Gyaandweep | Shiva Purana Rudra Samhita - Shristi Khanda, Adhyaya 13

अतः परं प्रवक्ष्यामि पूजाविधिमनुत्तमम् ।। श्रूयतामृषयो देवास्सर्वकामसुखावहम् ।। १ ।।

ataḥ paraṃ pravakṣyāmi pūjāvidhimanuttamam || śrūyatāmṛṣayo devāssarvakāmasukhāvaham || 1 ||

ब्राह्मे मुहूर्ते चोत्थाय संस्मरेत्सांबकं शिवम् ।। कुर्यात्तत्प्रार्थनां भक्त्या सांजलिर्नतमस्तकः ।। २ ।।

brāhme muhūrte cotthāya saṃsmaretsāṃbakaṃ śivam || kuryāttatprārthanāṃ bhaktyā sāṃjalirnatamastakaḥ || 2 ||

उत्तिष्ठोत्तिष्ठ देवेश उत्तिष्ठ हृदयेशय ।। उत्तिष्ठ त्वमुमास्वामिन्ब्रह्माण्डे मंगलं कुरु ।। ३ ।।

uttiṣṭhottiṣṭha deveśa uttiṣṭha hṛdayeśaya || uttiṣṭha tvamumāsvāminbrahmāṇḍe maṃgalaṃ kuru || 3 ||

जानामि धर्मं न च मे प्रवृत्तिर्जानाम्यधर्मं न च मे निवृत्तिः ।। त्वया महादेव हृदिस्थितेन यथा नियुक्तोऽस्मि तथा करोमि ।। ४ ।।

jānāmi dharmaṃ na ca me pravṛttirjānāmyadharmaṃ na ca me nivṛttiḥ || tvayā mahādeva hṛdisthitena yathā niyukto'smi tathā karomi || 4 ||

इत्युक्त्वा वचनं भक्त्या स्मृत्वा च गुरुपादके ।। बहिर्गच्छेद्दक्षिणाशां त्यागार्थं मलमूत्रयोः ।। ५ ।।

ityuktvā vacanaṃ bhaktyā smṛtvā ca gurupādake || bahirgaccheddakṣiṇāśāṃ tyāgārthaṃ malamūtrayoḥ || 5 ||

देहशुद्धिं ततः कृत्वा स मृज्जलविशोधनैः ।। हस्तौ पादौ च प्रक्षाल्य दंतधावनमाचरेत् ।। ६ ।।

dehaśuddhiṃ tataḥ kṛtvā sa mṛjjalaviśodhanaiḥ || hastau pādau ca prakṣālya daṃtadhāvanamācaret || 6 ||

दिवानाथे त्वनुदिते कृत्वा वै दंतधावनम्।। मुखं षोडशवारं तु प्रक्षाल्यांजलिभिस्तथा ।। ७ ।।

divānāthe tvanudite kṛtvā vai daṃtadhāvanam|| mukhaṃ ṣoḍaśavāraṃ tu prakṣālyāṃjalibhistathā || 7 ||

षष्ठ्याद्यमाश्च तिथयो नवम्यर्कदिने तथा ।। वर्ज्यास्सुरर्षयो यत्नाद्भक्तेन रदधावने ।। ८।।

ṣaṣṭhyādyamāśca tithayo navamyarkadine tathā || varjyāssurarṣayo yatnādbhaktena radadhāvane || 8||

यथावकाशं सुस्नायान्नद्यादिष्वथवा गृहे ।। देशकालाविरुद्धं च स्नानं कार्यं नरेण च ।। ९।।

yathāvakāśaṃ susnāyānnadyādiṣvathavā gṛhe || deśakālāviruddhaṃ ca snānaṃ kāryaṃ nareṇa ca || 9||

रवेर्दिने तथा श्राद्धे संक्रान्तौ ग्रहणे तथा ।। महादाने तथा तीर्थे ह्युपवासदिने तथा।। 2.1.13.१०।।

raverdine tathā śrāddhe saṃkrāntau grahaṇe tathā || mahādāne tathā tīrthe hyupavāsadine tathā|| 2.1.13.10||

अशौचेप्यथवा प्राप्ते न स्नायादुष्णवारिणा ।। यथा साभिमुखंस्नायात्तीर्थादौ भक्तिमान्नरः ।। ११ ।।

aśaucepyathavā prāpte na snāyāduṣṇavāriṇā || yathā sābhimukhaṃsnāyāttīrthādau bhaktimānnaraḥ || 11 ||

तैलाभ्यंगं च कुर्वीत वारान्दृष्ट्वा क्रमेण च ।। नित्यमभ्यंगके चैव वासितं वा न दूषितम्।। १२।।

tailābhyaṃgaṃ ca kurvīta vārāndṛṣṭvā krameṇa ca || nityamabhyaṃgake caiva vāsitaṃ vā na dūṣitam|| 12||

श्राद्धे च ग्रहणे चैवोपवासे प्रतिपद्दिने ।। अथवा सार्षपं तैलं न दुष्येद्ग्रहणं विना ।। १३।।

śrāddhe ca grahaṇe caivopavāse pratipaddine || athavā sārṣapaṃ tailaṃ na duṣyedgrahaṇaṃ vinā || 13||

देशं कालं विचार्यैवं स्नानं कुर्याद्यथा विधि ।। उत्तराभिमुखश्चैव प्राङ्मुखोप्यथवा पुनः।। १४ ।।

deśaṃ kālaṃ vicāryaivaṃ snānaṃ kuryādyathā vidhi || uttarābhimukhaścaiva prāṅmukhopyathavā punaḥ|| 14 ||

उच्छिष्टेनैव वस्त्रेण न स्नायात्स कदाचन ।। शुद्धवस्त्रेण संस्नायात्तद्देवस्मरपूर्वकम् ।। १५ ।।

ucchiṣṭenaiva vastreṇa na snāyātsa kadācana || śuddhavastreṇa saṃsnāyāttaddevasmarapūrvakam || 15 ||

परधार्य्यं च नोच्छिष्टं रात्रौ च विधृतं च यत् ।। तेन स्नानं तथा कार्यं क्षालितं च परित्यजेत् ।। १६ ।।

paradhāryyaṃ ca nocchiṣṭaṃ rātrau ca vidhṛtaṃ ca yat || tena snānaṃ tathā kāryaṃ kṣālitaṃ ca parityajet || 16 ||

तर्पणं च ततः कार्यं देवर्षिपितृतृप्तिदम् ।। धौतवस्त्रं ततो धार्यं पुनराचमनं चरेत् ।। १७।।

tarpaṇaṃ ca tataḥ kāryaṃ devarṣipitṛtṛptidam || dhautavastraṃ tato dhāryaṃ punarācamanaṃ caret || 17||

शुचौ देशे ततो गत्वा गोमयाद्युपमार्जिते ।। आसनं च शुभं तत्र रचनीयं द्विजोत्तमाः ।। १८ ।।

śucau deśe tato gatvā gomayādyupamārjite || āsanaṃ ca śubhaṃ tatra racanīyaṃ dvijottamāḥ || 18 ||

शुद्धकाष्ठसमुत्पन्नं पूर्णं स्तरितमेव वा ।। चित्रासनं तथा कुर्यात्सर्वकामफलप्र दम् ।। १९।।

śuddhakāṣṭhasamutpannaṃ pūrṇaṃ staritameva vā || citrāsanaṃ tathā kuryātsarvakāmaphalapra dam || 19||

यथायोग्यं पुनर्ग्राह्यं मृगचर्मादिकं च यत् ।। तत्रोपविश्य कुर्वीत त्रिपुंड्रं भस्मना सुधीः ।। 2.1.13.२०।।

yathāyogyaṃ punargrāhyaṃ mṛgacarmādikaṃ ca yat || tatropaviśya kurvīta tripuṃḍraṃ bhasmanā sudhīḥ || 2.1.13.20||

जपस्तपस्तथा दानं त्रिपुण्ड्रात्सफलं भवेत् ।। अभावे भस्मनस्तत्र जलस्यादि प्रकीर्तितम् ।। २१।।

japastapastathā dānaṃ tripuṇḍrātsaphalaṃ bhavet || abhāve bhasmanastatra jalasyādi prakīrtitam || 21||

एवं कृत्वा त्रिपुंड्रं च रुद्राक्षान्धारयेन्नरः ।। संपाद्य च स्वकं कर्म पुनराराधयेच्छिवम् ।। २२ ।।

evaṃ kṛtvā tripuṃḍraṃ ca rudrākṣāndhārayennaraḥ || saṃpādya ca svakaṃ karma punarārādhayecchivam || 22 ||

पुनराचमनं कृत्वा त्रिवारं मंत्रपूर्वकम् ।। एकं वाथ प्रकुर्याच्च गंगाबिन्दुरिति ब्रुवन्।। २३।।

punarācamanaṃ kṛtvā trivāraṃ maṃtrapūrvakam || ekaṃ vātha prakuryācca gaṃgābinduriti bruvan|| 23||

अन्नोदकं तथा तत्र शिवपूजार्थमाहरेत् ।। अन्यद्वस्तु च यत्किंचिद्यथाशक्ति समीपगम् ।। २४।।

annodakaṃ tathā tatra śivapūjārthamāharet || anyadvastu ca yatkiṃcidyathāśakti samīpagam || 24||

कृत्वा स्थेयं च तत्रैव धैर्यमास्थाय वै पुनः ।। अर्घं पात्रं तथा चैकं जलगंधाक्षतैर्युतम् ।। २५ ।।

kṛtvā stheyaṃ ca tatraiva dhairyamāsthāya vai punaḥ || arghaṃ pātraṃ tathā caikaṃ jalagaṃdhākṣatairyutam || 25 ||

दक्षिणांसे तथा स्थाप्यमुपचारस्य क्लृप्तये ।। गुरोश्च स्मरणं कृत्वा तदनुज्ञामवाप्य च ।। २६ ।।

dakṣiṇāṃse tathā sthāpyamupacārasya klṛptaye || gurośca smaraṇaṃ kṛtvā tadanujñāmavāpya ca || 26 ||

संकल्पं विधिवत्कृत्वा कामनां च नियुज्य वै ।। पूजयेत्परया भक्त्या शिवं सपरिवारकम् ।। २७।।

saṃkalpaṃ vidhivatkṛtvā kāmanāṃ ca niyujya vai || pūjayetparayā bhaktyā śivaṃ saparivārakam || 27||

मुद्रामेकां प्रदर्श्यैव पूजयेद्विघ्नहारकम्।। सिंदुरादिपदार्थैश्च सिद्धिबुद्धिसमन्वितम् ।। २८।।

mudrāmekāṃ pradarśyaiva pūjayedvighnahārakam|| siṃdurādipadārthaiśca siddhibuddhisamanvitam || 28||

लक्षलाभयुतं तत्र पूजयित्वा नमेत्पुनः।। चतुर्थ्यंतैर्नामपदैर्नमोन्तैः प्रणवादिभिः ।। २९।।

lakṣalābhayutaṃ tatra pūjayitvā nametpunaḥ|| caturthyaṃtairnāmapadairnamontaiḥ praṇavādibhiḥ || 29||

क्षमाप्यैनं तदा देवं भ्रात्रा चैव समन्वितम् ।। पूजयेत्परया भक्त्या नमस्कुर्यात्पुनः पुनः ।। 2.1.13.३० ।।

kṣamāpyainaṃ tadā devaṃ bhrātrā caiva samanvitam || pūjayetparayā bhaktyā namaskuryātpunaḥ punaḥ || 2.1.13.30 ||

द्वारपालं सदा द्वारि तिष्ठंतं च महोदरम् ।। पूजयित्वा ततः पश्चात्पूजयेद्गिरिजां सतीम् ।। ३१।।

dvārapālaṃ sadā dvāri tiṣṭhaṃtaṃ ca mahodaram || pūjayitvā tataḥ paścātpūjayedgirijāṃ satīm || 31||

चंदनैः कुंकुमैश्चैव धूपैर्दीपैरनेकशः ।। नैवेद्यैर्विविधैश्चैव पूजयित्वा ततश्शिवम्।। ३२।।

caṃdanaiḥ kuṃkumaiścaiva dhūpairdīpairanekaśaḥ || naivedyairvividhaiścaiva pūjayitvā tataśśivam|| 32||

नमस्कृत्य पुनस्तत्र गच्छेच्च शिवसन्निधौ।। यदि गेहे पार्थिवीं वा हैमीं वा राजतीं तथा ।। ३३ ।।

namaskṛtya punastatra gacchecca śivasannidhau|| yadi gehe pārthivīṃ vā haimīṃ vā rājatīṃ tathā || 33 ||

धातुजन्यां तथैवान्यां पारदां वा प्रकल्पयेत् ।। नमस्कृत्य पुनस्तां च पूजयेद्भक्तितत्परः ।। ३४।।

dhātujanyāṃ tathaivānyāṃ pāradāṃ vā prakalpayet || namaskṛtya punastāṃ ca pūjayedbhaktitatparaḥ || 34||

तस्यां तु पूजितायां वै सर्वे स्युः पूजितास्तदा ।। स्थापयेच्च मृदा लिंगं विधाय विधिपूर्वकम् ।। ३५।।

tasyāṃ tu pūjitāyāṃ vai sarve syuḥ pūjitāstadā || sthāpayecca mṛdā liṃgaṃ vidhāya vidhipūrvakam || 35||

कर्तव्यं सर्वथा तत्र नियमास्स्वगृहे स्थितैः ।। प्राणप्रतिष्ठां कुर्वीत भूतशुद्धिं विधाय च ।। ३६।।

kartavyaṃ sarvathā tatra niyamāssvagṛhe sthitaiḥ || prāṇapratiṣṭhāṃ kurvīta bhūtaśuddhiṃ vidhāya ca || 36||

दिक्पालान्पूजयेत्तत्र स्थापयित्वा शिवालये ।। गृहे शिवस्सदा पूज्यो मूलमंत्राभियोगतः ।। ३७।।

dikpālānpūjayettatra sthāpayitvā śivālaye || gṛhe śivassadā pūjyo mūlamaṃtrābhiyogataḥ || 37||

तत्र तु द्वारपालानां नियमो नास्ति सर्वथा ।। गृहे लिंगं च यत्पूज्यं तस्मिन्सर्वं प्रतिष्ठितम् ।। ३८ ।।

tatra tu dvārapālānāṃ niyamo nāsti sarvathā || gṛhe liṃgaṃ ca yatpūjyaṃ tasminsarvaṃ pratiṣṭhitam || 38 ||

पूजाकाले च सांगं वै परिवारेण संयुतम् ।। आवाह्य पूजयेद्देवं नियमोऽत्र न विद्यते ।। ३९ ।।

pūjākāle ca sāṃgaṃ vai parivāreṇa saṃyutam || āvāhya pūjayeddevaṃ niyamo'tra na vidyate || 39 ||

शिवस्य संनिधिं कृत्वा स्वासनं परिकल्पयेत् ।। उदङ्मुखस्तदा स्थित्वा पुनराचमनं चरेत् ।। 2.1.13.४० ।।

śivasya saṃnidhiṃ kṛtvā svāsanaṃ parikalpayet || udaṅmukhastadā sthitvā punarācamanaṃ caret || 2.1.13.40 ||

प्रक्षाल्य हस्तौ पश्चाद्वै प्राणायामं प्रकल्पयेत् ।। मूलमंत्रेण तत्रैव दशावर्तं नयेन्नरः ।। ४१ ।।

prakṣālya hastau paścādvai prāṇāyāmaṃ prakalpayet || mūlamaṃtreṇa tatraiva daśāvartaṃ nayennaraḥ || 41 ||

पंचमुद्राः प्रकर्तव्याः पूजावश्यं करेप्सिताः ।। एता मुद्राः प्रदर्श्यैव चरेत्पूजाविधिं नरः ।। ४२।।

paṃcamudrāḥ prakartavyāḥ pūjāvaśyaṃ karepsitāḥ || etā mudrāḥ pradarśyaiva caretpūjāvidhiṃ naraḥ || 42||

दीपं कृत्वा तदा तत्र नमस्कारं गुरोरथ ।। बध्वा पद्मासनं तत्र भद्रासनमथापि वा ।। ४३ ।।

dīpaṃ kṛtvā tadā tatra namaskāraṃ guroratha || badhvā padmāsanaṃ tatra bhadrāsanamathāpi vā || 43 ||

उत्तानासनकं कृत्वा पर्यंकासनकं तथा ।। यथासुखं तथा स्थित्वा प्रयोगं पुनरेव च ।। ४४।।

uttānāsanakaṃ kṛtvā paryaṃkāsanakaṃ tathā || yathāsukhaṃ tathā sthitvā prayogaṃ punareva ca || 44||

कृत्वा पूजां पुराजातां वट्टकेनैव तारयेत् ।। यदि वा स्वयमेवेह गृहे न नियमोऽस्ति च ।। ४५।।

kṛtvā pūjāṃ purājātāṃ vaṭṭakenaiva tārayet || yadi vā svayameveha gṛhe na niyamo'sti ca || 45||

पश्चाच्चैवार्घपात्रेण क्षारयेल्लिंगमुत्तमम् ।। अनन्यमानसो भूत्वा पूजाद्रव्यं निधाय च ।। ४६।।

paścāccaivārghapātreṇa kṣārayelliṃgamuttamam || ananyamānaso bhūtvā pūjādravyaṃ nidhāya ca || 46||

पश्चाच्चावाहयेद्देवं मंत्रेणानेन वै नरः ।। कैलासशिखरस्थं च पार्वतीपतिमुत्तमम् ।। ४७ ।।

paścāccāvāhayeddevaṃ maṃtreṇānena vai naraḥ || kailāsaśikharasthaṃ ca pārvatīpatimuttamam || 47 ||

यथोक्तरूपिणं शंभुं निर्गुणं गुणरूपिणम् ।। पंचवक्त्रं दशभुजं त्रिनेत्रं वृषभध्वजम् ।। ४८ ।।

yathoktarūpiṇaṃ śaṃbhuṃ nirguṇaṃ guṇarūpiṇam || paṃcavaktraṃ daśabhujaṃ trinetraṃ vṛṣabhadhvajam || 48 ||

कर्पूरगौरं दिव्यांगं चन्द्रमौलिं कपर्दिनम् ।। व्याघ्रचर्मोत्तरीयं च गजचर्माम्बरं शुभम् ।। ४९ ।।

karpūragauraṃ divyāṃgaṃ candramauliṃ kapardinam || vyāghracarmottarīyaṃ ca gajacarmāmbaraṃ śubham || 49 ||

वासुक्यादिपरीतांगं पिनाकाद्यायुधान्वितम् ।। ।सिद्धयोऽष्टौ च यस्याग्रे नृत्यंतीह निरंतरम् ।। 2.1.13.५० ।।

vāsukyādiparītāṃgaṃ pinākādyāyudhānvitam || |siddhayo'ṣṭau ca yasyāgre nṛtyaṃtīha niraṃtaram || 2.1.13.50 ||

जयजयेति शब्दश्च सेवितं भक्त पूजकैः ।। तेजसा दुःसहेनैव दुर्लक्ष्यं देवसेवितम् ।। ५१ ।।

jayajayeti śabdaśca sevitaṃ bhakta pūjakaiḥ || tejasā duḥsahenaiva durlakṣyaṃ devasevitam || 51 ||

शरण्यं सर्वसत्त्वानां प्रसन्नमुखपंकजम् ।। वेदैश्शास्त्रैर्यथा गीतं विष्णुब्रह्मनुतं सदा ।। ५२ ।।

śaraṇyaṃ sarvasattvānāṃ prasannamukhapaṃkajam || vedaiśśāstrairyathā gītaṃ viṣṇubrahmanutaṃ sadā || 52 ||

भक्तवत्सलमानंदं शिवमावाहयाम्यहम्।। एवं ध्वात्वा शिवं साम्बमासनं परिकल्पयेत् ।। ५३।।

bhaktavatsalamānaṃdaṃ śivamāvāhayāmyaham|| evaṃ dhvātvā śivaṃ sāmbamāsanaṃ parikalpayet || 53||

चतुर्थ्यंतपदेनैव सर्वं कुर्याद्यथाक्रमम् ।। ततः पाद्यं प्रदद्याद्वै ततोर्घ्यं शंकराय च ।। ५४।।

caturthyaṃtapadenaiva sarvaṃ kuryādyathākramam || tataḥ pādyaṃ pradadyādvai tatorghyaṃ śaṃkarāya ca || 54||

ततश्चाचमनं कृत्वा शंभवे परमात्मने ।। पश्चाच्च पंचभिर्द्रव्यैः स्नापयेच्छंकरं मुदा ।। ५५।।

tataścācamanaṃ kṛtvā śaṃbhave paramātmane || paścācca paṃcabhirdravyaiḥ snāpayecchaṃkaraṃ mudā || 55||

वेदमंत्रैर्यथायोग्यं नामभिर्वा समंत्रकैः ।। चतुर्थ्यंतपदैर्भक्त्या द्रव्याण्येवार्पयेत्तदा ।। ५६।।

vedamaṃtrairyathāyogyaṃ nāmabhirvā samaṃtrakaiḥ || caturthyaṃtapadairbhaktyā dravyāṇyevārpayettadā || 56||

तथाभिलषितं द्रव्यमर्पयेच्छंकरोपरि ।। ततश्च वारुणं स्नानं करणीयं शिवाय वै ।। ५७।।

tathābhilaṣitaṃ dravyamarpayecchaṃkaropari || tataśca vāruṇaṃ snānaṃ karaṇīyaṃ śivāya vai || 57||

सुगंधं चंदनं दद्यादन्यलेपानि यत्नतः ।। ससुगंधजलेनैव जलधारां प्रकल्पयेत् ।। ५८।।

sugaṃdhaṃ caṃdanaṃ dadyādanyalepāni yatnataḥ || sasugaṃdhajalenaiva jaladhārāṃ prakalpayet || 58||

वेदमंत्रैः षडंगैर्वा नामभी रुद्रसंख्यया ।। यथावकाशं तां दत्वा वस्त्रेण मार्जयेत्ततः ।। ५९ ।।

vedamaṃtraiḥ ṣaḍaṃgairvā nāmabhī rudrasaṃkhyayā || yathāvakāśaṃ tāṃ datvā vastreṇa mārjayettataḥ || 59 ||

पश्चादाचमनं दद्यात्ततो वस्त्रं समर्पयेत ।। तिलाश्चैव जवा वापि गोधूमा मुद्गमाषकाः ।। 2.1.13.६०।।

paścādācamanaṃ dadyāttato vastraṃ samarpayeta || tilāścaiva javā vāpi godhūmā mudgamāṣakāḥ || 2.1.13.60||

अर्पणीयाः शिवायैव मंत्रैर्नानाविधैरपि।। ततः पुष्पाणि देयानि पंचास्याय महात्मने ।। ६१ ।।

arpaṇīyāḥ śivāyaiva maṃtrairnānāvidhairapi|| tataḥ puṣpāṇi deyāni paṃcāsyāya mahātmane || 61 ||

प्रतिवक्त्रं यथाध्यानं यथायोग्याभिलाषतः ।। कमलैश्शतपत्रैश्च शंखपुष्पैः परैस्तथा ।। ६२।।

prativaktraṃ yathādhyānaṃ yathāyogyābhilāṣataḥ || kamalaiśśatapatraiśca śaṃkhapuṣpaiḥ paraistathā || 62||

कुशपुष्पैश्च धत्तूरैर्मंदारैर्द्रोणसंभवैः ।। तथा च तुलसीपत्रैर्बिल्वपत्रैर्विशेषतः ।। ६३।।

kuśapuṣpaiśca dhattūrairmaṃdārairdroṇasaṃbhavaiḥ || tathā ca tulasīpatrairbilvapatrairviśeṣataḥ || 63||

पूजयेत्परया भक्त्या शंकरं भक्तवत्सलम् ।। सर्वाभावे बिल्वपत्रमपर्णीयं शिवाय वै ।। ६४।।

pūjayetparayā bhaktyā śaṃkaraṃ bhaktavatsalam || sarvābhāve bilvapatramaparṇīyaṃ śivāya vai || 64||

बिल्वपत्रार्पणेनैव सर्वपूजा प्रसिध्यति ।। ततस्सुगंधचूर्णं वै वासितं तैलमुत्तमम् ।। ६५ ।।

bilvapatrārpaṇenaiva sarvapūjā prasidhyati || tatassugaṃdhacūrṇaṃ vai vāsitaṃ tailamuttamam || 65 ||

अर्पणीयं च विविधं शिवाय परया मुदा ।। ततो धूपं प्रकर्तव्यो गुग्गुलागुरुभिर्मुदा ।। ६६।।

arpaṇīyaṃ ca vividhaṃ śivāya parayā mudā || tato dhūpaṃ prakartavyo guggulāgurubhirmudā || 66||

दीपो देयस्ततस्तस्मै शंकराय घृतप्लुतः ।। अर्घं दद्यात्पुनस्तस्मै मंत्रेणानेन भक्तितः ।। ६७।।

dīpo deyastatastasmai śaṃkarāya ghṛtaplutaḥ || arghaṃ dadyātpunastasmai maṃtreṇānena bhaktitaḥ || 67||

कारयेद्भावतो भक्त्या वस्त्रेण मुखमार्जनम् ।। रूपं देहि यशो देहि भोगं देहि च शंकर।। ६८।।

kārayedbhāvato bhaktyā vastreṇa mukhamārjanam || rūpaṃ dehi yaśo dehi bhogaṃ dehi ca śaṃkara|| 68||

भुक्तिमुक्तिफलं देहि गृहीत्वार्घं नमोस्तु ते।। ततो देयं शिवायैव नैवेद्यं विविधं शुभम्।। ६९।।

bhuktimuktiphalaṃ dehi gṛhītvārghaṃ namostu te|| tato deyaṃ śivāyaiva naivedyaṃ vividhaṃ śubham|| 69||

तत आचमनं प्रीत्या कारयेद्वा विलम्बतः ।। ततश्शिवाय ताम्बूलं सांगोपाङ्गं विधाय च ।। 2.1.13.७०।।

tata ācamanaṃ prītyā kārayedvā vilambataḥ || tataśśivāya tāmbūlaṃ sāṃgopāṅgaṃ vidhāya ca || 2.1.13.70||

कुर्यादारार्तिकं पञ्चवर्तिकामनुसंख्यया ।। पादयोश्च चतुर्वारं द्विःकृत्वो नाभिमण्डले ।। ७१ ।।

kuryādārārtikaṃ pañcavartikāmanusaṃkhyayā || pādayośca caturvāraṃ dviḥkṛtvo nābhimaṇḍale || 71 ||

एककृत्वे मुखे सप्तकृत्वः सर्वाङ्गं एव हि ।। ततो ध्यानं यथोक्तं वै कृत्वा मंत्रमुदीरयेत् ।। ७२ ।।

ekakṛtve mukhe saptakṛtvaḥ sarvāṅgaṃ eva hi || tato dhyānaṃ yathoktaṃ vai kṛtvā maṃtramudīrayet || 72 ||

यथासंख्यं यथाज्ञानं कुर्यान्मंत्रविधिन्नरः ।। गुरूपदिष्टमार्गेण कृत्वा मंत्रजपं सुधीः ।। ७३ ।।

yathāsaṃkhyaṃ yathājñānaṃ kuryānmaṃtravidhinnaraḥ || gurūpadiṣṭamārgeṇa kṛtvā maṃtrajapaṃ sudhīḥ || 73 ||

गुरूपदिष्टमार्गेण कृत्वा मन्त्रमुदीरयेत् ।। यथासंख्यं यथाज्ञानं कुर्यान्मंत्रविधिन्नरः ।। ७४ ।।

gurūpadiṣṭamārgeṇa kṛtvā mantramudīrayet || yathāsaṃkhyaṃ yathājñānaṃ kuryānmaṃtravidhinnaraḥ || 74 ||

स्तोत्रैर्नानाविधैः प्रीत्या स्तुवीत वृषभध्वजम् ।। ततः प्रदक्षिणां कुर्याच्छिवस्य च शनैश्शनैः ।। ७५ ।।

stotrairnānāvidhaiḥ prītyā stuvīta vṛṣabhadhvajam || tataḥ pradakṣiṇāṃ kuryācchivasya ca śanaiśśanaiḥ || 75 ||

नमस्कारांस्ततः कुर्यात्साष्टांगं विधिवत्पुमान् ।। ततः पुष्पांजलिदेंयो मंत्रेणानेन भक्तितः।। ७६।।

namaskārāṃstataḥ kuryātsāṣṭāṃgaṃ vidhivatpumān || tataḥ puṣpāṃjalideṃyo maṃtreṇānena bhaktitaḥ|| 76||

शंकराय परेशाय शिवसंतोषहेतवे।। अज्ञानाद्यदि वा ज्ञानाद्यद्यत्पूजादिकं मया ।। ७७ ।।

śaṃkarāya pareśāya śivasaṃtoṣahetave|| ajñānādyadi vā jñānādyadyatpūjādikaṃ mayā || 77 ||

कृतं तदस्तु सफलं कृपया तव शंकर ।। तावकस्त्वद्गतप्राण त्वच्चित्तोहं सदा मृड ।। ७८ ।।

kṛtaṃ tadastu saphalaṃ kṛpayā tava śaṃkara || tāvakastvadgataprāṇa tvaccittohaṃ sadā mṛḍa || 78 ||

इति विज्ञाय गौरीश भूतनाथ प्रसीद मे ।। भूमौ स्खलितवादानां भूमिरेवावलंबनम् ।। ७९।।

iti vijñāya gaurīśa bhūtanātha prasīda me || bhūmau skhalitavādānāṃ bhūmirevāvalaṃbanam || 79||

त्वयि जातापराधानां त्वमेव शरणं प्रभो ।। इत्यादि बहु विज्ञप्तिं कृत्वा सम्यग्विधानतः ।। 2.1.13.८०।।

tvayi jātāparādhānāṃ tvameva śaraṇaṃ prabho || ityādi bahu vijñaptiṃ kṛtvā samyagvidhānataḥ || 2.1.13.80||

पुष्पांजलिं समर्प्यैव पुनः कुर्यान्नतिं मुहुः।। स्वस्थानं गच्छ देवेश परिवारयुतः प्रभो।। ७१।।

puṣpāṃjaliṃ samarpyaiva punaḥ kuryānnatiṃ muhuḥ|| svasthānaṃ gaccha deveśa parivārayutaḥ prabho|| 71||

पूजाकाले पुनर्नाथ त्वया गंतव्यमादरात्।। इति संप्रार्थ्य वहुशश्शंकरं भक्तवत्सलम्।। ८२।।

pūjākāle punarnātha tvayā gaṃtavyamādarāt|| iti saṃprārthya vahuśaśśaṃkaraṃ bhaktavatsalam|| 82||

विसर्जयेत्स्वहृदये तदपो मूर्ध्नि विन्यसेत्।। इति प्रोक्तमशेषेण मुनयः शिवपूजनम् ।। भुक्तिमुक्तिप्रदं चैव किमन्यच्छ्रोतुमर्हथ ।। ८३।।

visarjayetsvahṛdaye tadapo mūrdhni vinyaset|| iti proktamaśeṣeṇa munayaḥ śivapūjanam || bhuktimuktipradaṃ caiva kimanyacchrotumarhatha || 83||

इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां प्रथमखंडे सृष्ट्युपाख्याने शिवपूजन वर्णनो नाम त्रयोदशोध्यायः ।। १३ ।।

iti śrīśivamahāpurāṇe dvitīyāyāṃ rudrasaṃhitāyāṃ prathamakhaṃḍe sṛṣṭyupākhyāne śivapūjana varṇano nāma trayodaśodhyāyaḥ || 13 ||