| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

Shloka 1
सनत्कुमार उवाच ।।
शृणुष्वान्यच्चरित्रं च शिवस्य परमात्मनः ॥ भक्तवात्सल्यसंगर्भि परमानन्ददायकम् ॥ १ ॥

PADACHEDA

शृणुष्व अन्यत् चरित्रम् च शिवस्य परमात्मनः ॥ ॥ १ ॥

TRANSLITERATION

śṛṇuṣva anyat caritram ca śivasya paramātmanaḥ .. .. 1 ..
Shloka 2
पुरा बाणासुरो नाम दैवदोषाच्च गर्वितः ॥ कृत्वा तांडवनृत्यं च तोषयामास शंकरम्॥ २॥

PADACHEDA

पुरा बाणासुरः नाम दैव-दोषात् च गर्वितः ॥ कृत्वा तांडव-नृत्यम् च तोषयामास शंकरम्॥ २॥

TRANSLITERATION

purā bāṇāsuraḥ nāma daiva-doṣāt ca garvitaḥ .. kṛtvā tāṃḍava-nṛtyam ca toṣayāmāsa śaṃkaram.. 2..
Shloka 3
ज्ञात्वा संतुष्टमनसं पार्वतीवल्लभं शिवम् ॥ उवाच चासुरो बाणो नतस्कन्धः कृतांजलिः॥ ३॥

PADACHEDA

ज्ञात्वा संतुष्ट-मनसम् पार्वती-वल्लभम् शिवम् ॥ उवाच च असुरः बाणः नत-स्कन्धः कृतांजलिः॥ ३॥

TRANSLITERATION

jñātvā saṃtuṣṭa-manasam pārvatī-vallabham śivam .. uvāca ca asuraḥ bāṇaḥ nata-skandhaḥ kṛtāṃjaliḥ.. 3..
Shloka 4
बाण उवाच।।
देवदेव महादेव सर्वदेवशिरोमणे ॥ त्वत्प्रसादाद्बली चाहं शृणु मे परमं वचः ॥ ४ ॥

PADACHEDA

देवदेव महादेव सर्व-देव-शिरोमणे ॥ त्वद्-प्रसादात् बली च अहम् शृणु मे परमम् वचः ॥ ४ ॥

TRANSLITERATION

devadeva mahādeva sarva-deva-śiromaṇe .. tvad-prasādāt balī ca aham śṛṇu me paramam vacaḥ .. 4 ..
Shloka 5
दोस्सहस्रं त्वया दत्तं परं भाराय मेऽभवेत् ॥ त्रिलोक्यां प्रतियोद्धारं न लभे त्वदृते समम् ॥ ५॥

PADACHEDA

दोस्-सहस्रम् त्वया दत्तम् परम् भाराय मे अभवेत् ॥ त्रिलोक्याम् प्रतियोद्धारम् न लभे त्वत् ऋते समम् ॥ ५॥

TRANSLITERATION

dos-sahasram tvayā dattam param bhārāya me abhavet .. trilokyām pratiyoddhāram na labhe tvat ṛte samam .. 5..
Shloka 6
हे देव किमनेनापि सहस्रेण करोम्यहम् ॥ बाहूनां गिरितुल्यानां विना युद्धं वृषध्वज ॥ ६॥

PADACHEDA

हे देव किम् अनेन अपि सहस्रेण करोमि अहम् ॥ बाहूनाम् गिरि-तुल्यानाम् विना युद्धम् वृषध्वज ॥ ६॥

TRANSLITERATION

he deva kim anena api sahasreṇa karomi aham .. bāhūnām giri-tulyānām vinā yuddham vṛṣadhvaja .. 6..
Shloka 7
कडूंत्या निभृतैदोंर्भिर्युयुत्सुर्दिग्गजानहम् ॥ पुराण्याचूर्णयन्नद्रीन्भीतास्तेपि प्रदुद्रुवुः॥ ७॥

PADACHEDA

निभृतैः दोंर्भिः युयुत्सुः दिग्गजान् अहम् ॥ पुराणि आचूर्णयन् अद्रीन् भीताः ते अपि प्रदुद्रुवुः॥ ७॥

TRANSLITERATION

nibhṛtaiḥ doṃrbhiḥ yuyutsuḥ diggajān aham .. purāṇi ācūrṇayan adrīn bhītāḥ te api pradudruvuḥ.. 7..
Shloka 8
मया यमः कृतो योद्धा वह्निश्च कृतको महान्॥ वरुणश्चापि गोपालो गवां पालयिता तथा॥ ८॥

PADACHEDA

मया यमः कृतः योद्धा वह्निः च कृतकः महान्॥ वरुणः च अपि गोपालः गवाम् पालयिता तथा॥ ८॥

TRANSLITERATION

mayā yamaḥ kṛtaḥ yoddhā vahniḥ ca kṛtakaḥ mahān.. varuṇaḥ ca api gopālaḥ gavām pālayitā tathā.. 8..
Shloka 9
गजाध्यक्षः कुबेरस्तु सैरन्ध्री चापि निर्ऋतिः॥ जितश्चाखंडलो लोके करदायी सदा कृतः ॥ ९॥

PADACHEDA

गजाध्यक्षः कुबेरः तु सैरन्ध्री च अपि निरृतिः॥ जितः च अखंडलः लोके कर-दायी सदा कृतः ॥ ९॥

TRANSLITERATION

gajādhyakṣaḥ kuberaḥ tu sairandhrī ca api nirṛtiḥ.. jitaḥ ca akhaṃḍalaḥ loke kara-dāyī sadā kṛtaḥ .. 9..
Shloka 10
युद्धस्यागमनं ब्रूहि यत्रैते बाहवो मम ॥ शत्रुहस्तप्रयुक्तश्च शस्त्रास्त्रैर्जर्जरीकृताः॥ 2.5.52.१०॥

PADACHEDA

युद्धस्य आगमनम् ब्रूहि यत्र एते बाहवः मम ॥ शत्रु-हस्त-प्रयुक्तः च शस्त्र-अस्त्रैः जर्जरीकृताः॥ २।५।५२।१०॥

TRANSLITERATION

yuddhasya āgamanam brūhi yatra ete bāhavaḥ mama .. śatru-hasta-prayuktaḥ ca śastra-astraiḥ jarjarīkṛtāḥ.. 2.5.52.10..
Shloka 11
पतंतु शत्रुहस्ताद्वा पातयन्तु सहस्रधा ॥ एतन्मनोरथं मे हि पूर्णं कुरु महेश्वर ॥ ११॥

PADACHEDA

पतन्तु शत्रु-हस्तात् वा पातयन्तु सहस्रधा ॥ एतद्-मनोरथम् मे हि पूर्णम् कुरु महेश्वर ॥ ११॥

TRANSLITERATION

patantu śatru-hastāt vā pātayantu sahasradhā .. etad-manoratham me hi pūrṇam kuru maheśvara .. 11..
Shloka 12
सनत्कुमार उवाच ।।
तच्छ्रुत्वा कुपितो रुद्रस्त्वट्टहासं महाद्भुतम्॥ कृत्वाऽब्रवीन्महामन्युर्भक्तबाधाऽपहारकः ॥ १२॥

PADACHEDA

तत् श्रुत्वा कुपितः रुद्रः तु अट्टहासम् महा-अद्भुतम्॥ कृत्वा अब्रवीत् महा-मन्युः भक्त-बाधा-अपहारकः ॥ १२॥

TRANSLITERATION

tat śrutvā kupitaḥ rudraḥ tu aṭṭahāsam mahā-adbhutam.. kṛtvā abravīt mahā-manyuḥ bhakta-bādhā-apahārakaḥ .. 12..
Shloka 13
रुद्र उवाच ।।
धिग्धिक्त्वां सर्वतो गर्विन्सर्वदैत्यकुलाधम ॥ बलिपुत्रस्य भक्तस्य नोचितं वच ईदृशम् ॥ १३॥

PADACHEDA

धिक् धिक् त्वाम् सर्वतस् गर्विन् सर्व-दैत्य-कुल-अधम ॥ बलि-पुत्रस्य भक्तस्य ना उचितम् वचः ईदृशम् ॥ १३॥

TRANSLITERATION

dhik dhik tvām sarvatas garvin sarva-daitya-kula-adhama .. bali-putrasya bhaktasya nā ucitam vacaḥ īdṛśam .. 13..
Shloka 14
दर्पस्यास्य प्रशमनं लप्स्यसे चाशु दारुणम् ॥ महायुद्धमकस्माद्वै बलिना मत्समेन हि ॥ १४॥

PADACHEDA

दर्पस्य अस्य प्रशमनम् लप्स्यसे च आशु दारुणम् ॥ महा-युद्धम् अकस्मात् वै बलिना मद्-समेन हि ॥ १४॥

TRANSLITERATION

darpasya asya praśamanam lapsyase ca āśu dāruṇam .. mahā-yuddham akasmāt vai balinā mad-samena hi .. 14..
Shloka 15
तत्र ते गिरिसंकाशा बाहवोऽनलकाष्ठवत् ॥ छिन्ना भूमौ पतिष्यंति शस्त्रास्त्रैः कदलीकृताः॥ १५॥

PADACHEDA

तत्र ते गिरि-संकाशाः बाहवः अनल-काष्ठ-वत् ॥ छिन्नाः भूमौ पतिष्यन्ति शस्त्र-अस्त्रैः कदलीकृताः॥ १५॥

TRANSLITERATION

tatra te giri-saṃkāśāḥ bāhavaḥ anala-kāṣṭha-vat .. chinnāḥ bhūmau patiṣyanti śastra-astraiḥ kadalīkṛtāḥ.. 15..
Shloka 16
यदेष मानुषशिरो मयूरसहितो ध्वजः॥ विद्यते तव दुष्टात्मंस्तस्य स्यात्पतनं यदा ॥ १६ ॥

PADACHEDA

यत् एष मानुष-शिरः मयूर-सहितः ध्वजः॥ विद्यते तव दुष्ट-आत्मन् तस्य स्यात् पतनम् यदा ॥ १६ ॥

TRANSLITERATION

yat eṣa mānuṣa-śiraḥ mayūra-sahitaḥ dhvajaḥ.. vidyate tava duṣṭa-ātman tasya syāt patanam yadā .. 16 ..
Shloka 17
स्थापितस्यायुधागारे विना वातकृतं भयम् ॥ तदा युद्धं महाघोरं संप्राप्तमिति चेतसि ॥ १७॥

PADACHEDA

स्थापितस्य आयुधागारे विना वात-कृतम् भयम् ॥ तदा युद्धम् महा-घोरम् संप्राप्तम् इति चेतसि ॥ १७॥

TRANSLITERATION

sthāpitasya āyudhāgāre vinā vāta-kṛtam bhayam .. tadā yuddham mahā-ghoram saṃprāptam iti cetasi .. 17..
Shloka 18
निधाय घोरं संग्रामं गच्छेथाः सर्वसैन्यवान् ॥ सांप्रतं गच्छ तद्वेश्म यतस्तद्विद्यते शिवः॥ १८॥

PADACHEDA

निधाय घोरम् संग्रामम् गच्छेथाः सर्व-सैन्यवान् ॥ सांप्रतम् गच्छ तत् वेश्म यतस् तत् विद्यते शिवः॥ १८॥

TRANSLITERATION

nidhāya ghoram saṃgrāmam gacchethāḥ sarva-sainyavān .. sāṃpratam gaccha tat veśma yatas tat vidyate śivaḥ.. 18..
Shloka 19
तथा तान्स्वमहोत्पातांस्तत्र द्रष्टासि दुर्मते ॥ इत्युक्त्वा विररामाथ गर्वहृद्भक्तवत्सलः ॥ १९॥

PADACHEDA

तथा तान् स्व-महा-उत्पातान् तत्र द्रष्टासि दुर्मते ॥ इति उक्त्वा विरराम अथ गर्व-हृत् भक्त-वत्सलः ॥ १९॥

TRANSLITERATION

tathā tān sva-mahā-utpātān tatra draṣṭāsi durmate .. iti uktvā virarāma atha garva-hṛt bhakta-vatsalaḥ .. 19..
Shloka 20
सनत्कुमार उवाच ।।
तच्छ्रुत्वा रुद्रमभ्यर्च्य दिव्यैरजंलिकुड्मलैः॥ प्रणम्य च महादेवं बाणश्च स्वगृहं गतः ॥ 2.5.52.२० ॥

PADACHEDA

तत् श्रुत्वा रुद्रम् अभ्यर्च्य दिव्यैः अजंलि-कुड्मलैः॥ प्रणम्य च महादेवम् बाणः च स्व-गृहम् गतः ॥ २।५।५२।२० ॥

TRANSLITERATION

tat śrutvā rudram abhyarcya divyaiḥ ajaṃli-kuḍmalaiḥ.. praṇamya ca mahādevam bāṇaḥ ca sva-gṛham gataḥ .. 2.5.52.20 ..
Shloka 21
कुंभाण्डाय यथावृत्तं पृष्टः प्रोवाच हर्षितः ॥ पर्यैक्षिष्टासुरो बाणस्तं योगं ह्युत्सुकस्सदा ॥ २१ ॥

PADACHEDA

कुंभाण्डाय यथावृत्तम् पृष्टः प्रोवाच हर्षितः ॥ पर्यैक्षिष्ट असुरः बाणः तम् योगम् हि उत्सुकः सदा ॥ २१ ॥

TRANSLITERATION

kuṃbhāṇḍāya yathāvṛttam pṛṣṭaḥ provāca harṣitaḥ .. paryaikṣiṣṭa asuraḥ bāṇaḥ tam yogam hi utsukaḥ sadā .. 21 ..
Shloka 22
अथ दैवात्कदाचित्स स्वयं भग्नं ध्वजं च तम् ॥ दृष्ट्वा तत्रासुरो बाणो हृष्टो युद्धाय निर्ययौ ॥ २२ ॥

PADACHEDA

अथ दैवात् कदाचिद् स स्वयम् भग्नम् ध्वजम् च तम् ॥ दृष्ट्वा तत्र असुरः बाणः हृष्टः युद्धाय निर्ययौ ॥ २२ ॥

TRANSLITERATION

atha daivāt kadācid sa svayam bhagnam dhvajam ca tam .. dṛṣṭvā tatra asuraḥ bāṇaḥ hṛṣṭaḥ yuddhāya niryayau .. 22 ..
Shloka 23
स स्वसैन्यं समाहूय संयुक्तः साष्टभिर्गणैः ॥ इष्टिं सांग्रामिकां कृत्वा दृष्ट्वा सांग्रामिकं मधु ॥ २३ ॥

PADACHEDA

स स्व-सैन्यम् समाहूय संयुक्तः स अष्टभिः गणैः ॥ इष्टिम् सांग्रामिकाम् कृत्वा दृष्ट्वा सांग्रामिकम् मधु ॥ २३ ॥

TRANSLITERATION

sa sva-sainyam samāhūya saṃyuktaḥ sa aṣṭabhiḥ gaṇaiḥ .. iṣṭim sāṃgrāmikām kṛtvā dṛṣṭvā sāṃgrāmikam madhu .. 23 ..
Shloka 24
ककुभां मंगलं सर्वं संप्रेक्ष्य प्रस्थितोऽभवत् ॥ महोत्साहो महावीरो बलिपुत्रो महारथः ॥ २४ ॥

PADACHEDA

ककुभाम् मंगलम् सर्वम् संप्रेक्ष्य प्रस्थितः अभवत् ॥ महा-उत्साहः महा-वीरः बलि-पुत्रः महा-रथः ॥ २४ ॥

TRANSLITERATION

kakubhām maṃgalam sarvam saṃprekṣya prasthitaḥ abhavat .. mahā-utsāhaḥ mahā-vīraḥ bali-putraḥ mahā-rathaḥ .. 24 ..
Shloka 25
इति हृत्कमले कृत्वा कः कस्मादागमिष्यति ॥ योद्धा रणप्रियो यस्तु नानाशस्त्रास्त्रपारगः ॥ २५ ॥

PADACHEDA

इति हृद्-कमले कृत्वा कः कस्मात् आगमिष्यति ॥ योद्धा रणप्रियः यः तु नाना शस्त्र-अस्त्र-पारगः ॥ २५ ॥

TRANSLITERATION

iti hṛd-kamale kṛtvā kaḥ kasmāt āgamiṣyati .. yoddhā raṇapriyaḥ yaḥ tu nānā śastra-astra-pāragaḥ .. 25 ..
Shloka 26
यस्तु बाहुसहस्रं मे छिनत्त्वनलकाष्ठवत् ॥ तथा शस्त्रैर्महातीक्ष्णैश्च्छिनद्मि शतशस्त्विह ॥ २६ ॥

PADACHEDA

यः तु बाहु-सहस्रम् मे छिनत्तु अनल-काष्ठ-वत् ॥ तथा शस्त्रैः महा-तीक्ष्णैः छिनद्मि शतशस् तु इह ॥ २६ ॥

TRANSLITERATION

yaḥ tu bāhu-sahasram me chinattu anala-kāṣṭha-vat .. tathā śastraiḥ mahā-tīkṣṇaiḥ chinadmi śataśas tu iha .. 26 ..
Shloka 27
एतस्मिन्नंतरे कालः संप्राप्तश्शंकरेण हि ॥ यत्र सा बाणदुहिता सुजाता कृतमंगला ॥ २७॥

PADACHEDA

एतस्मिन् अन्तरे कालः संप्राप्तः शंकरेण हि ॥ यत्र सा बाण-दुहिता सुजाता कृत-मंगला ॥ २७॥

TRANSLITERATION

etasmin antare kālaḥ saṃprāptaḥ śaṃkareṇa hi .. yatra sā bāṇa-duhitā sujātā kṛta-maṃgalā .. 27..
Shloka 28
माधवं माधवे मासि पूजयित्वा महानिशि ॥ सुप्ता चांतः पुरे गुप्ते स्त्रीभावमुपलंभिता ॥ २८ ॥

PADACHEDA

माधवम् माधवे मासि पूजयित्वा महानिशि ॥ सुप्ता च अंतर् पुरे गुप्ते स्त्री-भावम् उपलंभिता ॥ २८ ॥

TRANSLITERATION

mādhavam mādhave māsi pūjayitvā mahāniśi .. suptā ca aṃtar pure gupte strī-bhāvam upalaṃbhitā .. 28 ..
Shloka 29
गौर्या संप्रेषितेनापि व्याकृष्टा दिव्यमायया ॥ कृष्णात्मजात्मजेनाथ रुदंती सा ह्यनाथवत् ॥ २९ ॥

PADACHEDA

गौर्या संप्रेषितेन अपि व्याकृष्टाः दिव्य-मायया ॥ कृष्ण-आत्मज-आत्मजेन अथ रुदंती सा हि अनाथ-वत् ॥ २९ ॥

TRANSLITERATION

gauryā saṃpreṣitena api vyākṛṣṭāḥ divya-māyayā .. kṛṣṇa-ātmaja-ātmajena atha rudaṃtī sā hi anātha-vat .. 29 ..
Shloka 30
स चापि तां बलाद्भुक्त्वा पार्वत्याः सखिभिः पुनः ॥ नीतस्तु दिव्ययोगेन द्वारकां निमिषांतरात् ॥ 2.5.52.३० ॥

PADACHEDA

स च अपि ताम् बलात् भुक्त्वा पार्वत्याः सखिभिः पुनर् ॥ नीतः तु दिव्य-योगेन द्वारकाम् निमिष-अन्तरात् ॥ २।५।५२।३० ॥

TRANSLITERATION

sa ca api tām balāt bhuktvā pārvatyāḥ sakhibhiḥ punar .. nītaḥ tu divya-yogena dvārakām nimiṣa-antarāt .. 2.5.52.30 ..
Shloka 31
मृदिता सा तदोत्थाय रुदंती विविधा गिरः ॥ सखीभ्यः कथयित्वा तु देहत्यागे कृतक्षणा ॥ ३१॥

PADACHEDA

मृदिता सा तदा उत्थाय रुदंती विविधाः गिरः ॥ सखीभ्यः कथयित्वा तु देहत्यागे कृतक्षणा ॥ ३१॥

TRANSLITERATION

mṛditā sā tadā utthāya rudaṃtī vividhāḥ giraḥ .. sakhībhyaḥ kathayitvā tu dehatyāge kṛtakṣaṇā .. 31..
Shloka 32
सख्या कृतात्मनो दोषं सा व्यास स्मारिता पुनः॥ सर्वं तत्पूर्ववृत्तांतं ततो दृष्ट्वा च सा भवत्॥ ३२॥

PADACHEDA

सख्या कृतात्मनः दोषम् सा व्यास स्मारिता पुनर्॥ सर्वम् तद्-पूर्व-वृत्तांतम् ततस् दृष्ट्वा च सा भवत्॥ ३२॥

TRANSLITERATION

sakhyā kṛtātmanaḥ doṣam sā vyāsa smāritā punar.. sarvam tad-pūrva-vṛttāṃtam tatas dṛṣṭvā ca sā bhavat.. 32..
Shloka 33
अब्रवीच्चित्रलेखां च ततो मधुरया गिरा ॥ ऊषा बाणस्य तनया कुंभांडतनयां मुने ॥ ३३॥

PADACHEDA

अब्रवीत् चित्रलेखाम् च ततस् मधुरया गिरा ॥ ऊषा बाणस्य तनया कुंभांड-तनयाम् मुने ॥ ३३॥

TRANSLITERATION

abravīt citralekhām ca tatas madhurayā girā .. ūṣā bāṇasya tanayā kuṃbhāṃḍa-tanayām mune .. 33..
Shloka 34
ऊषोवाच ।।
सखि यद्येष मे भर्ता पार्वत्या विहितः पुरा ॥ केनोपायेन ते गुप्तः प्राप्यते विधिवन्मया ॥ ३४ ॥

PADACHEDA

सखि यदी एष मे भर्ता पार्वत्या विहितः पुरा ॥ केन उपायेन ते गुप्तः प्राप्यते विधिवत् मया ॥ ३४ ॥

TRANSLITERATION

sakhi yadī eṣa me bhartā pārvatyā vihitaḥ purā .. kena upāyena te guptaḥ prāpyate vidhivat mayā .. 34 ..
Shloka 35
कस्मिन्कुले स वा जातो मम येन हृतं मनः ॥ इत्युषावचनं श्रुत्वा सखी प्रोवाच तां तदा ॥ ३५ ॥

PADACHEDA

कस्मिन् कुले स वा जातः मम येन हृतम् मनः ॥ इति उषा-वचनम् श्रुत्वा सखी प्रोवाच ताम् तदा ॥ ३५ ॥

TRANSLITERATION

kasmin kule sa vā jātaḥ mama yena hṛtam manaḥ .. iti uṣā-vacanam śrutvā sakhī provāca tām tadā .. 35 ..
Shloka 36
चित्रलेखोवाच ।।
त्वया स्वप्ने च यो दृष्टः पुरुषो देवि तं कथम् ॥ अहं संमानयिष्यामि न विज्ञातस्तु यो मम ॥ ३६॥

PADACHEDA

त्वया स्वप्ने च यः दृष्टः पुरुषः देवि तम् कथम् ॥ अहम् संमानयिष्यामि न विज्ञातः तु यः मम ॥ ३६॥

TRANSLITERATION

tvayā svapne ca yaḥ dṛṣṭaḥ puruṣaḥ devi tam katham .. aham saṃmānayiṣyāmi na vijñātaḥ tu yaḥ mama .. 36..
Shloka 37
दैत्यकन्या तदुक्ते तु रागांधा मरणोत्सुका ॥ रक्षिता च तया सख्या प्रथमे दिवसे ततः ॥ ३७॥

PADACHEDA

दैत्य-कन्या तत् उक्ते तु राग-अंधा मरण-उत्सुका ॥ रक्षिता च तया सख्या प्रथमे दिवसे ततस् ॥ ३७॥

TRANSLITERATION

daitya-kanyā tat ukte tu rāga-aṃdhā maraṇa-utsukā .. rakṣitā ca tayā sakhyā prathame divase tatas .. 37..
Shloka 38
पुनः प्रोवाच सोषा वै चित्रलेखा महामतिः ॥ कुंभांडस्य सुता बाणतनयां मुनिसत्तम ।३८॥

PADACHEDA

पुनर् प्रोवाच सा उषाः वै चित्रलेखा महामतिः ॥ कुंभांडस्य सुताः बाण-तनयाम् मुनि-सत्तम ।३८॥

TRANSLITERATION

punar provāca sā uṣāḥ vai citralekhā mahāmatiḥ .. kuṃbhāṃḍasya sutāḥ bāṇa-tanayām muni-sattama .38..
Shloka 39
चित्रलेखोवाच ।।
व्यसनं तेऽपकर्षामि त्रिलोक्यां यदि भाष्यते॥ समानेष्ये नरं यस्ते मनोहर्ता तमादिश ॥ ३९॥

PADACHEDA

व्यसनम् ते अपकर्षामि त्रिलोक्याम् यदि भाष्यते॥ समानेष्ये नरम् यः ते मनोहर्ता तम् आदिश ॥ ३९॥

TRANSLITERATION

vyasanam te apakarṣāmi trilokyām yadi bhāṣyate.. samāneṣye naram yaḥ te manohartā tam ādiśa .. 39..
Shloka 40
सनत्कुमार उवाच ।।
इत्युक्त्वा वस्त्रपुटके देवान्दैत्यांश्च दानवान् ॥ गन्धर्वसिद्धनागांश्च यक्षादींश्च तथालिखत् ॥ 2.5.52.४० ॥

PADACHEDA

इति उक्त्वा वस्त्र-पुटके देवान् दैत्यान् च दानवान् ॥ गन्धर्व-सिद्ध-नागान् च यक्ष-आदीन् च तथा अलिखत् ॥ २।५।५२।४० ॥

TRANSLITERATION

iti uktvā vastra-puṭake devān daityān ca dānavān .. gandharva-siddha-nāgān ca yakṣa-ādīn ca tathā alikhat .. 2.5.52.40 ..
Shloka 41
तथा नरांस्तेषु वृष्णीञ्शूरमानकदुंदुभिम् ॥ व्यलिखद्रामकृष्णौ च प्रद्युम्नं नरसत्तमम् ॥ ४१ ॥

PADACHEDA

तथा नरान् तेषु वृष्णीन् शूर-मानकदुंदुभिम् ॥ व्यलिखत् राम-कृष्णौ च प्रद्युम्नम् नर-सत्तमम् ॥ ४१ ॥

TRANSLITERATION

tathā narān teṣu vṛṣṇīn śūra-mānakaduṃdubhim .. vyalikhat rāma-kṛṣṇau ca pradyumnam nara-sattamam .. 41 ..
Shloka 42
अनिरुद्धं विलिखितं प्राद्युम्निं वीक्ष्य लज्जिता ॥ आसीदवाङ्मुखी चोषा हृदये हर्षपूरिता ॥ ४२ ॥

PADACHEDA

अनिरुद्धम् विलिखितम् प्राद्युम्निम् वीक्ष्य लज्जिता ॥ आसीत् अवाङ्मुखी चोषा हृदये हर्ष-पूरिता ॥ ४२ ॥

TRANSLITERATION

aniruddham vilikhitam prādyumnim vīkṣya lajjitā .. āsīt avāṅmukhī coṣā hṛdaye harṣa-pūritā .. 42 ..
Shloka 43
ऊषा प्रोवाच चौरोऽसौ मया प्राप्तस्तु यो निशि ॥ पुरुषः सखि येनाशु चेतोरत्नं हृतं मम॥ ४३॥

PADACHEDA

ऊषा प्रोवाच चौरः असौ मया प्राप्तः तु यः निशि ॥ पुरुषः सखि येन आशु चेतः-रत्नम् हृतम् मम॥ ४३॥

TRANSLITERATION

ūṣā provāca cauraḥ asau mayā prāptaḥ tu yaḥ niśi .. puruṣaḥ sakhi yena āśu cetaḥ-ratnam hṛtam mama.. 43..
Shloka 44
यस्य संस्पर्शनादेव मोहिताहं तथाभवम् ॥ तमहं ज्ञातुमिच्छामि वद सर्वं च भामिनि ॥ ४४ ॥

PADACHEDA

यस्य संस्पर्शनात् एव मोहिता अहम् तथा अभवम् ॥ तम् अहम् ज्ञातुम् इच्छामि वद सर्वम् च भामिनि ॥ ४४ ॥

TRANSLITERATION

yasya saṃsparśanāt eva mohitā aham tathā abhavam .. tam aham jñātum icchāmi vada sarvam ca bhāmini .. 44 ..
Shloka 45
कस्यायमन्वये जातो नाम किं चास्य विद्यते ॥ इत्युक्ता साब्रवीन्नाम योगिनी तस्य चान्वयम् ॥ ४५ ॥

PADACHEDA

कस्य अयम् अन्वये जातः नाम किम् च अस्य विद्यते ॥ इति उक्ता सा ब्रवीत् नाम योगिनी तस्य च अन्वयम् ॥ ४५ ॥

TRANSLITERATION

kasya ayam anvaye jātaḥ nāma kim ca asya vidyate .. iti uktā sā bravīt nāma yoginī tasya ca anvayam .. 45 ..
Shloka 46
सर्वमाकर्ण्य सा तस्य कुलादि मुनिसत्तम ॥ उत्सुका बाणतनया बभाषे सा तु कामिनी ॥ ४६ ॥

PADACHEDA

सर्वम् आकर्ण्य सा तस्य कुल-आदि मुनि-सत्तम ॥ उत्सुका बाणतनया बभाषे सा तु कामिनी ॥ ४६ ॥

TRANSLITERATION

sarvam ākarṇya sā tasya kula-ādi muni-sattama .. utsukā bāṇatanayā babhāṣe sā tu kāminī .. 46 ..
Shloka 47
ऊषोवाच ।।
उपायं रचय प्रीत्या तत्प्राप्त्यै सखि तत्क्षणात् ॥ येनोपायेन तं कांतं लभेयं प्राणवल्लभम् ॥ ४७ ॥

PADACHEDA

उपायम् रचय प्रीत्या तद्-प्राप्त्यै सखि तद्-क्षणात् ॥ येन उपायेन तम् कान्तम् लभेयम् प्राण-वल्लभम् ॥ ४७ ॥

TRANSLITERATION

upāyam racaya prītyā tad-prāptyai sakhi tad-kṣaṇāt .. yena upāyena tam kāntam labheyam prāṇa-vallabham .. 47 ..
Shloka 48
यं विनाहं क्षणं नैकं सखि जीवितुमुत्सहे ॥ तमानयेह सद्यत्नात्सुखिनीं कुरु मां सखि ॥ ४८ ॥

PADACHEDA

यम् विना अहम् क्षणम् ना एकम् सखि जीवितुम् उत्सहे ॥ तम् आनय इह सत्-यत्नात् सुखिनीम् कुरु माम् सखि ॥ ४८ ॥

TRANSLITERATION

yam vinā aham kṣaṇam nā ekam sakhi jīvitum utsahe .. tam ānaya iha sat-yatnāt sukhinīm kuru mām sakhi .. 48 ..
Shloka 49
सनत्कुमार उवाच ।।
इत्युक्ता सा तथा बाणात्मजया मंत्रिकन्यका ॥ विस्मिताभून्मुनिश्रेष्ठ सुविचारपराऽभवत् ॥ ४९ ॥

PADACHEDA

इति उक्ता सा तथा बाणात्मजया मंत्रि-कन्यका ॥ विस्मिता अभूत् मुनि-श्रेष्ठ सु विचार-परा अभवत् ॥ ४९ ॥

TRANSLITERATION

iti uktā sā tathā bāṇātmajayā maṃtri-kanyakā .. vismitā abhūt muni-śreṣṭha su vicāra-parā abhavat .. 49 ..
Shloka 50
ततस्सखीं समाभाष्य चित्रलेखा मनोजवा ॥ बुद्ध्वा तं कृष्णपौत्रं सा द्वारकां गंतुमुद्यता ॥ 2.5.52.५० ॥

PADACHEDA

ततस् सखीम् समाभाष्य चित्रलेखा मनोजवा ॥ बुद्ध्वा तम् कृष्ण-पौत्रम् सा द्वारकाम् गंतुम् उद्यता ॥ २।५।५२।५० ॥

TRANSLITERATION

tatas sakhīm samābhāṣya citralekhā manojavā .. buddhvā tam kṛṣṇa-pautram sā dvārakām gaṃtum udyatā .. 2.5.52.50 ..
Shloka 51
ज्येष्ठकृष्णचतुर्दश्यां तृतीये तु गतेऽहनि ॥ आप्रभातान्मुहूर्ते तु संप्राप्ता द्वारकां पुरीम् ॥ ५१ ॥

PADACHEDA

ज्येष्ठ-कृष्ण-चतुर्दश्याम् तृतीये तु गते अहनि ॥ आ प्रभातात् मुहूर्ते तु संप्राप्ताः द्वारकाम् पुरीम् ॥ ५१ ॥

TRANSLITERATION

jyeṣṭha-kṛṣṇa-caturdaśyām tṛtīye tu gate ahani .. ā prabhātāt muhūrte tu saṃprāptāḥ dvārakām purīm .. 51 ..
Shloka 52
एकेन क्षणमात्रेण नभसा दिव्ययोगिनी ॥ ततश्चांतःपुरोद्याने प्राद्युम्निर्ददृशे तया ॥ ५२ ॥

PADACHEDA

एकेन क्षण-मात्रेण नभसा दिव्य-योगिनी ॥ ततस् च अंतःपुर-उद्याने प्राद्युम्निः ददृशे तया ॥ ५२ ॥

TRANSLITERATION

ekena kṣaṇa-mātreṇa nabhasā divya-yoginī .. tatas ca aṃtaḥpura-udyāne prādyumniḥ dadṛśe tayā .. 52 ..
Shloka 53
क्रीडन्नारीजनैस्सार्द्धं प्रपिबन्माधवी मधु ॥ सर्वांगसुन्दरः श्यामः सुस्मितो नवयौवनः ॥ ५३ ॥

PADACHEDA

क्रीडत्-नारी-जनैः सार्द्धम् प्रपिबन् माधवी मधु ॥ सर्व-अंग-सुन्दरः श्यामः सु स्मितः नव-यौवनः ॥ ५३ ॥

TRANSLITERATION

krīḍat-nārī-janaiḥ sārddham prapiban mādhavī madhu .. sarva-aṃga-sundaraḥ śyāmaḥ su smitaḥ nava-yauvanaḥ .. 53 ..
Shloka 54
ततः खट्वां समारूढमंधकारपटेन सा ॥ आच्छादयित्वा योगेन तामसेन च माधवम् ॥ ५४ ॥

PADACHEDA

ततस् खट्वाम् समारूढम् अंधकार-पटेन सा ॥ आच्छादयित्वा योगेन तामसेन च माधवम् ॥ ५४ ॥

TRANSLITERATION

tatas khaṭvām samārūḍham aṃdhakāra-paṭena sā .. ācchādayitvā yogena tāmasena ca mādhavam .. 54 ..
Shloka 55
ततस्सा मूर्ध्नि तां खट्वां गृहीत्वा निमिषांतरात् ॥ संप्राप्ता शोणितपुरं यत्र सा बाणनंदिनी ॥ ५५ ॥

PADACHEDA

ततस् सा मूर्ध्नि ताम् खट्वाम् गृहीत्वा निमिष-अन्तरात् ॥ संप्राप्ता शोणितपुरम् यत्र सा बाणनंदिनी ॥ ५५ ॥

TRANSLITERATION

tatas sā mūrdhni tām khaṭvām gṛhītvā nimiṣa-antarāt .. saṃprāptā śoṇitapuram yatra sā bāṇanaṃdinī .. 55 ..
Shloka 56
कामार्ता विविधान्भावाञ्चकारोन्मत्तमानसा ॥ आनीतमथ तं दृष्ट्वा तदा भीता च साभवत् ॥ ५६ ॥

PADACHEDA

काम-आर्ता विविधान् भावान् चकार उन्मत्त-मानसा ॥ आनीतम् अथ तम् दृष्ट्वा तदा भीता च सा भवत् ॥ ५६ ॥

TRANSLITERATION

kāma-ārtā vividhān bhāvān cakāra unmatta-mānasā .. ānītam atha tam dṛṣṭvā tadā bhītā ca sā bhavat .. 56 ..
Shloka 57
अंतःपुरे सुगुप्ते च नवे तस्मिन्समागमे ॥ यावत्क्रीडितुमारब्धं तावज्ज्ञातं च तत्क्षणात् ॥ ५७ ॥

PADACHEDA

अंतःपुरे सु गुप्ते च नवे तस्मिन् समागमे ॥ यावत् क्रीडितुम् आरब्धम् तावत् ज्ञातम् च तद्-क्षणात् ॥ ५७ ॥

TRANSLITERATION

aṃtaḥpure su gupte ca nave tasmin samāgame .. yāvat krīḍitum ārabdham tāvat jñātam ca tad-kṣaṇāt .. 57 ..
Shloka 58
अंतःपुरद्वारगतैर्वेत्रजर्जरपाणिभिः ॥ इंगितैरनुमानैश्च कन्यादौःशील्यमाचरन् ॥ ५८ ॥

PADACHEDA

अन्तःपुर-द्वार-गतैः वेत्र-जर्जर-पाणिभिः ॥ इंगितैः अनुमानैः च कन्या-दौःशील्यम् आचरन् ॥ ५८ ॥

TRANSLITERATION

antaḥpura-dvāra-gataiḥ vetra-jarjara-pāṇibhiḥ .. iṃgitaiḥ anumānaiḥ ca kanyā-dauḥśīlyam ācaran .. 58 ..
Shloka 59
स चापि दृष्टस्तैस्तत्र नरो दिव्यवपुर्धरः ॥ तरुणो दर्शनीयस्तु साहसी समरप्रियः ॥ ५९ ॥

PADACHEDA

स च अपि दृष्टः तैः तत्र नरः दिव्य-वपुः-धरः ॥ तरुणः दर्शनीयः तु साहसी समर-प्रियः ॥ ५९ ॥

TRANSLITERATION

sa ca api dṛṣṭaḥ taiḥ tatra naraḥ divya-vapuḥ-dharaḥ .. taruṇaḥ darśanīyaḥ tu sāhasī samara-priyaḥ .. 59 ..
Shloka 60
तं दृष्ट्वा सर्वमाचख्युर्बाणाय बलिसूनवे ॥ पुरुषास्ते महावीराः कन्यान्तःपुररक्षकाः ॥ 2.5.52.६० ॥

PADACHEDA

तम् दृष्ट्वा सर्वम् आचख्युः बाणाय बलि-सूनवे ॥ पुरुषाः ते महा-वीराः कन्या-अन्तःपुर-रक्षकाः ॥ २।५।५२।६० ॥

TRANSLITERATION

tam dṛṣṭvā sarvam ācakhyuḥ bāṇāya bali-sūnave .. puruṣāḥ te mahā-vīrāḥ kanyā-antaḥpura-rakṣakāḥ .. 2.5.52.60 ..
Shloka 61
द्वारपाला ऊचुः ।।
देव कश्चिन्न जानीते गुप्तश्चांतःपुरे बलात् ॥ स कस्तु तव कन्यां वै स्वयंग्राहादधर्षयत् ॥ ६१ ॥

PADACHEDA

देव कश्चिद् न जानीते गुप्तः च अंतःपुरे बलात् ॥ स कः तु तव कन्याम् वै स्वयंग्राहात् अधर्षयत् ॥ ६१ ॥

TRANSLITERATION

deva kaścid na jānīte guptaḥ ca aṃtaḥpure balāt .. sa kaḥ tu tava kanyām vai svayaṃgrāhāt adharṣayat .. 61 ..
Shloka 62
दानवेन्द्र महाबाहो पश्यपश्यैनमत्र च ॥ यद्युक्तं स्यात्तत्कुरुष्व न दुष्टा वयमित्युत ॥ ६२ ॥

PADACHEDA

दानव-इन्द्र महा-बाहो पश्य पश्य एनम् अत्र च ॥ यत् युक्तम् स्यात् तत् कुरुष्व न दुष्टाः वयम् इति उत ॥ ६२ ॥

TRANSLITERATION

dānava-indra mahā-bāho paśya paśya enam atra ca .. yat yuktam syāt tat kuruṣva na duṣṭāḥ vayam iti uta .. 62 ..
Shloka 63
सनत्कुमार उवाच ।।
तेषां तद्वचनं श्रुत्वा दानवेन्द्रो महाबलः ॥ विस्मितोभून्मुनिश्रेष्ठ कन्यायाः श्रुतदूषणः ॥ ६३ ॥

PADACHEDA

तेषाम् तत् वचनम् श्रुत्वा दानव-इन्द्रः महा-बलः ॥ विस्मितः अभूत् मुनि-श्रेष्ठ कन्यायाः श्रुत-दूषणः ॥ ६३ ॥

TRANSLITERATION

teṣām tat vacanam śrutvā dānava-indraḥ mahā-balaḥ .. vismitaḥ abhūt muni-śreṣṭha kanyāyāḥ śruta-dūṣaṇaḥ .. 63 ..
Shloka 64
इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहि तायां पंचमे युद्धखण्डे ऊषाचरित्रवर्णनं नाम द्विपञ्चाशत्तमोऽध्यायः ॥ ५२ ॥

PADACHEDA

इति श्री-शिव-महापुराणे द्वितीयायाम् रुद्रसंहि-तायाम् पंचमे युद्ध-खण्डे ऊषाचरित्रवर्णनम् नाम द्विपञ्चाशत्तमः अध्यायः ॥ ५२ ॥

TRANSLITERATION

iti śrī-śiva-mahāpurāṇe dvitīyāyām rudrasaṃhi-tāyām paṃcame yuddha-khaṇḍe ūṣācaritravarṇanam nāma dvipañcāśattamaḥ adhyāyaḥ .. 52 ..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


Shloka QR Code

🔗

🪔 Powered by Gyaandweep.com

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 100 Vedic Scriptures and 1000s of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In