||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   2

तस्मिन्नवसरे दुर्गा स्मेराननसरोरुहा।। उवाच स्वामिनं शंभुं देवदेवेश्वरं प्रभुम् ।। ३ ।। ।।
tasminnavasare durgā smerānanasaroruhā|| uvāca svāminaṃ śaṃbhuṃ devadeveśvaraṃ prabhum || 3 || ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   3

पार्वत्युवाच ।।
देवदेव महादेव शृणु मे वचनं शुभम् ।। पूर्वपुण्यातिभारेण त्वं मया प्राप्त ईश्वर ।। ४।।
devadeva mahādeva śṛṇu me vacanaṃ śubham || pūrvapuṇyātibhāreṇa tvaṃ mayā prāpta īśvara || 4||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   4

कृपया योगिषु श्रेष्ठो विहारैस्तत्परोऽभवः ।। रतिभंगः कृतो देवैस्तत्र मे भवता भव ।। ५।।
kṛpayā yogiṣu śreṣṭho vihāraistatparo'bhavaḥ || ratibhaṃgaḥ kṛto devaistatra me bhavatā bhava || 5||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   5

भूमौ निपतितं वीर्यं नोदरे मम ते विभो ।। कुत्र यातं च तद्देव केन दैवेन निह्णुतम् ।। ६ ।।
bhūmau nipatitaṃ vīryaṃ nodare mama te vibho || kutra yātaṃ ca taddeva kena daivena nihṇutam || 6 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   6

कथं मत्स्वामिनो वीर्यममोघं ते महेश्वर ।। मोघं यातं च किं किंवा शिशुर्जातश्च कुत्रचित् ।। ७ ।।
kathaṃ matsvāmino vīryamamoghaṃ te maheśvara || moghaṃ yātaṃ ca kiṃ kiṃvā śiśurjātaśca kutracit || 7 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   7

ब्रह्मोवाच ।।
पार्वतीवचनं श्रुत्वा प्रहस्य जगदीश्वरः ।। उवाच देवानाहूय मुनींश्चापि मुनीश्वर ।। ८ ।।
pārvatīvacanaṃ śrutvā prahasya jagadīśvaraḥ || uvāca devānāhūya munīṃścāpi munīśvara || 8 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   8

महेश्वर उवाच ।।
देवाः शृणुत मद्वाक्यं पार्वतीवचनं श्रुतम् ।। अमोघं कुत्र मे वीर्यं यातं केन च निह्नुतम् ।। ९ ।। ।।
devāḥ śṛṇuta madvākyaṃ pārvatīvacanaṃ śrutam || amoghaṃ kutra me vīryaṃ yātaṃ kena ca nihnutam || 9 || ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   9

सभयं नापतत्क्षिप्रं स चेद्दंडं न चार्हति ।। शक्तौ राजा न शास्ता यः प्रजाबाध्यश्च भक्षकः ।। 2.4.4.१० ।।
sabhayaṃ nāpatatkṣipraṃ sa ceddaṃḍaṃ na cārhati || śaktau rājā na śāstā yaḥ prajābādhyaśca bhakṣakaḥ || 2.4.4.10 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   10

शंभोस्तद्वचनं श्रुत्वा समालोच्य परस्परम् ।। ऊचुस्सर्वे क्रमेणैव त्रस्तास्तु पुरतः प्रभोः।। ११।।
śaṃbhostadvacanaṃ śrutvā samālocya parasparam || ūcussarve krameṇaiva trastāstu purataḥ prabhoḥ|| 11||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   11

विष्णुरुवाच ।।
ते मिथ्यावादिनस्संतु भारते गुरुदारिकाः ।। गुरुनिन्दारताश्शश्वत्त्वद्वीर्यं यैश्च निह्नुतम् ।। १२।।
te mithyāvādinassaṃtu bhārate gurudārikāḥ || gurunindāratāśśaśvattvadvīryaṃ yaiśca nihnutam || 12||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   12

ब्रह्मोवाच ।।
त्वद्वीर्यं निह्नुतं येन पुण्यक्षेत्रे च भारते ।। स नाऽन्वितो भवेत्तत्र सेवने पूजने तव ।। १३ ।।
tvadvīryaṃ nihnutaṃ yena puṇyakṣetre ca bhārate || sa nā'nvito bhavettatra sevane pūjane tava || 13 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   13

लोकपाला ऊचुः ।।
त्वदवीर्यं निह्नुतं येन पापिना पतितभ्रमात् ।। भाजनं तस्य सोत्यन्तं तत्तपं कर्म संततिम् ।। १४।।
tvadavīryaṃ nihnutaṃ yena pāpinā patitabhramāt || bhājanaṃ tasya sotyantaṃ tattapaṃ karma saṃtatim || 14||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   14

देवा ऊचुः ।।
कृत्वा प्रतिज्ञां यो मूढो नाऽऽपादयति पूर्णताम् ।। भाजनं तस्य पापस्य त्वद्वीर्यं येन निह्नुतम् ।। १५ ।।
kṛtvā pratijñāṃ yo mūḍho nā''pādayati pūrṇatām || bhājanaṃ tasya pāpasya tvadvīryaṃ yena nihnutam || 15 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   15

देवपत्न्य ऊचुः ।।
या निदति स्वभर्तारं परं गच्छति पूरुषम् ।। मातृबन्धुविहीना च त्वद्वीर्यं निह्नुतं यया ।। १६ ।।
yā nidati svabhartāraṃ paraṃ gacchati pūruṣam || mātṛbandhuvihīnā ca tvadvīryaṃ nihnutaṃ yayā || 16 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   16

ब्रह्मोवाच ।।
देवानां वचनं श्रुत्वा देवदेवेश्वरो हरः ।। कर्म्मणां साक्षिणश्चाह धर्मादीन्सभयं वचः ।। १७।।
devānāṃ vacanaṃ śrutvā devadeveśvaro haraḥ || karmmaṇāṃ sākṣiṇaścāha dharmādīnsabhayaṃ vacaḥ || 17||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   17

श्रीशिव उवाच ।।
देवैर्न निह्नुतं केन तद्वीर्यं निह्नुतं ध्रुवम् ।। तदमोघं भगवतो महेशस्य मम प्रभोः ।। १८ ।।
devairna nihnutaṃ kena tadvīryaṃ nihnutaṃ dhruvam || tadamoghaṃ bhagavato maheśasya mama prabhoḥ || 18 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   18

यूयं च साक्षिणो विश्वे सततं सर्वकर्मणाम् ।। युष्माकं निह्नुतं किम्वा किं ज्ञातुं वक्तुमर्हथ ।। १९ ।।
yūyaṃ ca sākṣiṇo viśve satataṃ sarvakarmaṇām || yuṣmākaṃ nihnutaṃ kimvā kiṃ jñātuṃ vaktumarhatha || 19 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   19

ब्रह्मोवाच ।।
ईश्वरस्य वचः श्रुत्वा सभायां कंपिताश्च ते ।। परस्परं समालोक्य क्रमेणोचुः पुराः प्रभोः ।। 2.4.4.२०।।
īśvarasya vacaḥ śrutvā sabhāyāṃ kaṃpitāśca te || parasparaṃ samālokya krameṇocuḥ purāḥ prabhoḥ || 2.4.4.20||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   20

ब्रह्मोवाच ।।
रते तु तिष्ठतो वीर्यं पपात वसुधातले ।। मया ज्ञातममोघं तच्छंकरस्य प्रकोपतः ।। २१ ।।
rate tu tiṣṭhato vīryaṃ papāta vasudhātale || mayā jñātamamoghaṃ tacchaṃkarasya prakopataḥ || 21 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   21

क्षितिरुवाच ।।
वीर्यं सोढुमशक्ताहं तद्वह्नो न्यक्षिपं पुरा ।। अतोऽत्र दुर्वहं ब्रह्मन्नबलां क्षंतुमर्हसि ।। २२ ।।
vīryaṃ soḍhumaśaktāhaṃ tadvahno nyakṣipaṃ purā || ato'tra durvahaṃ brahmannabalāṃ kṣaṃtumarhasi || 22 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   22

वह्निरुवाच ।।
वीर्यं सोढुमशक्तोहं तव शंकर पर्वते ।। कैलासे न्यक्षिपं सद्यः कपोतात्मा सुदुस्सहम् ।। २३ ।।
vīryaṃ soḍhumaśaktohaṃ tava śaṃkara parvate || kailāse nyakṣipaṃ sadyaḥ kapotātmā sudussaham || 23 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   23

गिरिरुवाच ।।
वीर्यं सोढुमशक्तोऽहं तव शंकर लोकप ।। गंगायां प्राक्षिपं सद्यो दुस्सहं परमेश्वर ।। २४ ।।
vīryaṃ soḍhumaśakto'haṃ tava śaṃkara lokapa || gaṃgāyāṃ prākṣipaṃ sadyo dussahaṃ parameśvara || 24 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   24

गंगोवाच ।।
वीर्यं सोढुमशक्ताहं तव शंकर लोकप ।। व्याकुलाऽति प्रभो नाथ न्यक्षिपं शरकानने ।। २५ ।।
vīryaṃ soḍhumaśaktāhaṃ tava śaṃkara lokapa || vyākulā'ti prabho nātha nyakṣipaṃ śarakānane || 25 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   25

वायुरुवाच ।।
शरेषु पतितं वीर्यं सद्यो बालो बभूव ह ।। अतीव सुन्दरश्शम्भो स्वर्नद्याः पावने तटे ।। २६ ।।
śareṣu patitaṃ vīryaṃ sadyo bālo babhūva ha || atīva sundaraśśambho svarnadyāḥ pāvane taṭe || 26 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   26

सूर्य उवाच ।।
रुदंतं बालकं दृष्ट्वा गममस्ताचलं प्रभो ।। प्रेरितः कालचक्रेण निशायां स्थातुमक्षमः ।। २७ ।।
rudaṃtaṃ bālakaṃ dṛṣṭvā gamamastācalaṃ prabho || preritaḥ kālacakreṇa niśāyāṃ sthātumakṣamaḥ || 27 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   27

चन्द्र उवाच ।। रुदंतं बालकं प्राप्य गृहीत्वा कृत्तिकागणः ।। जगाम स्वालयं शंभो गच्छन्बदरिकाश्रमम्।। २८।।
candra uvāca || rudaṃtaṃ bālakaṃ prāpya gṛhītvā kṛttikāgaṇaḥ || jagāma svālayaṃ śaṃbho gacchanbadarikāśramam|| 28||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   28

जलमुवाच ।।
अमुं रुदंतमानीय स्तन्यपानेन ताः प्रभो ।। वर्द्धयामासुरीशस्य सुतं तव रविप्रभम् ।। २९ ।।
amuṃ rudaṃtamānīya stanyapānena tāḥ prabho || varddhayāmāsurīśasya sutaṃ tava raviprabham || 29 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   29

संध्योवाच ।।
अधुना कृत्तिकानां च वनं तम्पोष्य पुत्रकम् ।। तन्नाम चक्रुस्ताः प्रेम्णा कार्त्तिकश्चेति कौतुकात् ।। 2.4.4.३०।।
adhunā kṛttikānāṃ ca vanaṃ tampoṣya putrakam || tannāma cakrustāḥ premṇā kārttikaśceti kautukāt || 2.4.4.30||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   30

दिनमुवाच ।।
न चक्रुर्बालकं ताश्च लोचनानामगोचरम् ।। प्राणेभ्योपि प्रीतिपात्रं यः पोष्टा तस्य पुत्रकः ।। ३१ ।।
na cakrurbālakaṃ tāśca locanānāmagocaram || prāṇebhyopi prītipātraṃ yaḥ poṣṭā tasya putrakaḥ || 31 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   31

यानि यानि च वस्त्राणि भूषणानि वराणि च ।। प्रशंसितानि स्वादूनि भोजयामासुरेव तम् ।। ३२ ।।
yāni yāni ca vastrāṇi bhūṣaṇāni varāṇi ca || praśaṃsitāni svādūni bhojayāmāsureva tam || 32 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   32

ब्रह्मोवाच ।।
तेषां तद्वचनं श्रुत्वा संतुष्टः पुरसूदनः ।। मुदं प्राप्य ददौ प्रीत्या विप्रेभ्यो बहुदक्षिणाम् ।। ३३ ।।
teṣāṃ tadvacanaṃ śrutvā saṃtuṣṭaḥ purasūdanaḥ || mudaṃ prāpya dadau prītyā viprebhyo bahudakṣiṇām || 33 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   33

पुत्रस्य वार्त्तां संप्राप्य पार्वती हृष्टमानसा ।। कोटिरत्नानि विप्रेभ्यो ददौ बहुधनानि च ।। ३४ ।।
putrasya vārttāṃ saṃprāpya pārvatī hṛṣṭamānasā || koṭiratnāni viprebhyo dadau bahudhanāni ca || 34 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   34

लक्ष्मी सरस्वती मेना सावित्री सर्वयोषितः ।। विष्णुस्सर्वे च देवाश्च ब्राह्मणेभ्यो ददुर्धनम् ।। ३५ ।।
lakṣmī sarasvatī menā sāvitrī sarvayoṣitaḥ || viṣṇussarve ca devāśca brāhmaṇebhyo dadurdhanam || 35 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   35

प्रेरितस्स प्रभुर्देवैर्मुनिभिः पर्वतैरथ ।। दूतान् प्रस्थापयामास स्वपुत्रो यत्र तान् गणान् ।। ३६ ।।
preritassa prabhurdevairmunibhiḥ parvatairatha || dūtān prasthāpayāmāsa svaputro yatra tān gaṇān || 36 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   36

वीरभद्रं विशालाक्षं शंकुकर्णं कराक्रमम् ।। नन्दीश्वरं महाकालं वज्रदंष्ट्रं महोन्मदम् ।। ३७ ।।
vīrabhadraṃ viśālākṣaṃ śaṃkukarṇaṃ karākramam || nandīśvaraṃ mahākālaṃ vajradaṃṣṭraṃ mahonmadam || 37 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   37

गोकर्णास्यं दधिमुखं ज्वलदग्निशिखोपमम् ।। लक्षं च क्षेत्रपालानां भूतानां च त्रिलक्षकम् ।। ३८ ।।
gokarṇāsyaṃ dadhimukhaṃ jvaladagniśikhopamam || lakṣaṃ ca kṣetrapālānāṃ bhūtānāṃ ca trilakṣakam || 38 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   38

रुद्रांश्च भैरवांश्चैव शिवतुल्यपराक्रमान् ।। अन्यांश्च विकृताकारानसंख्यानपि नारद ।। ३९ ।।
rudrāṃśca bhairavāṃścaiva śivatulyaparākramān || anyāṃśca vikṛtākārānasaṃkhyānapi nārada || 39 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   39

ते सर्वे शिवदूताश्च नानाशस्त्रास्त्रपाणयः ।। कृत्तिकानां च भवनं वेष्टयामासुरुद्धताः ।। 2.4.4.४० ।।
te sarve śivadūtāśca nānāśastrāstrapāṇayaḥ || kṛttikānāṃ ca bhavanaṃ veṣṭayāmāsuruddhatāḥ || 2.4.4.40 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   40

दृष्ट्वा तान् कृत्तिकास्सर्वा भयविह्नलमानसाः ।। कार्त्तिकं कथयामासुर्ज्वलंतं ब्रह्मतेजसा ।। ४१ ।।
dṛṣṭvā tān kṛttikāssarvā bhayavihnalamānasāḥ || kārttikaṃ kathayāmāsurjvalaṃtaṃ brahmatejasā || 41 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   41

कृत्तिका ऊचुः ।।
वत्स सैन्यान्यसंख्यानि वेष्टयामासुरालयम् ।। किं कर्तव्यं क्व गंतव्यं महाभयमुपस्थितम् ।। ४२ ।।
vatsa sainyānyasaṃkhyāni veṣṭayāmāsurālayam || kiṃ kartavyaṃ kva gaṃtavyaṃ mahābhayamupasthitam || 42 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   42

कार्तिकेय उवाच ।।
भयं त्यजत कल्याण्यो भयं किं वा मयि स्थिते ।। दुर्निवार्योऽस्मि बालश्च मातरः केन वार्यते ।। ४३ ।।
bhayaṃ tyajata kalyāṇyo bhayaṃ kiṃ vā mayi sthite || durnivāryo'smi bālaśca mātaraḥ kena vāryate || 43 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   43

ब्रह्मोवाच ।।
एतस्मिन्नंतरे तत्र सैन्येन्द्रो नन्दिकेश्वरः ।। पुरतः कार्तिकेयस्योपविष्टस्समुवाच ह ।। ४४ ।।
etasminnaṃtare tatra sainyendro nandikeśvaraḥ || purataḥ kārtikeyasyopaviṣṭassamuvāca ha || 44 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   44

नन्दीश्वर उवाच ।।
भ्रातः प्रवृत्तिं शृणु मे मातरश्च शुभावहाम् ।। प्रेरितोऽहं महेशेन संहर्त्रा शंकरेण च ।। ४५ ।।
bhrātaḥ pravṛttiṃ śṛṇu me mātaraśca śubhāvahām || prerito'haṃ maheśena saṃhartrā śaṃkareṇa ca || 45 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   45

कैलासे सर्वदेवाश्च ब्रह्मविष्णुशिवादयः ।। सभायां संस्थितास्तात महत्युत्सवमंगले ।। ४६ ।।
kailāse sarvadevāśca brahmaviṣṇuśivādayaḥ || sabhāyāṃ saṃsthitāstāta mahatyutsavamaṃgale || 46 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   46

तदा शिवा सभायां वै शंकरं सर्व शंकरम् ।। सम्बोध्य कथयामास तवान्वेषणहेतुकम् ।। ४७ ।।
tadā śivā sabhāyāṃ vai śaṃkaraṃ sarva śaṃkaram || sambodhya kathayāmāsa tavānveṣaṇahetukam || 47 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   47

पप्रच्छ ताञ्शिवो देवान् क्रमात्त्वत्प्राप्तिहेतवे ।। प्रत्युत्तरं ददुस्ते तु प्रत्येकं च यथोचितम् ।। ४८ ।।
papraccha tāñśivo devān kramāttvatprāptihetave || pratyuttaraṃ daduste tu pratyekaṃ ca yathocitam || 48 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   48

त्वामत्र कृत्तिकास्थाने कथयामासुरीश्वरम् ।। सर्वे धर्मादयो धर्माधर्मस्य कर्मसाक्षिणः ।। ४९ ।।
tvāmatra kṛttikāsthāne kathayāmāsurīśvaram || sarve dharmādayo dharmādharmasya karmasākṣiṇaḥ || 49 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   49

प्रबभूव रहः क्रीडा पार्वतीशिवयोः पुरा ।। दृष्टस्य च सुरैश्शंभोर्वीर्यं भूमौ पपात ह ।। 2.4.4.५० ।।
prababhūva rahaḥ krīḍā pārvatīśivayoḥ purā || dṛṣṭasya ca suraiśśaṃbhorvīryaṃ bhūmau papāta ha || 2.4.4.50 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   50

भूमिस्तदक्षिपद्वह्नौ वह्निश्चाद्रौ स भूधरः ।। गंगायां सोऽक्षिपद्वेगात् तरंगैश्शरकानने ।। ५१ ।।
bhūmistadakṣipadvahnau vahniścādrau sa bhūdharaḥ || gaṃgāyāṃ so'kṣipadvegāt taraṃgaiśśarakānane || 51 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   51

तत्र बालोऽभवस्त्वं हि देवकार्यकृति प्रभुः ।। तत्र लब्धः कृत्तिकाभिस्त्वं भूमिं गच्छ सांप्रतम् ।। ५२ ।।
tatra bālo'bhavastvaṃ hi devakāryakṛti prabhuḥ || tatra labdhaḥ kṛttikābhistvaṃ bhūmiṃ gaccha sāṃpratam || 52 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   52

तवाभिषेकं शंभुस्तु करिष्यति सुरैस्सह ।। लप्स्यसे सर्वशस्त्राणि तारकाख्यं हनिष्यसि ।। ५३ ।।
tavābhiṣekaṃ śaṃbhustu kariṣyati suraissaha || lapsyase sarvaśastrāṇi tārakākhyaṃ haniṣyasi || 53 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   53

पुत्रस्त्वं विश्वसंहर्त्तुस्त्वां प्राप्तुञ्चाऽक्षमा इमाः ।। नाग्निं गोप्तुं यथा शक्तश्शुष्कवृक्षस्स्व कोटरे ।। ५४ ।।
putrastvaṃ viśvasaṃharttustvāṃ prāptuñcā'kṣamā imāḥ || nāgniṃ goptuṃ yathā śaktaśśuṣkavṛkṣassva koṭare || 54 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   54

दीप्तवांस्त्वं च विश्वेषु नासां गेहेषु शोभसे ।। यथा पतन्महाकूपे द्विजराजो न राजत ।। ५५ ।।
dīptavāṃstvaṃ ca viśveṣu nāsāṃ geheṣu śobhase || yathā patanmahākūpe dvijarājo na rājata || 55 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   55

करोषि च यथाऽलोकं नाऽऽच्छन्नोऽस्मासु तेजसा ।। यथा सूर्यः कलाछन्नो न भवेन्मानवस्य च ।। ५६।।
karoṣi ca yathā'lokaṃ nā''cchanno'smāsu tejasā || yathā sūryaḥ kalāchanno na bhavenmānavasya ca || 56||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   56

विष्णुस्त्वं जगतां व्यापी नान्यो जातोसि शांभव ।। यथा न केषां व्याप्यं च तत्सर्वं व्यापकं नभः ।। २७।।
viṣṇustvaṃ jagatāṃ vyāpī nānyo jātosi śāṃbhava || yathā na keṣāṃ vyāpyaṃ ca tatsarvaṃ vyāpakaṃ nabhaḥ || 27||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   57

योगीन्द्रो नाऽनुलिप्तश्च भागी चेत्परिपोषणे ।। नैव लिप्तो यथात्मा च कर्मयोगेषु जीविनाम् ।। ५८ ।।
yogīndro nā'nuliptaśca bhāgī cetparipoṣaṇe || naiva lipto yathātmā ca karmayogeṣu jīvinām || 58 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   58

विश्वारंभस्त्वमीशश्च नासु ते संभवेत् स्थितिः ।। गुणानां तेजसां राशिर्यथात्मानं च योगिनः ।। ५९ ।।
viśvāraṃbhastvamīśaśca nāsu te saṃbhavet sthitiḥ || guṇānāṃ tejasāṃ rāśiryathātmānaṃ ca yoginaḥ || 59 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   59

भ्रातर्ये त्वां न जानंति ते नरा हतबुद्धयः ।। नाद्रियन्ते यथा भेकास्त्वेकवासाश्च पंकजान् ।। 2.4.4.६० ।।
bhrātarye tvāṃ na jānaṃti te narā hatabuddhayaḥ || nādriyante yathā bhekāstvekavāsāśca paṃkajān || 2.4.4.60 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   60

कार्त्तिकेय उवाच ।। ।।
भ्रातस्सर्वं विजानासि ज्ञानं त्रैकालिकं च यत् ।। ज्ञानी त्वं का प्रशंसा ते यतो मृत्युञ्जयाश्रितः ।। ६१ ।।
bhrātassarvaṃ vijānāsi jñānaṃ traikālikaṃ ca yat || jñānī tvaṃ kā praśaṃsā te yato mṛtyuñjayāśritaḥ || 61 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   61

कर्मणां जन्म येषां वा यासु यासु योनिषु ।। तासु ते निर्वृतिं भ्रातः प्राप्नुवंतीह सांप्रतम् ।। ६२ ।।
karmaṇāṃ janma yeṣāṃ vā yāsu yāsu yoniṣu || tāsu te nirvṛtiṃ bhrātaḥ prāpnuvaṃtīha sāṃpratam || 62 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   62

कृत्तिका ज्ञानवत्यश्च योगिन्यः प्रकृतेः कलाः ।। स्तन्येनासां वर्द्धितोऽहमुपकारेण संततम् ।। ६३ ।।
kṛttikā jñānavatyaśca yoginyaḥ prakṛteḥ kalāḥ || stanyenāsāṃ varddhito'hamupakāreṇa saṃtatam || 63 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   63

आसामहं पोष्यपुत्रो मदंशा योषितस्त्विमाः ।। तस्याश्च प्रकृतेरंशास्ततस्तत्स्वामिवीर्यजः ।। ६४ ।।
āsāmahaṃ poṣyaputro madaṃśā yoṣitastvimāḥ || tasyāśca prakṛteraṃśāstatastatsvāmivīryajaḥ || 64 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   64

न मद्भंगो हे शैलेन्द्रकन्यया नन्दिकेश्वर ।। सा च मे धर्मतो माता यथेमास्सर्वसंमताः ।। ६५ ।।
na madbhaṃgo he śailendrakanyayā nandikeśvara || sā ca me dharmato mātā yathemāssarvasaṃmatāḥ || 65 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   65

शम्भुना प्रेषितस्त्वं च शंभोः पुत्रसमो महान् ।। आगच्छामि त्वया सार्द्धं द्रक्ष्यामि देवताकुलम् ।। ६६।।
śambhunā preṣitastvaṃ ca śaṃbhoḥ putrasamo mahān || āgacchāmi tvayā sārddhaṃ drakṣyāmi devatākulam || 66||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   66

इत्येवमुक्त्वा तं शीघ्रं संबोध्य कृत्तिकागणम् ।। कार्त्तिकेयः प्रतस्थे हि सार्द्धं शंकरपार्षदैः ।। ६७ ।।
ityevamuktvā taṃ śīghraṃ saṃbodhya kṛttikāgaṇam || kārttikeyaḥ pratasthe hi sārddhaṃ śaṃkarapārṣadaiḥ || 67 ||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   67

इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां चतुर्थे कुमारखण्डे कार्त्तिकेयान्वेषणनन्दिसंवादवर्णनं नाम चतुर्थोऽध्यायः ।। ४।।
iti śrīśivamahāpurāṇe dvitīyāyāṃ rudrasaṃhitāyāṃ caturthe kumārakhaṇḍe kārttikeyānveṣaṇanandisaṃvādavarṇanaṃ nāma caturtho'dhyāyaḥ || 4||

Samhita : 5

Adhyaya :   4

Shloka :   68

ॐ श्री परमात्मने नमः

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

Gyaandweep Gyaandweep

namo namaḥ!

Sign Up to explore more than 35 Vedic Scriptures, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In