Gyaandweep | Shiva Purana Rudra Samhita - Shristi Khanda, Adhyaya 14

Shloka 1

ऋषय ऊचुः ।। ।।

व्यासशिष्य महाभाग कथय त्वं प्रमाणतः ॥ कैः पुष्पैः पूजितश्शंभुः किं किं यच्छति वै फलम् ॥ १॥

vyāsaśiṣya mahābhāga kathaya tvaṃ pramāṇataḥ .. kaiḥ puṣpaiḥ pūjitaśśaṃbhuḥ kiṃ kiṃ yacchati vai phalam .. 1..

Shloka 2

।। सूत उवाच ।। ।।

शौनकाद्याश्च ऋषयः शृणुतादरतोऽखिलम् ॥ कथयाम्यद्य सुप्रीत्या पुष्पार्पणविनिर्णयम् ॥ २॥

śaunakādyāśca ṛṣayaḥ śṛṇutādarato'khilam .. kathayāmyadya suprītyā puṣpārpaṇavinirṇayam .. 2..

Shloka 3

एष एव विधिः पृष्टो नारदेन महर्षिणा ॥ प्रोवाच परमप्रीत्या पुष्पार्पणविनिर्णयम् ॥ ३॥

eṣa eva vidhiḥ pṛṣṭo nāradena maharṣiṇā .. provāca paramaprītyā puṣpārpaṇavinirṇayam .. 3..

Shloka 4

ब्रह्मोवाच।।

कमलैर्बिल्वपत्रैश्च शतपत्रैस्तथा पुनः ॥ शंखपुष्पैस्तथा देवं लक्ष्मीकामोऽर्चयेच्छिवम् ॥ ४॥

kamalairbilvapatraiśca śatapatraistathā punaḥ .. śaṃkhapuṣpaistathā devaṃ lakṣmīkāmo'rcayecchivam .. 4..

Shloka 5

एतैश्च लक्षसंख्याकैः पूजितश्चेद्भवेच्छिवः ॥ पापहानिस्तथा विप्र लक्ष्मीस्स्यान्नात्र संशयः ॥ ५॥

etaiśca lakṣasaṃkhyākaiḥ pūjitaścedbhavecchivaḥ .. pāpahānistathā vipra lakṣmīssyānnātra saṃśayaḥ .. 5..

Shloka 6

विंशतिः कमलानां तु प्रस्थमेकमुदाहृतम् ॥ बिल्वो दलसहस्रेण प्रस्थार्द्धं परिभाषितम् ॥ ६ ॥

viṃśatiḥ kamalānāṃ tu prasthamekamudāhṛtam .. bilvo dalasahasreṇa prasthārddhaṃ paribhāṣitam .. 6 ..

Shloka 7

शतपत्रसहस्रेण प्रस्थार्द्धं परिभाषितम् ॥ पलैः षोडशभिः प्रत्थः पलं टंकदशस्मृतः ॥ ७ ॥

śatapatrasahasreṇa prasthārddhaṃ paribhāṣitam .. palaiḥ ṣoḍaśabhiḥ pratthaḥ palaṃ ṭaṃkadaśasmṛtaḥ .. 7 ..

Shloka 8

अनेनैव तु मानेन तुलामारोपयेद्यदा॥ सर्वान्कामानवाप्नोति निष्कामश्चेच्छिवो भवेत् ॥ ८॥

anenaiva tu mānena tulāmāropayedyadā.. sarvānkāmānavāpnoti niṣkāmaścecchivo bhavet .. 8..

Shloka 9

राज्यस्य कामुको यो वै पार्थिवानां च पूजया ॥ तोषयेच्छंकरं देवं दशकोष्ट्या मुनीश्वराः ॥ ९ ॥

rājyasya kāmuko yo vai pārthivānāṃ ca pūjayā .. toṣayecchaṃkaraṃ devaṃ daśakoṣṭyā munīśvarāḥ .. 9 ..

Shloka 10

लिंगं शिवं तथा पुष्पमखण्डं तंदुलं तथा ॥ चर्चितं चंदनेनैव जलधारां तथा पुनः ॥ 2.1.14.१० ॥

liṃgaṃ śivaṃ tathā puṣpamakhaṇḍaṃ taṃdulaṃ tathā .. carcitaṃ caṃdanenaiva jaladhārāṃ tathā punaḥ .. 2.1.14.10 ..

Shloka 11

प्रतिरूपं तथा मंत्रं बिल्वीदलमनुत्तमम् ॥ अथवा शतपत्रं च कमलं वा तथा पुनः ॥ ११॥

pratirūpaṃ tathā maṃtraṃ bilvīdalamanuttamam .. athavā śatapatraṃ ca kamalaṃ vā tathā punaḥ .. 11..

Shloka 12

शंखपुष्पैस्तथा प्रोक्तं विशेषेण पुरातनैः ॥ सर्वकामफलं दिव्यं परत्रेहापि सर्वथा ॥ १२॥

śaṃkhapuṣpaistathā proktaṃ viśeṣeṇa purātanaiḥ .. sarvakāmaphalaṃ divyaṃ paratrehāpi sarvathā .. 12..

Shloka 13

धूपं दीपं च नैवेद्यमर्घं चारार्तिक तथा ॥ प्रदक्षिणां नमस्कारं क्षमापनविसर्जने ॥ ३३ ॥

dhūpaṃ dīpaṃ ca naivedyamarghaṃ cārārtika tathā .. pradakṣiṇāṃ namaskāraṃ kṣamāpanavisarjane .. 33 ..

Shloka 14

कृत्वा सांगं तथा भोज्यं कृतं येन भवेदिह ॥ तस्य वै सर्वथा राज्यं शंकरः प्रददाति च ॥ १४ ॥

kṛtvā sāṃgaṃ tathā bhojyaṃ kṛtaṃ yena bhavediha .. tasya vai sarvathā rājyaṃ śaṃkaraḥ pradadāti ca .. 14 ..

Shloka 15

प्रधान्यकामुको यो वै तदर्द्धेनार्चयेत्पुमान् ॥ कारागृहगतो यो वै लक्षेनैवार्चयेद्धनम् ॥ १५॥

pradhānyakāmuko yo vai tadarddhenārcayetpumān .. kārāgṛhagato yo vai lakṣenaivārcayeddhanam .. 15..

Shloka 16

रोगग्रस्तो यदा स्याद्वै तदर्द्धेनार्चयेच्छिवम् ॥ कन्याकामो भवेद्यो वै तदर्द्धेन शिवं पुनः॥ १६॥

rogagrasto yadā syādvai tadarddhenārcayecchivam .. kanyākāmo bhavedyo vai tadarddhena śivaṃ punaḥ.. 16..

Shloka 17

विद्याकामस्तथा यः स्यात्तदर्द्धेनार्चयेच्छिवम् ॥ वाणीकामो भवेद्यो वै घृतेनैवार्चयेच्छिवम् ॥ १७ ॥

vidyākāmastathā yaḥ syāttadarddhenārcayecchivam .. vāṇīkāmo bhavedyo vai ghṛtenaivārcayecchivam .. 17 ..

Shloka 18

उच्चाटनार्थं शत्रूणां तन्मितेनैव पूजनम् ॥ मारणे वै तु लक्षेण मोहने तु तदर्धतः ॥ १८ ॥

uccāṭanārthaṃ śatrūṇāṃ tanmitenaiva pūjanam .. māraṇe vai tu lakṣeṇa mohane tu tadardhataḥ .. 18 ..

Shloka 19

सामंतानां जये चैव कोटिपूजा प्रशस्यते ॥ राज्ञामयुतसंख्यं च वशीकरणकर्मणि ॥ १९॥

sāmaṃtānāṃ jaye caiva koṭipūjā praśasyate .. rājñāmayutasaṃkhyaṃ ca vaśīkaraṇakarmaṇi .. 19..

Shloka 20

यशसे च तथा संख्या वाहनाद्यैः सहस्रिका ॥ मुक्तिकामोर्चयेच्छंभुं पंचकोट्या सुभक्तितः ॥ 2.1.14.२० ॥

yaśase ca tathā saṃkhyā vāhanādyaiḥ sahasrikā .. muktikāmorcayecchaṃbhuṃ paṃcakoṭyā subhaktitaḥ .. 2.1.14.20 ..

Shloka 21

ज्ञानार्थी पूजयेत्कोट्या शंकरं लोक शंकरम् ॥ शिवदर्शनकामो वै तदर्धेन प्रपूजयेत् ॥ २१ ॥

jñānārthī pūjayetkoṭyā śaṃkaraṃ loka śaṃkaram .. śivadarśanakāmo vai tadardhena prapūjayet .. 21 ..

Shloka 22

तथा मृत्युंजयो जाप्यः कामनाफलरूपतः ॥ पंचलक्षा जपा यर्हि प्रत्यक्षं तु भवेच्छिवः ॥ २२ ॥

tathā mṛtyuṃjayo jāpyaḥ kāmanāphalarūpataḥ .. paṃcalakṣā japā yarhi pratyakṣaṃ tu bhavecchivaḥ .. 22 ..

Shloka 23

लक्षेण भजते कश्चिद्द्वितीये जातिसंभवः ॥ तृतीये कामनालाभश्चतुर्थे तं प्रपश्यति ॥ २३ ॥

lakṣeṇa bhajate kaściddvitīye jātisaṃbhavaḥ .. tṛtīye kāmanālābhaścaturthe taṃ prapaśyati .. 23 ..

Shloka 24

पंचमं च यदा लक्षं फलं यच्छत्यसंशयम् ॥ अनेनैव तु मंत्रेण दशलक्षे फलं भवेत् ॥ २४ ॥

paṃcamaṃ ca yadā lakṣaṃ phalaṃ yacchatyasaṃśayam .. anenaiva tu maṃtreṇa daśalakṣe phalaṃ bhavet .. 24 ..

Shloka 25

मुक्तिकामो भवेद्यो वै दर्भैश्च पूजनं चरेत् ॥ लक्षसंख्या तु सर्वत्र ज्ञातव्या ऋषिसत्तम ॥ २५ ॥

muktikāmo bhavedyo vai darbhaiśca pūjanaṃ caret .. lakṣasaṃkhyā tu sarvatra jñātavyā ṛṣisattama .. 25 ..

Shloka 26

आयुष्कामो भवेद्यो वै दूर्वाभिः पूजनश्चरेत् ॥ पुत्रकामो भवेद्यो वै धत्तूरकुसुमैश्चरेत् ॥ २६॥

āyuṣkāmo bhavedyo vai dūrvābhiḥ pūjanaścaret .. putrakāmo bhavedyo vai dhattūrakusumaiścaret .. 26..

Shloka 27

रक्तदण्डश्च धत्तूरः पूजने शुभदः स्मृतः ॥ अगस्त्यकुसुमैश्चैव पूजकस्य महद्यशः ॥ २७॥

raktadaṇḍaśca dhattūraḥ pūjane śubhadaḥ smṛtaḥ .. agastyakusumaiścaiva pūjakasya mahadyaśaḥ .. 27..

Shloka 28

भुक्तिमुक्तिफलं तस्य तुलस्याः पूजयेद्यदि ॥ अर्कपुष्पैः प्रतापश्च कुब्जकल्हारकैस्तथा ॥ २८ ॥

bhuktimuktiphalaṃ tasya tulasyāḥ pūjayedyadi .. arkapuṣpaiḥ pratāpaśca kubjakalhārakaistathā .. 28 ..

Shloka 29

जपाकुसुमपूजा तु शत्रूणां मृत्युदा स्मृता ॥ रोगोच्चाटनकानीह करवीराणि वै क्रमात् ॥ २९॥

japākusumapūjā tu śatrūṇāṃ mṛtyudā smṛtā .. rogoccāṭanakānīha karavīrāṇi vai kramāt .. 29..

Shloka 30

बंधुकैर्भूषणावाप्तिर्जात्यावाहान्न संशयः ॥ अतसीपुष्पकैर्देवं विष्णुवल्लभतामियात्॥ ॥ 2.1.14.३०॥

baṃdhukairbhūṣaṇāvāptirjātyāvāhānna saṃśayaḥ .. atasīpuṣpakairdevaṃ viṣṇuvallabhatāmiyāt.. .. 2.1.14.30..

Shloka 31

शमीपत्रैस्तथा मुक्तिः प्राप्यते पुरुषेण च ॥ मल्लिकाकुसुमैर्दत्तैः स्त्रियं शुभतरां शिवः ॥ ३१॥

śamīpatraistathā muktiḥ prāpyate puruṣeṇa ca .. mallikākusumairdattaiḥ striyaṃ śubhatarāṃ śivaḥ .. 31..

Shloka 32

यूथिकाकुसुमैश्शस्यैर्गृहं नैव विमुच्यते ॥ कर्णिकारैस्तथा वस्त्रसंपत्तिर्जायते नृणाम् ॥ ३२॥

yūthikākusumaiśśasyairgṛhaṃ naiva vimucyate .. karṇikāraistathā vastrasaṃpattirjāyate nṛṇām .. 32..

Shloka 33

निर्गुण्डीकुसुमैर्लोके मनो निर्मलतां व्रजेत् ॥ बिल्वपत्रैस्तथा लक्षैः सर्वान्कामानवाप्नुयात् ॥ ३३॥

nirguṇḍīkusumairloke mano nirmalatāṃ vrajet .. bilvapatraistathā lakṣaiḥ sarvānkāmānavāpnuyāt .. 33..

Shloka 34

शृङ्गारहारपुष्पैस्तु वर्द्धते सुख सम्पदा ॥ ऋतुजातानि पुष्पाणि मुक्तिदानि न संशयः ॥ ३४ ॥

śṛṅgārahārapuṣpaistu varddhate sukha sampadā .. ṛtujātāni puṣpāṇi muktidāni na saṃśayaḥ .. 34 ..

Shloka 35

राजिकाकुसुमानीह शत्रूणां मृत्युदानि च ॥ एषां लक्षं शिवे दद्याद्दद्याच्च विपुलं फलम् ॥ ३५॥

rājikākusumānīha śatrūṇāṃ mṛtyudāni ca .. eṣāṃ lakṣaṃ śive dadyāddadyācca vipulaṃ phalam .. 35..

Shloka 36

विद्यते कुसुमं तन्न यन्नैव शिववल्लभम्॥ चंपकं केतकं हित्वा त्वन्यत्सर्वं समर्पयेत् ॥ ३६॥

vidyate kusumaṃ tanna yannaiva śivavallabham.. caṃpakaṃ ketakaṃ hitvā tvanyatsarvaṃ samarpayet .. 36..

Shloka 37

अतः परं च धान्यानां पूजने शंकरस्य च ॥ प्रमाणं च फलं सर्वं प्रीत्या शृणु च सत्तम ॥ ३७ ॥

ataḥ paraṃ ca dhānyānāṃ pūjane śaṃkarasya ca .. pramāṇaṃ ca phalaṃ sarvaṃ prītyā śṛṇu ca sattama .. 37 ..

Shloka 38

तंदुलारोपणे नॄणां लक्ष्मी वृद्धिः प्रजायते ॥ अखण्डितविधौ विप्र सम्यग्भक्त्या शिवोपरि ॥ ३८॥

taṃdulāropaṇe nṝṇāṃ lakṣmī vṛddhiḥ prajāyate .. akhaṇḍitavidhau vipra samyagbhaktyā śivopari .. 38..

Shloka 39

षट्केनैव तु प्रस्थानां तदर्धेन तथा पुनः ॥ पलद्वयं तथा लक्षमानेन समदाहृतम् ॥ ३९॥

ṣaṭkenaiva tu prasthānāṃ tadardhena tathā punaḥ .. paladvayaṃ tathā lakṣamānena samadāhṛtam .. 39..

Shloka 40

पूजां रुद्रप्रधानेन कृत्वा वस्त्रं सुसुन्दरम् ॥ शिवोपरि न्यसेत्तत्र तंदुलार्पणमुत्तमम् ॥ 2.1.14.४०

pūjāṃ rudrapradhānena kṛtvā vastraṃ susundaram .. śivopari nyasettatra taṃdulārpaṇamuttamam .. 2.1.14.40

Shloka 41

उपरि श्रीफलं त्वेकं गंधपुष्पादिभिस्तथा ॥ रोपयित्वा च धूपादि कृत्वा पूजाफलं भवेत्॥ ॥ ४१ ॥

upari śrīphalaṃ tvekaṃ gaṃdhapuṣpādibhistathā .. ropayitvā ca dhūpādi kṛtvā pūjāphalaṃ bhavet.. .. 41 ..

Shloka 42

प्रजापत्यद्वयं रौप्यमासंख्या च दक्षिणा ॥ देया तदुपदेष्ट्रे हि शक्त्या वा दक्षिणा मता ॥ ४२ ॥

prajāpatyadvayaṃ raupyamāsaṃkhyā ca dakṣiṇā .. deyā tadupadeṣṭre hi śaktyā vā dakṣiṇā matā .. 42 ..

Shloka 43

आदित्यसंख्यया तत्र ब्राह्मणान्भोजयेत्ततः ॥ लक्षपूजा तथा जाता साङ्गश्च मन्त्रपूर्वकम् ॥ ४३ ॥

ādityasaṃkhyayā tatra brāhmaṇānbhojayettataḥ .. lakṣapūjā tathā jātā sāṅgaśca mantrapūrvakam .. 43 ..

Shloka 44

शतमष्टोत्तरं तत्र मंत्रे विधिरुदाहृतः॥ तिलानां च पलं लक्षं महापातकनाशनम् ॥ ४४ ॥

śatamaṣṭottaraṃ tatra maṃtre vidhirudāhṛtaḥ.. tilānāṃ ca palaṃ lakṣaṃ mahāpātakanāśanam .. 44 ..

Shloka 45

एकादशपलैरेव लक्षमानमुदाहृतम् ॥ पूर्ववत्पूजनं तत्र कर्तव्यं हितकाम्यया ॥ ४५ ॥

ekādaśapalaireva lakṣamānamudāhṛtam .. pūrvavatpūjanaṃ tatra kartavyaṃ hitakāmyayā .. 45 ..

Shloka 46

भोज्या वै ब्राह्मणास्तस्मादत्र कार्या नरेण हि ॥ महापातकजं दुखं तत्क्षणान्नश्यति ध्रुवम् ॥ ४६ ॥

bhojyā vai brāhmaṇāstasmādatra kāryā nareṇa hi .. mahāpātakajaṃ dukhaṃ tatkṣaṇānnaśyati dhruvam .. 46 ..

Shloka 47

यवपूजा तथा प्रोक्ता लक्षेण परमा शिवे ॥ प्रस्थानामष्टकं चैव तथा प्रस्थार्द्धकं पुनः ॥ ४७ ॥

yavapūjā tathā proktā lakṣeṇa paramā śive .. prasthānāmaṣṭakaṃ caiva tathā prasthārddhakaṃ punaḥ .. 47 ..

Shloka 48

पलद्वययुतं तत्र मानमेतत्पुरातनम् ॥ यवपूजा च मुनिभिः स्वर्गसौख्यविवर्द्धिनी ॥ ४८ ॥

paladvayayutaṃ tatra mānametatpurātanam .. yavapūjā ca munibhiḥ svargasaukhyavivarddhinī .. 48 ..

Shloka 49

प्राजापत्यं ब्राह्मणानां कर्तव्यं च फलेप्सुभिः ॥ गोधूमान्नैस्तथा पूजा प्रशस्ता शंकरस्य वै ॥ ४९ ॥

prājāpatyaṃ brāhmaṇānāṃ kartavyaṃ ca phalepsubhiḥ .. godhūmānnaistathā pūjā praśastā śaṃkarasya vai .. 49 ..

Shloka 50

संततिर्वर्द्धते तस्य यदि लक्षावधिः कृता ॥ द्रोणार्द्धेन भवेल्लक्षं विधानं विधिपूर्वकम् ॥ 2.1.14.५० ॥

saṃtatirvarddhate tasya yadi lakṣāvadhiḥ kṛtā .. droṇārddhena bhavellakṣaṃ vidhānaṃ vidhipūrvakam .. 2.1.14.50 ..

Shloka 51

मुद्गानां पूजने देवः शिवो यच्छति वै सुखम् ॥ प्रस्थानां सप्तकेनैव प्रस्थार्द्धेनाथवा पुनः ॥ ५१॥

mudgānāṃ pūjane devaḥ śivo yacchati vai sukham .. prasthānāṃ saptakenaiva prasthārddhenāthavā punaḥ .. 51..

Shloka 52

पलद्वययुतेनैव लक्षमुक्तं पुरातनैः ॥ ब्राह्मणाश्च तथा भोज्या रुद्रसंख्याप्रमाणतः ॥ ५२ ॥

paladvayayutenaiva lakṣamuktaṃ purātanaiḥ .. brāhmaṇāśca tathā bhojyā rudrasaṃkhyāpramāṇataḥ .. 52 ..

Shloka 53

प्रियंगुपूजनादेव धर्माध्यक्षे परात्मनि ॥ धर्मार्थकामा वर्द्धंते पूजा सर्वसुखावहा ॥ ५३ ॥

priyaṃgupūjanādeva dharmādhyakṣe parātmani .. dharmārthakāmā varddhaṃte pūjā sarvasukhāvahā .. 53 ..

Shloka 54

प्रस्थैकेन च तस्योक्तं लक्षमेकं पुरातनैः॥ ब्रह्मभोजं तथा प्रोक्तमर्कसंख्याप्रमाणतः॥ ५४॥

prasthaikena ca tasyoktaṃ lakṣamekaṃ purātanaiḥ.. brahmabhojaṃ tathā proktamarkasaṃkhyāpramāṇataḥ.. 54..

Shloka 55

राजिकापूजनं शंभोश्शत्रोर्मृत्युकरं स्मृतम्॥ सार्षपानां तथा लक्षं पलैर्विशतिसंख्यया ॥ ५५॥

rājikāpūjanaṃ śaṃbhośśatrormṛtyukaraṃ smṛtam.. sārṣapānāṃ tathā lakṣaṃ palairviśatisaṃkhyayā .. 55..

Shloka 56

तेषां च पूजनादेव शत्रोर्मृत्युरुदाहृतः ॥ आढकीनां दलैश्चैव शोभयित्वार्चयेच्छिवम्॥ ५६॥

teṣāṃ ca pūjanādeva śatrormṛtyurudāhṛtaḥ .. āḍhakīnāṃ dalaiścaiva śobhayitvārcayecchivam.. 56..

Shloka 57

वृता गौश्च प्रदातव्या बलीवर्दस्तथैव च ॥ मरीचिसंभवा पूजा शत्रोर्नाशकरी स्मृता ॥ ५७ ॥

vṛtā gauśca pradātavyā balīvardastathaiva ca .. marīcisaṃbhavā pūjā śatrornāśakarī smṛtā .. 57 ..

Shloka 58

आढकीनां दलैश्चैव रंजयि त्वार्चयेच्छिवम् ॥ नानासुखकरी ह्येषा पूजा सर्वफलप्रदा ॥ ५८॥

āḍhakīnāṃ dalaiścaiva raṃjayi tvārcayecchivam .. nānāsukhakarī hyeṣā pūjā sarvaphalapradā .. 58..

Shloka 59

धान्यमानमिति प्रोक्तं मया ते मुनिसत्तम ॥ लक्षमानं तु पुष्पाणां शृणु प्रीत्या मुनीश्वर ॥ ५९॥

dhānyamānamiti proktaṃ mayā te munisattama .. lakṣamānaṃ tu puṣpāṇāṃ śṛṇu prītyā munīśvara .. 59..

Shloka 60

प्रस्थानां च तथा चैकं शंखपुष्पसमुद्भवम् ॥ प्रोक्तं व्यासेन लक्षं हि सूक्ष्ममानप्रदर्शिना ॥ 2.1.14.६०॥

prasthānāṃ ca tathā caikaṃ śaṃkhapuṣpasamudbhavam .. proktaṃ vyāsena lakṣaṃ hi sūkṣmamānapradarśinā .. 2.1.14.60..

Shloka 61

प्रस्थैरेकादशैर्जातिलक्षमानं प्रकीर्तितम् ॥ यूथिकायास्तथा मानं राजिकायास्तदर्द्धकम् ॥ ६१ ॥

prasthairekādaśairjātilakṣamānaṃ prakīrtitam .. yūthikāyāstathā mānaṃ rājikāyāstadarddhakam .. 61 ..

Shloka 62

प्रस्थैर्विंशतिकैश्चैव मल्लिकामान मुत्तमम् ॥ तिलपुष्पैस्तथा मानं प्रस्थान्न्यूनं तथैव च ॥ ६२॥

prasthairviṃśatikaiścaiva mallikāmāna muttamam .. tilapuṣpaistathā mānaṃ prasthānnyūnaṃ tathaiva ca .. 62..

Shloka 63

ततश्च द्विगुणं मानं करवीरभवे स्मृतम् ॥ निर्गुंडीकुसुमे मानं तथैव कथितं बुधैः ॥ ६३ ॥

tataśca dviguṇaṃ mānaṃ karavīrabhave smṛtam .. nirguṃḍīkusume mānaṃ tathaiva kathitaṃ budhaiḥ .. 63 ..

Shloka 64

कर्णिकारे तथा मानं शिरीषकुसुमे पुनः ॥ बंधुजीवे तथा मानं प्रस्थानं दशकेन च ॥ ६४॥

karṇikāre tathā mānaṃ śirīṣakusume punaḥ .. baṃdhujīve tathā mānaṃ prasthānaṃ daśakena ca .. 64..

Shloka 65

इत्याद्यैर्विविधै मानं दृष्ट्वा कुर्याच्छिवार्चनम् ॥ सर्वकामसमृध्यर्थं मुक्त्यर्थं कामनोज्झितः ॥ ६५ ॥

ityādyairvividhai mānaṃ dṛṣṭvā kuryācchivārcanam .. sarvakāmasamṛdhyarthaṃ muktyarthaṃ kāmanojjhitaḥ .. 65 ..

Shloka 66

अतः परं प्रवक्ष्यामि धारापूजाफलं महत् ॥ यस्य श्रवणमात्रेण कल्याणं जायते नृणाम् ॥ ६६ ॥

ataḥ paraṃ pravakṣyāmi dhārāpūjāphalaṃ mahat .. yasya śravaṇamātreṇa kalyāṇaṃ jāyate nṛṇām .. 66 ..

Shloka 67

विधानपूर्वकं पूजां कृत्वा भक्त्या शिवस्य वै ॥ पश्चाच्च जलधारा हि कर्तव्या भक्तितत्परैः ॥ ६७ ॥

vidhānapūrvakaṃ pūjāṃ kṛtvā bhaktyā śivasya vai .. paścācca jaladhārā hi kartavyā bhaktitatparaiḥ .. 67 ..

Shloka 68

ज्वरप्रलापशांत्यर्थं जल धारा शुभावहा ॥ शतरुद्रियमंत्रेण रुद्रस्यैकादशेन तु ॥ ६८ ॥

jvarapralāpaśāṃtyarthaṃ jala dhārā śubhāvahā .. śatarudriyamaṃtreṇa rudrasyaikādaśena tu .. 68 ..

Shloka 69

रुद्रजाप्येन वा तत्र सूक्तेन् पौरुषेण वा ॥ षडंगेनाथ वा तत्र महामृत्युंजयेन च ॥ ६९ ॥

rudrajāpyena vā tatra sūkten pauruṣeṇa vā .. ṣaḍaṃgenātha vā tatra mahāmṛtyuṃjayena ca .. 69 ..

Shloka 70

गायत्र्या वा नमोंतैश्च नामभिः प्रणवादिभिः ॥ मंत्रैवाथागमोक्तैश्च जलधारादिकं तथा ॥ 2.1.14.७०॥

gāyatryā vā namoṃtaiśca nāmabhiḥ praṇavādibhiḥ .. maṃtraivāthāgamoktaiśca jaladhārādikaṃ tathā .. 2.1.14.70..

Shloka 71

सुखसंतानवृद्ध्यर्थं धारापूजनमुत्तमम् ॥ नानाद्रव्यैः शुभैर्दिव्यैः प्रीत्या सद्भस्मधारिणा ॥ ७१ ॥

sukhasaṃtānavṛddhyarthaṃ dhārāpūjanamuttamam .. nānādravyaiḥ śubhairdivyaiḥ prītyā sadbhasmadhāriṇā .. 71 ..

Shloka 72

घृतधारा शिवे कार्या यावन्मंत्रसहस्रकम् ॥ तदा वंशस्य विस्तारो जायते नात्र संशयः ॥ ॥ ७२ ॥

ghṛtadhārā śive kāryā yāvanmaṃtrasahasrakam .. tadā vaṃśasya vistāro jāyate nātra saṃśayaḥ .. .. 72 ..

Shloka 73

एवं मदुक्तमंत्रेण कार्यं वै शिवपूजनम् ॥ ब्रह्मभोज्यं तथा प्रोक्तं प्राजापत्यं मुनीश्वरैः ॥ ७३ ॥

evaṃ maduktamaṃtreṇa kāryaṃ vai śivapūjanam .. brahmabhojyaṃ tathā proktaṃ prājāpatyaṃ munīśvaraiḥ .. 73 ..

Shloka 74

केवलं दुग्धधारा च तदा कार्या विशेषतः ॥ शर्करामिश्रिता तत्र यदा बुद्धिजडो भवेत् ॥ ७४ ॥

kevalaṃ dugdhadhārā ca tadā kāryā viśeṣataḥ .. śarkarāmiśritā tatra yadā buddhijaḍo bhavet .. 74 ..

Shloka 75

तस्या संजायते जीवसदृशी बुद्धिरुत्तमा ॥ यावन्मंत्रायुतं न स्यात्तावद्धाराप्रपूजनम् ॥ ७५ ॥

tasyā saṃjāyate jīvasadṛśī buddhiruttamā .. yāvanmaṃtrāyutaṃ na syāttāvaddhārāprapūjanam .. 75 ..

Shloka 76

यदा चोच्चाटनं देहे जायते कारणं विना ॥ यत्र कुत्रापि वा प्रेम दुःखं च परिवर्द्धितम् ॥ ७६ ॥

yadā coccāṭanaṃ dehe jāyate kāraṇaṃ vinā .. yatra kutrāpi vā prema duḥkhaṃ ca parivarddhitam .. 76 ..

Shloka 77

स्वगृहे कलहो नित्यं यदा चैव प्रजायते ॥ तद्धारायां कृतायां वै सर्वं दुःखं विलीयते ॥ ७७ ॥

svagṛhe kalaho nityaṃ yadā caiva prajāyate .. taddhārāyāṃ kṛtāyāṃ vai sarvaṃ duḥkhaṃ vilīyate .. 77 ..

Shloka 78

शत्रूणां तापनार्थं वै तैलधारा शिवोपरि ॥ कर्तव्या सुप्रयत्नेन कार्यसिद्धिर्धुवं भवेत् ॥ ७८ ॥

śatrūṇāṃ tāpanārthaṃ vai tailadhārā śivopari .. kartavyā suprayatnena kāryasiddhirdhuvaṃ bhavet .. 78 ..

Shloka 79

मासि तेनैव तैलेन भोगवृद्धिः प्रजायते ॥ सार्षपेनैव तैलेन शत्रुनाशो -भवेद्ध्रुवम् ॥ ७९ ॥

māsi tenaiva tailena bhogavṛddhiḥ prajāyate .. sārṣapenaiva tailena śatrunāśo -bhaveddhruvam .. 79 ..

Shloka 80

मधुना यक्षराजो वै गच्छेच्च शिवपूजनात ॥ धारा चेक्षुरसस्यापि सर्वानन्दकरी शिवे ॥ 2.1.14.८० ॥

madhunā yakṣarājo vai gacchecca śivapūjanāta .. dhārā cekṣurasasyāpi sarvānandakarī śive .. 2.1.14.80 ..

Shloka 81

धारा गंगाजलस्यैव भुक्तिमुक्तिफलप्रदा ॥ एतास्सर्वाश्च याः प्रोक्ता मृत्यंजयसमुद्भवाः ॥ ८१ ॥

dhārā gaṃgājalasyaiva bhuktimuktiphalapradā .. etāssarvāśca yāḥ proktā mṛtyaṃjayasamudbhavāḥ .. 81 ..

Shloka 82

तत्राऽयुतप्रमाणं हि कर्तव्यं तद्विधानतः ॥ कर्तव्यं ब्राह्मणानां च भोज्यं वै रुद्रसंख्यया ॥ ८२ ॥

tatrā'yutapramāṇaṃ hi kartavyaṃ tadvidhānataḥ .. kartavyaṃ brāhmaṇānāṃ ca bhojyaṃ vai rudrasaṃkhyayā .. 82 ..

Shloka 83

एतत्ते सर्वमाख्यातं यत्पृष्टोऽहं मुनीश्वर ॥ एतद्वै सफलं लोके सर्वकामहितावहम् ॥ ८३ ॥

etatte sarvamākhyātaṃ yatpṛṣṭo'haṃ munīśvara .. etadvai saphalaṃ loke sarvakāmahitāvaham .. 83 ..

Shloka 84

स्कंदोमासहितं शंभुं संपूज्य विधिना सह ॥ यत्फलं लभते भक्त्या तद्वदामि यथाश्रुतम् ॥ ८४ ॥

skaṃdomāsahitaṃ śaṃbhuṃ saṃpūjya vidhinā saha .. yatphalaṃ labhate bhaktyā tadvadāmi yathāśrutam .. 84 ..

Shloka 85

अत्र भुक्त्वाखिलं सौख्यं पुत्रपौत्रादिभिः शुभम् ॥ ततो याति महेशस्य लोकं सर्वसुखावहम् ॥ ८५॥ ।

atra bhuktvākhilaṃ saukhyaṃ putrapautrādibhiḥ śubham .. tato yāti maheśasya lokaṃ sarvasukhāvaham .. 85.. .

Shloka 86

सूर्यकोटिप्रतीकाशैर्विमानैः सर्वकामगैः ॥ रुद्रकन्यासमाकीर्णैर्गेयवाद्यसमन्वितैः ॥ ८६॥

sūryakoṭipratīkāśairvimānaiḥ sarvakāmagaiḥ .. rudrakanyāsamākīrṇairgeyavādyasamanvitaiḥ .. 86..

Shloka 87

क्रीडते शिवभूतश्च यावदाभूतसंप्लवम् ॥ ततो मोक्षमवाप्नोति विज्ञानं प्राप्य चाव्ययम् ॥ ८७ ॥

krīḍate śivabhūtaśca yāvadābhūtasaṃplavam .. tato mokṣamavāpnoti vijñānaṃ prāpya cāvyayam .. 87 ..

Shloka 88

इति श्रीशिवमहापुराणे प्रथम खंडे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां सृष्ट्युपाख्याने शिवपूजाविधानवर्णनो नाम चतुर्दशोऽध्यायः ॥ १४ ॥

iti śrīśivamahāpurāṇe prathama khaṃḍe dvitīyāyāṃ rudrasaṃhitāyāṃ sṛṣṭyupākhyāne śivapūjāvidhānavarṇano nāma caturdaśo'dhyāyaḥ .. 14 ..