Rudra Samhita - Parvati Khanda

Adhyaya - 45

Jubilation of the citizens at the sight of Shiva

ॐ श्री परमात्मने नमः

This overlay will guide you through the buttons:

संस्कृत्म
A English
ब्रह्मोवाच ।।
एतस्मिन्नन्तरे त्वं हि विष्णुना प्रेरितो द्रुतम् ।। अनुकूलयितुं शंभुमयास्तन्निकटे मुने ।। १।।
etasminnantare tvaṃ hi viṣṇunā prerito drutam || anukūlayituṃ śaṃbhumayāstannikaṭe mune || 1||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   1

तत्र गत्वा स वै रुद्रो भवता सुप्रबोधितः ।। स्तोत्रैर्नानाविधैस्स्तुत्वा देवकार्यचिकीर्षया ।। २।।
tatra gatvā sa vai rudro bhavatā suprabodhitaḥ || stotrairnānāvidhaisstutvā devakāryacikīrṣayā || 2||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   2

श्रुत्वा त्वद्वचनं प्रीत्या शंभुना धृतमद्भुतम् ।। स्वरूपमुत्तमन्दिव्यं कृपालुत्वं च दर्शितम् ।। ३।।
śrutvā tvadvacanaṃ prītyā śaṃbhunā dhṛtamadbhutam || svarūpamuttamandivyaṃ kṛpālutvaṃ ca darśitam || 3||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   3

तद्दृष्ट्वा सुन्दरं शम्भुं स्वरूपम्मन्मथा धिकम् ।। अत्यहृष्यो मुने त्वं हि लावण्यपरमायनम् ।। ४ ।।
taddṛṣṭvā sundaraṃ śambhuṃ svarūpammanmathā dhikam || atyahṛṣyo mune tvaṃ hi lāvaṇyaparamāyanam || 4 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   4

स्तोत्रैर्नानाविधैस्स्तुत्वा परमानन्दसंयुतः ।। आगच्छस्त्वं मुने तत्र यत्र मेना स्थिताखिलैः ।। ५ ।।
stotrairnānāvidhaisstutvā paramānandasaṃyutaḥ || āgacchastvaṃ mune tatra yatra menā sthitākhilaiḥ || 5 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   5

तत्रागत्य सुप्रसन्नो मुनेऽतिप्रेमसंकुलः ।। हर्षयंस्तां शैलपत्नी मेनान्त्वं वाक्यमब्रवीः। ।। ६ ।।
tatrāgatya suprasanno mune'tipremasaṃkulaḥ || harṣayaṃstāṃ śailapatnī menāntvaṃ vākyamabravīḥ| || 6 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   6

नारद उवाच ।।
मेने पश्य विशालाक्षि शिवरूपमनुत्तमम् ।। कृता शिवेन तेनैव सुकृपा करुणात्मना ।। ७ ।।
mene paśya viśālākṣi śivarūpamanuttamam || kṛtā śivena tenaiva sukṛpā karuṇātmanā || 7 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   7

ब्रह्मोवाच ।।
श्रुत्वा सा तद्वचो मेना विस्मिता शैलकामिनी ।। ददर्श शिवरूपन्तत्परमानन्ददायकम् ।। ८ ।।
śrutvā sā tadvaco menā vismitā śailakāminī || dadarśa śivarūpantatparamānandadāyakam || 8 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   8

कोटिसूर्यप्रतीकाशं सर्वावयवसुन्दरम् ।। विचित्रवसनं चात्र नानाभूषणभूषितम् ।। ९ ।।
koṭisūryapratīkāśaṃ sarvāvayavasundaram || vicitravasanaṃ cātra nānābhūṣaṇabhūṣitam || 9 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   9

सुप्रसन्नं सुहासं च सुलावण्यं मनोहरम् ।। गौराभं द्युतिसंयुक्तं चन्द्ररेखाविभूषितम्। ।। 2.3.45.१०।।
suprasannaṃ suhāsaṃ ca sulāvaṇyaṃ manoharam || gaurābhaṃ dyutisaṃyuktaṃ candrarekhāvibhūṣitam| || 2.3.45.10||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   10

सर्वैर्देवगणैः प्रीत्या विष्ण्वाद्यस्सेवितं तथा।। सूर्येण च्छत्रितं मूर्ध्नि चन्द्रेण च विशोभितम्।। ११।।
sarvairdevagaṇaiḥ prītyā viṣṇvādyassevitaṃ tathā|| sūryeṇa cchatritaṃ mūrdhni candreṇa ca viśobhitam|| 11||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   11

सर्वथा रमणीयं च भूषितस्य विभूषणैः ।। वाहनस्य महाशोभा वर्णितुं नैव शक्यते ।। १२।।
sarvathā ramaṇīyaṃ ca bhūṣitasya vibhūṣaṇaiḥ || vāhanasya mahāśobhā varṇituṃ naiva śakyate || 12||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   12

गंगा च यमुना चैव विधत्तः स्म सुचामरे।। सिद्धयोऽष्टौ पुरस्तस्य कुर्वन्ति स्म सुनर्त्तनम् ।। १३।।
gaṃgā ca yamunā caiva vidhattaḥ sma sucāmare|| siddhayo'ṣṭau purastasya kurvanti sma sunarttanam || 13||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   13

मया चैव तदा विष्णुरिन्द्राद्या ह्यमरास्तथा ।। स्वं स्वं वेषं सुसम्भूष्य गिरिशेनाचरन्युताः ।। १४।।
mayā caiva tadā viṣṇurindrādyā hyamarāstathā || svaṃ svaṃ veṣaṃ susambhūṣya giriśenācaranyutāḥ || 14||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   14

तथा जयेति भाषन्तो नानारूपा गणास्तदा ।। स्वलङ्कृतमहामोदा गिरीशपुरतोऽचरन् ।। १५ ।।
tathā jayeti bhāṣanto nānārūpā gaṇāstadā || svalaṅkṛtamahāmodā girīśapurato'caran || 15 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   15

सिद्धाश्चोपसुरास्सर्वे मुनयश्च महासुखाः ।। ययुश्शिवेन सुप्रीतास्सकलाश्चापरे तथा।। १६।।
siddhāścopasurāssarve munayaśca mahāsukhāḥ || yayuśśivena suprītāssakalāścāpare tathā|| 16||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   16

एवन्देवादयस्सर्वे कुतूहलसमन्विताः ।। परंब्रह्म गृणन्तस्ते स्वपत्नीभिरलंकृताः ।। १७।।
evandevādayassarve kutūhalasamanvitāḥ || paraṃbrahma gṛṇantaste svapatnībhiralaṃkṛtāḥ || 17||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   17

विश्वावसुमुखास्तत्र ह्यप्सरोगणसंयुताः ।। गायन्तोप्यग्रतस्तस्य परमं शाङ्करं यशः ।। १८ ।।
viśvāvasumukhāstatra hyapsarogaṇasaṃyutāḥ || gāyantopyagratastasya paramaṃ śāṅkaraṃ yaśaḥ || 18 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   18

इत्थं महोत्सवस्तत्र बभूव मुनिस त्तम ।। नानाविधो महेशे हि शैलद्वारि च गच्छति ।। १९ ।।
itthaṃ mahotsavastatra babhūva munisa ttama || nānāvidho maheśe hi śailadvāri ca gacchati || 19 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   19

तस्मिंश्च समये तत्र सुषमा या परात्मनः ।। वर्णितुं तां विशेषेण कश्शक्नोति मुनीश्वर ।। 2.3.45.२० ।।
tasmiṃśca samaye tatra suṣamā yā parātmanaḥ || varṇituṃ tāṃ viśeṣeṇa kaśśaknoti munīśvara || 2.3.45.20 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   20

तथाविधं च तन्दृष्ट्वा मेना चित्रगता इव ।। क्षणमासीत्ततः प्रीत्या प्रोवाच वचनं मुने ।। २१ ।।
tathāvidhaṃ ca tandṛṣṭvā menā citragatā iva || kṣaṇamāsīttataḥ prītyā provāca vacanaṃ mune || 21 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   21

मेनोवाच ।।
धन्या पुत्री मदीया च यया तप्तं महत्तपः ।। यत्प्रभावान्महेशान त्वं प्राप्त इह मद्गृहे ।। २२।।
dhanyā putrī madīyā ca yayā taptaṃ mahattapaḥ || yatprabhāvānmaheśāna tvaṃ prāpta iha madgṛhe || 22||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   22

मया कृता पुरा या वै शिवनिन्दा दुरत्यया ।। तां क्षमस्व शिवास्वामिन्सुप्रसन्नो भवाधुना ।। २३ ।।
mayā kṛtā purā yā vai śivanindā duratyayā || tāṃ kṣamasva śivāsvāminsuprasanno bhavādhunā || 23 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   23

ब्रह्मोवाच ।।
इत्थं सम्भाष्य सा मेना संस्तूयेन्दुललाटकम् ।। साञ्जलिः प्रणता शैलप्रिया लज्जापराऽभवत् ।। २४ ।।
itthaṃ sambhāṣya sā menā saṃstūyendulalāṭakam || sāñjaliḥ praṇatā śailapriyā lajjāparā'bhavat || 24 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   24

तावत्स्त्रियस्समाजग्मुर्हित्वा कामाननेकशः ।। बह्व्यस्ताः पुरवासिन्यश्शिवदर्शनलालसाः ।। २५ ।।
tāvatstriyassamājagmurhitvā kāmānanekaśaḥ || bahvyastāḥ puravāsinyaśśivadarśanalālasāḥ || 25 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   25

मज्जनं कुर्वती काचित्तच्चूर्णसहिता ययौ ।। द्रष्टुं कुतूहलाढ्या च शङ्करं गिरिजावरम् ।। २६ ।।
majjanaṃ kurvatī kācittaccūrṇasahitā yayau || draṣṭuṃ kutūhalāḍhyā ca śaṅkaraṃ girijāvaram || 26 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   26

काचित्तु स्वामिनस्सेवां सखीयुक्ता विहाय च ।। सुचामरकरा प्रीत्यागाच्छम्भोर्दर्शनाय वै ।। २७ ।।
kācittu svāminassevāṃ sakhīyuktā vihāya ca || sucāmarakarā prītyāgācchambhordarśanāya vai || 27 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   27

काचित्तु बालकं हित्वा पिबन्तं स्तन्यमादरात्।। अतृप्तं शङ्करन्द्रष्टुं ययौ दर्शनलालसा ।। २८।।
kācittu bālakaṃ hitvā pibantaṃ stanyamādarāt|| atṛptaṃ śaṅkarandraṣṭuṃ yayau darśanalālasā || 28||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   28

रशनां बध्नती काचित्तयैव सहिता ययौ ।। वसनं विपरीतं वै धृत्वा काचिद्ययौ ततः।। २९।।
raśanāṃ badhnatī kācittayaiva sahitā yayau || vasanaṃ viparītaṃ vai dhṛtvā kācidyayau tataḥ|| 29||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   29

भोजनार्थं स्थितं कान्तं हित्वा काचिद्ययौ प्रिया।। द्रष्टुं शिवावरं प्रीत्या सतृष्णा सकुतूहला।। 2.3.45.३०।।
bhojanārthaṃ sthitaṃ kāntaṃ hitvā kācidyayau priyā|| draṣṭuṃ śivāvaraṃ prītyā satṛṣṇā sakutūhalā|| 2.3.45.30||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   30

काचिद्धस्ते शलाकां च धृत्वांजनकरा प्रिया ।। अञ्जित्वैकाक्षि सन्द्रष्टुं ययौ शैलसुतावरम्।। ३१।।
kāciddhaste śalākāṃ ca dhṛtvāṃjanakarā priyā || añjitvaikākṣi sandraṣṭuṃ yayau śailasutāvaram|| 31||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   31

काचित्तु कामिनी पादौ रञ्जयन्ती ह्यलक्तकैः ।। श्रुत्वा घोषं च तद्धित्वा दर्शनार्थमुपागता ।। ३२ ।।
kācittu kāminī pādau rañjayantī hyalaktakaiḥ || śrutvā ghoṣaṃ ca taddhitvā darśanārthamupāgatā || 32 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   32

इत्यादि विविधं कार्यं हित्वा वासं स्त्रियो ययुः ।। दृष्ट्वा तु शांकरं रूपं मोहं प्राप्तास्तदाऽभवन् ।। ३३ ।।
ityādi vividhaṃ kāryaṃ hitvā vāsaṃ striyo yayuḥ || dṛṣṭvā tu śāṃkaraṃ rūpaṃ mohaṃ prāptāstadā'bhavan || 33 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   33

ततस्ताः प्रेमसंविग्नाश्शिवदर्शनहर्षिताः ।। निधाय हृदि तन्मूर्तिं वचनं चेदमब्रुवन् ।। ३४।।
tatastāḥ premasaṃvignāśśivadarśanaharṣitāḥ || nidhāya hṛdi tanmūrtiṃ vacanaṃ cedamabruvan || 34||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   34

पुरवासिन्य ऊचुः।।
नेत्राणि सफलान्यासन्हिमवत्पुरवासिनाम् ।। यो योऽपश्यददो रूपं तस्य वै सार्थकं जनुः ।। ३५।।
netrāṇi saphalānyāsanhimavatpuravāsinām || yo yo'paśyadado rūpaṃ tasya vai sārthakaṃ januḥ || 35||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   35

तस्यैव सफलं जन्म तस्यैव सफलाः क्रियाः ।। येन दृष्टश्शिवस्साक्षात्सर्वपापप्रणाशकः ।। ३६।।
tasyaiva saphalaṃ janma tasyaiva saphalāḥ kriyāḥ || yena dṛṣṭaśśivassākṣātsarvapāpapraṇāśakaḥ || 36||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   36

पार्वत्या साधितं सर्वं शिवार्थं यत्तपः कृतम् ।। धन्येयं कृतकृत्येयं शिवा प्राप्य शिवम्पतिम् ।। ३७ ।।
pārvatyā sādhitaṃ sarvaṃ śivārthaṃ yattapaḥ kṛtam || dhanyeyaṃ kṛtakṛtyeyaṃ śivā prāpya śivampatim || 37 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   37

यदीदं युगलं ब्रह्मा न युंज्याच्छिवयोर्मुदा ।। तदा च सकलोऽप्यस्य श्रमो निष्फलतामियात् ।। ३८ ।।
yadīdaṃ yugalaṃ brahmā na yuṃjyācchivayormudā || tadā ca sakalo'pyasya śramo niṣphalatāmiyāt || 38 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   38

सम्यक् कृतं तथा चात्र योजितं युग्ममुत्तमम् ।। सर्वेषां सार्थता जाता सर्वकार्यसमुद्भवा ।। ३९ ।।
samyak kṛtaṃ tathā cātra yojitaṃ yugmamuttamam || sarveṣāṃ sārthatā jātā sarvakāryasamudbhavā || 39 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   39

विना तु तपसा शम्भोर्दर्शनं दुर्लभन्नृणाम् ।। दर्शनाच्छंकरस्यैव सर्वे याताः कृतार्थताम् ।। 2.3.45.४० ।।
vinā tu tapasā śambhordarśanaṃ durlabhannṛṇām || darśanācchaṃkarasyaiva sarve yātāḥ kṛtārthatām || 2.3.45.40 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   40

लक्ष्मीर्नारायणं लेभे यथा वै स्वामिनम्पुरा ।। तथासौ पार्वती देवी हरम्प्राप्य सुभूषिता ।। ४१ ।।
lakṣmīrnārāyaṇaṃ lebhe yathā vai svāminampurā || tathāsau pārvatī devī haramprāpya subhūṣitā || 41 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   41

ब्रह्माणं च यथा लेभे स्वामिनं वै सरस्वती ।। तथासौ पार्वती देवी हरम्प्राप्य सुभूषिता ।। ४२।।
brahmāṇaṃ ca yathā lebhe svāminaṃ vai sarasvatī || tathāsau pārvatī devī haramprāpya subhūṣitā || 42||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   42

वयन्धन्याः स्त्रियस्सर्वाः पुरुषास्सकला वराः ।। ये ये पश्यन्ति सर्वेशं शंकरं गिरिजापतिम् ।। ४३।।
vayandhanyāḥ striyassarvāḥ puruṣāssakalā varāḥ || ye ye paśyanti sarveśaṃ śaṃkaraṃ girijāpatim || 43||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   43

ब्रह्मोवाच ।। इत्थमुक्त्वा तु वचनं चन्दनैश्चाक्षतैरपि ।। शिवं समर्चयामासुर्लाजान्ववृषुरादरात्।। ४४।।
brahmovāca || itthamuktvā tu vacanaṃ candanaiścākṣatairapi || śivaṃ samarcayāmāsurlājānvavṛṣurādarāt|| 44||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   44

तस्थुस्तत्र स्त्रियः सर्वा मेनया सह सोत्सुकाः।। वर्णयन्त्योऽधिकम्भाग्यम्मेनायाश्च गिरेरपि।। ४५।।
tasthustatra striyaḥ sarvā menayā saha sotsukāḥ|| varṇayantyo'dhikambhāgyammenāyāśca girerapi|| 45||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   45

कथास्तथाविधाश्शृण्वंस्तद्वामा वर्णिताश्शुभाः ।। प्रहृष्टोऽभूत्प्रभुः सर्वैर्मुने विष्ण्वादिभिस्तदा ।। ४६।।
kathāstathāvidhāśśṛṇvaṃstadvāmā varṇitāśśubhāḥ || prahṛṣṭo'bhūtprabhuḥ sarvairmune viṣṇvādibhistadā || 46||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   46

इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां तृतीये पार्वतीखण्डे शिवसुन्दरस्वरूपपुरवास्युत्सववर्णनं नाम पञ्चचत्वारिंशोऽध्यायः ।। ४५ ।।
iti śrīśivamahāpurāṇe dvitīyāyāṃ rudrasaṃhitāyāṃ tṛtīye pārvatīkhaṇḍe śivasundarasvarūpapuravāsyutsavavarṇanaṃ nāma pañcacatvāriṃśo'dhyāyaḥ || 45 ||

Samhita : 4

Adhyaya :   45

Shloka :   47

ॐ श्री परमात्मने नमः

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

Gyaandweep Gyaandweep

namo namaḥ!

Sign Up to explore more than 35 Vedic Scriptures, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In