| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

Shloka 1
व्यास उवाच ।।
विधिं तात वदेदानीं जीव जन्मविधानतः ॥ गर्भे स्थितिं च तस्यापि वैराग्यार्थं मुनीश्वर ॥ १ ॥

PADACHEDA

विधिम् तात वद इदानीम् जीव जन्म-विधानतः ॥ गर्भे स्थितिम् च तस्य अपि वैराग्य-अर्थम् मुनि-ईश्वर ॥ १ ॥

TRANSLITERATION

vidhim tāta vada idānīm jīva janma-vidhānataḥ .. garbhe sthitim ca tasya api vairāgya-artham muni-īśvara .. 1 ..
Shloka 2
सनत्कुमार उवाच।।
शृणु व्यास समासेन शास्त्रसारमशेषतः ॥ वदिष्यामि सुवैराग्यं मुमुक्षोर्भवबंधकृत्॥२॥

PADACHEDA

शृणु व्यास समासेन शास्त्र-सारम् अशेषतस् ॥ वदिष्यामि सुवैराग्यम् मुमुक्षोः भव-बंध-कृत्॥२॥

TRANSLITERATION

śṛṇu vyāsa samāsena śāstra-sāram aśeṣatas .. vadiṣyāmi suvairāgyam mumukṣoḥ bhava-baṃdha-kṛt..2..
Shloka 3
पाकपात्रस्य मध्ये तु पृथगन्नं पृथग्जलम्॥अग्नेरूर्ध्वं जलं स्थाप्यं तदन्नं च जलोपरि॥३॥

PADACHEDA

पाक-पात्रस्य मध्ये तु पृथक् अन्नम् पृथक् जलम्॥अग्नेः ऊर्ध्वम् जलम् स्थाप्यम् तद्-अन्नम् च जल-उपरि॥३॥

TRANSLITERATION

pāka-pātrasya madhye tu pṛthak annam pṛthak jalam..agneḥ ūrdhvam jalam sthāpyam tad-annam ca jala-upari..3..
Shloka 4
जलस्याधस्स चाग्निर्हि स्थितोऽग्निं धमते शनैः ॥ वायुनाधम्यमानोऽग्निरत्युष्णं कुरुते जलम् ॥ ४॥

PADACHEDA

जलस्य अधस् स च अग्निः हि स्थितः अग्निम् धमते शनैस् ॥ वायुना आधम्यमानः अग्निः अति उष्णम् कुरुते जलम् ॥ ४॥

TRANSLITERATION

jalasya adhas sa ca agniḥ hi sthitaḥ agnim dhamate śanais .. vāyunā ādhamyamānaḥ agniḥ ati uṣṇam kurute jalam .. 4..
Shloka 5
तदन्नमुष्णतोयेन समन्तात्पच्यते पुनः॥द्विधा भवति तत्पक्वं पृथक्किट्टं पृथग्रसः॥५॥

PADACHEDA

तत् अन्नम् उष्ण-तोयेन समन्तात् पच्यते पुनर्॥द्विधा भवति तत् पक्वम् पृथक् किट्टम् पृथक् रसः॥५॥

TRANSLITERATION

tat annam uṣṇa-toyena samantāt pacyate punar..dvidhā bhavati tat pakvam pṛthak kiṭṭam pṛthak rasaḥ..5..
Shloka 6
मलैर्द्वादशभिः किट्टं भिन्नं देहाद्बहिर्भवेत्॥रसस्तु देहे सरति स पुष्टस्तेन जायते॥६॥

PADACHEDA

मलैः द्वादशभिः किट्टम् भिन्नम् देहात् बहिस् भवेत्॥रसः तु देहे सरति स पुष्टः तेन जायते॥६॥

TRANSLITERATION

malaiḥ dvādaśabhiḥ kiṭṭam bhinnam dehāt bahis bhavet..rasaḥ tu dehe sarati sa puṣṭaḥ tena jāyate..6..
Shloka 7
कर्णाक्षिनासिका जिह्वा दन्ताः शिश्नो गुदं नखाः ॥ मलाश्रयः कफः स्वेदो विण्मूत्रं द्वादश स्मृताः ॥ ७ ॥

PADACHEDA

कर्ण-अक्षि-नासिकाः जिह्वा दन्ताः शिश्नः गुदम् नखाः ॥ मल-आश्रयः कफः स्वेदः विष्-मूत्रम् द्वादश स्मृताः ॥ ७ ॥

TRANSLITERATION

karṇa-akṣi-nāsikāḥ jihvā dantāḥ śiśnaḥ gudam nakhāḥ .. mala-āśrayaḥ kaphaḥ svedaḥ viṣ-mūtram dvādaśa smṛtāḥ .. 7 ..
Shloka 8
हृत्पद्मे प्रतिबद्धाश्च सर्वनाड्यस्समंततः ॥ ज्ञेया रसप्रवाहिन्यस्तत्प्रकारं ब्रुवे मुने ॥ ८ ॥

PADACHEDA

हृद्-पद्मे प्रतिबद्धाः च सर्व-नाड्यः समंततः ॥ ज्ञेयाः रस-प्रवाहिन्यः तद्-प्रकारम् ब्रुवे मुने ॥ ८ ॥

TRANSLITERATION

hṛd-padme pratibaddhāḥ ca sarva-nāḍyaḥ samaṃtataḥ .. jñeyāḥ rasa-pravāhinyaḥ tad-prakāram bruve mune .. 8 ..
Shloka 9
तासां मुखेषु तं सूक्ष्मं प्राणस्स्थापयेत् रसम् ॥ रसेन तेन नाडीस्ताः प्राणं पूरयते पुनः ॥ ९॥

PADACHEDA

तासाम् मुखेषु तम् सूक्ष्मम् प्राणः स्थापयेत् रसम् ॥ रसेन तेन नाडीः ताः प्राणम् पूरयते पुनर् ॥ ९॥

TRANSLITERATION

tāsām mukheṣu tam sūkṣmam prāṇaḥ sthāpayet rasam .. rasena tena nāḍīḥ tāḥ prāṇam pūrayate punar .. 9..
Shloka 10
पुनः प्रयांति संपूर्णास्ताश्च देहं समंततः ॥ ततस्स नाडीमध्यस्थश्शरीरेणात्मना रसः ॥ 5.22.१०॥

PADACHEDA

पुनर् प्रयांति संपूर्णाः ताः च देहम् समंततः ॥ ततस् स नाडी-मध्य-स्थः शरीरेण आत्मना रसः ॥ ५।२२।१०॥

TRANSLITERATION

punar prayāṃti saṃpūrṇāḥ tāḥ ca deham samaṃtataḥ .. tatas sa nāḍī-madhya-sthaḥ śarīreṇa ātmanā rasaḥ .. 5.22.10..
Shloka 11
पच्यते पच्यमानाच्च भवेत्पाकद्वयं पुनः ॥ त्वक् तया वेष्ट्यते पूर्वं रुधिरं च प्रजायते॥११॥

PADACHEDA

पच्यते पच्यमानात् च भवेत् पाक-द्वयम् पुनर् ॥ त्वच् तया वेष्ट्यते पूर्वम् रुधिरम् च प्रजायते॥११॥

TRANSLITERATION

pacyate pacyamānāt ca bhavet pāka-dvayam punar .. tvac tayā veṣṭyate pūrvam rudhiram ca prajāyate..11..
Shloka 12
रक्ताल्लोमानि मांसं च केशाः स्नायुश्च मांसतः॥स्नायुतश्च तथास्थीनि नखा मज्जास्थिसंभवाः॥१२॥

PADACHEDA

रक्तात् लोमानि मांसम् च केशाः स्नायुः च मांसतः॥स्नायुतः च तथा अस्थीनि नखाः मज्ज-अस्थि-संभवाः॥१२॥

TRANSLITERATION

raktāt lomāni māṃsam ca keśāḥ snāyuḥ ca māṃsataḥ..snāyutaḥ ca tathā asthīni nakhāḥ majja-asthi-saṃbhavāḥ..12..
Shloka 13
मज्जाकारणवैकल्यं शुक्रं हि प्रसवात्मकम्॥इति द्वादशधान्नस्य परिणामः प्रकीर्तिताः॥१३॥

PADACHEDA

मज्जा-कारण-वैकल्यम् शुक्रम् हि प्रसव-आत्मकम्॥इति द्वादशधा अन्नस्य परिणामः प्रकीर्तिताः॥१३॥

TRANSLITERATION

majjā-kāraṇa-vaikalyam śukram hi prasava-ātmakam..iti dvādaśadhā annasya pariṇāmaḥ prakīrtitāḥ..13..
Shloka 14
शुक्रोऽन्नाज्जायते शुक्राद्दिव्यदेहस्य संभवः॥ऋतुकाले यदा शुक्रं निर्दोषं योनिसंस्थितम्॥१४॥

PADACHEDA

शुक्रः अन्नात् जायते शुक्रात् दिव्य-देहस्य संभवः॥ऋतु-काले यदा शुक्रम् निर्दोषम् योनि-संस्थितम्॥१४॥

TRANSLITERATION

śukraḥ annāt jāyate śukrāt divya-dehasya saṃbhavaḥ..ṛtu-kāle yadā śukram nirdoṣam yoni-saṃsthitam..14..
Shloka 15
तद्वा तद्वायुसंस्पृष्टं स्त्रीरक्तेनैकतां व्रजेत् ॥ विसर्गकाले शुक्रस्य जीवः कारणसंयुतः ॥ १५॥

PADACHEDA

तत् वा तत् वायु-संस्पृष्टम् स्त्री-रक्तेन एक-ताम् व्रजेत् ॥ विसर्ग-काले शुक्रस्य जीवः कारण-संयुतः ॥ १५॥

TRANSLITERATION

tat vā tat vāyu-saṃspṛṣṭam strī-raktena eka-tām vrajet .. visarga-kāle śukrasya jīvaḥ kāraṇa-saṃyutaḥ .. 15..
Shloka 16
संवृतः प्रविशेद्योनिं कर्मभिस्स्वैर्नियोजितः ॥ तच्छुक्ररक्तमेकस्थमेकाहात्कलिलं भवेत् ॥ ३१।

PADACHEDA

संवृतः प्रविशेत् योनिम् कर्मभिः स्वैः नियोजितः ॥ तत् शुक्र-रक्तम् एकस्थम् एक-अहात् कलिलम् भवेत् ॥ ३१।

TRANSLITERATION

saṃvṛtaḥ praviśet yonim karmabhiḥ svaiḥ niyojitaḥ .. tat śukra-raktam ekastham eka-ahāt kalilam bhavet .. 31.
Shloka 17
पंचरात्रेण कलिलं बुद्बुदाकारतां व्रजेत् ॥ बुद्बुदस्सप्तरात्रेण मांसपेशी भवेत्पुनः॥१७॥

PADACHEDA

पंच-रात्रेण कलिलम् बुद्बुद-आकार-ताम् व्रजेत् ॥ बुद्बुदः सप्त-रात्रेण मांस-पेशी भवेत् पुनर्॥१७॥

TRANSLITERATION

paṃca-rātreṇa kalilam budbuda-ākāra-tām vrajet .. budbudaḥ sapta-rātreṇa māṃsa-peśī bhavet punar..17..
Shloka 18
ग्रीवा शिरश्च स्कंधौ च पृष्ठवंशस्तथोदरम्॥पाणिपादन्तथा पार्श्वे कटिर्गात्रं तथैव च॥१८॥

PADACHEDA

ग्रीवा शिरः च स्कंधौ च पृष्ठवंशः तथा उदरम्॥पार्श्वे कटिः गात्रम् तथा एव च॥१८॥

TRANSLITERATION

grīvā śiraḥ ca skaṃdhau ca pṛṣṭhavaṃśaḥ tathā udaram..pārśve kaṭiḥ gātram tathā eva ca..18..
Shloka 19
द्विमासाभ्यन्तरेणैव क्रमशस्संभवेदिह॥त्रिभिर्मासैः प्रजायंते सर्वे ह्यंकुरसंधयः॥१९॥

PADACHEDA

द्वि-मास-अभ्यन्तरेण एव क्रमशस् संभवेत् इह॥त्रिभिः मासैः प्रजायंते सर्वे हि अंकुर-संधयः॥१९॥

TRANSLITERATION

dvi-māsa-abhyantareṇa eva kramaśas saṃbhavet iha..tribhiḥ māsaiḥ prajāyaṃte sarve hi aṃkura-saṃdhayaḥ..19..
Shloka 20
मासैश्चतुर्भिरंगुल्यः प्रजायंते यथाक्रमम्॥मुखं नासा च कर्णौ मासैः पंचभिरेव च॥5.22.२०॥

PADACHEDA

मासैः चतुर्भिः अंगुल्यः प्रजायंते यथाक्रमम्॥मुखम् नासा च कर्णौ मासैः पंचभिः एव च॥५।२२।२०॥

TRANSLITERATION

māsaiḥ caturbhiḥ aṃgulyaḥ prajāyaṃte yathākramam..mukham nāsā ca karṇau māsaiḥ paṃcabhiḥ eva ca..5.22.20..
Shloka 21
दन्तपंक्तिस्तथा गुह्यं जायंते च नखाः पुनः॥कर्णयोस्तु भवेच्छिद्रं षण्मासाभ्यंतरेण तु ॥ २१॥

PADACHEDA

दन्त-पंक्तिः तथा गुह्यम् जायंते च नखाः पुनर्॥कर्णयोः तु भवेत् छिद्रम् षष्-मास-अभ्यन्तरेण तु ॥ २१॥

TRANSLITERATION

danta-paṃktiḥ tathā guhyam jāyaṃte ca nakhāḥ punar..karṇayoḥ tu bhavet chidram ṣaṣ-māsa-abhyantareṇa tu .. 21..
Shloka 22
पायुर्मेहमुपस्थं च नाभिश्चाभ्युपजायते॥संधयो ये च गात्रेषु मासैर्जायंति सप्तभिः ॥ २२॥

PADACHEDA

पायुः मेहम् उपस्थम् च नाभिः च अभ्युपजायते॥संधयः ये च गात्रेषु मासैः जायंति सप्तभिः ॥ २२॥

TRANSLITERATION

pāyuḥ meham upastham ca nābhiḥ ca abhyupajāyate..saṃdhayaḥ ye ca gātreṣu māsaiḥ jāyaṃti saptabhiḥ .. 22..
Shloka 23
अंगप्रत्यंगसंपूर्णः परिपक्वस्स तिष्ठति ॥ उदरे मातुराच्छन्नो जरायौ मुनि सत्तम ॥ २३ ॥

PADACHEDA

अंग-प्रत्यंग-संपूर्णः परिपक्वः स तिष्ठति ॥ उदरे मातुः आच्छन्नः जरायौ मुनि सत्तम ॥ २३ ॥

TRANSLITERATION

aṃga-pratyaṃga-saṃpūrṇaḥ paripakvaḥ sa tiṣṭhati .. udare mātuḥ ācchannaḥ jarāyau muni sattama .. 23 ..
Shloka 24
मातुराहारचौर्य्येण षड्विधेन रसेन तु ॥ नाभिनालनिबद्धेन वर्द्धते स दिनेदिने ॥ २४ ॥

PADACHEDA

मातुः आहार-चौर्येण षड्विधेन रसेन तु ॥ नाभिनाल-निबद्धेन वर्द्धते स दिनेदिने ॥ २४ ॥

TRANSLITERATION

mātuḥ āhāra-cauryeṇa ṣaḍvidhena rasena tu .. nābhināla-nibaddhena varddhate sa dinedine .. 24 ..
Shloka 25
ततस्मृतिं लभेज्जीवस्संपूर्णेऽस्मिञ्शरीरके ॥ सुखं दुःखं विजानाति निद्रास्वप्नं पुराकृतम् ॥ २५ ॥

PADACHEDA

ततस् स्मृतिम् लभेत् जीवः संपूर्णे अस्मिन् शरीरके ॥ सुखम् दुःखम् विजानाति निद्रा-स्वप्नम् पुरा कृतम् ॥ २५ ॥

TRANSLITERATION

tatas smṛtim labhet jīvaḥ saṃpūrṇe asmin śarīrake .. sukham duḥkham vijānāti nidrā-svapnam purā kṛtam .. 25 ..
Shloka 26
मृतश्चाहं पुनर्जातो जातश्चाहं पुनर्मृतः ॥ नानायोनिसहस्राणि मया दृष्टानि जायता ॥ २६ ॥

PADACHEDA

मृतः च अहम् पुनर् जातः जातः च अहम् पुनर् मृतः ॥ नाना योनि-सहस्राणि मया दृष्टानि जायता ॥ २६ ॥

TRANSLITERATION

mṛtaḥ ca aham punar jātaḥ jātaḥ ca aham punar mṛtaḥ .. nānā yoni-sahasrāṇi mayā dṛṣṭāni jāyatā .. 26 ..
Shloka 27
अधुना जातमात्रोऽहं प्राप्तसंस्कार एव च ॥ श्रेयोऽमुना करिष्यामि येन गर्भे न संभवः ॥ २७ ॥

PADACHEDA

अधुना जात-मात्रः अहम् प्राप्त-संस्कारः एव च ॥ श्रेयः अमुना करिष्यामि येन गर्भे न संभवः ॥ २७ ॥

TRANSLITERATION

adhunā jāta-mātraḥ aham prāpta-saṃskāraḥ eva ca .. śreyaḥ amunā kariṣyāmi yena garbhe na saṃbhavaḥ .. 27 ..
Shloka 28
गर्भस्थश्चिंतयत्येवमहं गर्भाद्विनिस्सृतः ॥ अन्वेष्यामि शिवज्ञानं संसारविनिवर्तकम् ॥ २८॥

PADACHEDA

गर्भ-स्थः चिंतयति एवम् अहम् गर्भात् विनिस्सृतः ॥ अन्वेष्यामि शिव-ज्ञानम् संसार-विनिवर्तकम् ॥ २८॥

TRANSLITERATION

garbha-sthaḥ ciṃtayati evam aham garbhāt vinissṛtaḥ .. anveṣyāmi śiva-jñānam saṃsāra-vinivartakam .. 28..
Shloka 29
एवं स गर्भदुःखेन महता परिपीडितः ॥ जीवः कर्मवशादास्ते मोक्षोपायं विचिंतयन् ॥ २९ ॥

PADACHEDA

एवम् स गर्भ-दुःखेन महता परिपीडितः ॥ जीवः कर्म-वशात् आस्ते मोक्ष-उपायम् विचिंतयन् ॥ २९ ॥

TRANSLITERATION

evam sa garbha-duḥkhena mahatā paripīḍitaḥ .. jīvaḥ karma-vaśāt āste mokṣa-upāyam viciṃtayan .. 29 ..
Shloka 30
यथा गिरिवराक्रांतः कश्चिद्दुःखेन तिष्ठति ॥ तथा जरायुणा देही दुःखं तिष्ठति वेष्टितः ॥ 5.22.३० ॥

PADACHEDA

यथा गिरि-वर-आक्रांतः कश्चिद् दुःखेन तिष्ठति ॥ तथा जरायुणा देही दुःखम् तिष्ठति वेष्टितः ॥ ५।२२।३० ॥

TRANSLITERATION

yathā giri-vara-ākrāṃtaḥ kaścid duḥkhena tiṣṭhati .. tathā jarāyuṇā dehī duḥkham tiṣṭhati veṣṭitaḥ .. 5.22.30 ..
Shloka 31
पतितस्सागरे यद्वद्दुःखमास्ते समाकुलः ॥ गर्भोदकेन सिक्तांगस्सर्वदाकुलितस्तदा ॥ ३१ ॥

PADACHEDA

पतितः सागरे यद्वत् दुःखम् आस्ते समाकुलः ॥ गर्भ-उदकेन सिक्त-अंगः सर्वदा आकुलितः तदा ॥ ३१ ॥

TRANSLITERATION

patitaḥ sāgare yadvat duḥkham āste samākulaḥ .. garbha-udakena sikta-aṃgaḥ sarvadā ākulitaḥ tadā .. 31 ..
Shloka 32
लोहकुंभे यथा न्यस्तः पच्यते कश्चिदग्निना ॥ गर्भकुंभे तथा क्षिप्तः पच्यते जठराग्निना ॥ ३२ ॥

PADACHEDA

लोह-कुंभे यथा न्यस्तः पच्यते कश्चिद् अग्निना ॥ गर्भकुंभे तथा क्षिप्तः पच्यते जठर-अग्निना ॥ ३२ ॥

TRANSLITERATION

loha-kuṃbhe yathā nyastaḥ pacyate kaścid agninā .. garbhakuṃbhe tathā kṣiptaḥ pacyate jaṭhara-agninā .. 32 ..
Shloka 33
सूचीभिरग्निवर्णाभिनिर्भिन्नस्य निरंतरम् ॥ यद्दुःखं जायते तस्य तत्र संस्थस्य चाधिकम् ॥ ३३ ॥

PADACHEDA

सूचीभिः अग्नि-वर्ण-अभिनिर्भिन्नस्य निरंतरम् ॥ यत् दुःखम् जायते तस्य तत्र संस्थस्य च अधिकम् ॥ ३३ ॥

TRANSLITERATION

sūcībhiḥ agni-varṇa-abhinirbhinnasya niraṃtaram .. yat duḥkham jāyate tasya tatra saṃsthasya ca adhikam .. 33 ..
Shloka 34
गर्भावासात्परं दुःखं कष्टं नैवास्ति कुत्रचित् ॥ देहिनां दुःखबहुलं सुघोरमतिसंकटम् ॥ ३४ ॥

PADACHEDA

गर्भावासात् परम् दुःखम् कष्टम् न एव अस्ति कुत्रचिद् ॥ देहिनाम् दुःख-बहुलम् सु घोर-मति-संकटम् ॥ ३४ ॥

TRANSLITERATION

garbhāvāsāt param duḥkham kaṣṭam na eva asti kutracid .. dehinām duḥkha-bahulam su ghora-mati-saṃkaṭam .. 34 ..
Shloka 35
इत्येतत्सुमहद्दुःखं पापिनां परिकीर्तितम् ॥ केवलं धर्मबुदीनां सप्तमासैर्भवस्सदा ॥ ३५॥

PADACHEDA

इति एतत् सु महत् दुःखम् पापिनाम् परिकीर्तितम् ॥ केवलम् सप्त-मासैः भवः सदा ॥ ३५॥

TRANSLITERATION

iti etat su mahat duḥkham pāpinām parikīrtitam .. kevalam sapta-māsaiḥ bhavaḥ sadā .. 35..
Shloka 36
गर्भात्सुदुर्लभं दुःखं योनियंत्रनिपीडनात् ॥ भवेत्पापात्मनां व्यास न हि धर्मयुतात्मनाम् ॥ । ३६ ॥

PADACHEDA

गर्भात् सु दुर्लभम् दुःखम् योनि-यंत्र-निपीडनात् ॥ भवेत् पाप-आत्मनाम् व्यास न हि धर्म-युत-आत्मनाम् ॥ । ३६ ॥

TRANSLITERATION

garbhāt su durlabham duḥkham yoni-yaṃtra-nipīḍanāt .. bhavet pāpa-ātmanām vyāsa na hi dharma-yuta-ātmanām .. . 36 ..
Shloka 37
इक्षुवत्पीड्यमानस्य यंत्रेणैव समंततः ॥ शिरसा ताड्यमानस्य पाप मुद्गरकेण च ॥ ३७॥

PADACHEDA

इक्षु-वत् पीड्यमानस्य यंत्रेण एव समंततः ॥ शिरसा ताड्यमानस्य पाप मुद्गरकेण च ॥ ३७॥

TRANSLITERATION

ikṣu-vat pīḍyamānasya yaṃtreṇa eva samaṃtataḥ .. śirasā tāḍyamānasya pāpa mudgarakeṇa ca .. 37..
Shloka 38
यंत्रेण पीडिता यद्वन्निस्सारा स्स्युस्तिलाः क्षणात् ॥ तथा शरीरं निस्सारं योनियंत्रनिपीडनात् ॥ ३८ ॥

PADACHEDA

यंत्रेण पीडिताः यद्वत् निस्साराः स् तिलाः क्षणात् ॥ तथा शरीरम् निस्सारम् योनि-यंत्र-निपीडनात् ॥ ३८ ॥

TRANSLITERATION

yaṃtreṇa pīḍitāḥ yadvat nissārāḥ s tilāḥ kṣaṇāt .. tathā śarīram nissāram yoni-yaṃtra-nipīḍanāt .. 38 ..
Shloka 39
अस्थिपादतुलास्तंभं स्नायुबन्धेन यंत्रितम्॥रक्तमांसमृदालिप्तं विण्मूत्रद्रव्यभाजनम् ॥ ३९ ॥

PADACHEDA

अस्थि-पाद-तुला-स्तंभम् स्नायु-बन्धेन यंत्रितम्॥रक्त-मांस-मृदा आलिप्तम् विष्-मूत्र-द्रव्य-भाजनम् ॥ ३९ ॥

TRANSLITERATION

asthi-pāda-tulā-staṃbham snāyu-bandhena yaṃtritam..rakta-māṃsa-mṛdā āliptam viṣ-mūtra-dravya-bhājanam .. 39 ..
Shloka 40
केशरोमनखच्छन्नं रोगायतनमातुरम् ॥ वदनैकमहाद्वारं गवाक्षाष्टकभूषितम् ॥ 5.22.४० ॥

PADACHEDA

केश-रोम-नख-छन्नम् रोग-आयतनम् आतुरम् ॥ वदन-एक-महा-द्वारम् गवाक्ष-अष्टक-भूषितम् ॥ ५।२२।४० ॥

TRANSLITERATION

keśa-roma-nakha-channam roga-āyatanam āturam .. vadana-eka-mahā-dvāram gavākṣa-aṣṭaka-bhūṣitam .. 5.22.40 ..
Shloka 41
ओष्ठद्वयकपाटं च तथा जिह्वार्गलान्वितम्॥भोगतृष्णातुरं मूढं रागद्वेषवशानुगम्॥४१॥

PADACHEDA

ओष्ठ-द्वय-कपाटम् च तथा जिह्वा-अर्गल-अन्वितम्॥भोग-तृष्णा-आतुरम् मूढम् राग-द्वेष-वश-अनुगम्॥४१॥

TRANSLITERATION

oṣṭha-dvaya-kapāṭam ca tathā jihvā-argala-anvitam..bhoga-tṛṣṇā-āturam mūḍham rāga-dveṣa-vaśa-anugam..41..
Shloka 42
संवर्तितांगप्रत्यंगं जरायुपरिवेष्टितम्॥संकटेनाविविक्तेन योनिमार्गेण निर्गतम्॥४२॥

PADACHEDA

संवर्तित-अंग-प्रत्यंगम् जरायु-परिवेष्टितम्॥संकटेन अविविक्तेन योनि-मार्गेण निर्गतम्॥४२॥

TRANSLITERATION

saṃvartita-aṃga-pratyaṃgam jarāyu-pariveṣṭitam..saṃkaṭena aviviktena yoni-mārgeṇa nirgatam..42..
Shloka 43
विण्मूत्ररक्तसिक्तांगं विकोशिकसमुद्भवम्॥अस्थिपञ्जरविख्यातमस्मिञ्ज्ञेयं कलेवरम्॥४३॥

PADACHEDA

विष्-मूत्र-रक्त-सिक्त-अङ्गम् विकोशिका-समुद्भवम्॥अस्थि-पञ्जर-विख्यातम् अस्मिन् ज्ञेयम् कलेवरम्॥४३॥

TRANSLITERATION

viṣ-mūtra-rakta-sikta-aṅgam vikośikā-samudbhavam..asthi-pañjara-vikhyātam asmin jñeyam kalevaram..43..
Shloka 44
शतत्रयं षष्ट्यधिकं पंचपेशीशतानि च॥सार्द्धाभिस्तिसृभिश्छन्नं समंताद्रोमकोटिभिः ॥ ४४ ॥

PADACHEDA

शत-त्रयम् षष्टि-अधिकम् पंच-पेशी-शतानि च॥सार्द्धाभिः तिसृभिः छन्नम् समंतात् रोम-कोटिभिः ॥ ४४ ॥

TRANSLITERATION

śata-trayam ṣaṣṭi-adhikam paṃca-peśī-śatāni ca..sārddhābhiḥ tisṛbhiḥ channam samaṃtāt roma-koṭibhiḥ .. 44 ..
Shloka 45
शरीरं स्थूलसूक्ष्माभिर्दृश्याऽदृश्या हि तास्स्मृताः ॥ एतावतीभिर्नाडीभिः कोटिभिस्तत्समंततः॥४५॥

PADACHEDA

शरीरम् स्थूल-सूक्ष्माभिः दृश्य-अदृश्याः हि ताः स्मृताः ॥ एतावतीभिः नाडीभिः कोटिभिः तत् समंततः॥४५॥

TRANSLITERATION

śarīram sthūla-sūkṣmābhiḥ dṛśya-adṛśyāḥ hi tāḥ smṛtāḥ .. etāvatībhiḥ nāḍībhiḥ koṭibhiḥ tat samaṃtataḥ..45..
Shloka 46
अस्वेदमधुभिर्याभिरंतस्थः स्रवते बहिः॥द्वात्रिंशद्दशनाः प्रोक्ता विंशतिश्च नखाः स्मृताः ॥ ४६ ॥

PADACHEDA

अ स्वेद-मधुभिः याभिः अन्तस्थः स्रवते बहिस्॥द्वात्रिंशत् दशनाः प्रोक्ताः विंशतिः च नखाः स्मृताः ॥ ४६ ॥

TRANSLITERATION

a sveda-madhubhiḥ yābhiḥ antasthaḥ sravate bahis..dvātriṃśat daśanāḥ proktāḥ viṃśatiḥ ca nakhāḥ smṛtāḥ .. 46 ..
Shloka 47
पित्तस्य कुडवं ज्ञेयं कफस्याथाढकं स्मृतम् ॥ वसायाश्च पलं विंशत्तदर्धं कपिलस्य च ॥ ४७॥

PADACHEDA

पित्तस्य कुडवम् ज्ञेयम् कफस्य अथ आढकम् स्मृतम् ॥ वसायाः च पलम् विंशत् तद्-अर्धम् कपिलस्य च ॥ ४७॥

TRANSLITERATION

pittasya kuḍavam jñeyam kaphasya atha āḍhakam smṛtam .. vasāyāḥ ca palam viṃśat tad-ardham kapilasya ca .. 47..
Shloka 48
पंचार्द्धं तु तुला ज्ञेया पलानि दश मेदसः ॥ पलत्रयं महारक्तं मज्जायाश्च चतुर्गुणम् ॥ ४८ ॥

PADACHEDA

पंच-अर्द्धम् तु तुला ज्ञेया पलानि दश मेदसः ॥ पल-त्रयम् महारक्तम् मज्जायाः च चतुर्गुणम् ॥ ४८ ॥

TRANSLITERATION

paṃca-arddham tu tulā jñeyā palāni daśa medasaḥ .. pala-trayam mahāraktam majjāyāḥ ca caturguṇam .. 48 ..
Shloka 49
शुक्रोर्द्धं कुडवं ज्ञेयं तद्बीजं देहिनां बलम् ॥ मांसस्य चैकपिंडेन पलसाहस्रमुच्यते ॥ ४९॥

PADACHEDA

शुक्र-ऊर्द्धम् कुडवम् ज्ञेयम् तद्-बीजम् देहिनाम् बलम् ॥ मांसस्य च एक-पिंडेन पल-साहस्रम् उच्यते ॥ ४९॥

TRANSLITERATION

śukra-ūrddham kuḍavam jñeyam tad-bījam dehinām balam .. māṃsasya ca eka-piṃḍena pala-sāhasram ucyate .. 49..
Shloka 50
रक्तं पलशतं ज्ञेयं विण्मूत्रं यत्प्रमाणत॥अंजलयश्च चत्वारश्चत्वारो मुनिसत्तम॥5.22.५०॥

PADACHEDA

॥अंजलयः च चत्वारः चत्वारः मुनि-सत्तम॥५।२२।५०॥

TRANSLITERATION

..aṃjalayaḥ ca catvāraḥ catvāraḥ muni-sattama..5.22.50..
Shloka 51
इति देहगृहं ह्येतन्नित्यस्यानित्यमात्मनः ॥ अविशुद्धं विशुद्धस्य कर्मबंधाद्विनिर्मितम् ॥ ५१ ॥

PADACHEDA

इति देहगृहम् हि एतत् नित्यस्य अनित्यम् आत्मनः ॥ अविशुद्धम् विशुद्धस्य कर्म-बंधात् विनिर्मितम् ॥ ५१ ॥

TRANSLITERATION

iti dehagṛham hi etat nityasya anityam ātmanaḥ .. aviśuddham viśuddhasya karma-baṃdhāt vinirmitam .. 51 ..
Shloka 52
इति श्रीशिवमहापुराणे पञ्चम्यामुमासंहितायां देहोत्पत्तिवर्णनं नाम द्वाविंशोऽध्यायः ॥ २२ ॥

PADACHEDA

इति श्री-शिव-महापुराणे पञ्चम्याम् उमासंहितायाम् देहोत्पत्तिवर्णनम् नाम द्वाविंशः अध्यायः ॥ २२ ॥

TRANSLITERATION

iti śrī-śiva-mahāpurāṇe pañcamyām umāsaṃhitāyām dehotpattivarṇanam nāma dvāviṃśaḥ adhyāyaḥ .. 22 ..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


Shloka QR Code

🔗

🪔 Powered by Gyaandweep.com

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 100 Vedic Scriptures and 1000s of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In