| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

Shloka 1
।। सनत्कुमार उवाच ।।
एकदा वारिधिसुतो वृन्दापति रुदारधीः॥ सभार्य्यस्संस्थितो वीरोऽसुरैस्सर्वैः समन्वितः ॥ १॥

PADACHEDA

एकदा वारिधि-सुतः वृन्दापति रुदार-धीः॥ स भार्यः संस्थितः वीरः असुरैः सर्वैः समन्वितः ॥ १॥

TRANSLITERATION

ekadā vāridhi-sutaḥ vṛndāpati rudāra-dhīḥ.. sa bhāryaḥ saṃsthitaḥ vīraḥ asuraiḥ sarvaiḥ samanvitaḥ .. 1..
Shloka 2
तत्राजगाम सुप्रीतस्सुवर्चास्त्वथ भार्गवः॥ तेजः पुंजो मूर्त इव भासयन्सकला दिशः ॥ २॥

PADACHEDA

तत्र आजगाम सु प्रीतः सुवर्चाः तु अथ भार्गवः॥ तेजः पुंजः मूर्तः इव भासयन् सकलाः दिशः ॥ २॥

TRANSLITERATION

tatra ājagāma su prītaḥ suvarcāḥ tu atha bhārgavaḥ.. tejaḥ puṃjaḥ mūrtaḥ iva bhāsayan sakalāḥ diśaḥ .. 2..
Shloka 3
तं दृष्ट्वा गुरुमायान्तमसुरास्तेऽखिला द्रुतम् ॥ प्रणेमुः प्रीतमनसस्सिंधुपुत्रोऽपि सादरम्॥ ३॥

PADACHEDA

तम् दृष्ट्वा गुरुम् आयान्तम् असुराः ते अखिलाः द्रुतम् ॥ प्रणेमुः प्रीत-मनसः सिंधु-पुत्रः अपि स आदरम्॥ ३॥

TRANSLITERATION

tam dṛṣṭvā gurum āyāntam asurāḥ te akhilāḥ drutam .. praṇemuḥ prīta-manasaḥ siṃdhu-putraḥ api sa ādaram.. 3..
Shloka 4
दत्त्वाशीर्वचनं तेभ्यो भार्गवस्तेजसां निधिः ॥ निषसादासने रम्ये संतस्थुस्तेऽपि पूर्ववत् ॥ ४ ॥

PADACHEDA

दत्त्वा आशीर्वचनम् तेभ्यः भार्गवः तेजसाम् निधिः ॥ निषसाद आसने रम्ये संतस्थुः ते अपि पूर्ववत् ॥ ४ ॥

TRANSLITERATION

dattvā āśīrvacanam tebhyaḥ bhārgavaḥ tejasām nidhiḥ .. niṣasāda āsane ramye saṃtasthuḥ te api pūrvavat .. 4 ..
Shloka 5
अथ सिंध्वात्मजो वीरो दृष्ट्वा प्रीत्या निजां सभाम् ॥ जलंधरः प्रसन्नोऽभूदनष्टवरशासनः ॥ ५ ॥

PADACHEDA

अथ सिंधु-आत्मजः वीरः दृष्ट्वा प्रीत्या निजाम् सभाम् ॥ जलंधरः प्रसन्नः अभूत् अनष्ट-वर-शासनः ॥ ५ ॥

TRANSLITERATION

atha siṃdhu-ātmajaḥ vīraḥ dṛṣṭvā prītyā nijām sabhām .. jalaṃdharaḥ prasannaḥ abhūt anaṣṭa-vara-śāsanaḥ .. 5 ..
Shloka 6
तत्स्थितं छिन्नशिरसं दृष्ट्वा राहुं स दैत्यराट् ॥ पप्रच्छ भार्गवं शीघ्रमिदं सागरनन्दनः ॥ ६॥

PADACHEDA

तद्-स्थितम् छिन्न-शिरसम् दृष्ट्वा राहुम् स दैत्य-राज् ॥ पप्रच्छ भार्गवम् शीघ्रम् इदम् सागरनन्दनः ॥ ६॥

TRANSLITERATION

tad-sthitam chinna-śirasam dṛṣṭvā rāhum sa daitya-rāj .. papraccha bhārgavam śīghram idam sāgaranandanaḥ .. 6..
Shloka 7
जलंधर उवाच ।।
केनेदं विहितं राहोश्शिरच्छेदनकं प्रभो ॥ तद्ब्रूहि निखिलं वृत्तं यथावत्तत्त्वतो गुरो ॥ ७॥

PADACHEDA

केन इदम् विहितम् राहोः शिर-छेदनकम् प्रभो ॥ तत् ब्रूहि निखिलम् वृत्तम् यथावत् तत्त्वतः गुरो ॥ ७॥

TRANSLITERATION

kena idam vihitam rāhoḥ śira-chedanakam prabho .. tat brūhi nikhilam vṛttam yathāvat tattvataḥ guro .. 7..
Shloka 8
सनत्कुमार उवाच ।।
इत्याकर्ण्य वचस्तस्य सिन्धुपुत्रस्य भार्गवः ॥ स्मृत्वा शिवपदांभोजं प्रत्युवाच यथार्थवत् ॥ ८॥

PADACHEDA

इति आकर्ण्य वचः तस्य सिन्धुपुत्रस्य भार्गवः ॥ स्मृत्वा शिव-पद-अंभोजम् प्रत्युवाच यथार्थ-वत् ॥ ८॥

TRANSLITERATION

iti ākarṇya vacaḥ tasya sindhuputrasya bhārgavaḥ .. smṛtvā śiva-pada-aṃbhojam pratyuvāca yathārtha-vat .. 8..
Shloka 9
शुक्र उवाच।।
जलंधर महावीर सर्वासुरसहायक ॥ शृणु वृत्तांतमखिलं यथावत्कथयामि ते ॥ ९ ॥

PADACHEDA

जलंधर महा-वीर सर्व-असुर-सहायक ॥ शृणु वृत्तांतम् अखिलम् यथावत् कथयामि ते ॥ ९ ॥

TRANSLITERATION

jalaṃdhara mahā-vīra sarva-asura-sahāyaka .. śṛṇu vṛttāṃtam akhilam yathāvat kathayāmi te .. 9 ..
Shloka 10
पुराभवद्बलिर्वीरो विरोचनसुतो बली ॥ हिरण्यकशिपोश्चैव प्रपौत्रो धर्मवित्तमः ॥ 2.5.15.१०॥

PADACHEDA

पुरा भवत् बलिः वीरः विरोचन-सुतः बली ॥ हिरण्यकशिपोः च एव प्रपौत्रः धर्म-वित्तमः ॥ २।५।१५।१०॥

TRANSLITERATION

purā bhavat baliḥ vīraḥ virocana-sutaḥ balī .. hiraṇyakaśipoḥ ca eva prapautraḥ dharma-vittamaḥ .. 2.5.15.10..
Shloka 11
पराजितास्सुरास्तेन रमेशं शरणं ययुः ॥ सवासवास्स्ववृत्तांतमाचख्युः स्वार्थसाधकाः॥ ११॥

PADACHEDA

पराजिताः सुराः तेन रमेशम् शरणम् ययुः ॥ स वासवाः स्व-वृत्तांतम् आचख्युः स्व-अर्थ-साधकाः॥ ११॥

TRANSLITERATION

parājitāḥ surāḥ tena rameśam śaraṇam yayuḥ .. sa vāsavāḥ sva-vṛttāṃtam ācakhyuḥ sva-artha-sādhakāḥ.. 11..
Shloka 12
तदाज्ञया सुरैः सार्द्धं चक्रुस्संधिमथो सुराः ॥ स्वकार्यसिद्धये तातच्छलकर्मविचक्षणाः ॥ १२ ॥

PADACHEDA

तद्-आज्ञया सुरैः सार्द्धम् चक्रुः संधिम् अथो सुराः ॥ स्व-कार्य-सिद्धये तात-छल-कर्म-विचक्षणाः ॥ १२ ॥

TRANSLITERATION

tad-ājñayā suraiḥ sārddham cakruḥ saṃdhim atho surāḥ .. sva-kārya-siddhaye tāta-chala-karma-vicakṣaṇāḥ .. 12 ..
Shloka 13
अथामृतार्थे सिंधोश्च मंथनं चक्रुरादरात् ॥ विष्णोस्सहायिनस्ते हि सुरास्सर्वेऽसुरैस्सह॥ १३॥

PADACHEDA

अथ अमृत-अर्थे सिंधोः च मंथनम् चक्रुः आदरात् ॥ विष्णोः सहायिनः ते हि सुराः सर्वे असुरैः सह॥ १३॥

TRANSLITERATION

atha amṛta-arthe siṃdhoḥ ca maṃthanam cakruḥ ādarāt .. viṣṇoḥ sahāyinaḥ te hi surāḥ sarve asuraiḥ saha.. 13..
Shloka 14
ततो रत्नोपहरणमकार्षुर्दैत्यशत्रवः ॥ जगृहुर्यत्नतो देवाः पपुरप्यमृतं छलात् ॥ १४॥

PADACHEDA

ततस् रत्न-उपहरणम् अकार्षुः दैत्य-शत्रवः ॥ जगृहुः यत्नतः देवाः पपुः अपि अमृतम् छलात् ॥ १४॥

TRANSLITERATION

tatas ratna-upaharaṇam akārṣuḥ daitya-śatravaḥ .. jagṛhuḥ yatnataḥ devāḥ papuḥ api amṛtam chalāt .. 14..
Shloka 15
ततः पराभवं चक्रुरसुराणां सहायतः ॥ विष्णोस्सुरास्सचक्रास्तेऽमृतापानाद्बलान्विताः ॥ १५॥

PADACHEDA

ततस् पराभवम् चक्रुः असुराणाम् सहायतः ॥ विष्णोः सुराः स चक्राः ते अमृत-अपानात् बल-अन्विताः ॥ १५॥

TRANSLITERATION

tatas parābhavam cakruḥ asurāṇām sahāyataḥ .. viṣṇoḥ surāḥ sa cakrāḥ te amṛta-apānāt bala-anvitāḥ .. 15..
Shloka 16
शिरश्छेदं चकारासौ पिबतश्चामृतं हरिः ॥ राहोर्देवसभां हि पक्षपाती हरेस्सदा ॥ १६ ॥

PADACHEDA

शिरः-छेदम् चकार असौ पिबतः च अमृतम् हरिः ॥ राहोः देव-सभाम् हि पक्षपाती हरेः सदा ॥ १६ ॥

TRANSLITERATION

śiraḥ-chedam cakāra asau pibataḥ ca amṛtam hariḥ .. rāhoḥ deva-sabhām hi pakṣapātī hareḥ sadā .. 16 ..
Shloka 17
सनत्कुम्रार उवाच ।।
एवं कविस्तस्य शिरश्छेदं राहोश्शशंस च ॥ अमृतार्थे समुद्रस्य मंथनं देवकारितम् ॥ १७ ॥

PADACHEDA

एवम् कविः तस्य शिरः-छेदम् राहोः शशंस च ॥ अमृत-अर्थे समुद्रस्य मंथनम् देव-कारितम् ॥ १७ ॥

TRANSLITERATION

evam kaviḥ tasya śiraḥ-chedam rāhoḥ śaśaṃsa ca .. amṛta-arthe samudrasya maṃthanam deva-kāritam .. 17 ..
Shloka 18
रत्नोपहरणं चैव दैत्यानां च पराभवम् ॥ देवैरमृतपानं च कृतं सर्वं च विस्तरात् ॥ १८॥

PADACHEDA

रत्न-उपहरणम् च एव दैत्यानाम् च पराभवम् ॥ देवैः अमृत-पानम् च कृतम् सर्वम् च विस्तरात् ॥ १८॥

TRANSLITERATION

ratna-upaharaṇam ca eva daityānām ca parābhavam .. devaiḥ amṛta-pānam ca kṛtam sarvam ca vistarāt .. 18..
Shloka 19
तदाकर्ण्य महावीरोम्बुधिबालः प्रतापवान् ॥ चुक्रोध क्रोधरक्ताक्षस्स्वपितुर्मंथनं तदा ॥ १९॥

PADACHEDA

तत् आकर्ण्य महा-वीर-उम्बुधि-बालः प्रतापवान् ॥ चुक्रोध क्रोध-रक्त-अक्षः स्व-पितुः मंथनम् तदा ॥ १९॥

TRANSLITERATION

tat ākarṇya mahā-vīra-umbudhi-bālaḥ pratāpavān .. cukrodha krodha-rakta-akṣaḥ sva-pituḥ maṃthanam tadā .. 19..
Shloka 20
अथ दूतं समाहूय घस्मराभिधमुत्तमम् ॥ सर्वं शशंस चरितं यदाह गुरुरात्मवान् ॥ 2.5.15.२० ॥

PADACHEDA

अथ दूतम् समाहूय घस्मर-अभिधम् उत्तमम् ॥ सर्वम् शशंस चरितम् यत् आह गुरुः आत्मवान् ॥ २।५।१५।२० ॥

TRANSLITERATION

atha dūtam samāhūya ghasmara-abhidham uttamam .. sarvam śaśaṃsa caritam yat āha guruḥ ātmavān .. 2.5.15.20 ..
Shloka 21
अथ तं प्रेषयामास स्वदूतं शक्रसन्निधौ॥ संमान्य बहुशः प्रीत्याऽभयं दत्त्वा विशारदम् ॥ २१॥

PADACHEDA

अथ तम् प्रेषयामास स्व-दूतम् शक्र-सन्निधौ॥ संमान्य बहुशस् प्रीत्या अभयम् दत्त्वा विशारदम् ॥ २१॥

TRANSLITERATION

atha tam preṣayāmāsa sva-dūtam śakra-sannidhau.. saṃmānya bahuśas prītyā abhayam dattvā viśāradam .. 21..
Shloka 22
दूतस्त्रिविष्टपं तस्य जगामारमलं सुधीः ॥ घस्मरोंऽबुधिबालस्य सर्वदेवसमन्वितम् ॥ २२॥

PADACHEDA

दूतः त्रिविष्टपम् तस्य जगाम आरमलम् सुधीः ॥ सर्व-देव-समन्वितम् ॥ २२॥

TRANSLITERATION

dūtaḥ triviṣṭapam tasya jagāma āramalam sudhīḥ .. sarva-deva-samanvitam .. 22..
Shloka 23
तत्र गत्वा स दूतस्तु सुधर्मां प्राप्य सत्वरम् ॥ गर्वादखर्वमौलिर्हि देवेन्द्रं वाक्यमब्रवीत् ॥ २३ ॥

PADACHEDA

तत्र गत्वा स दूतः तु सुधर्माम् प्राप्य स त्वरम् ॥ गर्वात् अखर्व-मौलिः हि देव-इन्द्रम् वाक्यम् अब्रवीत् ॥ २३ ॥

TRANSLITERATION

tatra gatvā sa dūtaḥ tu sudharmām prāpya sa tvaram .. garvāt akharva-mauliḥ hi deva-indram vākyam abravīt .. 23 ..
Shloka 24
घस्मर उवाच ।।
जलंधरोऽब्धि तनयस्सर्वदैत्यजनेश्वरः ॥ सुप्रतापी महावीरस्स्वयं कविसहायवान् ॥ २४ ॥

PADACHEDA

जलंधरः अब्धि तनयः सर्व-दैत्य-जनेश्वरः ॥ सु प्रतापी महा-वीरः स्वयम् कवि-सहायवान् ॥ २४ ॥

TRANSLITERATION

jalaṃdharaḥ abdhi tanayaḥ sarva-daitya-janeśvaraḥ .. su pratāpī mahā-vīraḥ svayam kavi-sahāyavān .. 24 ..
Shloka 25
दूतोऽहं तस्य वीरस्य घस्मराख्यो न घस्मरः ॥ प्रेषितस्तेन वीरेण त्वत्सकाशमिहागतः ॥ २५॥

PADACHEDA

दूतः अहम् तस्य वीरस्य घस्मर-आख्यः न घस्मरः ॥ प्रेषितः तेन वीरेण त्वद्-सकाशम् इह आगतः ॥ २५॥

TRANSLITERATION

dūtaḥ aham tasya vīrasya ghasmara-ākhyaḥ na ghasmaraḥ .. preṣitaḥ tena vīreṇa tvad-sakāśam iha āgataḥ .. 25..
Shloka 26
अव्याहताज्ञस्वर्वत्र जलंधर उदग्रधीः ॥ निर्जिताखिलदैत्यारिस्स यदाह शृणुष्व तत् ॥ २६ ॥

PADACHEDA

अव्याहत-आज्ञ-स्वर् वत्र जलंधरः उदग्र-धीः ॥ निर्जित-अखिल-दैत्य-अरिः स यत् आह शृणुष्व तत् ॥ २६ ॥

TRANSLITERATION

avyāhata-ājña-svar vatra jalaṃdharaḥ udagra-dhīḥ .. nirjita-akhila-daitya-ariḥ sa yat āha śṛṇuṣva tat .. 26 ..
Shloka 27
जलंधर उवाच ।।
कस्मात्त्वया मम पिता मथितस्सागरोऽद्रिणा ॥ नीतानि सर्वरत्नानि पितुर्मे देवताधम ॥ २७ ॥

PADACHEDA

कस्मात् त्वया मम पिता मथितः सागरः अद्रिणा ॥ नीतानि सर्व-रत्नानि पितुः मे देवता-अधम ॥ २७ ॥

TRANSLITERATION

kasmāt tvayā mama pitā mathitaḥ sāgaraḥ adriṇā .. nītāni sarva-ratnāni pituḥ me devatā-adhama .. 27 ..
Shloka 28
उचितं न कृतं तेऽद्य तानि शीघ्रं प्रयच्छ मे ॥ ममायाहि विचार्येत्थं शरणं दैवतैस्सह ॥ २८ ॥

PADACHEDA

उचितम् न कृतम् ते अद्य तानि शीघ्रम् प्रयच्छ मे ॥ मम आयाहि विचार्य इत्थम् शरणम् दैवतैः सह ॥ २८ ॥

TRANSLITERATION

ucitam na kṛtam te adya tāni śīghram prayaccha me .. mama āyāhi vicārya ittham śaraṇam daivataiḥ saha .. 28 ..
Shloka 29
अन्यथा ते भयं भूरि भविष्यति सुराधम ॥ राज्यविध्वंसनं चैव सत्यमेतद्ब्रवीम्यहम् ॥ २९॥

PADACHEDA

अन्यथा ते भयम् भूरि भविष्यति सुरा-अधम ॥ राज्य-विध्वंसनम् च एव सत्यम् एतत् ब्रवीमि अहम् ॥ २९॥

TRANSLITERATION

anyathā te bhayam bhūri bhaviṣyati surā-adhama .. rājya-vidhvaṃsanam ca eva satyam etat bravīmi aham .. 29..
Shloka 30
सनत्कुमार उवाच ।।
इति दूतवचः श्रुत्वा विस्मितस्त्रिदशाधिपः ॥ उवाच तं स्मरन्निन्द्रो भयरोषसमन्वितः ॥ 2.5.15.३० ॥

PADACHEDA

इति दूत-वचः श्रुत्वा विस्मितः त्रिदशाधिपः ॥ उवाच तम् स्मरन् इन्द्रः भय-रोष-समन्वितः ॥ २।५।१५।३० ॥

TRANSLITERATION

iti dūta-vacaḥ śrutvā vismitaḥ tridaśādhipaḥ .. uvāca tam smaran indraḥ bhaya-roṣa-samanvitaḥ .. 2.5.15.30 ..
Shloka 31
अद्रयो मद्भयात्त्रस्तास्स्वकुक्षिस्था यतः कृताः ॥ अन्येऽपि मद्द्विषस्तेन रक्षिता दितिजाः पुरा ॥ ३१॥

PADACHEDA

अद्रयः मद्-भयात् त्रस्ताः स्व-कुक्षि-स्थाः यतस् कृताः ॥ अन्ये अपि मद्-द्विषः तेन रक्षिताः दितिजाः पुरा ॥ ३१॥

TRANSLITERATION

adrayaḥ mad-bhayāt trastāḥ sva-kukṣi-sthāḥ yatas kṛtāḥ .. anye api mad-dviṣaḥ tena rakṣitāḥ ditijāḥ purā .. 31..
Shloka 32
तस्मात्तद्रत्नजातं तु मया सर्वं हृतं किल ॥ न तिष्ठति मम द्रोही सुखं सत्यं ब्रवीम्यहम् ॥ ३२॥

PADACHEDA

तस्मात् तत् रत्न-जातम् तु मया सर्वम् हृतम् किल ॥ न तिष्ठति मम द्रोही सुखम् सत्यम् ब्रवीमि अहम् ॥ ३२॥

TRANSLITERATION

tasmāt tat ratna-jātam tu mayā sarvam hṛtam kila .. na tiṣṭhati mama drohī sukham satyam bravīmi aham .. 32..
Shloka 33
शंखोप्येव पुरा दैत्यो मां द्विषन्सागरात्मजः ॥ अभवन्मूढचित्तस्तु साधुसंगात्समुज्झित॥ ३३॥

PADACHEDA

शंखः उप्य एव पुरा दैत्यः माम् द्विषन् सागरात्मजः ॥ अभवत् मूढ-चित्तः तु साधु-संगात् समुज्झित॥ ३३॥

TRANSLITERATION

śaṃkhaḥ upya eva purā daityaḥ mām dviṣan sāgarātmajaḥ .. abhavat mūḍha-cittaḥ tu sādhu-saṃgāt samujjhita.. 33..
Shloka 34
ममानुजेन हरिणा निहतस्य हि पापधीः ॥ हिंसकस्साधुसंधस्य पापिष्ठस्सागरोदरे ॥ ३४॥

PADACHEDA

मम अनुजेन हरिणा निहतस्य हि पाप-धीः ॥ हिंसकः साधु-संधस्य पापिष्ठः सागर-उदरे ॥ ३४॥

TRANSLITERATION

mama anujena hariṇā nihatasya hi pāpa-dhīḥ .. hiṃsakaḥ sādhu-saṃdhasya pāpiṣṭhaḥ sāgara-udare .. 34..
Shloka 35
तद्गच्छ दूत शीघ्रं त्वं कथयस्वास्य तत्त्वतः ॥ अब्धिपुत्रस्य सर्वं हि सिंधोर्मंथनकारणम् ॥ ३५॥

PADACHEDA

तत् गच्छ दूत शीघ्रम् त्वम् कथयस्व अस्य तत्त्वतः ॥ अब्धिपुत्रस्य सर्वम् हि सिंधोः मंथन-कारणम् ॥ ३५॥

TRANSLITERATION

tat gaccha dūta śīghram tvam kathayasva asya tattvataḥ .. abdhiputrasya sarvam hi siṃdhoḥ maṃthana-kāraṇam .. 35..
Shloka 36
सनत्कुमार उवाच ।।
इत्थं विसर्जितो दूतो घस्मराख्यस्सुबुद्धिमान् ॥ तदेन्द्रेणागमत्तूर्ण्णं यत्र वीरो जलंधरः ॥ ३६॥

PADACHEDA

इत्थम् विसर्जितः दूतः घस्मर-आख्यः सु बुद्धिमान् ॥ तदा इन्द्रेण अगमत् तूर्ण्णम् यत्र वीरः जलंधरः ॥ ३६॥

TRANSLITERATION

ittham visarjitaḥ dūtaḥ ghasmara-ākhyaḥ su buddhimān .. tadā indreṇa agamat tūrṇṇam yatra vīraḥ jalaṃdharaḥ .. 36..
Shloka 37
तदिदं वचनं दैत्यराजो हि तेन धीमता ॥ कथितो निखिलं शक्रप्रोक्तं दूतेन वै तदा ॥ ३७॥

PADACHEDA

तत् इदम् वचनम् दैत्य-राजः हि तेन धीमता ॥ कथितः निखिलम् शक्र-प्रोक्तम् दूतेन वै तदा ॥ ३७॥

TRANSLITERATION

tat idam vacanam daitya-rājaḥ hi tena dhīmatā .. kathitaḥ nikhilam śakra-proktam dūtena vai tadā .. 37..
Shloka 38
तन्निशम्य ततो दैत्यो रोषात्प्रस्फुरिताधरः ॥ उद्योगमकरोत्तूर्णं सर्वदेवजिगीषया ॥ ३८॥

PADACHEDA

तत् निशम्य ततस् दैत्यः रोषात् प्रस्फुरित-अधरः ॥ उद्योगम् अकरोत् तूर्णम् सर्व-देव-जिगीषया ॥ ३८॥

TRANSLITERATION

tat niśamya tatas daityaḥ roṣāt prasphurita-adharaḥ .. udyogam akarot tūrṇam sarva-deva-jigīṣayā .. 38..
Shloka 39
तदोद्योगेऽसुरेन्द्रस्य दिग्भ्यः पातालतस्तथा ॥ दितिजाः प्रत्यपद्यंत कोटिशःकोटिशस्तथा ॥ ३९॥

PADACHEDA

तदा उद्योगे असुर-इन्द्रस्य दिग्भ्यः पातालतः तथा ॥ दितिजाः प्रत्यपद्यन्त कोटिशस् कोटिशस् तथा ॥ ३९॥

TRANSLITERATION

tadā udyoge asura-indrasya digbhyaḥ pātālataḥ tathā .. ditijāḥ pratyapadyanta koṭiśas koṭiśas tathā .. 39..
Shloka 40
अथ शुंभनिशुंभाद्यै बलाधिपतिकोटिभिः ॥ निर्जगाम महावीरः सिन्धुपुत्रः प्रतापवान् ॥ 2.5.15.४०॥

PADACHEDA

अथ शुंभ-निशुंभ-आद्यैः बल-अधिपति-कोटिभिः ॥ निर्जगाम महा-वीरः सिन्धु-पुत्रः प्रतापवान् ॥ २।५।१५।४०॥

TRANSLITERATION

atha śuṃbha-niśuṃbha-ādyaiḥ bala-adhipati-koṭibhiḥ .. nirjagāma mahā-vīraḥ sindhu-putraḥ pratāpavān .. 2.5.15.40..
Shloka 41
प्राप त्रिविष्टपं सद्यः सर्वसैन्यसमावृतः ॥ दध्मौ शंखं जलधिजो नेदुर्वीराश्च सर्वतः ॥ ४१॥

PADACHEDA

प्राप त्रिविष्टपम् सद्यस् सर्व-सैन्य-समावृतः ॥ दध्मौ शंखम् जलधिजः नेदुः वीराः च सर्वतस् ॥ ४१॥

TRANSLITERATION

prāpa triviṣṭapam sadyas sarva-sainya-samāvṛtaḥ .. dadhmau śaṃkham jaladhijaḥ neduḥ vīrāḥ ca sarvatas .. 41..
Shloka 42
गत्वा त्रिविष्टपं दैत्यो नन्दनाधिष्ठितोऽभवत् ॥ सर्व सैन्यं समावृत्य कुर्वाणः सिंहवद्रवम् ॥ ४२॥

PADACHEDA

गत्वा त्रिविष्टपम् दैत्यः नन्दन-अधिष्ठितः अभवत् ॥ सर्व-सैन्यम् समावृत्य कुर्वाणः सिंह-वत् रवम् ॥ ४२॥

TRANSLITERATION

gatvā triviṣṭapam daityaḥ nandana-adhiṣṭhitaḥ abhavat .. sarva-sainyam samāvṛtya kurvāṇaḥ siṃha-vat ravam .. 42..
Shloka 43
पुरमावृत्य तिष्ठत्तद्दृष्ट्वा सैन्यबलं महत्॥ निर्ययुस्त्वमरावत्या देवा युद्धाय दंशिताः ॥ ॥ ४३॥

PADACHEDA

पुरम् आवृत्य तिष्ठत् तत् दृष्ट्वा सैन्य-बलम् महत्॥ निर्ययुः तु अमरावत्याः देवाः युद्धाय दंशिताः ॥ ॥ ४३॥

TRANSLITERATION

puram āvṛtya tiṣṭhat tat dṛṣṭvā sainya-balam mahat.. niryayuḥ tu amarāvatyāḥ devāḥ yuddhāya daṃśitāḥ .. .. 43..
Shloka 44
ततस्समभवद्युद्धं देवदानवसेनयोः ॥ मुसलैः परिघैर्बाणैर्गदापरशुशक्तिभिः ॥ ४४॥

PADACHEDA

ततस् समभवत् युद्धम् देव-दानव-सेनयोः ॥ मुसलैः परिघैः बाणैः गदा-परशु-शक्तिभिः ॥ ४४॥

TRANSLITERATION

tatas samabhavat yuddham deva-dānava-senayoḥ .. musalaiḥ parighaiḥ bāṇaiḥ gadā-paraśu-śaktibhiḥ .. 44..
Shloka 45
तेऽन्योन्यं समधावेतां जघ्नतुश्च परस्परम् ॥ क्षणेनाभवतां सेने रुधिरौघपरिप्लुते ॥ ४५ ॥

PADACHEDA

ते अन्योन्यम् समधावेताम् जघ्नतुः च परस्परम् ॥ क्षणेन अभवताम् सेने रुधिर-ओघ-परिप्लुते ॥ ४५ ॥

TRANSLITERATION

te anyonyam samadhāvetām jaghnatuḥ ca parasparam .. kṣaṇena abhavatām sene rudhira-ogha-pariplute .. 45 ..
Shloka 46
पतितैः पात्यमानैश्च गजाश्वरथपत्तिभिः ॥ व्यराजत रणे भूमिस्संध्याभ्रपटलैरिव ॥ ४६ ॥

PADACHEDA

पतितैः पात्यमानैः च गज-अश्व-रथ-पत्तिभिः ॥ व्यराजत रणे भूमिः संध्या-अभ्र-पटलैः इव ॥ ४६ ॥

TRANSLITERATION

patitaiḥ pātyamānaiḥ ca gaja-aśva-ratha-pattibhiḥ .. vyarājata raṇe bhūmiḥ saṃdhyā-abhra-paṭalaiḥ iva .. 46 ..
Shloka 47
तत्र युद्धे मृतान्दैत्यान्भार्गवस्तानजीवयत् ॥ विद्ययामृतजीविन्या मंत्रितैस्तोयबिन्दुभिः ॥ ४७ ॥

PADACHEDA

तत्र युद्धे मृतान् दैत्यान् भार्गवः तान् अजीवयत् ॥ विद्यया अमृत-जीविन्या मंत्रितैः तोय-बिन्दुभिः ॥ ४७ ॥

TRANSLITERATION

tatra yuddhe mṛtān daityān bhārgavaḥ tān ajīvayat .. vidyayā amṛta-jīvinyā maṃtritaiḥ toya-bindubhiḥ .. 47 ..
Shloka 48
देवानपि तथा युद्धे तत्राजीवयदंगिराः ॥ दिव्यौषधैस्समानीय द्रोणाद्रेस्स पुनःपुनः ॥ ४८ ॥

PADACHEDA

देवान् अपि तथा युद्धे तत्र अजीवयत् अंगिराः ॥ दिव्यौषधैः समानीय द्रोण-अद्रेः स पुनर् पुनर् ॥ ४८ ॥

TRANSLITERATION

devān api tathā yuddhe tatra ajīvayat aṃgirāḥ .. divyauṣadhaiḥ samānīya droṇa-adreḥ sa punar punar .. 48 ..
Shloka 49
दृष्टवान्स तथा युद्धे पुनरेव समुत्थितान् ॥ जलंधरः क्रोधवशो भार्गवं वाक्यमब्रवीत् ॥ ४९॥

PADACHEDA

दृष्टवान् स तथा युद्धे पुनर् एव समुत्थितान् ॥ जलंधरः क्रोध-वशः भार्गवम् वाक्यम् अब्रवीत् ॥ ४९॥

TRANSLITERATION

dṛṣṭavān sa tathā yuddhe punar eva samutthitān .. jalaṃdharaḥ krodha-vaśaḥ bhārgavam vākyam abravīt .. 49..
Shloka 50
जलंधर उवाच ।।
मया देवा हता युद्धे उत्तिष्ठंति कथं पुनः ॥ ततः संजीविनी विद्या नैवान्यत्रेति वै श्रुता ॥ 2.5.15.५० ॥

PADACHEDA

मया देवाः हताः युद्धे उत्तिष्ठंति कथम् पुनर् ॥ ततस् संजीविनी विद्या न एव अन्यत्र इति वै श्रुता ॥ २।५।१५।५० ॥

TRANSLITERATION

mayā devāḥ hatāḥ yuddhe uttiṣṭhaṃti katham punar .. tatas saṃjīvinī vidyā na eva anyatra iti vai śrutā .. 2.5.15.50 ..
Shloka 51
सनत्कुमार उवाच।।
इत्याकर्ण्य वचस्तस्य सिन्धुपुत्रस्य भार्गवः ॥ प्रत्युवाच प्रसन्नात्मा गुरुश्शुक्रो जलंधरम् ॥ ५१ ॥

PADACHEDA

इति आकर्ण्य वचः तस्य सिन्धुपुत्रस्य भार्गवः ॥ प्रत्युवाच प्रसन्न-आत्मा गुरुः शुक्रः जलंधरम् ॥ ५१ ॥

TRANSLITERATION

iti ākarṇya vacaḥ tasya sindhuputrasya bhārgavaḥ .. pratyuvāca prasanna-ātmā guruḥ śukraḥ jalaṃdharam .. 51 ..
Shloka 52
शुक्र उवाच ।।
दिव्यौषधीस्समानीय द्रोणाद्रेरंगिरास्सुरान् ॥ जीवयत्येष वै तात सत्यं जानीहि मे वचः ॥ ५२ ॥

PADACHEDA

दिव्य-ओषधीः समानीय द्रोण-अद्रेः अंगिराः सुरान् ॥ जीवयति एष वै तात सत्यम् जानीहि मे वचः ॥ ५२ ॥

TRANSLITERATION

divya-oṣadhīḥ samānīya droṇa-adreḥ aṃgirāḥ surān .. jīvayati eṣa vai tāta satyam jānīhi me vacaḥ .. 52 ..
Shloka 53
जयमिच्छसि चेत्तात शृणु मे वचनं शुभम् ॥ ततः सोऽरं भुजाभ्यां त्वं द्रोणमब्धावुपाहर ॥ ५३ ॥

PADACHEDA

जयम् इच्छसि चेद् तात शृणु मे वचनम् शुभम् ॥ ततस् सः अरम् भुजाभ्याम् त्वम् द्रोणम् अब्धौ उपाहर ॥ ५३ ॥

TRANSLITERATION

jayam icchasi ced tāta śṛṇu me vacanam śubham .. tatas saḥ aram bhujābhyām tvam droṇam abdhau upāhara .. 53 ..
Shloka 54
।।सनत्कुमार उवाच ।।
इत्युक्तस्स तु दैत्येन्द्रो गुरुणा भार्गवेण ह ॥ द्रुतं जगाम यत्रासावास्ते चैवाद्रिराट् च सः ॥ ५४॥

PADACHEDA

इति उक्तः स तु दैत्य-इन्द्रः गुरुणा भार्गवेण ह ॥ द्रुतम् जगाम यत्र असौ आस्ते च एव अद्रिराज् च सः ॥ ५४॥

TRANSLITERATION

iti uktaḥ sa tu daitya-indraḥ guruṇā bhārgaveṇa ha .. drutam jagāma yatra asau āste ca eva adrirāj ca saḥ .. 54..
Shloka 55
भुजाभ्यां तरसा दैत्यो नीत्वा द्रोणं च तं तदा॥ प्राक्षिपत्सागरे तूर्णं चित्रं न हरतेजसि ॥ ५५॥

PADACHEDA

भुजाभ्याम् तरसा दैत्यः नीत्वा द्रोणम् च तम् तदा॥ प्राक्षिपत् सागरे तूर्णम् चित्रम् न हर-तेजसि ॥ ५५॥

TRANSLITERATION

bhujābhyām tarasā daityaḥ nītvā droṇam ca tam tadā.. prākṣipat sāgare tūrṇam citram na hara-tejasi .. 55..
Shloka 56
पुनरायान्महावीरस्सिन्धुपुत्रो महाहवम्॥ जघानास्त्रैश्च विविधैस्सुरान्कृत्वा बलं महत् ॥ ५६ ॥

PADACHEDA

पुनर् आयात् महा-वीरः सिन्धुपुत्रः महा-आहवम्॥ जघान अस्त्रैः च विविधैः सुरान् कृत्वा बलम् महत् ॥ ५६ ॥

TRANSLITERATION

punar āyāt mahā-vīraḥ sindhuputraḥ mahā-āhavam.. jaghāna astraiḥ ca vividhaiḥ surān kṛtvā balam mahat .. 56 ..
Shloka 57
अथ देवान्हतान्दृष्ट्वा द्रोणाद्रिमगमद्गुरुः ॥ तावत्तत्र गिरीद्रं तं न ददर्श सुरार्चितः ॥ ५७ ॥

PADACHEDA

अथ देवान् हतान् दृष्ट्वा द्रोण-अद्रिम् अगमत् गुरुः ॥ तावत् तत्र गिरीद्रम् तम् न ददर्श सुर-अर्चितः ॥ ५७ ॥

TRANSLITERATION

atha devān hatān dṛṣṭvā droṇa-adrim agamat guruḥ .. tāvat tatra girīdram tam na dadarśa sura-arcitaḥ .. 57 ..
Shloka 58
ज्ञात्वा दैत्यहृतं द्रोणं धिषणो भयविह्वलः ॥ आगत्य देवान्प्रोवाच जीवो व्याकुलमानसः ॥ ५८॥

PADACHEDA

ज्ञात्वा दैत्य-हृतम् द्रोणम् धिषणः भय-विह्वलः ॥ आगत्य देवान् प्रोवाच जीवः व्याकुल-मानसः ॥ ५८॥

TRANSLITERATION

jñātvā daitya-hṛtam droṇam dhiṣaṇaḥ bhaya-vihvalaḥ .. āgatya devān provāca jīvaḥ vyākula-mānasaḥ .. 58..
Shloka 59
गुरुरुवाच ।।
पलायध्वं सुरास्सर्वे द्रोणो नास्ति गिरिर्महान् ॥ ध्रुवं ध्वस्तश्च दैत्येन पाथोधितनयेन हि॥ ५९॥

PADACHEDA

पलायध्वम् सुराः सर्वे द्रोणः न अस्ति गिरिः महान् ॥ ध्रुवम् ध्वस्तः च दैत्येन पाथोधि-तनयेन हि॥ ५९॥

TRANSLITERATION

palāyadhvam surāḥ sarve droṇaḥ na asti giriḥ mahān .. dhruvam dhvastaḥ ca daityena pāthodhi-tanayena hi.. 59..
Shloka 60
जलंधरो महादैत्यो नायं जेतुं क्षमो यतः ॥ रुद्रांशसंभवो ह्येष सर्वामरविमर्दनः ॥ 2.5.15.६० ॥

PADACHEDA

जलंधरः महा-दैत्यः न अयम् जेतुम् क्षमः यतस् ॥ रुद्र-अंश-संभवः हि एष सर्व-अमर-विमर्दनः ॥ २।५।१५।६० ॥

TRANSLITERATION

jalaṃdharaḥ mahā-daityaḥ na ayam jetum kṣamaḥ yatas .. rudra-aṃśa-saṃbhavaḥ hi eṣa sarva-amara-vimardanaḥ .. 2.5.15.60 ..
Shloka 61
मया ज्ञातः प्रभावोऽस्य यथोत्पन्नः स्वयं सुराः ॥ शिवापमानकृच्छक्रचेष्टितं स्मरताखिलम् ॥ ६१॥

PADACHEDA

मया ज्ञातः प्रभावः अस्य यथा उत्पन्नः स्वयम् सुराः ॥ शिव-अपमान-कृत् शक्र-चेष्टितम् स्मरता अखिलम् ॥ ६१॥

TRANSLITERATION

mayā jñātaḥ prabhāvaḥ asya yathā utpannaḥ svayam surāḥ .. śiva-apamāna-kṛt śakra-ceṣṭitam smaratā akhilam .. 61..
Shloka 62
सनत्कुमार उवाच ।।
श्रुत्वा तद्वचनं देवास्सुराचार्यप्रकीर्तितम्॥ जयाशां त्यक्तवंतस्ते भयविह्वलितास्तथा ॥ ६२॥

PADACHEDA

श्रुत्वा तद्-वचनम् देवाः सुर-आचार्य-प्रकीर्तितम्॥ जय-आशाम् त्यक्तवंतः ते भय-विह्वलिताः तथा ॥ ६२॥

TRANSLITERATION

śrutvā tad-vacanam devāḥ sura-ācārya-prakīrtitam.. jaya-āśām tyaktavaṃtaḥ te bhaya-vihvalitāḥ tathā .. 62..
Shloka 63
दैत्यराजेन तेनातिहन्यमानास्समंततः ॥ धैर्यं त्यक्त्वा पलायंत दिशो दश सवासवाः ॥ ६३ ॥

PADACHEDA

दैत्य-राजेन तेन अतिहन्यमानाः समंततः ॥ धैर्यम् त्यक्त्वा पलायंत दिशः दश स वासवाः ॥ ६३ ॥

TRANSLITERATION

daitya-rājena tena atihanyamānāḥ samaṃtataḥ .. dhairyam tyaktvā palāyaṃta diśaḥ daśa sa vāsavāḥ .. 63 ..
Shloka 64
देवान्विद्रावितान्दृष्ट्वा दैत्यस्सागरनंदनः ॥ शंखभेरी जयरवैः प्रविवेशामरावतीम्॥ ६४॥

PADACHEDA

देवान् विद्रावितान् दृष्ट्वा दैत्यः सागर-नन्दनः ॥ शंख-भेरी जय-रवैः प्रविवेश अमरावतीम्॥ ६४॥

TRANSLITERATION

devān vidrāvitān dṛṣṭvā daityaḥ sāgara-nandanaḥ .. śaṃkha-bherī jaya-ravaiḥ praviveśa amarāvatīm.. 64..
Shloka 65
प्रविष्टे नगरीं दैत्ये देवाः शक्रपुरोगमाः ॥ सुवर्णाद्रिगुहां प्राप्ता न्यवसन्दैत्यतापिताः॥ ६५॥

PADACHEDA

प्रविष्टे नगरीम् दैत्ये देवाः शक्र-पुरोगमाः ॥ सुवर्ण-अद्रि-गुहाम् प्राप्ताः न्यवसन् दैत्य-तापिताः॥ ६५॥

TRANSLITERATION

praviṣṭe nagarīm daitye devāḥ śakra-purogamāḥ .. suvarṇa-adri-guhām prāptāḥ nyavasan daitya-tāpitāḥ.. 65..
Shloka 66
तदैव सर्वेष्वसुरोऽधिकारेष्विन्द्रादिकानां विनिवेश्य सम्यक्॥ शुंभादिकान्दैत्यवरान् पृथक्पृथक्स्वयं सुवर्णादिगुहां व्यगान्मुने॥ ६६॥

PADACHEDA

तदा एव सर्वेषु असुरः अधिकारेषु इन्द्र-आदिकानाम् विनिवेश्य सम्यक्॥ शुंभ-आदिकान् दैत्य-वरान् पृथक् पृथक् स्वयम् सुवर्ण-आदि-गुहाम् व्यगात् मुने॥ ६६॥

TRANSLITERATION

tadā eva sarveṣu asuraḥ adhikāreṣu indra-ādikānām viniveśya samyak.. śuṃbha-ādikān daitya-varān pṛthak pṛthak svayam suvarṇa-ādi-guhām vyagāt mune.. 66..
Shloka 67
इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां पञ्चमे युद्धखण्डे जलंधरवधोपाख्याने देवजलंधरयुद्धवर्णनं नाम पंचदशोऽध्यायः॥ १५॥

PADACHEDA

इति श्री-शिव-महापुराणे द्वितीयायाम् रुद्रसंहितायाम् पञ्चमे युद्ध-खण्डे जलंधरवधोपाख्याने देवजलंधरयुद्धवर्णनम् नाम पंचदशः अध्यायः॥ १५॥

TRANSLITERATION

iti śrī-śiva-mahāpurāṇe dvitīyāyām rudrasaṃhitāyām pañcame yuddha-khaṇḍe jalaṃdharavadhopākhyāne devajalaṃdharayuddhavarṇanam nāma paṃcadaśaḥ adhyāyaḥ.. 15..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


Shloka QR Code

🔗

🪔 Powered by Gyaandweep.com

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 100 Vedic Scriptures and 1000s of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In