Rudra Samhita - Parvati Khanda

Adhyaya - 30

Parvati returns home

ॐ श्री परमात्मने नमः

This overlay will guide you through the buttons:

संस्कृत्म
A English
।। नारद उवाच।।
विधे तात महाभाग धन्यस्त्वं परमार्थदृक् ।। अद्भुतेयं कथाश्रावि त्वदनुग्रहतो मया ।। १ ।।
vidhe tāta mahābhāga dhanyastvaṃ paramārthadṛk || adbhuteyaṃ kathāśrāvi tvadanugrahato mayā || 1 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   1

गते हरे स्वशैले हि पार्वती सर्वमंगला ।। किं चकार गता कुत्र तन्मे वद महामते ।। २ ।।
gate hare svaśaile hi pārvatī sarvamaṃgalā || kiṃ cakāra gatā kutra tanme vada mahāmate || 2 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   2

।। ब्रह्मोवाच ।।
शृणु सुप्रीतितस्तात यज्जातं तदनन्तरम् ।। हरे गते निजस्थाने तद्वदामि शिवं स्मरन् ।। ३।।
śṛṇu suprītitastāta yajjātaṃ tadanantaram || hare gate nijasthāne tadvadāmi śivaṃ smaran || 3||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   3

पार्वत्यपि सखीयुक्ता रूपं कृत्वा तु सार्थकम् ।। जगाम स्वपितुर्गेहं महादेवेति वादिनी ।। ४ ।।
pārvatyapi sakhīyuktā rūpaṃ kṛtvā tu sārthakam || jagāma svapiturgehaṃ mahādeveti vādinī || 4 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   4

पार्वत्यागमनं श्रुत्वा मेना च स हिमाचलः ।। दिव्यं यानं समारुह्य प्रययौ हर्षविह्वलः ।। ५ ।।
pārvatyāgamanaṃ śrutvā menā ca sa himācalaḥ || divyaṃ yānaṃ samāruhya prayayau harṣavihvalaḥ || 5 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   5

पुरोहितश्च पौराश्च सख्यश्चैवाप्यनेकशः ।। सम्वन्धिनस्तथान्ये च सर्वे ते च समाययुः ।। ६।।
purohitaśca paurāśca sakhyaścaivāpyanekaśaḥ || samvandhinastathānye ca sarve te ca samāyayuḥ || 6||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   6

भ्रातरः सकला जग्मुर्मैनाकप्रमुखास्तदा ।। जयशब्दं प्रब्रुवन्तो महाहर्षसमन्विताः ।। ७।।
bhrātaraḥ sakalā jagmurmainākapramukhāstadā || jayaśabdaṃ prabruvanto mahāharṣasamanvitāḥ || 7||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   7

संस्थाप्य मंगलघटं राजवर्त्मनि राजिते ।। चन्दनागरुकस्तूरीफलशाखासमन्विते ।। ८।।
saṃsthāpya maṃgalaghaṭaṃ rājavartmani rājite || candanāgarukastūrīphalaśākhāsamanvite || 8||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   8

सपुरोधोब्राह्मणैश्च मुनिभिर्ब्रह्मवादिभिः ।। नारीभिर्नर्तकीभिश्च गजेन्द्राद्रिसुशोभितैः ।। ९।।
sapurodhobrāhmaṇaiśca munibhirbrahmavādibhiḥ || nārībhirnartakībhiśca gajendrādrisuśobhitaiḥ || 9||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   9

परितः परितो रंभास्तम्भवृन्दसमन्विते।। पतिपुत्रवतीयोषित्समूहैर्दीपहस्तकैः ।। 2.3.30.१ ०।।
paritaḥ parito raṃbhāstambhavṛndasamanvite|| patiputravatīyoṣitsamūhairdīpahastakaiḥ || 2.3.30.1 0||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   10

द्विजवृन्दैश्च संयुक्ते कुर्वद्भिर्मङ्गलध्वनिम् ।। नानाप्रकारवाद्यैश्च शंखध्वनिभिरन्विते ।। ११ ।।
dvijavṛndaiśca saṃyukte kurvadbhirmaṅgaladhvanim || nānāprakāravādyaiśca śaṃkhadhvanibhiranvite || 11 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   11

एतस्मिन्नन्तरे दुर्गा जगाम स्वपुरान्तिकम् ।। विशंती नगरं देवी ददर्श पितरौ पुनः ।। १२।।
etasminnantare durgā jagāma svapurāntikam || viśaṃtī nagaraṃ devī dadarśa pitarau punaḥ || 12||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   12

सुप्रसन्नौ प्रधावन्तौ हर्षविह्वलमानसौ ।। दृष्ट्वा काली सुप्रहृष्टा स्वालिभिः प्रणनाम तौ ।। १३।।
suprasannau pradhāvantau harṣavihvalamānasau || dṛṣṭvā kālī suprahṛṣṭā svālibhiḥ praṇanāma tau || 13||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   13

तौ सम्पूर्णाशिषं दत्त्वा चक्रतुस्तौ स्ववक्षसि ।। हे वत्से त्वेवमुच्चार्य रुदन्तौ प्रेमविह्वलौ ।। १४।।
tau sampūrṇāśiṣaṃ dattvā cakratustau svavakṣasi || he vatse tvevamuccārya rudantau premavihvalau || 14||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   14

ततस्स्वकीया अप्यस्या अन्या नार्यापि संमुदा ।। भ्रातृस्त्रियोपि सुप्रीत्या दृढालिंगनमादधुः ।। १५ ।।
tatassvakīyā apyasyā anyā nāryāpi saṃmudā || bhrātṛstriyopi suprītyā dṛḍhāliṃganamādadhuḥ || 15 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   15

साधितं हि त्वया सम्यक्सुकार्यं कुलतारणम् ।। त्वत्सदाचरणेनापि पाविताः स्माखिला वयम् ।। १६ ।।
sādhitaṃ hi tvayā samyaksukāryaṃ kulatāraṇam || tvatsadācaraṇenāpi pāvitāḥ smākhilā vayam || 16 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   16

इति सर्वे सुप्रशंस्य प्रणेमुस्तां प्रहर्षिताः ।। चन्दनैः सुप्रसूनैश्च समानर्चुश्शिवां मुदा ।। १७ ।।
iti sarve supraśaṃsya praṇemustāṃ praharṣitāḥ || candanaiḥ suprasūnaiśca samānarcuśśivāṃ mudā || 17 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   17

तस्मिन्नवसरे देवा विमानस्था मुदाम्बरे ।। पुष्पवृष्टिं शुभां चक्रुर्नत्वा तां तुष्टुवुः स्तवैः ।। १८ ।।
tasminnavasare devā vimānasthā mudāmbare || puṣpavṛṣṭiṃ śubhāṃ cakrurnatvā tāṃ tuṣṭuvuḥ stavaiḥ || 18 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   18

तदा तां च रथे स्थाप्य सर्वे शोभान्विते वरे ।। पुरं प्रवेशयामासुस्सर्वे विप्रादयो मुदा ।। १९।।
tadā tāṃ ca rathe sthāpya sarve śobhānvite vare || puraṃ praveśayāmāsussarve viprādayo mudā || 19||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   19

अथ विप्राः पुरोधाश्च सख्योन्याश्च स्त्रियः शिवाम् ।। गृहं प्रवेशयामासुर्बहुमानपुरस्सरम् ।। 2.3.30.२० ।।
atha viprāḥ purodhāśca sakhyonyāśca striyaḥ śivām || gṛhaṃ praveśayāmāsurbahumānapurassaram || 2.3.30.20 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   20

स्त्रियो निर्मच्छनं चक्रुर्विप्रा युयुजुराशिषः ।। हिमवान्मेनका माता मुमोदाति मुनीश्वर ।। २१ ।।
striyo nirmacchanaṃ cakrurviprā yuyujurāśiṣaḥ || himavānmenakā mātā mumodāti munīśvara || 21 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   21

स्वाश्रमं सफलं मेने कुपुत्रात्पुत्रिका वरा ।। हिमवान्नारदं त्वाञ्च संस्तुवन् साधुसाध्विति ।। २२ ।।
svāśramaṃ saphalaṃ mene kuputrātputrikā varā || himavānnāradaṃ tvāñca saṃstuvan sādhusādhviti || 22 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   22

ब्राह्मणेभ्यश्च बंदिभ्यः पर्वतेन्द्रो धनं ददौ ।। मङ्गलं पाठयामास स द्विजेभ्यो महोत्सवम् ।। २३।।
brāhmaṇebhyaśca baṃdibhyaḥ parvatendro dhanaṃ dadau || maṅgalaṃ pāṭhayāmāsa sa dvijebhyo mahotsavam || 23||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   23

एवं स्वकन्यया हृष्टौ पितरौ भ्रातरस्तथा ।। जामयश्च महाप्रीत्या समूषुः प्रांगणे मुने ।। २४।।
evaṃ svakanyayā hṛṣṭau pitarau bhrātarastathā || jāmayaśca mahāprītyā samūṣuḥ prāṃgaṇe mune || 24||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   24

ततस्स हिमवान् तात सुप्रहृष्टाः प्रसन्नधीः ।। सम्मान्य सकलान्प्रीत्या स्नातुं गंगां जगाम ह ।। २२ ।।
tatassa himavān tāta suprahṛṣṭāḥ prasannadhīḥ || sammānya sakalānprītyā snātuṃ gaṃgāṃ jagāma ha || 22 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   25

एतस्मिन्नंतरे शंभुस्सुलीलो भक्तवत्सलः ।। सुनर्तकनटो भूत्वा मेनकासंनिधिं ययौ ।। २६ ।।
etasminnaṃtare śaṃbhussulīlo bhaktavatsalaḥ || sunartakanaṭo bhūtvā menakāsaṃnidhiṃ yayau || 26 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   26

शृंगं वामे करे धृत्वा दक्षिणे डमरु तथा ।। पृष्ठे कंथां रक्तवासा नृत्यगानविशारदः ।। २७।।
śṛṃgaṃ vāme kare dhṛtvā dakṣiṇe ḍamaru tathā || pṛṣṭhe kaṃthāṃ raktavāsā nṛtyagānaviśāradaḥ || 27||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   27

ततस्सुनटरूपोसौ मेनकाया गणे मुदा ।। चक्रे सुनृत्यं विविधं गानं चातिमनोहरम्।। २८।।
tatassunaṭarūposau menakāyā gaṇe mudā || cakre sunṛtyaṃ vividhaṃ gānaṃ cātimanoharam|| 28||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   28

शृंगं च डमरुं तत्र वादयामास सुध्वनिम् ।। महतीं विविधां तत्र स चकार मनोहराम् ।। २९।।
śṛṃgaṃ ca ḍamaruṃ tatra vādayāmāsa sudhvanim || mahatīṃ vividhāṃ tatra sa cakāra manoharām || 29||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   29

तां द्रष्टुं नागरास्सर्वे पुरुषाश्च स्त्रियस्तथा ।। आजग्मुस्सहसा तत्र बाला वृद्धा अपि ध्रुवम् ।। 2.3.30.३०।।
tāṃ draṣṭuṃ nāgarāssarve puruṣāśca striyastathā || ājagmussahasā tatra bālā vṛddhā api dhruvam || 2.3.30.30||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   30

श्रुत्वा सुगीतं तद्दृष्ट्वा सुनृत्यं च मनोहरम् ।। सहसा मुमुहुस्सर्वे मेनापि च तदा मुने ।। ३।। ।
śrutvā sugītaṃ taddṛṣṭvā sunṛtyaṃ ca manoharam || sahasā mumuhussarve menāpi ca tadā mune || 3|| |

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   31

मूर्च्छां संप्राप्य सा दुर्गा सुदृष्ट्वा हृदि शंकरम् ।। त्रिशूलादिकचिह्नानि बिभ्रतं चातिसुन्दरम् ।। ३२।।
mūrcchāṃ saṃprāpya sā durgā sudṛṣṭvā hṛdi śaṃkaram || triśūlādikacihnāni bibhrataṃ cātisundaram || 32||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   32

विभूतिविभूषितं रम्यमस्थिमालासमन्वितम् ।। त्रिलोचनोज्ज्वलद्वक्त्रं नागायज्ञोपवीतकम् ।। ३३ ।।
vibhūtivibhūṣitaṃ ramyamasthimālāsamanvitam || trilocanojjvaladvaktraṃ nāgāyajñopavītakam || 33 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   33

वरं वृण्वित्युक्तवन्तं गौरवर्णं महेश्वरम् ।। दीनबन्धु दयासिन्धुं सर्वथा सुमनोहरम् ।। ३४ ।।
varaṃ vṛṇvityuktavantaṃ gauravarṇaṃ maheśvaram || dīnabandhu dayāsindhuṃ sarvathā sumanoharam || 34 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   34

हृदयस्थं हरं दृष्ट्वेदृशं सा प्रणनाम तम् ।। वरं वव्रे मानसं हि पतिर्मे त्वं भवेति च ।। ३५।। ।
hṛdayasthaṃ haraṃ dṛṣṭvedṛśaṃ sā praṇanāma tam || varaṃ vavre mānasaṃ hi patirme tvaṃ bhaveti ca || 35|| |

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   35

वरं दत्त्वा शिवं चाथ तादृशं प्रीतितो हृदा ।। अन्तर्धाय पुनस्तत्र सुननर्त्त स भिक्षुकः ।। ३६।।
varaṃ dattvā śivaṃ cātha tādṛśaṃ prītito hṛdā || antardhāya punastatra sunanartta sa bhikṣukaḥ || 36||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   36

ततो मेना सुरत्नानि स्वर्णपात्रस्थितानि च ।। तस्मै दातुं ययौ प्रीत्या तद्भूति प्रीतमानसः ।। ३७ ।।
tato menā suratnāni svarṇapātrasthitāni ca || tasmai dātuṃ yayau prītyā tadbhūti prītamānasaḥ || 37 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   37

तानि न स्वीचकारासौ भिक्षां याचे शिवां च ताम् ।। पुनस्सुनृत्यं गानश्च कौतुकात्कर्तुमुद्यतः ।। ३८ ।।
tāni na svīcakārāsau bhikṣāṃ yāce śivāṃ ca tām || punassunṛtyaṃ gānaśca kautukātkartumudyataḥ || 38 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   38

मेना तद्वचनं श्रुत्वा चुकोपाति सुविस्मिता ।। भिक्षुकं भर्त्सयामास बहिष्कर्तुमियेष सा ।। ३९ ।।
menā tadvacanaṃ śrutvā cukopāti suvismitā || bhikṣukaṃ bhartsayāmāsa bahiṣkartumiyeṣa sā || 39 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   39

एतस्मिन्नन्तरे तत्र गंगातो गिरिराययौ ।। ददर्श पुरतो भिक्षुं प्रांगणस्थं नराकृतिम् ।। 2.3.30.४० ।।
etasminnantare tatra gaṃgāto girirāyayau || dadarśa purato bhikṣuṃ prāṃgaṇasthaṃ narākṛtim || 2.3.30.40 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   40

श्रुत्वा मेनामुखाद्वृत्तं तत्सर्वं सुचुकोप सः ।। आज्ञां चकारानुचरान्बहिष्कर्तुञ्च तं नटम् ।। ४१ ।।
śrutvā menāmukhādvṛttaṃ tatsarvaṃ sucukopa saḥ || ājñāṃ cakārānucarānbahiṣkartuñca taṃ naṭam || 41 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   41

महाग्निमिव दुःस्पर्शं प्रज्वलन्तं सुतेजसम् ।। न शशाक बहिष्कर्तुं कोपि तं मुनिसत्तम।। ४२।।
mahāgnimiva duḥsparśaṃ prajvalantaṃ sutejasam || na śaśāka bahiṣkartuṃ kopi taṃ munisattama|| 42||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   42

ततस्स भिक्षुकस्तात नानालीलाविशारदः ।। दर्शयामास शैलाय स्वप्रभावमनन्तकम् ।। ४३ ।।
tatassa bhikṣukastāta nānālīlāviśāradaḥ || darśayāmāsa śailāya svaprabhāvamanantakam || 43 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   43

शैलो ददर्श तं तत्र विष्णुरूपधरं द्रुतम् ।। किरीटिनं कुण्डलिनं पीतवस्त्रं चतुर्भुजम् ।। ४४ ।।
śailo dadarśa taṃ tatra viṣṇurūpadharaṃ drutam || kirīṭinaṃ kuṇḍalinaṃ pītavastraṃ caturbhujam || 44 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   44

यद्यत्पुष्पादिकं दत्तं पूजाकाले गदाभृते ।। गात्रे शिरसि तत्सर्वं भिक्षुकस्य ददर्श ह ।। ४५।।
yadyatpuṣpādikaṃ dattaṃ pūjākāle gadābhṛte || gātre śirasi tatsarvaṃ bhikṣukasya dadarśa ha || 45||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   45

ततो ददर्श जगतां स्रष्टारं स चतुर्मुखम् ।। रक्तवर्णं पठन्तञ्च श्रुतिसूक्तं गिरीश्वरः ।। ४६ ।।
tato dadarśa jagatāṃ sraṣṭāraṃ sa caturmukham || raktavarṇaṃ paṭhantañca śrutisūktaṃ girīśvaraḥ || 46 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   46

ततस्सूर्य्यस्वरूपञ्च जगच्चक्षुस्स्वरूपकम् ।। ददर्श गिरिराजस्स क्षणं कौतुककारिणाम् ।। ४७ ।।
tatassūryyasvarūpañca jagaccakṣussvarūpakam || dadarśa girirājassa kṣaṇaṃ kautukakāriṇām || 47 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   47

ततो ददर्श तं तात रुद्ररूपं महाद्भुतम् ।। पार्वती सहितं रम्यं विहसन्तं सुतेजसम् ।। ४८।।
tato dadarśa taṃ tāta rudrarūpaṃ mahādbhutam || pārvatī sahitaṃ ramyaṃ vihasantaṃ sutejasam || 48||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   48

ततस्तेजस्स्वरूपञ्च निराकारं निरंजनम् ।। निरुपाधिं निरीहञ्च महाद्भुतमरूपकम् ।। ४९।।
tatastejassvarūpañca nirākāraṃ niraṃjanam || nirupādhiṃ nirīhañca mahādbhutamarūpakam || 49||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   49

एवं बहूनि रूपाणि तस्य तत्र ददर्श सः ।। सुविस्मितो बभूवाशु परमानन्दसंयुतः ।। 2.3.30.५०।।
evaṃ bahūni rūpāṇi tasya tatra dadarśa saḥ || suvismito babhūvāśu paramānandasaṃyutaḥ || 2.3.30.50||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   50

अथासौ भिक्षुवर्य्यो हि तस्मात्तस्याश्च सूतिकृत् ।। भिक्षां ययाचे दुर्गान्तां नान्यज्जग्राह किञ्चन ।। ५१।।
athāsau bhikṣuvaryyo hi tasmāttasyāśca sūtikṛt || bhikṣāṃ yayāce durgāntāṃ nānyajjagrāha kiñcana || 51||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   51

न स्वीचकार शैलैन्द्रो मोहितश्शिवमायया ।। भिक्षुः किंचिन्न जग्राह तत्रैवान्तर्दधे ततः ।। ५२ ।।
na svīcakāra śailaindro mohitaśśivamāyayā || bhikṣuḥ kiṃcinna jagrāha tatraivāntardadhe tataḥ || 52 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   52

तदा बभूव सुज्ञानं मेनाशैलेशयोरिति ।। आवां शिवो वञ्चयित्वा स्वस्थानं गतवान्प्रभुः ।। ५३ ।।
tadā babhūva sujñānaṃ menāśaileśayoriti || āvāṃ śivo vañcayitvā svasthānaṃ gatavānprabhuḥ || 53 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   53

तयोर्विचिन्त्य तत्रैव शिवे भक्तिरभूत्परा ।। महामोक्षकरी दिव्या सर्वानन्दप्रदायिनी ।। ५४।।
tayorvicintya tatraiva śive bhaktirabhūtparā || mahāmokṣakarī divyā sarvānandapradāyinī || 54||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   54

इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां तृतीये पार्वतीखंडे पार्वतीप्रत्यागमनमहोत्सववर्णनं नाम त्रिंशोऽध्यायः ।। ३० ।।
iti śrīśivamahāpurāṇe dvitīyāyāṃ rudrasaṃhitāyāṃ tṛtīye pārvatīkhaṃḍe pārvatīpratyāgamanamahotsavavarṇanaṃ nāma triṃśo'dhyāyaḥ || 30 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   30

Shloka :   55

ॐ श्री परमात्मने नमः

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

Gyaandweep Gyaandweep

namo namaḥ!

Sign Up to explore more than 35 Vedic Scriptures, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In