ब्रह्मोवाच ।।
अथो ममाज्ञया विप्रैस्संस्थाप्यानलमीश्वरः ।। होमं चकार तत्रैवमङ्के संस्थाप्य पार्वतीम् ।। १ ।।
atho mamājñayā vipraissaṃsthāpyānalamīśvaraḥ || homaṃ cakāra tatraivamaṅke saṃsthāpya pārvatīm || 1 ||
ऋग्यजुस्साममन्त्रैश्चाहुतिं वह्नौ ददौ शिवः ।। लाजाञ्जलिं ददौ कालीभ्राता मैनाकसंज्ञकः ।। २ ।।
ṛgyajussāmamantraiścāhutiṃ vahnau dadau śivaḥ || lājāñjaliṃ dadau kālībhrātā mainākasaṃjñakaḥ || 2 ||
अथ काली शिवश्चोभौ चक्रतुर्विधिवन्मुदा।। वह्निप्रदक्षिणां तात लोकाचारं विधाय च।। ३।।
atha kālī śivaścobhau cakraturvidhivanmudā|| vahnipradakṣiṇāṃ tāta lokācāraṃ vidhāya ca|| 3||
तत्राद्भुतमलञ्चक्रे चरितं गिरिजापतिः ।। तदेव शृणु देवर्षे तवस्नेहाद्ब्रवीम्यहम् ।। ४।।
tatrādbhutamalañcakre caritaṃ girijāpatiḥ || tadeva śṛṇu devarṣe tavasnehādbravīmyaham || 4||
तस्मिन्नवसरे चाहं शिवमायाविमोहितः ।। अपश्यञ्चरणे देव्या नखेन्दुञ्च मनोहरम् ।। ५।।
tasminnavasare cāhaṃ śivamāyāvimohitaḥ || apaśyañcaraṇe devyā nakhenduñca manoharam || 5||
दर्शनात्तस्य च तदाऽभूवं देवमुने ह्यहम् ।। मदनेन समाविष्टोऽतीव क्षुभितमानसः ।। ६।।
darśanāttasya ca tadā'bhūvaṃ devamune hyaham || madanena samāviṣṭo'tīva kṣubhitamānasaḥ || 6||
मुहुर्मुहुरपश्यं वै तदंगं स्मरमोहितः ।। ततस्तद्दर्शनात्सद्यो वीर्यं मे प्राच्युतद्भुवि ।। ७।।
muhurmuhurapaśyaṃ vai tadaṃgaṃ smaramohitaḥ || tatastaddarśanātsadyo vīryaṃ me prācyutadbhuvi || 7||
रेतसा क्षरता तेन लज्जितोहं पितामहः ।। मुने व्यमर्द तच्छिन्नं चरणाभ्यां हि गोपयन् ।। ८ ।।
retasā kṣaratā tena lajjitohaṃ pitāmahaḥ || mune vyamarda tacchinnaṃ caraṇābhyāṃ hi gopayan || 8 ||
तज्ज्ञात्वा च महादेवश्चुकोपातीव नारद ।। हन्तुमैच्छत्तदा शीघ्रं वां विधिं काममोहितम् ।। ९।।
tajjñātvā ca mahādevaścukopātīva nārada || hantumaicchattadā śīghraṃ vāṃ vidhiṃ kāmamohitam || 9||
हाहाकारो महानासीत्तत्र सर्वत्र नारद ।। जनाश्च कम्पिरे सर्व्वे भय मायाति विश्वभृत् ।। 2.3.49.१०।।
hāhākāro mahānāsīttatra sarvatra nārada || janāśca kampire sarvve bhaya māyāti viśvabhṛt || 2.3.49.10||
ततस्तंन्तुष्टुवुश्शम्भुं विष्ण्वाद्या निर्जरा मुने ।। सकोपम्प्रज्वलन्तन्तन्तेजसा हन्तुमुद्यतम् ।। ११ ।।
tatastaṃntuṣṭuvuśśambhuṃ viṣṇvādyā nirjarā mune || sakopamprajvalantantantejasā hantumudyatam || 11 ||
देवा ऊचुः ।।
देवदेव जगद्व्यापिन्परमेश सदाशिव ।। जगदीश जगन्नाथ सम्प्रसीद जगन्मय ।। १२ ।।
devadeva jagadvyāpinparameśa sadāśiva || jagadīśa jagannātha samprasīda jaganmaya || 12 ||
सर्वेषामपि भावानान्त्वमात्मा हेतुरीश्वरः ।। निर्विकारोऽव्ययो नित्यो निर्विकल्पोऽक्षरः परः ।। १३ ।।
sarveṣāmapi bhāvānāntvamātmā heturīśvaraḥ || nirvikāro'vyayo nityo nirvikalpo'kṣaraḥ paraḥ || 13 ||
आद्यन्तावस्य यन्मध्यमिदमन्यदहम्बहिः ।। यतोऽव्ययः सनैतानि तत्सत्यम्ब्रह्म चिद्भवान् । १४ ।।
ādyantāvasya yanmadhyamidamanyadahambahiḥ || yato'vyayaḥ sanaitāni tatsatyambrahma cidbhavān | 14 ||
तवैव चरणाम्भोजम्मुक्तिकामा दृढव्रताः ।। विसृज्योभयतस्संगं मुनयस्समुपासते ।। १५ ।।
tavaiva caraṇāmbhojammuktikāmā dṛḍhavratāḥ || visṛjyobhayatassaṃgaṃ munayassamupāsate || 15 ||
त्वम्ब्रह्म पूर्णममृतं विशोकं निर्गुणम्परम् ।। आनंदमात्रमव्यग्रमविकारमनात्मकम् ।। १६ ।।
tvambrahma pūrṇamamṛtaṃ viśokaṃ nirguṇamparam || ānaṃdamātramavyagramavikāramanātmakam || 16 ||
विश्वस्य हेतुरुदयस्थितिसंयमनस्य हि ।। तदपेक्षतयात्मेशोऽनपेक्षस्सर्वदा विभुः ।। १७ ।।
viśvasya heturudayasthitisaṃyamanasya hi || tadapekṣatayātmeśo'napekṣassarvadā vibhuḥ || 17 ||
एकस्त्वमेव सदसद्वयमद्वयमेव च ।। स्वर्णं कृताकृतमिव वस्तुभेदो न चैव हि ।। १६ ।।
ekastvameva sadasadvayamadvayameva ca || svarṇaṃ kṛtākṛtamiva vastubhedo na caiva hi || 16 ||
अज्ञानतस्त्वयि जनैर्विकल्पो विदितो यतः ।। तस्माद्भ्रमप्रतीकारो निरुपाधेर्न हि स्वतः ।। १९ ।।
ajñānatastvayi janairvikalpo vidito yataḥ || tasmādbhramapratīkāro nirupādherna hi svataḥ || 19 ||
धन्या वयं महेशान तव दर्शनमात्रतः ।। दृढभक्तजनानन्दप्रदश्शम्भो दयां कुरु ।। 2.3.49.२० ।।
dhanyā vayaṃ maheśāna tava darśanamātrataḥ || dṛḍhabhaktajanānandapradaśśambho dayāṃ kuru || 2.3.49.20 ||
त्वमादिस्त्वमनादिश्च प्रकृतेस्त्वं परः पुमान् ।। विश्वेश्वरो जगन्नाथो निर्विकारः परात्परः ।। २१ ।।
tvamādistvamanādiśca prakṛtestvaṃ paraḥ pumān || viśveśvaro jagannātho nirvikāraḥ parātparaḥ || 21 ||
योऽयं ब्रह्मास्तिऽ रजसा विश्वमूर्तिः पितामहः ।। त्वत्प्रसादात्प्रभो विष्णुस्सत्त्वेन पुरुषोत्तमः ।। २२ ।।
yo'yaṃ brahmāsti' rajasā viśvamūrtiḥ pitāmahaḥ || tvatprasādātprabho viṣṇussattvena puruṣottamaḥ || 22 ||
कालाग्निरुद्रस्तमसा परमात्मा गुणः परः ।। सदा शिवो महेशानस्सर्वव्यापी महेश्वरः।। २३।।
kālāgnirudrastamasā paramātmā guṇaḥ paraḥ || sadā śivo maheśānassarvavyāpī maheśvaraḥ|| 23||
व्यक्तं महच्च भूतादिस्तन्मात्राणीन्द्रियाणि च।। त्वयैवाधिष्ठितान्येव विश्वमूर्ते महेश्वर ।। २४ ।।
vyaktaṃ mahacca bhūtādistanmātrāṇīndriyāṇi ca|| tvayaivādhiṣṭhitānyeva viśvamūrte maheśvara || 24 ||
महादेव परेशान करुणाकर शंकर ।प्रसीद देवदेवेश प्रसीद पुरुषोत्तम ।। २५ ।।
mahādeva pareśāna karuṇākara śaṃkara |prasīda devadeveśa prasīda puruṣottama || 25 ||
वासांसि सागरास्सप्त दिशश्चैव महाभुजाः ।। द्यौर्मूर्द्धा ते विभोर्नाभिः खं वायुर्नासिका ततः ।। २६ ।।
vāsāṃsi sāgarāssapta diśaścaiva mahābhujāḥ || dyaurmūrddhā te vibhornābhiḥ khaṃ vāyurnāsikā tataḥ || 26 ||
चक्षूंष्यग्नी रविस्सोमः केशा मेघास्तव प्रभो ।। नक्षत्रतारकाद्याश्च ग्रहाश्चैव विभूषणम् ।। २७ ।।
cakṣūṃṣyagnī ravissomaḥ keśā meghāstava prabho || nakṣatratārakādyāśca grahāścaiva vibhūṣaṇam || 27 ||
कथं स्तोष्यामि देवेश त्वां विभो परमेश्वर ।। वाचामगोचरोऽसि त्वं मनसा चापि शंकर ।। २८ ।।
kathaṃ stoṣyāmi deveśa tvāṃ vibho parameśvara || vācāmagocaro'si tvaṃ manasā cāpi śaṃkara || 28 ||
पञ्चास्याय च रुद्राय पञ्चाशत्कोटिमूर्तये ।। त्र्यधिपाय वरिष्ठाय विद्यातत्त्वाय ते नमः ।। २९ ।।
pañcāsyāya ca rudrāya pañcāśatkoṭimūrtaye || tryadhipāya variṣṭhāya vidyātattvāya te namaḥ || 29 ||
अनिदेंश्याय नित्याय विद्युज्ज्वालाय रूपिणे ।। अग्निवर्णाय देवाय शंकराय नमोनमः ।। 2.3.49.३० ।।
anideṃśyāya nityāya vidyujjvālāya rūpiṇe || agnivarṇāya devāya śaṃkarāya namonamaḥ || 2.3.49.30 ||
विद्युत्कोटिप्रतीकाशमष्टकोणं सुशोभनम् ।। रूपमास्थाय लोकेऽस्मिन्संस्थिताय नमो नमः।। ३१।।
vidyutkoṭipratīkāśamaṣṭakoṇaṃ suśobhanam || rūpamāsthāya loke'sminsaṃsthitāya namo namaḥ|| 31||
ब्रह्मोवाच ।।
इत्याकर्ण्य वचस्तेषां प्रसन्नः परमेश्वरः ।। ब्रह्मणो मे ददौ शीघ्रमभयं भक्तवत्सलः ।। ३२।।
ityākarṇya vacasteṣāṃ prasannaḥ parameśvaraḥ || brahmaṇo me dadau śīghramabhayaṃ bhaktavatsalaḥ || 32||
अथ सर्वे सुरास्तत्र विष्ण्वाद्या मुनयस्तथा ।। अभवन्सुस्मितास्तात चक्रुश्च परमोत्सवम् ।। ३३ ।।
atha sarve surāstatra viṣṇvādyā munayastathā || abhavansusmitāstāta cakruśca paramotsavam || 33 ||
मम तद्रेतसा तात मर्दितेन मुहुर्मुहुः ।। अभवन्कणकास्तत्र भूरिशः परमोज्ज्वलाः ।। ३४ ।।
mama tadretasā tāta marditena muhurmuhuḥ || abhavankaṇakāstatra bhūriśaḥ paramojjvalāḥ || 34 ||
ऋषयो बहवो जाता वालखिल्यास्सहस्रशः ।। कणकैस्तैश्च वीर्यस्य प्रज्वलद्भिः स्वतेजसा ।। ३५ ।।
ṛṣayo bahavo jātā vālakhilyāssahasraśaḥ || kaṇakaistaiśca vīryasya prajvaladbhiḥ svatejasā || 35 ||
अथ ते ह्यृषयस्सर्वे उपतस्थुस्तदा मुने ।। ममान्तिकं परप्रीत्या तात तातेति चाब्रुवन् ।। ३६।।
atha te hyṛṣayassarve upatasthustadā mune || mamāntikaṃ paraprītyā tāta tāteti cābruvan || 36||
ईश्वरेच्छाप्रयुक्तेन प्रोक्तास्ते नारदेन हि ।। वालखिल्यास्तु ते तत्र कोपयुक्तेन चेतसा ।। ३७ ।।
īśvarecchāprayuktena proktāste nāradena hi || vālakhilyāstu te tatra kopayuktena cetasā || 37 ||
।। नारद उवाच ।।
गच्छध्वं संगता यूयं पर्वतं गन्धमादनम् ।। न स्थातव्यम्भवद्भिश्च न हि वोऽत्र प्रयोजनम् ।। ३८ ।।
gacchadhvaṃ saṃgatā yūyaṃ parvataṃ gandhamādanam || na sthātavyambhavadbhiśca na hi vo'tra prayojanam || 38 ||
तत्र तप्त्वा तपश्चाति भवितारो मुनीश्वराः ।। सूर्य्यशिष्याश्शिवस्यैवाज्ञया मे कथितन्त्विदम् ।। ३९ ।।
tatra taptvā tapaścāti bhavitāro munīśvarāḥ || sūryyaśiṣyāśśivasyaivājñayā me kathitantvidam || 39 ||
ब्रह्मोवाच ।।
इत्युक्तास्ते तदा सर्वे बालखिल्याश्च पर्वतम् ।। सत्वरम्प्रययुर्नत्वा शंकरं गन्धमादनम् ।। 2.3.49.४० ।।
ityuktāste tadā sarve bālakhilyāśca parvatam || satvaramprayayurnatvā śaṃkaraṃ gandhamādanam || 2.3.49.40 ||
विष्ण्वादिभिस्तदाभूवं श्वासितोहं मुनीश्वर ।। निर्भयः परमेशानप्रेरितैस्तैर्महात्मभिः ।। ४१ ।।
viṣṇvādibhistadābhūvaṃ śvāsitohaṃ munīśvara || nirbhayaḥ parameśānapreritaistairmahātmabhiḥ || 41 ||
अस्तवञ्चापि सर्वेशं शंकरम्भक्तवत्सलम् ।। सर्वकार्यकरं ज्ञात्वा दुष्टगर्वापहारकम्।। ४२।।
astavañcāpi sarveśaṃ śaṃkarambhaktavatsalam || sarvakāryakaraṃ jñātvā duṣṭagarvāpahārakam|| 42||
देवदेव महादेव करुणासागर प्रभो ।। त्वमेव कर्ता सर्वस्य भर्ता हर्त्ता च सर्वथा ।। ४३।
devadeva mahādeva karuṇāsāgara prabho || tvameva kartā sarvasya bhartā harttā ca sarvathā || 43|
त्वदिच्छया हि सकलं स्थितं हि सचराचरम्।। तन्त्यां यथा बलीवर्दा मया ज्ञातं विशेषतः ।। ४४।।
tvadicchayā hi sakalaṃ sthitaṃ hi sacarācaram|| tantyāṃ yathā balīvardā mayā jñātaṃ viśeṣataḥ || 44||
इत्येवमुक्त्वा सोहं वै प्रणामं च कृताञ्जलिः ।। अन्येऽपि तुष्टुवुस्सर्वे विष्ण्वाद्यास्तं महेश्वरम् ।। ४५ ।।
ityevamuktvā sohaṃ vai praṇāmaṃ ca kṛtāñjaliḥ || anye'pi tuṣṭuvussarve viṣṇvādyāstaṃ maheśvaram || 45 ||
अथाकर्ण्य नुतिं शुद्धां मम दीनतया तदा ।। विष्ण्वादीनाञ्च सर्वेषां प्रसन्नोऽभून्महेश्वरः ।। ४६ ।।
athākarṇya nutiṃ śuddhāṃ mama dīnatayā tadā || viṣṇvādīnāñca sarveṣāṃ prasanno'bhūnmaheśvaraḥ || 46 ||
ददौ सोतिवरं मह्यमभयं प्रीतमानसः ।। सर्वे सुखमतीवापुरत्यमोदमहं मुने ।। ४७ ।।
dadau sotivaraṃ mahyamabhayaṃ prītamānasaḥ || sarve sukhamatīvāpuratyamodamahaṃ mune || 47 ||
इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां तृतीये पार्वतीखण्डे विधिमोहवर्णनं नाम नवचत्वारिंशोऽध्यायः ।। ४९।।
iti śrīśivamahāpurāṇe dvitīyāyāṃ rudrasaṃhitāyāṃ tṛtīye pārvatīkhaṇḍe vidhimohavarṇanaṃ nāma navacatvāriṃśo'dhyāyaḥ || 49||
ॐ श्री परमात्मने नमः
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Panchanga
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
