Gyaandweep | Shiva Purana Rudra Samhita

Shloka 1

नारद उवाच ।।

मौनीभूता यदा सासीत्सती शंकरवल्लभा ॥ चरित्रं किमभूत्तत्र विधे तद्वद चादरात् ॥ १ ॥

maunībhūtā yadā sāsītsatī śaṃkaravallabhā .. caritraṃ kimabhūttatra vidhe tadvada cādarāt .. 1 ..

Shloka 2

ब्रह्मोवाच ।।

मौनीभूता सती देवी स्मृत्वा स्वपतिमादरात ॥ क्षितावुदीच्यां सहसा निषसाद प्रशांतधीः ॥ २ ॥

maunībhūtā satī devī smṛtvā svapatimādarāta .. kṣitāvudīcyāṃ sahasā niṣasāda praśāṃtadhīḥ .. 2 ..

Shloka 3

जलमाचम्य विधिवत् संवृता वाससा शुचिः ॥ दृङ्निमील्य पतिं स्मृत्वा योगमार्गं समाविशत् ॥ ३॥

jalamācamya vidhivat saṃvṛtā vāsasā śuciḥ .. dṛṅnimīlya patiṃ smṛtvā yogamārgaṃ samāviśat .. 3..

Shloka 4

कृत्वासमानावनिलौ प्राणापानौ सितानना॥ उत्थाप्योदानमथ च यत्नात्सा नाभिचक्रतः॥ ४॥

kṛtvāsamānāvanilau prāṇāpānau sitānanā.. utthāpyodānamatha ca yatnātsā nābhicakrataḥ.. 4..

Shloka 5

हृदि स्थाप्योरसि धिया स्थितं कंठाद्भ्रुवोस्सती ॥ अनिंदितानयन्मध्यं शंकरप्राणवल्लभा ॥ ५ ॥

hṛdi sthāpyorasi dhiyā sthitaṃ kaṃṭhādbhruvossatī .. aniṃditānayanmadhyaṃ śaṃkaraprāṇavallabhā .. 5 ..

Shloka 6

एवं स्वदेहं सहसा दक्षकोपाज्जिहासती ॥ दग्धे गात्रे वायुशुचिर्धारणं योगमार्गतः ॥ ६ ॥

evaṃ svadehaṃ sahasā dakṣakopājjihāsatī .. dagdhe gātre vāyuśucirdhāraṇaṃ yogamārgataḥ .. 6 ..

Shloka 7

ततस्स्वभर्तुश्चरणं चिंतयंती न चापरम् ॥ अपश्यत्सा सती तत्र योगमार्गनिविष्टधीः ॥ ७ ॥

tatassvabhartuścaraṇaṃ ciṃtayaṃtī na cāparam .. apaśyatsā satī tatra yogamārganiviṣṭadhīḥ .. 7 ..

Shloka 8

हतकल्मषतद्देहः प्रापतच्च तदग्निना ॥ भस्मसादभवत्सद्यो मुनिश्रेष्ठ तदिच्छया ॥ ८ ॥ ।

hatakalmaṣataddehaḥ prāpatacca tadagninā .. bhasmasādabhavatsadyo muniśreṣṭha tadicchayā .. 8 .. .

Shloka 9

तत्पश्यतां च खे भूमौ वादोऽभूत्सुमहांस्तदा ॥ हाहेति सोद्भुतश्चित्रस्सुरादीनां भयावहः ॥ ९॥

tatpaśyatāṃ ca khe bhūmau vādo'bhūtsumahāṃstadā .. hāheti sodbhutaścitrassurādīnāṃ bhayāvahaḥ .. 9..

Shloka 10

हं प्रिया परा शंभोर्देवी दैवतमस्य हि ॥ अहादसून् सती केन सुदुष्टेन प्रकोपिता ॥ 2.2.30.१०॥

haṃ priyā parā śaṃbhordevī daivatamasya hi .. ahādasūn satī kena suduṣṭena prakopitā .. 2.2.30.10..

Shloka 11

अहो त्वनात्म्यं सुमहदस्य दक्षस्य पश्यत ॥ चराचरं प्रजा यस्य यत्पुत्रस्य प्रजापतेः ॥ ११ ॥

aho tvanātmyaṃ sumahadasya dakṣasya paśyata .. carācaraṃ prajā yasya yatputrasya prajāpateḥ .. 11 ..

Shloka 12

अहोद्य द्विमनाऽभूत्सा सती देवी मनस्विनी ॥ वृषध्वजप्रियाऽभीक्ष्णं मानयोग्या सतां सदा ॥ १२ ॥

ahodya dvimanā'bhūtsā satī devī manasvinī .. vṛṣadhvajapriyā'bhīkṣṇaṃ mānayogyā satāṃ sadā .. 12 ..

Shloka 13

सोयं दुर्मर्षहृदयो ब्रह्मधृक् स प्रजापतिः ॥ महतीमपकीर्तिं हि प्राप्स्यति त्वखिले भवे ॥ १३॥

soyaṃ durmarṣahṛdayo brahmadhṛk sa prajāpatiḥ .. mahatīmapakīrtiṃ hi prāpsyati tvakhile bhave .. 13..

Shloka 14

यत्स्वांगजां सुतां शंभुद्विट् न्यषे धत्समुद्यताम् ॥ महानरकभोगी स मृतये नोऽपराधतः ॥ १४ ॥

yatsvāṃgajāṃ sutāṃ śaṃbhudviṭ nyaṣe dhatsamudyatām .. mahānarakabhogī sa mṛtaye no'parādhataḥ .. 14 ..

Shloka 15

वदत्येवं जने सत्या दृष्ट्वाऽसुत्यागमद्भुतम् ॥ द्रुतं तत्पार्षदाः क्रोधादुदतिष्ठन्नुदायुधाः ॥ १५॥

vadatyevaṃ jane satyā dṛṣṭvā'sutyāgamadbhutam .. drutaṃ tatpārṣadāḥ krodhādudatiṣṭhannudāyudhāḥ .. 15..

Shloka 16

द्वारि स्थिता गणास्सर्वे रसायुतमिता रुषा ॥ शंकरस्य प्रभोस्ते वाऽकुध्यन्नतिमहाबलाः॥ १६॥

dvāri sthitā gaṇāssarve rasāyutamitā ruṣā .. śaṃkarasya prabhoste vā'kudhyannatimahābalāḥ.. 16..

Shloka 17

हाहाकारमकुर्वंस्ते धिक्धिक् न इति वादिनः ॥ उच्चैस्सर्वेऽसकृद्वीरःश्शंकरस्य गणाधिपाः ॥ १७ ॥

hāhākāramakurvaṃste dhikdhik na iti vādinaḥ .. uccaissarve'sakṛdvīraḥśśaṃkarasya gaṇādhipāḥ .. 17 ..

Shloka 18

हाहाकारेण महता व्याप्त मासीद्दिगन्तरम् ॥ सर्वे प्रापन् भयं देवा मुनयोन्येपि ते स्थिताः ॥ १८ ॥

hāhākāreṇa mahatā vyāpta māsīddigantaram .. sarve prāpan bhayaṃ devā munayonyepi te sthitāḥ .. 18 ..

Shloka 19

गणास्संमंत्र्य ते सर्वेऽभूवन् क्रुद्धा उदायुधाः ॥ कुर्वन्तः प्रलयं वाद्यशस्त्रैर्व्याप्तं दिगंतरम् ॥ १९ ॥

gaṇāssaṃmaṃtrya te sarve'bhūvan kruddhā udāyudhāḥ .. kurvantaḥ pralayaṃ vādyaśastrairvyāptaṃ digaṃtaram .. 19 ..

Shloka 20

शस्त्रैरघ्नन्निजांगानि केचित्तत्र शुचाकुलाः ॥ शिरोमुखानि देवर्षे सुतीक्ष्णैः प्राणनाशिभिः ॥ 2.2.30.२० ॥

śastrairaghnannijāṃgāni kecittatra śucākulāḥ .. śiromukhāni devarṣe sutīkṣṇaiḥ prāṇanāśibhiḥ .. 2.2.30.20 ..

Shloka 21

इत्थं ते विलयं प्राप्ता दाक्षायण्या समं तदा ॥ गणायुते द्वे च तदा तदद्भुतमिवाभवत् ॥ ॥ २१ ॥

itthaṃ te vilayaṃ prāptā dākṣāyaṇyā samaṃ tadā .. gaṇāyute dve ca tadā tadadbhutamivābhavat .. .. 21 ..

Shloka 22

गणा नाशाऽवशिष्टा ये शंकरस्य महात्मनः ॥ दक्षं तं क्रोधितं हन्तुं मुदा तिष्ठन्नुदायुधाः ॥ २२ ॥

gaṇā nāśā'vaśiṣṭā ye śaṃkarasya mahātmanaḥ .. dakṣaṃ taṃ krodhitaṃ hantuṃ mudā tiṣṭhannudāyudhāḥ .. 22 ..

Shloka 23

तेषामापततां वेगं निशम्य भगवान् भृगुः ॥ यज्ञघ्नघ्नेन यजुषा दक्षिणाग्नौ जुहोन्मुने ॥ २३ ॥

teṣāmāpatatāṃ vegaṃ niśamya bhagavān bhṛguḥ .. yajñaghnaghnena yajuṣā dakṣiṇāgnau juhonmune .. 23 ..

Shloka 24

हूयमाने च भृगुणा समुत्पेतुर्महासुराः ॥ ऋभवो नाम प्रबलवीरास्तत्र सहस्रशः ॥ २४ ॥

hūyamāne ca bhṛguṇā samutpeturmahāsurāḥ .. ṛbhavo nāma prabalavīrāstatra sahasraśaḥ .. 24 ..

Shloka 25

तैरलातायुधैस्तत्र प्रमथानां मुनीश्वर ॥ अभूद्युद्धं सुविकटं शृण्वतां रोमहर्षणम्॥ २५ ॥

tairalātāyudhaistatra pramathānāṃ munīśvara .. abhūdyuddhaṃ suvikaṭaṃ śṛṇvatāṃ romaharṣaṇam.. 25 ..

Shloka 26

ऋभुभिस्तैर्महावीरैर्हन्यमानास्समन्ततः ॥ अयत्नयानाः प्रमथा उशद्भिर्ब्रह्मतेजसा ॥ २६॥

ṛbhubhistairmahāvīrairhanyamānāssamantataḥ .. ayatnayānāḥ pramathā uśadbhirbrahmatejasā .. 26..

Shloka 27

एवं शिवगणास्ते वै हता विद्राविता द्रुतम् ॥ शिवेच्छया महाशक्त्या तदद्भुतमिवाऽभवत् ॥ २७॥

evaṃ śivagaṇāste vai hatā vidrāvitā drutam .. śivecchayā mahāśaktyā tadadbhutamivā'bhavat .. 27..

Shloka 28

तद्दृष्ट्वा ऋषयो देवाश्शक्राद्यास्समरुद्गणाः ॥ विश्वेश्विनौ लोकपालास्तूष्णीं भूतास्तदाऽभवन् ॥ २८॥

taddṛṣṭvā ṛṣayo devāśśakrādyāssamarudgaṇāḥ .. viśveśvinau lokapālāstūṣṇīṃ bhūtāstadā'bhavan .. 28..

Shloka 29

केचिद्विष्णुं प्रभुं तत्र प्रार्थयन्तस्समन्ततः ॥ उद्विग्ना मन्त्रयंतश्च विप्राभावं मुहुर्मुहुः॥ २९॥

kecidviṣṇuṃ prabhuṃ tatra prārthayantassamantataḥ .. udvignā mantrayaṃtaśca viprābhāvaṃ muhurmuhuḥ.. 29..

Shloka 30

सुविचार्योदर्कफलं महोद्विग्नास्सुबुद्धयः ॥ सुरविष्ण्वादयोभूवन् तन्नाशाद्रावणान्मुहुः ॥ 2.2.30.३०॥

suvicāryodarkaphalaṃ mahodvignāssubuddhayaḥ .. suraviṣṇvādayobhūvan tannāśādrāvaṇānmuhuḥ .. 2.2.30.30..

Shloka 31

एवंभूतस्तदा यज्ञो विघ्नो जातो दुरात्मनः ॥ ब्रह्मबंधोश्च दक्षस्य शंकरद्रोहिणो मुने ॥ ३१ ॥

evaṃbhūtastadā yajño vighno jāto durātmanaḥ .. brahmabaṃdhośca dakṣasya śaṃkaradrohiṇo mune .. 31 ..