| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

Shloka 1
सूत उवाच ।।
संसृष्टासु प्रजास्वेव आपवोऽथ प्रजाप्रतिः ॥ लेभे वै पुरुषः पत्नीं शतरूपामयो निजाम्॥ १ ॥

PADACHEDA

संसृष्टासु प्रजासु एव आपवः अथ प्रजाप्रतिः ॥ लेभे वै पुरुषः पत्नीम् शतरूपाम् अयः निजाम्॥ १ ॥

TRANSLITERATION

saṃsṛṣṭāsu prajāsu eva āpavaḥ atha prajāpratiḥ .. lebhe vai puruṣaḥ patnīm śatarūpām ayaḥ nijām.. 1 ..
Shloka 2
आपवस्य महिम्ना तु दिवमावृत्य तिष्ठतः ॥ धर्मेणैव महात्मा स शतरूपाप्यजायत ॥ २ ॥

PADACHEDA

आपवस्य महिम्ना तु दिवम् आवृत्य तिष्ठतः ॥ धर्मेण एव महात्मा स शतरूपा अपि अजायत ॥ २ ॥

TRANSLITERATION

āpavasya mahimnā tu divam āvṛtya tiṣṭhataḥ .. dharmeṇa eva mahātmā sa śatarūpā api ajāyata .. 2 ..
Shloka 3
सा तु वर्षशतं तप्त्वा तपः परमदुश्चरम् ॥ भर्तारं दीप्ततपसं पुरुषं प्रत्यपद्यत ॥ ३ ॥

PADACHEDA

सा तु वर्ष-शतम् तप्त्वा तपः परम-दुश्चरम् ॥ भर्तारम् दीप्त-तपसम् पुरुषम् प्रत्यपद्यत ॥ ३ ॥

TRANSLITERATION

sā tu varṣa-śatam taptvā tapaḥ parama-duścaram .. bhartāram dīpta-tapasam puruṣam pratyapadyata .. 3 ..
Shloka 4
स वै स्वायंभुवो जज्ञे पुरुषो मनुरुच्यते ॥ तस्यैकसप्ततियुगं मन्वंतरमिहोच्यते ॥ ४ ॥

PADACHEDA

स वै स्वायंभुवः जज्ञे पुरुषः मनुः उच्यते ॥ तस्य एकसप्तति-युगम् मन्वंतरम् इह उच्यते ॥ ४ ॥

TRANSLITERATION

sa vai svāyaṃbhuvaḥ jajñe puruṣaḥ manuḥ ucyate .. tasya ekasaptati-yugam manvaṃtaram iha ucyate .. 4 ..
Shloka 5
वैराजात्पुरुषाद्वीरा शतरूपा व्यजायत ॥ प्रियव्रतोत्तानपादौ वीरकायामजायताम् ॥ ५॥

PADACHEDA

वैराजात् पुरुषात् वीरा शतरूपा व्यजायत ॥ प्रियव्रत-उत्तानपादौ वीरकायाम् अजायताम् ॥ ५॥

TRANSLITERATION

vairājāt puruṣāt vīrā śatarūpā vyajāyata .. priyavrata-uttānapādau vīrakāyām ajāyatām .. 5..
Shloka 6
काम्या नाम महाभागा कर्दमस्य प्रजापतेः ॥ काम्यापुत्रास्त्रयस्त्वासन्सम्राट्साक्षिरविट्प्रभुः ॥ ६॥

PADACHEDA

काम्या नाम महाभागा कर्दमस्य प्रजापतेः ॥ काम्या-पुत्राः त्रयः तु आसन् सम्राज्-साक्षिः रविष्-प्रभुः ॥ ६॥

TRANSLITERATION

kāmyā nāma mahābhāgā kardamasya prajāpateḥ .. kāmyā-putrāḥ trayaḥ tu āsan samrāj-sākṣiḥ raviṣ-prabhuḥ .. 6..
Shloka 7
उत्तानपादोऽजनयत्पुत्राञ्छक्रसमान्प्रभुः ॥ ध्रुवं च तनयं दिव्यमात्मानंदसुवर्चसम्॥ ७ ॥

PADACHEDA

उत्तानपादः अजनयत् पुत्रान् शक्र-समान् प्रभुः ॥ ध्रुवम् च तनयम् दिव्यम् आत्म-आनंद-सु वर्चसम्॥ ७ ॥

TRANSLITERATION

uttānapādaḥ ajanayat putrān śakra-samān prabhuḥ .. dhruvam ca tanayam divyam ātma-ānaṃda-su varcasam.. 7 ..
Shloka 8
धर्मस्य कन्या सुश्रोणी सुनीतिर्नाम विश्रुता ॥ उत्पन्ना चापि धर्म्मेण धुवस्य जननी तथा ॥ ८ ॥

PADACHEDA

धर्मस्य कन्या सु श्रोणी सुनीतिः नाम विश्रुता ॥ उत्पन्ना च अपि धर्म्मेण धुवस्य जननी तथा ॥ ८ ॥

TRANSLITERATION

dharmasya kanyā su śroṇī sunītiḥ nāma viśrutā .. utpannā ca api dharmmeṇa dhuvasya jananī tathā .. 8 ..
Shloka 9
ध्रुवो वर्षसहस्राणि त्रीणि दिव्यानि कानने ॥ तपस्तेपे स बालस्तु प्रार्थयन्स्थानमव्ययम् ॥ ९ ॥

PADACHEDA

ध्रुवः वर्ष-सहस्राणि त्रीणि दिव्यानि कानने ॥ तपः तेपे स बालः तु प्रार्थयन् स्थानम् अव्ययम् ॥ ९ ॥

TRANSLITERATION

dhruvaḥ varṣa-sahasrāṇi trīṇi divyāni kānane .. tapaḥ tepe sa bālaḥ tu prārthayan sthānam avyayam .. 9 ..
Shloka 10
तस्मै ब्रह्मा ददौ प्रीतस्स्थानमात्मसमं प्रभुः ॥ अचलं चैव पुरतस्सप्तर्षीणां प्रजापतिः ॥ 5.30.१०॥

PADACHEDA

तस्मै ब्रह्मा ददौ प्रीतः स्थानम् आत्म-समम् प्रभुः ॥ अचलम् च एव पुरतस् सप्तर्षीणाम् प्रजापतिः ॥ ५।३०।१०॥

TRANSLITERATION

tasmai brahmā dadau prītaḥ sthānam ātma-samam prabhuḥ .. acalam ca eva puratas saptarṣīṇām prajāpatiḥ .. 5.30.10..
Shloka 11
तस्मात्पुष्टिश्च धान्यश्च ध्रुवात्पुत्रौ व्यजायताम् ॥ पुष्टिरेवं समुत्थायाः पञ्चपुत्रानकल्मषान् ॥ ११॥

PADACHEDA

तस्मात् पुष्टिः च धान्यः च ध्रुवात् पुत्रौ व्यजायताम् ॥ पुष्टिः एवम् समुत्थायाः पञ्च-पुत्रान् अकल्मषान् ॥ ११॥

TRANSLITERATION

tasmāt puṣṭiḥ ca dhānyaḥ ca dhruvāt putrau vyajāyatām .. puṣṭiḥ evam samutthāyāḥ pañca-putrān akalmaṣān .. 11..
Shloka 12
रिपुं रिपुंजयं विप्रं वृकलं वृषतेजसम् ॥ रिपोरेवं च महिषी चाक्षुषं सर्वतोदिशम् ॥ १२॥

PADACHEDA

रिपुम् रिपुंजयम् विप्रम् वृकलम् वृषतेजसम् ॥ रिपोः एवम् च महिषी चाक्षुषम् सर्वतोदिशम् ॥ १२॥

TRANSLITERATION

ripum ripuṃjayam vipram vṛkalam vṛṣatejasam .. ripoḥ evam ca mahiṣī cākṣuṣam sarvatodiśam .. 12..
Shloka 13
अजीजनत्पुष्करिण्यां वरुणं चाक्षुषो मनुः ॥ मनोरजायन्त दश नड्वलायां महौजसः॥१३॥

PADACHEDA

अजीजनत् पुष्करिण्याम् वरुणम् चाक्षुषः मनुः ॥ मनोः अजायन्त दश नड्वलायाम् महा-ओजसः॥१३॥

TRANSLITERATION

ajījanat puṣkariṇyām varuṇam cākṣuṣaḥ manuḥ .. manoḥ ajāyanta daśa naḍvalāyām mahā-ojasaḥ..13..
Shloka 14
कन्यायां हि मुनिश्रेष्ठ वैश्यजन्म प्रजायतेः॥पुरुर्मासः शतद्युम्नस्तपस्वी सत्यवित्कविः ॥ १४॥

PADACHEDA

कन्यायाम् हि मुनि-श्रेष्ठ वैश्य-जन्म प्रजायतेः॥पुरुः मासः शतद्युम्नः तपस्वी सत्य-विद् कविः ॥ १४॥

TRANSLITERATION

kanyāyām hi muni-śreṣṭha vaiśya-janma prajāyateḥ..puruḥ māsaḥ śatadyumnaḥ tapasvī satya-vid kaviḥ .. 14..
Shloka 15
अग्निष्टोमोऽतिरात्रश्चातिमन्युस्सुयशा दश॥पूरोरजनयत्पुत्रान्षडाग्नेयी महाप्रभान् ॥ १५॥

PADACHEDA

अग्निष्टोमः अतिरात्रः च अतिमन्युः सुयशाः दश॥पूरोः अजनयत् पुत्रान् षट् आग्नेयी महा-प्रभान् ॥ १५॥

TRANSLITERATION

agniṣṭomaḥ atirātraḥ ca atimanyuḥ suyaśāḥ daśa..pūroḥ ajanayat putrān ṣaṭ āgneyī mahā-prabhān .. 15..
Shloka 16
अङ्गं सुमनसं ख्यातिं सृतिमंगिरसं गयम्॥अङ्गात्सुनीथा भार्य्या वै वेनमेकमसूयत॥१६॥

PADACHEDA

अङ्गम् सुमनसम् ख्यातिम् सृतिम् अंगिरसम् गयम्॥अङ्गात् सुनीथा भार्य्या वै वेनम् एकम् असूयत॥१६॥

TRANSLITERATION

aṅgam sumanasam khyātim sṛtim aṃgirasam gayam..aṅgāt sunīthā bhāryyā vai venam ekam asūyata..16..
Shloka 17
अपचारेण वेनस्य कोपस्तेषां महानभूत्॥हुंकारेणैव तं जघ्नुर्मुनयो धर्मतत्पराः॥१७॥

PADACHEDA

अपचारेण वेनस्य कोपः तेषाम् महान् अभूत्॥हुंकारेण एव तम् जघ्नुः मुनयः धर्म-तत्पराः॥१७॥

TRANSLITERATION

apacāreṇa venasya kopaḥ teṣām mahān abhūt..huṃkāreṇa eva tam jaghnuḥ munayaḥ dharma-tatparāḥ..17..
Shloka 18
अथ प्रजार्थमृषयः प्रार्थिताश्च सुनीथया॥सारस्वतास्तदा तस्य ममंथुर्दक्षिणं करम्॥१८॥

PADACHEDA

अथ प्रजा-अर्थम् ऋषयः प्रार्थिताः च सुनीथया॥सारस्वताः तदा तस्य ममंथुः दक्षिणम् करम्॥१८॥

TRANSLITERATION

atha prajā-artham ṛṣayaḥ prārthitāḥ ca sunīthayā..sārasvatāḥ tadā tasya mamaṃthuḥ dakṣiṇam karam..18..
Shloka 19
वेनस्य पाणौ मथिते संबभूव ततः पृथुः ॥ स धन्वी कवची जातस्तेजसादित्यसन्निभः ॥ १९ ॥

PADACHEDA

वेनस्य पाणौ मथिते संबभूव ततस् पृथुः ॥ स धन्वी कवची जातः तेजसा आदित्य-सन्निभः ॥ १९ ॥

TRANSLITERATION

venasya pāṇau mathite saṃbabhūva tatas pṛthuḥ .. sa dhanvī kavacī jātaḥ tejasā āditya-sannibhaḥ .. 19 ..
Shloka 20
अवतारस्य विष्णोर्हि प्रजापालनहे तवे ॥ धर्मसंरक्षणार्थाय दुष्टानां दंडहेतवे ॥ 5.30.२०॥

PADACHEDA

अवतारस्य विष्णोः हि प्रजा-पालन-हे तवे ॥ धर्म-संरक्षण-अर्थाय दुष्टानाम् दंड-हेतवे ॥ ५।३०।२०॥

TRANSLITERATION

avatārasya viṣṇoḥ hi prajā-pālana-he tave .. dharma-saṃrakṣaṇa-arthāya duṣṭānām daṃḍa-hetave .. 5.30.20..
Shloka 21
पृथुर्वैन्यस्तदा पृध्वीमरक्षत्क्षत्रपूर्वजः ॥ राजसूयाभिषिक्तानामाद्यस्स वसुधापतिः ॥ २१॥

PADACHEDA

पृथुः वैन्यः तदा पृध्वीम् अरक्षत् क्षत्र-पूर्वजः ॥ राजसूय-अभिषिक्तानाम् आद्यः स वसुधा-पतिः ॥ २१॥

TRANSLITERATION

pṛthuḥ vainyaḥ tadā pṛdhvīm arakṣat kṣatra-pūrvajaḥ .. rājasūya-abhiṣiktānām ādyaḥ sa vasudhā-patiḥ .. 21..
Shloka 22
तस्माच्चैव समुत्पन्नौ निपुणौ सूतमागधौ ॥ तेनेयं गौर्मुनिश्रेष्ठ दुग्धा सर्वहिताय वै ॥ २२ ॥

PADACHEDA

तस्मात् च एव समुत्पन्नौ निपुणौ सूत-मागधौ ॥ तेन इयम् गौः मुनि-श्रेष्ठ दुग्धा सर्व-हिताय वै ॥ २२ ॥

TRANSLITERATION

tasmāt ca eva samutpannau nipuṇau sūta-māgadhau .. tena iyam gauḥ muni-śreṣṭha dugdhā sarva-hitāya vai .. 22 ..
Shloka 23
सर्वेषां वृत्तिदश्चाभूद्देवर्षिसुर रक्षसाम् ॥ मनुष्याणां विशेषेण शतयज्ञकरो नृपः ॥ २३ ॥

PADACHEDA

सर्वेषाम् वृत्ति-दः च अभूत् देव-ऋषि-सुर रक्षसाम् ॥ मनुष्याणाम् विशेषेण शत-यज्ञ-करः नृपः ॥ २३ ॥

TRANSLITERATION

sarveṣām vṛtti-daḥ ca abhūt deva-ṛṣi-sura rakṣasām .. manuṣyāṇām viśeṣeṇa śata-yajña-karaḥ nṛpaḥ .. 23 ..
Shloka 24
पृथोः पुत्रौ तु जज्ञाते धर्मज्ञौ भुवि पार्थिवौ ॥ विजिताश्वश्च हर्यक्षो महावीरौ सुविश्रुतौ ॥ २४॥

PADACHEDA

पृथोः पुत्रौ तु जज्ञाते धर्म-ज्ञौ भुवि पार्थिवौ ॥ विजिताश्वः च हर्यक्षः महा-वीरौ सु विश्रुतौ ॥ २४॥

TRANSLITERATION

pṛthoḥ putrau tu jajñāte dharma-jñau bhuvi pārthivau .. vijitāśvaḥ ca haryakṣaḥ mahā-vīrau su viśrutau .. 24..
Shloka 25
शिखंडिनी चाजनयत्पुत्रं प्राचीनबर्हिषम् ॥ प्राचीनाग्राः कुशास्तस्य पृथिवीतलचारिणः।२५॥

PADACHEDA

शिखंडिनी च अजनयत् पुत्रम् प्राचीनबर्हिषम् ॥ प्राचीन-अग्राः कुशाः तस्य पृथिवी-तल-चारिणः।२५॥

TRANSLITERATION

śikhaṃḍinī ca ajanayat putram prācīnabarhiṣam .. prācīna-agrāḥ kuśāḥ tasya pṛthivī-tala-cāriṇaḥ.25..
Shloka 26
समुद्रतनया तेन धर्मतस्सुविवाहिता॥रेजेऽधिकतरं राजा कृतदारो महाप्रभुः॥२६॥

PADACHEDA

समुद्र-तनया तेन धर्मतः सु विवाहिता॥रेजे अधिकतरम् राजा कृतदारः महा-प्रभुः॥२६॥

TRANSLITERATION

samudra-tanayā tena dharmataḥ su vivāhitā..reje adhikataram rājā kṛtadāraḥ mahā-prabhuḥ..26..
Shloka 27
समुद्रतनयायास्तु दश प्राचीनबर्हिषः॥बभूवुस्तनया दिव्या बहुयज्ञकरस्य वै ॥ २७ ॥

PADACHEDA

समुद्र-तनयायाः तु दश प्राचीनबर्हिषः॥बभूवुः तनयाः दिव्याः बहु-यज्ञ-करस्य वै ॥ २७ ॥

TRANSLITERATION

samudra-tanayāyāḥ tu daśa prācīnabarhiṣaḥ..babhūvuḥ tanayāḥ divyāḥ bahu-yajña-karasya vai .. 27 ..
Shloka 28
सर्वे प्राचेतसा नाम्ना धनुर्वेदस्य पारगाः ॥ अपृथग्धर्माचरणास्तेऽतप्यंत महत्तपः ॥ २८ ॥

PADACHEDA

सर्वे प्राचेतसा नाम्ना धनुर्वेदस्य पारगाः ॥ अपृथक् धर्म-आचरणाः ते अतप्यंत महत् तपः ॥ २८ ॥

TRANSLITERATION

sarve prācetasā nāmnā dhanurvedasya pāragāḥ .. apṛthak dharma-ācaraṇāḥ te atapyaṃta mahat tapaḥ .. 28 ..
Shloka 29
दशवर्षसहस्राणि समुद्रसलिलेशयाः ॥ रुद्रगीतं जपंतश्च शिवध्यानपरायणाः ॥ २९ ॥

PADACHEDA

दश-वर्ष-सहस्राणि समुद्रसलिलेशयाः ॥ रुद्रगीतम् जपंतः च शिव-ध्यान-परायणाः ॥ २९ ॥

TRANSLITERATION

daśa-varṣa-sahasrāṇi samudrasalileśayāḥ .. rudragītam japaṃtaḥ ca śiva-dhyāna-parāyaṇāḥ .. 29 ..
Shloka 30
तपश्चरत्सु पृथिव्यामभवंश्च महीरुहाः ॥ अरक्ष्यमाणायां पृथ्व्यां बभूवाथ प्रजाक्षयः ॥ 5.30.३० ॥

PADACHEDA

तपः चरत्सु पृथिव्याम् अभवन् च महीरुहाः ॥ अरक्ष्यमाणायाम् पृथ्व्याम् बभूव अथ प्रजा-क्षयः ॥ ५।३०।३० ॥

TRANSLITERATION

tapaḥ caratsu pṛthivyām abhavan ca mahīruhāḥ .. arakṣyamāṇāyām pṛthvyām babhūva atha prajā-kṣayaḥ .. 5.30.30 ..
Shloka 31
तान्दृष्ट्वा तु निवृत्तास्ते तपसो लब्धसद्वराः ॥ चुक्रुधुर्मुनिशार्दूल दग्धुकामा स्तपोबलाः ॥ ३१ ॥

PADACHEDA

तान् दृष्ट्वा तु निवृत्ताः ते तपसः लब्ध-सत्-वराः ॥ चुक्रुधुः मुनि-शार्दूल दग्धु-कामाः स्तपः-बलाः ॥ ३१ ॥

TRANSLITERATION

tān dṛṣṭvā tu nivṛttāḥ te tapasaḥ labdha-sat-varāḥ .. cukrudhuḥ muni-śārdūla dagdhu-kāmāḥ stapaḥ-balāḥ .. 31 ..
Shloka 32
प्राचेतसा मुखेभ्यस्ते प्रासृजन्नग्निमारुतौ ॥ वृक्षानुन्मूल्य वायुस्तानदहद्धव्यवाहनः ॥ ३२ ॥

PADACHEDA

प्राचेतसाः मुखेभ्यः ते प्रासृजन् अग्नि-मारुतौ ॥ वृक्षान् उन्मूल्य वायुः तान् अदहत् हव्यवाहनः ॥ ३२ ॥

TRANSLITERATION

prācetasāḥ mukhebhyaḥ te prāsṛjan agni-mārutau .. vṛkṣān unmūlya vāyuḥ tān adahat havyavāhanaḥ .. 32 ..
Shloka 33
वृक्षक्षयं ततो दृष्ट्वा किंचिच्छेषेषु शाखिषु ॥ उपगम्याब्रवीदेतान्राजा सोमः प्रतापवान् ॥ ३३ ॥

PADACHEDA

वृक्ष-क्षयम् ततस् दृष्ट्वा किंचिद् शेषेषु शाखिषु ॥ उपगम्य अब्रवीत् एतान् राजा सोमः प्रतापवान् ॥ ३३ ॥

TRANSLITERATION

vṛkṣa-kṣayam tatas dṛṣṭvā kiṃcid śeṣeṣu śākhiṣu .. upagamya abravīt etān rājā somaḥ pratāpavān .. 33 ..
Shloka 34
सोम उवाच ।।
कोपं यच्छत राजानस्सर्वे प्राचीनबर्हिषः ॥ अनुभूतानुकन्येयं वृक्षाणां वरवर्णिनी ॥ ३४ ॥

PADACHEDA

कोपम् यच्छत राजानः सर्वे प्राचीनबर्हिषः ॥ अनुभूतानुकन्या इयम् वृक्षाणाम् वरवर्णिनी ॥ ३४ ॥

TRANSLITERATION

kopam yacchata rājānaḥ sarve prācīnabarhiṣaḥ .. anubhūtānukanyā iyam vṛkṣāṇām varavarṇinī .. 34 ..
Shloka 35
भविष्यं जानता सा तु धृता गर्भेण वै मया ॥ भार्य्या वोऽस्तु महाभागास्सोमवंशविवर्द्धिनी ॥ ३५ ॥

PADACHEDA

भविष्यम् जानता सा तु धृता गर्भेण वै मया ॥ भार्य्या वः अस्तु महाभागाः सोम-वंश-विवर्द्धिनी ॥ ३५ ॥

TRANSLITERATION

bhaviṣyam jānatā sā tu dhṛtā garbheṇa vai mayā .. bhāryyā vaḥ astu mahābhāgāḥ soma-vaṃśa-vivarddhinī .. 35 ..
Shloka 36
अस्यामुत्पत्स्यते विद्वान्दक्षो नाम प्रजापतिः ॥ सृष्टिकर्ता महातेजा ब्रह्मपुत्रः पुरातनः॥। ॥ ३६॥

PADACHEDA

अस्याम् उत्पत्स्यते विद्वान् दक्षः नाम प्रजापतिः ॥ सृष्टि-कर्ता महा-तेजाः ब्रह्म-पुत्रः पुरातनः॥। ॥ ३६॥

TRANSLITERATION

asyām utpatsyate vidvān dakṣaḥ nāma prajāpatiḥ .. sṛṣṭi-kartā mahā-tejāḥ brahma-putraḥ purātanaḥ... .. 36..
Shloka 37
युष्माकं तेजसार्द्धेन मम चानेन तेजसा ॥ ब्रह्मतेजोमयो भूपः प्रजा संवर्द्धयिष्यति ॥ ३७ ॥

PADACHEDA

युष्माकम् तेजसा अर्द्धेन मम च अनेन तेजसा ॥ ब्रह्म-तेजः-मयः भूपः प्रजाः संवर्द्धयिष्यति ॥ ३७ ॥

TRANSLITERATION

yuṣmākam tejasā arddhena mama ca anena tejasā .. brahma-tejaḥ-mayaḥ bhūpaḥ prajāḥ saṃvarddhayiṣyati .. 37 ..
Shloka 38
ततस्सोमस्य वचनाज्जगृहुस्ते प्रचेतसः ॥ भार्य्यां धर्मेण तां प्रीत्या वृक्षजां वरवर्णिनीम् ॥ ३८॥

PADACHEDA

ततस् सोमस्य वचनात् जगृहुः ते प्रचेतसः ॥ भार्य्याम् धर्मेण ताम् प्रीत्या वृक्षजाम् वरवर्णिनीम् ॥ ३८॥

TRANSLITERATION

tatas somasya vacanāt jagṛhuḥ te pracetasaḥ .. bhāryyām dharmeṇa tām prītyā vṛkṣajām varavarṇinīm .. 38..
Shloka 39
तेभ्यस्तस्यास्तु संजज्ञे दक्षो नाम प्रजापतिः ॥ सोऽपि जज्ञे महातेजास्सोमस्यांशेन वै मुने ॥ ३९ ॥

PADACHEDA

तेभ्यः तस्याः तु संजज्ञे दक्षः नाम प्रजापतिः ॥ सः अपि जज्ञे महा-तेजाः सोमस्य अंशेन वै मुने ॥ ३९ ॥

TRANSLITERATION

tebhyaḥ tasyāḥ tu saṃjajñe dakṣaḥ nāma prajāpatiḥ .. saḥ api jajñe mahā-tejāḥ somasya aṃśena vai mune .. 39 ..
Shloka 40
अचरांश्च चरांश्चैव द्विपदोऽथ चतुष्पदः ॥ संसृज्य मनसा दक्षो मैथुनीं सृष्टिमारभत् ॥ 5.30.४० ॥

PADACHEDA

अचरान् च चरान् च एव द्विपदः अथ चतुष्पदः ॥ संसृज्य मनसा दक्षः मैथुनीम् सृष्टिम् आरभत् ॥ ५।३०।४० ॥

TRANSLITERATION

acarān ca carān ca eva dvipadaḥ atha catuṣpadaḥ .. saṃsṛjya manasā dakṣaḥ maithunīm sṛṣṭim ārabhat .. 5.30.40 ..
Shloka 41
वीरणस्य सुतां नाम्ना वीरणीं स प्रजापतेः ॥ उपयेमे सुविधिना सुधर्मेण पतिव्रताम् ॥ ४१ ॥

PADACHEDA

वीरणस्य सुताम् नाम्ना वीरणीम् स प्रजापतेः ॥ उपयेमे सुविधिना सुधर्मेण पतिव्रताम् ॥ ४१ ॥

TRANSLITERATION

vīraṇasya sutām nāmnā vīraṇīm sa prajāpateḥ .. upayeme suvidhinā sudharmeṇa pativratām .. 41 ..
Shloka 42
हर्य्यश्वानयुतं तस्यां सुतान्पुण्यानजीजनत् ॥ ते विरक्ता बभूवुश्च नारदस्योपदेशतः ॥ ४२ ॥

PADACHEDA

हर्य्यश्वान् अयुतम् तस्याम् सुतान् पुण्यान् अजीजनत् ॥ ते विरक्ताः बभूवुः च नारदस्य उपदेशतः ॥ ४२ ॥

TRANSLITERATION

haryyaśvān ayutam tasyām sutān puṇyān ajījanat .. te viraktāḥ babhūvuḥ ca nāradasya upadeśataḥ .. 42 ..
Shloka 43
तच्छुत्वा स पुनर्दक्षस्सुबलाश्वानजीजनत् ॥ नामतस्तनयांस्तस्यां सहस्रपरिसंख्यया ॥ ४३॥

PADACHEDA

तत् शुत्वा स पुनर् दक्षः सुबल-अश्वान् अजीजनत् ॥ नामतः तनयान् तस्याम् सहस्र-परिसंख्यया ॥ ४३॥

TRANSLITERATION

tat śutvā sa punar dakṣaḥ subala-aśvān ajījanat .. nāmataḥ tanayān tasyām sahasra-parisaṃkhyayā .. 43..
Shloka 44
तेऽपि भ्रातृपथा यातास्तन्मुनेरुपदेशतः ॥ नागमन्पितृसान्निध्यं विरक्ता भिक्षुमार्गिणः ॥ ४४॥

PADACHEDA

ते अपि भ्रातृ-पथा याताः तद्-मुनेः उपदेशतः ॥ न अगमन् पितृ-सान्निध्यम् विरक्ताः भिक्षु-मार्गिणः ॥ ४४॥

TRANSLITERATION

te api bhrātṛ-pathā yātāḥ tad-muneḥ upadeśataḥ .. na agaman pitṛ-sānnidhyam viraktāḥ bhikṣu-mārgiṇaḥ .. 44..
Shloka 45
तच्छ्रुत्वा शापमाक्रुद्धो मुनये दुस्सहं ददौ ॥ कुत्रचिन्न लभस्वेति संस्थितिं कलहप्रिय ॥ ४५ ॥

PADACHEDA

तत् श्रुत्वा शापम् आक्रुद्धः मुनये दुस्सहम् ददौ ॥ कुत्रचिद् न लभस्व इति संस्थितिम् कलहप्रिय ॥ ४५ ॥

TRANSLITERATION

tat śrutvā śāpam ākruddhaḥ munaye dussaham dadau .. kutracid na labhasva iti saṃsthitim kalahapriya .. 45 ..
Shloka 46
सांत्वितोऽथ विधात्रा हि स पश्चादसृजत्स्त्रियः ॥ महाज्वालास्वरूपेण गुणैश्चापि मुनीश्वरः ॥ ४६ ॥

PADACHEDA

सांत्वितः अथ विधात्रा हि स पश्चात् असृजत् स्त्रियः ॥ महा-ज्वाला-स्वरूपेण गुणैः च अपि मुनि-ईश्वरः ॥ ४६ ॥

TRANSLITERATION

sāṃtvitaḥ atha vidhātrā hi sa paścāt asṛjat striyaḥ .. mahā-jvālā-svarūpeṇa guṇaiḥ ca api muni-īśvaraḥ .. 46 ..
Shloka 47
ददौ स दश धर्माय कश्यपाय त्रयोदश ॥ द्वे चैवं ब्रह्मपुत्राय द्वे चैवाङ्गिरसे तदा ॥ ४७ ॥

PADACHEDA

ददौ स दश धर्माय कश्यपाय त्रयोदश ॥ द्वे च एवम् ब्रह्म-पुत्राय द्वे च एव अङ्गिरसे तदा ॥ ४७ ॥

TRANSLITERATION

dadau sa daśa dharmāya kaśyapāya trayodaśa .. dve ca evam brahma-putrāya dve ca eva aṅgirase tadā .. 47 ..
Shloka 48
द्वे कृशाश्वाय विदुषे मुनये मुनिसत्तम ॥ शिष्टास्सोमाय दक्षोऽपि नक्षत्राख्या ददौ प्रभुः ॥ ४८ ॥

PADACHEDA

द्वे कृशाश्वाय विदुषे मुनये मुनि-सत्तम ॥ शिष्टाः सोमाय दक्षः अपि नक्षत्र-आख्याः ददौ प्रभुः ॥ ४८ ॥

TRANSLITERATION

dve kṛśāśvāya viduṣe munaye muni-sattama .. śiṣṭāḥ somāya dakṣaḥ api nakṣatra-ākhyāḥ dadau prabhuḥ .. 48 ..
Shloka 49
ताभ्यो दक्षस्य पुत्रीभ्यो जाता देवासुरादयः ॥ बहवस्तनया ख्यातास्तैस्सर्वैः पूरितं जगत् ॥ ४९॥

PADACHEDA

ताभ्यः दक्षस्य पुत्रीभ्यः जाताः देव-असुर-आदयः ॥ बहवः तनया ख्याताः तैः सर्वैः पूरितम् जगत् ॥ ४९॥

TRANSLITERATION

tābhyaḥ dakṣasya putrībhyaḥ jātāḥ deva-asura-ādayaḥ .. bahavaḥ tanayā khyātāḥ taiḥ sarvaiḥ pūritam jagat .. 49..
Shloka 50
ततः प्रभृति विप्रेन्द्र प्रजा मैथुनसंभवाः ॥ संकल्पाद्दर्शनात्स्पर्शात्पूर्वेषां सृष्टिरुच्यते ॥ 5.30.५०॥

PADACHEDA

ततस् प्रभृति विप्र-इन्द्र प्रजाः मैथुन-संभवाः ॥ संकल्पात् दर्शनात् स्पर्शात् पूर्वेषाम् सृष्टिः उच्यते ॥ ५।३०।५०॥

TRANSLITERATION

tatas prabhṛti vipra-indra prajāḥ maithuna-saṃbhavāḥ .. saṃkalpāt darśanāt sparśāt pūrveṣām sṛṣṭiḥ ucyate .. 5.30.50..
Shloka 51
अंगुष्ठाद्ब्रह्मणो जज्ञे दक्षश्चोक्तस्त्वया पुरा॥कथं प्राचेतसत्वं हि पुनर्लेभे महातपाः ॥ ५१ ॥

PADACHEDA

अंगुष्ठात् ब्रह्मणः जज्ञे दक्षः च उक्तः त्वया पुरा॥कथम् प्राचेतस-त्वम् हि पुनर् लेभे महा-तपाः ॥ ५१ ॥

TRANSLITERATION

aṃguṣṭhāt brahmaṇaḥ jajñe dakṣaḥ ca uktaḥ tvayā purā..katham prācetasa-tvam hi punar lebhe mahā-tapāḥ .. 51 ..
Shloka 52
एतं मे संशयं सूत प्रत्याख्यातुं त्वमर्हसि ॥ चित्रमेतत्स सोमस्य कथं श्वशुरतां गतः ॥ ५२ ॥

PADACHEDA

एतम् मे संशयम् सूत प्रत्याख्यातुम् त्वम् अर्हसि ॥ चित्रम् एतत् स सोमस्य कथम् श्वशुर-ताम् गतः ॥ ५२ ॥

TRANSLITERATION

etam me saṃśayam sūta pratyākhyātum tvam arhasi .. citram etat sa somasya katham śvaśura-tām gataḥ .. 52 ..
Shloka 53
।। सूत उवाच ।।
उत्पत्तिश्च निरोधश्च नित्यं भूतेषु वर्तते ॥ कल्पेकल्पे भवंत्येते सर्वे दक्षादयो मुने ॥ ५३ ॥

PADACHEDA

उत्पत्तिः च निरोधः च नित्यम् भूतेषु वर्तते ॥ कल्पे कल्पे भवन्ति एते सर्वे दक्ष-आदयः मुने ॥ ५३ ॥

TRANSLITERATION

utpattiḥ ca nirodhaḥ ca nityam bhūteṣu vartate .. kalpe kalpe bhavanti ete sarve dakṣa-ādayaḥ mune .. 53 ..
Shloka 54
इमां विसृष्टिं दक्षस्य यो विद्यात्सचराचराम् ॥ प्रजावानायुषा पूर्णस्स्वर्गलोके महीयते ॥ ५४॥

PADACHEDA

इमाम् विसृष्टिम् दक्षस्य यः विद्यात् सचराचराम् ॥ प्रजावान् आयुषा पूर्णः स्वर्ग-लोके महीयते ॥ ५४॥

TRANSLITERATION

imām visṛṣṭim dakṣasya yaḥ vidyāt sacarācarām .. prajāvān āyuṣā pūrṇaḥ svarga-loke mahīyate .. 54..
Shloka 55
इति श्रीशिवमहापुराणे पञ्चम्यामुमासंहितायां सर्गवर्णनं नाम त्रिंशोऽध्यायः ॥ ३० ॥

PADACHEDA

इति श्री-शिव-महापुराणे पञ्चम्याम् उमासंहितायाम् सर्गवर्णनम् नाम त्रिंशः अध्यायः ॥ ३० ॥

TRANSLITERATION

iti śrī-śiva-mahāpurāṇe pañcamyām umāsaṃhitāyām sargavarṇanam nāma triṃśaḥ adhyāyaḥ .. 30 ..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


Shloka QR Code

🔗

🪔 Powered by Gyaandweep.com

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 100 Vedic Scriptures and 1000s of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In