| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

सनत्कुमार उवाच।।
तेषां मूर्द्धोपरिष्टाद्वै नरकांस्ताञ्छृणुष्व च॥मत्तो मुनिवरश्रेष्ठ पच्यंते यत्र पापिनः ॥ १॥
teṣāṃ mūrddhopariṣṭādvai narakāṃstāñchṛṇuṣva ca..matto munivaraśreṣṭha pacyaṃte yatra pāpinaḥ .. 1..
रौरवश्शूकरो रोधस्तालो विवसनस्तथा ॥ महाज्वालस्तप्तकुंभो लवणोपि विलोहितः॥२॥
rauravaśśūkaro rodhastālo vivasanastathā .. mahājvālastaptakuṃbho lavaṇopi vilohitaḥ..2..
वैतरणी पूयवहा कृमिणः कृमिभोजनः ॥ असिपत्रवनं घोरं लालाभक्षश्च दारुणः ॥ ३ ॥
vaitaraṇī pūyavahā kṛmiṇaḥ kṛmibhojanaḥ .. asipatravanaṃ ghoraṃ lālābhakṣaśca dāruṇaḥ .. 3 ..
तथा पूयवहः प्रायो बहिर्ज्वालो ह्यधश्शिराः ॥ संदंशः कालसूत्रश्च तमश्चावीचिरो धनः ॥ ४ ॥
tathā pūyavahaḥ prāyo bahirjvālo hyadhaśśirāḥ .. saṃdaṃśaḥ kālasūtraśca tamaścāvīciro dhanaḥ .. 4 ..
श्वभोजनोऽथ रुष्टश्च महारौरवशाल्मली ॥ इत्याद्या बहवस्तत्र नरका दुःखदायकाः ॥ ५ ॥
śvabhojano'tha ruṣṭaśca mahārauravaśālmalī .. ityādyā bahavastatra narakā duḥkhadāyakāḥ .. 5 ..
पच्यंते तेषु पुरुषाः पापकर्मरतास्तु ये ॥ क्रमाद्वक्ष्ये तु तान् व्यास सावधानतया शृणु ॥ ६ ॥
pacyaṃte teṣu puruṣāḥ pāpakarmaratāstu ye .. kramādvakṣye tu tān vyāsa sāvadhānatayā śṛṇu .. 6 ..
कूटसाक्ष्यं तु यो वक्ति विना विप्रान् सुरांश्च गाः ॥ सदाऽनृतं वदेद्यस्तु स नरो याति रौरवम्॥ ७ ॥
kūṭasākṣyaṃ tu yo vakti vinā viprān surāṃśca gāḥ .. sadā'nṛtaṃ vadedyastu sa naro yāti rauravam.. 7 ..
भ्रूणहा स्वर्णहर्ता च गोरोधी विश्वघातकः ॥ सुरापो ब्रह्महंता च परद्रव्यापहारकः ॥ ८ ॥
bhrūṇahā svarṇahartā ca gorodhī viśvaghātakaḥ .. surāpo brahmahaṃtā ca paradravyāpahārakaḥ .. 8 ..
यस्तत्संगी स वै याति मृतो व्यास गुरोर्वधात् ॥ ततः कुंभे स्वसुर्मातुर्गोश्चैव दुहितुस्तथा ॥ ९ ॥
yastatsaṃgī sa vai yāti mṛto vyāsa gurorvadhāt .. tataḥ kuṃbhe svasurmāturgoścaiva duhitustathā .. 9 ..
साध्व्या विक्रयकृच्चाथ वार्द्धकी केशविक्रयी ॥ तप्तलोहेषु पच्यंते यश्च भक्तं परित्यजेत् ॥ 5.16.१० ॥
sādhvyā vikrayakṛccātha vārddhakī keśavikrayī .. taptaloheṣu pacyaṃte yaśca bhaktaṃ parityajet .. 5.16.10 ..
अवमंता गुरूणां यः पश्चाद्भोक्ता नराधमः ॥ देवदूषयिता चैव देवविक्रयिकश्च यः ॥ ११ ॥
avamaṃtā gurūṇāṃ yaḥ paścādbhoktā narādhamaḥ .. devadūṣayitā caiva devavikrayikaśca yaḥ .. 11 ..
अगम्यगामी यश्चांते याति सप्तबलं द्विज ॥ चौरो गोघ्नो हि पतितो मर्यादादूषकस्तथा ॥ १२ ॥ ।
agamyagāmī yaścāṃte yāti saptabalaṃ dvija .. cauro goghno hi patito maryādādūṣakastathā .. 12 .. .
देवद्विजपितृद्वेष्टा रत्नदूषयिता च यः ॥ स याति कृमिभक्षं वै कृमीनत्ति दुरिष्टकृत् ॥ १३॥
devadvijapitṛdveṣṭā ratnadūṣayitā ca yaḥ .. sa yāti kṛmibhakṣaṃ vai kṛmīnatti duriṣṭakṛt .. 13..
पितृदेवसुरान् यस्तु पर्यश्नाति नराधमः॥लालाभक्षं स यात्यज्ञो यश्शस्त्रकूटकृन्नरः ॥ १४॥
pitṛdevasurān yastu paryaśnāti narādhamaḥ..lālābhakṣaṃ sa yātyajño yaśśastrakūṭakṛnnaraḥ .. 14..
यश्चांत्यजेन संसेव्यो ह्यसद्ग्राही तु यो द्विजः ॥ अयाज्ययाजकश्चैव तथैवाभक्ष्य भक्षकः॥ १५ ॥
yaścāṃtyajena saṃsevyo hyasadgrāhī tu yo dvijaḥ .. ayājyayājakaścaiva tathaivābhakṣya bhakṣakaḥ.. 15 ..
रुधिरौघे पतंत्येते सोमविक्रयिणश्च ये॥मधुहा ग्रामहा याति क्रूरां वैतरणीं नदीम् ॥ १६ ॥
rudhiraughe pataṃtyete somavikrayiṇaśca ye..madhuhā grāmahā yāti krūrāṃ vaitaraṇīṃ nadīm .. 16 ..
नवयौवनमत्ताश्च मर्यादाभेदिनश्च ये ॥ ते कृत्यं यांत्यशौचाश्च कुलकाजीविनश्च ये ॥ १७ ॥
navayauvanamattāśca maryādābhedinaśca ye .. te kṛtyaṃ yāṃtyaśaucāśca kulakājīvinaśca ye .. 17 ..
असिपत्रवनं याति वृक्षच्छेदी वृथैव यः॥क्षुरभ्रका मृगव्याधा वह्निज्वाले पतंति ते ॥ १८ ॥
asipatravanaṃ yāti vṛkṣacchedī vṛthaiva yaḥ..kṣurabhrakā mṛgavyādhā vahnijvāle pataṃti te .. 18 ..
भ्रष्टाचारो हि यो विप्रः क्षत्रियो वैश्य एव च ॥ यात्यंते द्विज तत्रैव यः श्वपाकेषु वह्निदः ॥ १९ ॥
bhraṣṭācāro hi yo vipraḥ kṣatriyo vaiśya eva ca .. yātyaṃte dvija tatraiva yaḥ śvapākeṣu vahnidaḥ .. 19 ..
व्रतस्य लोपका ये च स्वाश्रमाद्विच्युताश्च ये॥संदंशयातनामध्ये पतंति भृशदारुणे॥5.16.२०॥
vratasya lopakā ye ca svāśramādvicyutāśca ye..saṃdaṃśayātanāmadhye pataṃti bhṛśadāruṇe..5.16.20..
वीर्यं स्वप्नेषु स्कंदेयुर्ये नरा ब्रह्मचारिणः॥पुत्रा नाध्यापिता यैश्च ते पतंति श्वभोजने ॥ २१ ॥
vīryaṃ svapneṣu skaṃdeyurye narā brahmacāriṇaḥ..putrā nādhyāpitā yaiśca te pataṃti śvabhojane .. 21 ..
एते चान्ये च नरकाः शतशोऽथ सहस्रशः ॥ येषु दुष्कृतकर्माणः पच्यते यातनागताः ॥ २२ ॥
ete cānye ca narakāḥ śataśo'tha sahasraśaḥ .. yeṣu duṣkṛtakarmāṇaḥ pacyate yātanāgatāḥ .. 22 ..
तथैव पापान्येतानि तथान्यानि सहस्रशः ॥ भुज्यंते यानि पुरुषैर्नरकांतरगोचरैः ॥ २३॥
tathaiva pāpānyetāni tathānyāni sahasraśaḥ .. bhujyaṃte yāni puruṣairnarakāṃtaragocaraiḥ .. 23..
वर्णाश्रमविरुद्धं च कर्म कुर्वंति ये नराः॥कर्मणा मनसा वाचा निरये तु पतंति ते॥२४॥
varṇāśramaviruddhaṃ ca karma kurvaṃti ye narāḥ..karmaṇā manasā vācā niraye tu pataṃti te..24..
अधश्शिरोभिर्दृश्यंते नारका दिवि दैवतैः॥देवानधोमुखान्सर्वानधः पश्यंति नारकाः ॥ २५॥
adhaśśirobhirdṛśyaṃte nārakā divi daivataiḥ..devānadhomukhānsarvānadhaḥ paśyaṃti nārakāḥ .. 25..
स्थावराः कृमिपाकाश्च पक्षिणः पशवो मृगाः ॥ धार्मिकास्त्रिदशास्तद्वन्मोक्षिणश्च यथाक्रमम्॥२६॥
sthāvarāḥ kṛmipākāśca pakṣiṇaḥ paśavo mṛgāḥ .. dhārmikāstridaśāstadvanmokṣiṇaśca yathākramam..26..
यावंतो जंतवस्स्वर्गे तावंतो नरकौकसः ॥ पापकृद्याति नरकं प्रायश्चित्तपराङ्मुखः ॥ २७॥
yāvaṃto jaṃtavassvarge tāvaṃto narakaukasaḥ .. pāpakṛdyāti narakaṃ prāyaścittaparāṅmukhaḥ .. 27..
गुरूणि गुरुभिश्चैव लघूनि लघुभिस्तथा ॥ प्रायश्चित्तानि कालेय मनुस्स्वायम्भुवोऽब्रवीत्॥२८॥
gurūṇi gurubhiścaiva laghūni laghubhistathā .. prāyaścittāni kāleya manussvāyambhuvo'bravīt..28..
यानि तेषामशेषाणां कर्मार्ण्युक्तानि तेषु वै॥प्रायश्चित्तमशेषेण हरानुस्मरणं परम् ॥ २९॥
yāni teṣāmaśeṣāṇāṃ karmārṇyuktāni teṣu vai..prāyaścittamaśeṣeṇa harānusmaraṇaṃ param .. 29..
प्रायश्चित्तं तु यस्यैव पापं पुंसः प्रजायते॥कृते पापेऽनुतापोऽपि शिवसंस्मरणं परम्॥5.16.३०॥
prāyaścittaṃ tu yasyaiva pāpaṃ puṃsaḥ prajāyate..kṛte pāpe'nutāpo'pi śivasaṃsmaraṇaṃ param..5.16.30..
माहेश्वरमवाप्नोति मध्याह्नादिषु संस्मरन्॥प्रातर्निशि च संध्यायां क्षीणपापो भवेन्नरः॥३१॥
māheśvaramavāpnoti madhyāhnādiṣu saṃsmaran..prātarniśi ca saṃdhyāyāṃ kṣīṇapāpo bhavennaraḥ..31..
मुक्तिं प्रयाति स्वर्गं वा समस्तक्लेशसंक्षयम॥शिवस्य स्मरणादेव तस्य शंभोरुमापतेः ॥ ३२ ॥
muktiṃ prayāti svargaṃ vā samastakleśasaṃkṣayama..śivasya smaraṇādeva tasya śaṃbhorumāpateḥ .. 32 ..
पापन्तरायो विप्रेन्द्र जपहोमार्चनादि च ॥ भवत्येव न कुत्रापि त्रैलोक्ये मुनिसत्तम ॥ ३३ ॥
pāpantarāyo viprendra japahomārcanādi ca .. bhavatyeva na kutrāpi trailokye munisattama .. 33 ..
महेश्वरे मतिर्यस्य जपहोमार्चनादिपु ॥ यत्पुण्यं तत्कृतं तेन देवेन्द्रत्वादिकं फलम् ॥ ३४॥
maheśvare matiryasya japahomārcanādipu .. yatpuṇyaṃ tatkṛtaṃ tena devendratvādikaṃ phalam .. 34..
पुमान्न नरकं याति यः स्मरन्भक्तितो मुने ॥ अहर्निशं शिवं तस्मात्स क्षीणाशेषपातकः ॥ ३५ ॥
pumānna narakaṃ yāti yaḥ smaranbhaktito mune .. aharniśaṃ śivaṃ tasmātsa kṣīṇāśeṣapātakaḥ .. 35 ..
नरकस्वर्गसंज्ञाये पापपुण्ये द्विजोत्तम ॥ ययोस्त्वेकं तु दुःखायान्यत्सुखायोद्भवाय च ॥ ३६॥
narakasvargasaṃjñāye pāpapuṇye dvijottama .. yayostvekaṃ tu duḥkhāyānyatsukhāyodbhavāya ca .. 36..
तदेव प्रीतये भूत्वा पुनर्दुःखाय जायते ॥ तत्स्याद्दुःखात्मकं नास्ति न च किंचित्सुखात्मकम् ॥ ३७॥
tadeva prītaye bhūtvā punarduḥkhāya jāyate .. tatsyādduḥkhātmakaṃ nāsti na ca kiṃcitsukhātmakam .. 37..
मनसः परिणामोऽयं सुखदुःखोपलक्षणः ॥ ज्ञानमेव परं ब्रह्म ज्ञानं तत्त्वाय कल्पते ॥ ३८ ॥
manasaḥ pariṇāmo'yaṃ sukhaduḥkhopalakṣaṇaḥ .. jñānameva paraṃ brahma jñānaṃ tattvāya kalpate .. 38 ..
ज्ञानात्मकमिदं विश्वं सकलं सचराचरम् ॥ परविज्ञानतः किंचिद्विद्यते न परं मुने ॥ ३९ ॥
jñānātmakamidaṃ viśvaṃ sakalaṃ sacarācaram .. paravijñānataḥ kiṃcidvidyate na paraṃ mune .. 39 ..
एवमेतन्मयाख्यातं सर्वं नरकमण्डलम् ॥ अत ऊर्ध्वं प्रवक्ष्यामि सांप्रतं मंडलं भुवः ॥ 5.16.४०॥
evametanmayākhyātaṃ sarvaṃ narakamaṇḍalam .. ata ūrdhvaṃ pravakṣyāmi sāṃprataṃ maṃḍalaṃ bhuvaḥ .. 5.16.40..
इति श्रीशिवमहापुराणे पञ्चम्यामुमासंहितायां ब्रह्माण्डवर्णने नरकोद्धारवर्णनं नाम षोडशोऽध्यायः ॥ १६ ॥
iti śrīśivamahāpurāṇe pañcamyāmumāsaṃhitāyāṃ brahmāṇḍavarṇane narakoddhāravarṇanaṃ nāma ṣoḍaśo'dhyāyaḥ .. 16 ..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 60 Vedic Scriptures and 100 of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In