अथ शैलवरस्तात हिमवान्भाग्यसत्तमः ।। प्राङ्गणं रचयामास भोजनार्थं विचक्षणः ।। १।।
atha śailavarastāta himavānbhāgyasattamaḥ || prāṅgaṇaṃ racayāmāsa bhojanārthaṃ vicakṣaṇaḥ || 1||
ब्रह्मोवाच ।।
मार्जनं लेपनं सम्यक्कारयामास तस्य सः ।। स सुगन्धैरलञ्चक्रे नानावस्तुभिरादरात् ।। २।।
mārjanaṃ lepanaṃ samyakkārayāmāsa tasya saḥ || sa sugandhairalañcakre nānāvastubhirādarāt || 2||
अथ शैलस्सुरान्सर्वानन्यानपि च सेश्वरान् ।। भोजनायाह्वयामास पुत्रैश्शैलैः परैरपि ।। ३।।
atha śailassurānsarvānanyānapi ca seśvarān || bhojanāyāhvayāmāsa putraiśśailaiḥ parairapi || 3||
शैलाह्वानमथाकर्ण्य स प्रभुस्साच्युतो मुने ।। सर्वैस्सुरादिभिस्तत्र भोजनाय ययौ मुदा।। ४।।
śailāhvānamathākarṇya sa prabhussācyuto mune || sarvaissurādibhistatra bhojanāya yayau mudā|| 4||
गिरिः प्रभुं च सर्वांस्तान्सुसत्कृत्य यथाविधि ।। मुदोपवेशयामास सत्पीठेषु गृहान्तरे ।। ५।।
giriḥ prabhuṃ ca sarvāṃstānsusatkṛtya yathāvidhi || mudopaveśayāmāsa satpīṭheṣu gṛhāntare || 5||
नानासुभोज्यवस्तूनि परिविष्य च तत्पुनः ।। साञ्चलिर्भोजनायाज्ञां चक्रे विज्ञप्तिमानतः।। ६।।
nānāsubhojyavastūni pariviṣya ca tatpunaḥ || sāñcalirbhojanāyājñāṃ cakre vijñaptimānataḥ|| 6||
अथ सम्मानितास्तत्र देवा विष्णुपुरोगमाः ।। सदाशिवं पुरस्कृत्य बुभुजुस्सकलाश्च ते ।। ७।।
atha sammānitāstatra devā viṣṇupurogamāḥ || sadāśivaṃ puraskṛtya bubhujussakalāśca te || 7||
तदा सर्वे हि मिलिता ऐकपद्येन सर्वशः ।। पंक्तिभूताश्च बुभुजु र्विहसन्तः पृथक्पृथक् ।। ८।।
tadā sarve hi militā aikapadyena sarvaśaḥ || paṃktibhūtāśca bubhuju rvihasantaḥ pṛthakpṛthak || 8||
नन्दिभृंगिवीरभद्रवीरभद्रगणाः पृथक्।। बुभुजुस्ते महाभागाः कुतूहलसमन्विताः ।। ९।।
nandibhṛṃgivīrabhadravīrabhadragaṇāḥ pṛthak|| bubhujuste mahābhāgāḥ kutūhalasamanvitāḥ || 9||
देवास्सेन्द्रा लोकपाला नानाशोभासमन्विताः ।। बुभुजुस्ते महाभागा नानाहास्यरसैस्सह ।। 2.3.52.१०।।
devāssendrā lokapālā nānāśobhāsamanvitāḥ || bubhujuste mahābhāgā nānāhāsyarasaissaha || 2.3.52.10||
सर्वे च मुनयो विप्रा भृग्वाद्या ऋषयस्तथा।। बुभुजु प्रीतितस्सर्वे पृथक् पंक्तिगतास्तदा।। ११।।
sarve ca munayo viprā bhṛgvādyā ṛṣayastathā|| bubhuju prītitassarve pṛthak paṃktigatāstadā|| 11||
तथा चण्डीगणास्सर्वे बुभुजुः कृतभाजनाः ।। कुतूहलं प्रकुर्वन्तो नानाहास्यकरा मुदा।। १२।।
tathā caṇḍīgaṇāssarve bubhujuḥ kṛtabhājanāḥ || kutūhalaṃ prakurvanto nānāhāsyakarā mudā|| 12||
एवन्ते भुक्तवन्तश्चाचम्य सर्वे मुदान्विताः ।। विश्रामार्थं गताः प्रीत्या विष्ण्वाद्यास्स्वस्वमाश्रमम् ।। १३ ।।
evante bhuktavantaścācamya sarve mudānvitāḥ || viśrāmārthaṃ gatāḥ prītyā viṣṇvādyāssvasvamāśramam || 13 ||
मेनाज्ञया स्त्रियस्साध्व्य श्शिवं सम्प्रार्थ्य भक्तितः ।। गेहे निवासयामासुर्वासाख्ये परमोत्सवे ।। १४ ।।
menājñayā striyassādhvya śśivaṃ samprārthya bhaktitaḥ || gehe nivāsayāmāsurvāsākhye paramotsave || 14 ||
रत्नसिंहासने शम्भुर्मेनादत्ते मनोहरे ।। सन्निधाय मुदा युक्तो ददृशे वासमन्दिरम्।। १५।।
ratnasiṃhāsane śambhurmenādatte manohare || sannidhāya mudā yukto dadṛśe vāsamandiram|| 15||
रत्नप्रदीपशतकैर्ज्वलद्भिर्ज्वलितं श्रिया ।। रत्नपात्रघटाकीर्णं मुक्तामणिविराजितम्।। १६।।
ratnapradīpaśatakairjvaladbhirjvalitaṃ śriyā || ratnapātraghaṭākīrṇaṃ muktāmaṇivirājitam|| 16||
रत्नदर्प्पणशोभाढ्यं मण्डितं श्वेतचामरैः।। मुक्तामणिसुमालाभिर्वेष्टितं परमर्द्धिमत्।। १७।।
ratnadarppaṇaśobhāḍhyaṃ maṇḍitaṃ śvetacāmaraiḥ|| muktāmaṇisumālābhirveṣṭitaṃ paramarddhimat|| 17||
अनूपमम्महादिव्यं विचित्रं सुमनोहरम्।। चित्ताह्लादकरं नानारचनारचितस्थलम् ।। १८।।
anūpamammahādivyaṃ vicitraṃ sumanoharam|| cittāhlādakaraṃ nānāracanāracitasthalam || 18||
शिवदत्तवरस्यैव प्रभावमतुलम्परम् ।। दर्शयन्तं समुल्लासि शिवलोकाभिधानकम् ।। १९।।
śivadattavarasyaiva prabhāvamatulamparam || darśayantaṃ samullāsi śivalokābhidhānakam || 19||
नानासुगन्धसद्द्रव्यैर्वासितं सुप्रकाशकम् ।। चन्दनागुरुसंयुक्तं पुष्पशय्यासमन्वितम् ।। 2.3.52.२०।।
nānāsugandhasaddravyairvāsitaṃ suprakāśakam || candanāgurusaṃyuktaṃ puṣpaśayyāsamanvitam || 2.3.52.20||
नानाचित्रविचित्राढ्यं निर्मितं विश्वकर्म्मणा ।। रत्नेन्द्रसाररचितैराचितं हारकैर्वरैः ।। २१ ।।
nānācitravicitrāḍhyaṃ nirmitaṃ viśvakarmmaṇā || ratnendrasāraracitairācitaṃ hārakairvaraiḥ || 21 ||
कुत्रचित्सुरनिर्माणं वैकुण्ठं सुमनोहरम् ।। कुत्रचिच्च ब्रह्मलोकं लोकपालपुरं क्वचित् ।। २२ ।।
kutracitsuranirmāṇaṃ vaikuṇṭhaṃ sumanoharam || kutracicca brahmalokaṃ lokapālapuraṃ kvacit || 22 ||
कैलासं कुत्रचिद्रम्यं कुत्रचिच्छक्रमन्दिरम् ।। कुत्रचिच्छिवलोकं च सर्वोपरि विराजितम् ।। २३ ।।
kailāsaṃ kutracidramyaṃ kutracicchakramandiram || kutracicchivalokaṃ ca sarvopari virājitam || 23 ||
एतादृशगृहं सर्वदृष्टाश्चर्य्यं महेश्वरः ।। प्रशंसन् हिमशैलेशं परितुष्टो बभूव ह ।। २४ ।।
etādṛśagṛhaṃ sarvadṛṣṭāścaryyaṃ maheśvaraḥ || praśaṃsan himaśaileśaṃ parituṣṭo babhūva ha || 24 ||
तत्रातिरमणीये च रत्नपर्य्यंक उत्तमे ।। अशयिष्ट मुदा युक्तो लीलया परमेश्वरः ।। २५ ।।
tatrātiramaṇīye ca ratnaparyyaṃka uttame || aśayiṣṭa mudā yukto līlayā parameśvaraḥ || 25 ||
हिमाचलश्च स्वभ्रातॄन्भोजयामास कृत्स्नशः ।। सर्वानन्यांश्च सुप्रीत्या शेषकृत्यं चकार ह ।। २६ ।।
himācalaśca svabhrātṝnbhojayāmāsa kṛtsnaśaḥ || sarvānanyāṃśca suprītyā śeṣakṛtyaṃ cakāra ha || 26 ||
एवं कुर्वति शैलेशे स्वपति प्रेष्ठ ईश्वरे ।। व्यतीता रजनी सर्वा प्रातःकालो बभूव ह ।। २७ ।।
evaṃ kurvati śaileśe svapati preṣṭha īśvare || vyatītā rajanī sarvā prātaḥkālo babhūva ha || 27 ||
अथ प्रभातकाले च धृत्युत्साहपरायणाः ।। नानाप्रकारवाद्यानि वादयाञ्चक्रिरे जनाः ।। २८ ।।
atha prabhātakāle ca dhṛtyutsāhaparāyaṇāḥ || nānāprakāravādyāni vādayāñcakrire janāḥ || 28 ||
सर्वे सुरास्समुत्तस्थुर्विष्ण्वाद्यास्सुमुदान्विताः ।। स्वेष्टं संस्मृत्य देवेशं सज्जिभूतास्ससंभ्रमाः ।। २९ ।।
sarve surāssamuttasthurviṣṇvādyāssumudānvitāḥ || sveṣṭaṃ saṃsmṛtya deveśaṃ sajjibhūtāssasaṃbhramāḥ || 29 ||
स्ववाहनानि सज्जानि कैलासङ्गन्तुमुत्सुकाः ।। कृत्वा सम्प्रेषयामासुर्धर्मं शिवसमीपतः ।। 2.3.52.३० ।।
svavāhanāni sajjāni kailāsaṅgantumutsukāḥ || kṛtvā sampreṣayāmāsurdharmaṃ śivasamīpataḥ || 2.3.52.30 ||
वासगेहमथागत्य धर्मो नारायणाज्ञया ।। उवाच शंकरं योगी योगीशं समयोचितम् ।। ३१ ।।
vāsagehamathāgatya dharmo nārāyaṇājñayā || uvāca śaṃkaraṃ yogī yogīśaṃ samayocitam || 31 ||
।। धर्म उवाच ।।
उत्तिष्ठोत्तिष्ठ भद्रन्ते भव नः प्रमथाधिप ।। जनावासं समागच्छ कृतार्थं कुरु तत्र तान् ।। ३२ ।।
uttiṣṭhottiṣṭha bhadrante bhava naḥ pramathādhipa || janāvāsaṃ samāgaccha kṛtārthaṃ kuru tatra tān || 32 ||
इति धर्मवचः श्रुत्वा विजहास महेश्वरः ।। ददर्श कृपया दृष्ट्या तल्पमुज्झाञ्चकार ह ।। ३३ ।।
iti dharmavacaḥ śrutvā vijahāsa maheśvaraḥ || dadarśa kṛpayā dṛṣṭyā talpamujjhāñcakāra ha || 33 ||
।। ब्रह्मोवाच ।।
उवाच विहसन् धर्म त्वमग्रे गच्छ तत्र ह।। अहमप्यागमिष्यामि द्रुतमेव न संशयः ।। ३४।।
uvāca vihasan dharma tvamagre gaccha tatra ha|| ahamapyāgamiṣyāmi drutameva na saṃśayaḥ || 34||
।। ब्रह्मोवाच ।।
इत्युक्तश्शंकरेणाथ जनावासं जगाम सः।। स्वयङ्गन्तुमना आसीत्तत्र शम्भुरपि प्रभुः।। ३५।
ityuktaśśaṃkareṇātha janāvāsaṃ jagāma saḥ|| svayaṅgantumanā āsīttatra śambhurapi prabhuḥ|| 35|
तज्ज्ञात्वा स्त्रीगणस्सोसौ तत्रागच्छन्महोत्सवः ।। चक्रे मंगलगानं हि पश्यन्शम्भुपदद्वयम् ।। ३५।।
tajjñātvā strīgaṇassosau tatrāgacchanmahotsavaḥ || cakre maṃgalagānaṃ hi paśyanśambhupadadvayam || 35||
अथ शंम्भुर्भवाचारी प्रातःकृत्यं विधाय च ।। मेनामान्त्र्य कुध्रं च जनावासं जगाम सः ।। ३७।।
atha śaṃmbhurbhavācārī prātaḥkṛtyaṃ vidhāya ca || menāmāntrya kudhraṃ ca janāvāsaṃ jagāma saḥ || 37||
महोत्सवस्तदा चासीद्वेदध्वनिरभून्मुने ।। वाद्यानि वादयामासुर्जनाश्चातुर्विधानि च ।। ३८।।
mahotsavastadā cāsīdvedadhvanirabhūnmune || vādyāni vādayāmāsurjanāścāturvidhāni ca || 38||
शम्भुरागत्य स्वस्थानं ववन्दे च मुनींस्तदा ।। हरिं च मां भवाचारात् वन्दितोऽभूत्सुरादिभिः ।। ३९।।
śambhurāgatya svasthānaṃ vavande ca munīṃstadā || hariṃ ca māṃ bhavācārāt vandito'bhūtsurādibhiḥ || 39||
जयशब्दो बभूवाथ नमश्शब्दस्तथैव च ।। वेदध्वनिश्च शुभदो महाकोलाहलोऽभवत् ।। 2.3.52.४०।।
jayaśabdo babhūvātha namaśśabdastathaiva ca || vedadhvaniśca śubhado mahākolāhalo'bhavat || 2.3.52.40||
इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां तृतीये पार्वतीखण्डे वरवर्गभोजनशिवशयनवर्णनं नाम द्विपञ्चाशत्तमोऽध्यायः ।। ५२ ।।
iti śrīśivamahāpurāṇe dvitīyāyāṃ rudrasaṃhitāyāṃ tṛtīye pārvatīkhaṇḍe varavargabhojanaśivaśayanavarṇanaṃ nāma dvipañcāśattamo'dhyāyaḥ || 52 ||
ॐ श्री परमात्मने नमः
AnonymousUser
150
5 Days
Learn
Teach
Discuss
Panchanga
Dashboard
Verses & Playlist
Flashcards
Saved Chants
Saved Discussions
Logout
Copy Shloka
Shloka Link
